Ξηρασία,πείνα και οικονομική κρίση οι μεγάλοι «αντίπαλοι» των Ταλιμπάν

Ένα μήνα μετά την κατάληψη της Καμπούλ, οι Ταλιμπάν αντιμετωπίζουν μεγάλες προκλήσεις στην προσπάθειά τους να μετατρέψουν την αστραπιαία στρατιωτική νίκη τους σε μια ανθεκτική διακυβέρνηση σε περίοδο ειρήνης.

Έπειτα από τέσσερις δεκαετίες πολέμου και δεκάδες χιλιάδες θανάτους, η ασφάλεια έχει βελτιωθεί αρκετά στο Αφγανιστάν αλλά η οικονομία της χώρας βρίσκεται σε δεινή κατάσταση παρά τα εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε δαπάνες για αναπτυξιακά έργα κατά την τελευταία 20ετία.

Η ξηρασία και η πείνα οδηγούν χιλιάδες ανθρώπους στις πόλεις και το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα εκφράζει φόβους ότι τα τρόφιμα πιθανόν να εξαντληθούν μέχρι το τέλος του μήνα οδηγώντας έως και 14 εκατομμύρια ανθρώπους στο χείλος του λιμού.

Ενώ η έμφαση στη Δύση έχει δοθεί στο αν η νέα κυβέρνηση των Ταλιμπάν θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της και θα προστατεύσει τα δικαιώματα των γυναικών ή αν θα προσφέρει καταφύγιο σε ένοπλες οργανώσεις όπως η αλ Κάιντα, για πολλούς Αφγανούς η βασική προτεραιότητα είναι απλά η επιβίωση.

«Κάθε Αφγανός, κάθε παιδί, πεινάνε, δεν έχουν ούτε ένα σακουλάκι αλεύρι ούτε μαγειρικό λάδι», λέει ένας κάτοικος της Καμπούλ, ο Αμπντουλάχ.

Μεγάλες ουρές σχηματίζονται έξω από τις τράπεζες, όπου το εβδομαδιαίο όριο ανάληψης που έχει επιβληθεί ανέρχεται σε 200 δολάρια ώστε να προστατευθούν τα μειούμενα αποθεματικά της χώρας.

Σε ολόκληρη την Καμπούλ έχουν ξεφυτρώσει αυτοσχέδιες αγορές, όπου οι κάτοικοι πουλάνε ό,τι έχουν στα σπίτια τους, παρότι δεν υπάρχουν πολλοί αγοραστές.

Ακόμη και με δισεκατομμύρια δολάρια σε ξένη βοήθεια, η οικονομία του Αφγανιστάν παραπαίει με την ανάπτυξη να μην μπορεί να συμβαδίσει με την σταθερή αύξηση του πληθυσμού.

Οι θέσεις εργασίας είναι λιγοστές και πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι έχουν να πληρωθούν τουλάχιστον από τον Ιούλιο.

Ενώ οι περισσότεροι πολίτες φαίνεται να υποδέχτηκαν θετικά τον τερματισμό των συγκρούσεων, η όποια βοήθεια έχει επηρεαστεί από το σχεδόν πλήρες κλείσιμο της οικονομίας.

«Η ασφάλεια είναι αρκετά καλή προς το παρόν, αλλά δεν κερδίζουμε τίποτα», λέει ένας κρεοπώλης από την περιοχή της Καμπούλ Μπίμπι Μάχρο, ο οποίος αρνήθηκε να δώσει το όνομά του.

«Καθημερινά τα πράγματα γίνονται χειρότερα για εμάς, πιο δύσκολα. Είναι στ΄αλήθεια κακή η κατάσταση», σημειώνει.

Φτάνουν οι πτήσεις με ανθρωπιστική βοήθεια

Μετά την χαοτική απομάκρυνση των δυτικών δυνάμεων από το αεροδρόμιο της Καμπούλ τον περασμένο μήνα, οι πτήσεις που μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια έχουν ξεκινήσει να φθάνουν στην αφγανική πρωτεύουσα καθώς ανοίγει εκ νέου το αεροδρόμιο.

Οι διεθνείς δωρητές έχουν δεσμευτεί ότι θα βοηθήσουν με πάνω από ένα δισεκατομμύριο δολάρια ώστε να αποφευχθεί αυτό που ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες προειδοποίησε ότι θα είναι «η κατάρρευση ολόκληρης της χώρας».

Αλλά οι διεθνείς αντιδράσεις απέναντι στο σχηματισμό κυβέρνησης των Ταλιμπάν, που απαρτίζεται από βετεράνους και σκληροπυρηνικούς του ισλαμιστικού κινήματος και η οποία ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα, υπήρξαν αδιάφορες και δεν υπάρχει καμία ένδειξη διεθνούς αναγνώρισης ή κίνησης για την αποδέσμευση των περισσότερων από εννέα δισεκατομμύρια δολάρια σε αποθεματικά σε ξένο νόμισμα τα οποία βρίσκονται εκτός του Αφγανιστάν.

Παρότι αξιωματούχοι των Ταλιμπάν έχουν δηλώσει ότι δεν σκοπεύουν να επαναλάβουν τον σκληρό φονταμεταλιστικό τρόπο εξουσίας της προηγούμενης διακυβέρνησής τους, η οποία ανατράπηκε από την υπό τις ΗΠΑ στρατιωτική συμμαχία έπειτα από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, κάνουν αγώνα για να πείσουν την διεθνή κοινότητα ότι έχουν πράγματι αλλάξει.

Οι ευρείες αναφορές για πολίτες που δολοφονούνται και για ξυλοδαρμούς δημοσιογράφων και άλλων καθώς και οι αμφιβολίες για το αν τα δικαιώματα των γυναικών θα γίνουν πράγματι σεβαστά με βάση την ερμηνεία του ισλαμικού νόμου από τους Ταλιμπάν, έχουν υπονομεύσει την εμπιστοσύνη.

Επιπλέον, υπάρχει βαθιά δυσπιστία στο πρόσωπο ανώτερων κυβερνητικών αξιωματούχων, όπως ο νέος υπουργός Εσωτερικών Σιρατζουντίν Χακάνι, τον οποίο οι ΗΠΑ χαρακτηρίζουν διεθνή τρομοκράτη και έχουν επικηρύξει για δέκα εκατομμύρια δολάρια.

Ταυτόχρονα το ισλαμιστικό κίνημα καλείται να αντιμετωπίσει τις φήμες για βαθιά ρήξη στους κόλπους του και οι Ταλιμπάν διαψεύδουν ότι ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αμπντούλ Γκάνι Μπαράνταρ σκοτώθηκε σε ανταλλαγή πυροβολισμών με υποστηρικτές του Χακάνι.

Αξιωματούχοι των Ταλιμπάν υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση εργάζεται για την αποκατάσταση της λειτουργίας των υπηρεσιών και ότι οι δρόμοι είναι σήμερα ασφαλείς, αλλά καθώς οι συγκρούσεις μειώνονται, αναδεικνύεται σε μεγαλύτερο πρόβλημα η οικονομική κρίση.

«Οι κλοπές σταμάτησαν, αλλά και το ψωμί εξαφανίστηκε», λέει χαρακτηριστικά ένας καταστηματάρχης.