Ξεχάστε το ISIS: Η Αλ Κάιντα επέστρεψε

Η σκηνή είναι έτοιμη για μια νέα αφύπνιση.

Στο Ισλαμικό Κράτος, ο κόσμος αντίκρισε το πιο βάναυσο συνδικάτο τζιχάντ που έχει αντιμετωπίσει ποτέ. Αλλά η κτηνωδία έχει και τα όριά της.

Οι μαζικοί τάφοι, οι σταυρώσεις, η αποπνικτική τυραννία έχουν εξασφαλίσει στο ISIS μια άνευ προηγουμένου σειρά από εχθρούς -από τις Ηνωμένες Πολιτείες, μέχρι τις σουνιτικές δυνάμεις όπως η Ιορδανία, τους σιίτες αντάρτες,και τους Κούρδους- οι οποίοι συνολικά έχουν χάσει περισσότερο απο το 40 τοις εκατό του εδάφους του σε Ιράκ και το 20 τοις εκατό στη Συρία. Η σκληρότητά του έχει αδειάσει πόλεις: Η Ραμάντι έχασε σχεδόν το 98 τοις εκατό του πληθυσμού της από τη στιγμή που ανακαταλήφθηκε από τον ιρακινό στρατό, και μισό εκατομμύριο άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τη Μοσούλη. Έχοντας αποξενώσει τους σουνίτες και έχοντας θέσει σε κίνδυνο την επικράτειά του, η ασφαλέστερη εικασία είναι πως το Ισλαμικό Κράτος θα εξασθενίσει τελικά σε κάποια σκοτεινή κοιλότητα της ιστορίας, ή τουλάχιστον θα δούμε σημαντική μείωση της εξουσία του.

Αλλά ακόμα και αν το ISIS υποχωρεί, οι εξελιγμένοι σουνίτες τζιχαντιστές δε θα το κάνουν. Υπάρχει μια άλλη τρομοκρατική οργάνωση που κάνει επιδρομές στη Μέση Ανατολή. Και είναι ένας παλιός εχθρός: η Αλ Κάιντα.

Για να καταλάβουμε γιατί η ομάδα που βομβάρδισε τους δίδυμους πύργους οργανώνει επιστροφή, θα πρέπει να εξετάσουμε το σχίσμα μεταξύ της Αλ Κάιντα και του ISIS. Οι λειτουργικές ενέργειες της Αλ Κάιντα , και ο λόγος για ένα μεγάλο μέρος της επιτυχίας τους, είναι η επικέντρωση της στο μακρινό εχθρό: τους «σταυροφόρους», δηλαδή, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους Δυτικούς συμμάχους της. Οι Επιθέσεις σε συντρόφους Μουσουλμάνους μειώθηκαν. Αυτό έχει σταθερές βάσεις στο ίδιο το Ισλάμ, από την προγραφή του Μωάμεθ για την δολοφονία αθώων στον δισταγμό των δύο πλευρών να χυθεί μουσουλμανικό αίμα πριν από την “Μάχη της καμήλας”.

Το Ισλαμικό Κράτος δεν είχε κανέναν από αυτούς τους δισταγμούς. Αν και θέλει να παρασύρει τις δυτικές δυνάμεις σε έναν πόλεμο εδάφους, η πιο άμεση ανησυχία του είναι να καθαρίσει το Ισλάμ από αποστάτες και να καταστείλει την άνοδο της σιιτικής εξουσίας. Το 2006 το ISIS, το τότε  παρακλάδι της Αλ Κάιντα στο Ιράκ, βομβάρδισε το βωμό Αλ-Ασκάρι στη Σαμάρα, μία από τις ιερότερες τοποθεσίες στο σιιτικό Ισλάμ. Ο στόχος ήταν να ξεκινήσει έναν αλληλόκτονο σεκταριστικό πόλεμο που θα οδηγούσε στην εκρίζωση των Σιιτών.

Αυτό έγινε ακόμα πιο ξεκάθαρο το 2012, όταν η ομάδα κήρυξε πόλεμο σε ολόκληρο τον σιιτικό πληθυσμό του Ιράκ. Αυτού του μεγέθους η βαρβαρότητα έκανε ακόμη πιο τεταμένη την σχέση με την Αλ Κάιντα μέχρι που επίσημα αποβλήθηκε από το κεντρικό γραφείο το 2014. Από τότε, μερικές από τις πιο αιματηρές επιθέσεις του ISIS εναντίον σιιτών έλαβαν μέρος στην Υεμένη και το Ιράκ.

Το ISIS επισκίασε τελικά την Αλ Κάιντα, αλλά παρουσίασε επίσης στο μεγαλύτερο ξάδελφό του μια ευκαιρία . Το ISIS μπορεί να είναι σε θέση να πιτσιλίσει με αίμα ολόκληρο τον  ενημερωτικό κόσμο, αλλά η Αλ Κάιντα θα μπορούσε να κερδίσει τη μάχη της καρδιάς-και- του νου , η οποία, όπως εκείνοι που έσκυψαν το κεφάλι μέσα από τον πόλεμο του Ιράκ έχουν καταλάβει, είναι συχνά πιο σημαντική από τη στρατιωτική εκστρατεία.

Ήταν μια στρατηγική που προήλθε από την κορυφή. Το 2005, ο ηγέτης της Αλ Κάιντα Αϊμάν αλ_Ζαουάχρι, έγραψε μια επιστολή προς τον τότε επικεφαλή των θυγατρικών του στο Ιράκ, Αμπού Μουσάμπ αλ_Ζαρκάουι, υποστηρίζοντας ότι «το ισχυρότερο όπλο που απολαμβάνουν οι μουτζαχεντίν – μετά τη βοήθεια και τη χορήγηση της επιτυχίας από τον Θεό- είναι η λαϊκή υποστήριξη από τις μουσουλμανικές μάζες.»

“Με την έλλειψη αυτής της λαϊκής υποστήριξης,” ο Ζαουάχρι συνέχισε, «το ισλαμικό κίνημα μουτζαχίντ θα συνθλιβεί στις σκιές» ο Ζαρκάουι απέρριψε αυτή τη λογική, αλλά συνεχίζει να ενημερώνει για τις σκέψεις της Αλ Κάιντα σήμερα. Ως αποτέλεσμα, η Αλ Κάιντα έχει κερδίσει την εύνοια των ντόπιων πληθυσμών, προσπάθησε να κερδίσει μουσουλμάνους μέσα από φιλανθρωπικούς σκοπούς και όχι μέσα απο το φόβο.

Αυτό αποδεικνύεται περίτρανα από τη Jabhat al_Η Nusra, θυγατρική της Αλ Κάιντα στη Συρία. Όταν ο συριακός εμφύλιος πόλεμος άνοιξε ένα κενό, Η Nusra διείσδυσε μέσα, τόσο για την καταπολέμηση του Αλεβιτικού καθεστώτος οσο και για να βοηθήσει πολιορκούμενους κατοίκους. Άνοιξε ένα «Τμήμα Αρωγής» μέσω του οποίου παρέχει υπηρεσίες όπως συνοδείες τροφίμων, κλινικές υγειονομικής περίθαλψης και παιδικές χαρές για τα παιδιά. Στην ομάδα αρέσει επίσης να καυχάται για τη διαθεσιμότητα των βασικών υπηρεσιών όπως το νερό και το ηλεκτρικό ρεύμα σε περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχό της. “Για τη Nusra,” δήλωσαν οι Daveed Gartenstein_Ross και Phillip Smyth, «η κοινή γνώμη είναι υψίστης σημασίας.”

Στην Υεμένη, η Σαουδική ηγεσία βομβαρδίζει τους Χούτι με έδρα στο Ιράν για πάνω από ένα χρόνο, συντρίβοντας την κοινωνία  και αφήνοντας το ήμισυ της χώρας στα πρόθυρα της λιμοκτονίας. Εισέβαλε στην Αλ Κάιντα στην Αραβική Χερσόνησο (AQAP), η οποία έχει εκμεταλλευτεί την κρίση και κατάφερε να επεκτείνει επικράτειάς της, συμπεριλαμβάνοντας το βασικό λιμάνι της πόλης της Αλ Mukalla, όπου η ομάδα έκλεψε εκτιμώμενα 100 εκατομμύρια δολάρια από την κεντρική τράπεζα. Αλλά αντί να επενδύσουν την λεία τους σε τρομοκρατικές επιθέσεις σε σιιτικά τζαμιά όπως είχε κάνει το ISIS, Η AQAP επισκευάζει υποδομές, πηγάδια, και ακυρώνει φόρους μισθωτών υπηρεσιών. “Προτιμώ να μείνει εδω η Αλ Κάιντα, και να μην  απελευθερωθεί το Al Mukalla,” δήλωσε ένας κάτοικος της Υεμένης στο Reuters. Δεδομένης της απελπιστικής κατάστασης του έθνους του, είναι εύκολο να καταλάβουμε το γιατί.

Η εχθρότητα της Αλ Κάιντα για την Αμερική δεν έχει χαθεί στη  κοινωνική προσφορά της. Η Nusra έχει συντονιστεί με τον Όμιλο Χορασάν της βορειοδυτικής Συρίας, ο οποίος πιστεύεται ότι προετοιμάζει μια επίθεση κατά των Ηνωμένων Πολιτειών, και Η AQAP εξέδωσε δύο ανακοινώσεις μόλις πέρυσι ζητώντας περισσότερους τζιχάντ κατά της Δύσης. Όποια και αν είναι τα αποτελέσματα του πολέμου της Συρίας και της Υεμένης,  τα επακόλουθά θα μπορούσαν να είναι η ανάδυση των αντίστοιχων θυγατρικών της Αλ Κάιντα ως Σουνίτες της Χεζμπολάχ, πολιτοφυλακές με  φιλανθρωπικά όπλα που διατηρούν εξουσία χαμογελώντας εσωτερικά και υψώνοντας τις γροθιές τους εξωτερικά. Παρά την πρόσφατη σπασμωδική κίνηση ενάντια τη Nusra, και οι δύο ομάδες είναι σε πολύ καλύτερη θέση από ότι ήταν πριν από πέντε χρόνια.

Όπως μάθαμε στο Ιράκ, οι μαχητές του Τζιχάντ είναι δύσκολο να ξεριζωθούν, όταν “απολαμβάνουν” την υποστήριξη των ντόπιων σουνιτών. Εξοπλίζοντας τους αντάρτες συμμάχους της Αλ κάιντα στη Συρία και βοηθώντας τους Σαουδάραβες στην Υεμένη, έχουμε καταφέρει μόνο να μεγαλώσουμε το ίδιο μας το πρόβλημα. Για άλλη μια φορά, η Αμερική τα βάζει κάτω και συνειδητοποιεί ότι έχει σπαταλήσει ένα ολόκληρο οπλοστάσιο πυρομαχικών στα δικά της πόδια. Το αναπόφευκτο αποτέλεσμα θα είναι μια θανατηφόρα Αλ Κάιντα. Και τότε τι;