Βαλκανικά Πεζοδρόμια 1

Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Κόντρα στο λαϊκό αίσθημα, όπως εκφράστηκε σε δημοσκοπήσεις, σε συλλαλητήρια και δια στόματος εμβληματικών προσωπικοτήτων όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, η κυβέρνηση αποφάσισε να βάλει την υπογραφή της στη συμφωνία για τη «Βόρεια Μακεδονία».

Το μακεδονικό αναδεικνύεται σε σημαντικότατο πολιτικό θέμα με σοβαρές κοινωνικές προεκτάσεις που ασκούν ιδιαίτερη πίεση στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ καθώς και σε κόμματα της αντιπολίτευσης γιατί τη στάση που θα πρέπει να κρατήσουν με βάση τα πιστεύω της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης.

Τα συλλαλητήρια για το μακεδονικό αμφισβητούν την υβριδική διπλωματία της κυβέρνησης και φέρνουν στο προσκήνιο τη «διπλωματία των συλλαλητηρίων», δηλαδή τη γνώμη του λαού.

Πριν αρχίσουν τα Βαλκάνια να γίνονται της μόδας, είχαμε επισημάνει – ξανά σε ανύποπτο χρόνο- ότι η Ελλάδα (της κρίσης)  βρέθηκε απότομα εκτός του βάθρου της ηγέτιδας δύναμης και προσπαθεί να ανακάμψει και για αυτό προωθεί το «όραμα» της αναβάθμισής της  σε ενεργειακό και μεταφορικό κόμβο, ο οποίος και επεκτείνεται αναπόφευκτα στα Βαλκάνια, όπου χαράσσεται ένα βασικό τμήμα του ενεργειακού και μεταφορικού δικτύου, με πύλη εισόδου την Ελλάδα από και προς τις χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης. Το Βερολίνο  θέλει να ελέγχει την περιοχή για να μπορέσει να διαμορφώσει και να επηρεάσει τις ευρύτερες γεωπολιτικές και ενεργειακές εξελίξεις της νοτιοανατολικής Ευρώπης

Σε κάθε περίπτωση, η αίσθηση που δημιουργείται, ιδιαίτερα μετά την (τότε) επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ, είναι ότι η κυβέρνηση «ανεβάζει στροφές» σε ό,τι αφορά την παρέμβαση στη Βαλκανική, με στόχο να διευθετήσει ανοιχτές υποθέσεις με γειτονικά κράτη, που επιδρούν και στις σχέσεις τους με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, προωθώντας ταυτόχρονα τα γενικότερα συμφέροντα των διαμορφουμένων αυτών συμμαχιών, σε μια ευαίσθητη από κάθε άποψη περιοχή, όπου συγκεντρώνονται ισχυρές γεωπολιτικές αντιθέσεις και ξεδιπλώνονται πολύμορφα σχέδια παλαιών και νέων ανταγωνισμών.

Καταλήγοντας , τονίζαμε ότι η οποιαδήποτε , όμως, επιλογή της ελληνικής πολιτικής ελίτ πρέπει πάντοτε να υπαγορεύεται από τον γνώμονα του Εθνικού Συμφέροντος, την προάσπιση της Ελληνικής Κυριαρχίας και την υπεράσπιση της Πατρώας Γης με την διαφύλαξη των κεκτημένων.

Για τον υπεύθυνο πολίτη , βασικό προαπαιτούμενο γι α την διεκδίκηση των δικαιωμάτων του αλλά και την υπεράσπιση των εθνικών  κεκτημένων, αποτελεί η  γνώση της «νέας γεωγραφίας» και των ανταγωνισμών που αναπτύσσονται και  θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα, στο προσεχές διάστημα, τη δυναμική που διαμορφώνει τις εσωτερικές κι εξωτερικές ισορροπίες πολιτικών οντοτήτων , κρατών και κρατικών σχηματισμών καθώς και το ρόλο των νέων πρωταγωνιστών του διεθνούς συστήματος.

Οι τρέχουσες εξελίξεις που διαδραματίζονται στη Βαλκανική Χερσόνησο, συνοψίζονται στα ακόλουθα σημεία, και υπαγορεύονται από τους ανταγωνισμούς που αναπτύσσουν οι Γερμανία, Γαλλία, ΗΠΑ και Ρωσία:

  1.  Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι τα Βαλκάνια θα πάρουν τη μορφή μιας ευρωπαϊκής περιφέρειας πολλών ταχυτήτων. Αυτή η διαπίστωση προκύπτει από την ενταξιακή πορεία που σχεδιάζεται για την περιοχή και που θα διαρκέσει σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις μέχρι το 2028. Στην πρώτη ζώνη θα είναι η Αλβανία και το Μαυροβούνιο οι οποίες παρουσιάζουν και μία εσωτερική ομογενοποίηση ως προς την οργάνωσή τους.Η Σερβία ακολουθεί, στο βαθμό που προχωρήσει σε μία διοικητική αναδιάρθρωση δίνοντας στο Σαντζάκιο, τη Βοιβοντίνα ή την περιοχή του Ανατολικού Κοσόβου (Πρέσεβο) κάποια ιδιαίτερη διοικητική αυτονομία, γεγονός που θα οδηγήσει στην περιφερειοποίηση και εσωτερική διάιρεση της χώρας αυτής.Στην ίδια λογική πορεύονται και τα Σκόπια καθώς είναι δεδομένο ότι με βάση τη συμφωνία της Αχριδας του 2001 η ΠΓΔΜ μετατρέπεται σε μία διζωνική χώρα με μορφή ομοσπονδίας και διηρεμένη σε αλβανόφωνο και σλαβόφωνο τμήμα.
  2. Ο αλβανικός παράγοντας είναι απαραίτητος για τη διατήρηση της ισορροπίας στην εκ νέου διασυνοριακή αναδιευθέτηση των Βαλκανίων τόσο ως προς το εθνικό αλβανόφωνο στοιχείο όσο και ως προς τον έλεγχο του ισλαμικοόυ παράγοντα που έχει διαμορφώσει θύλακες στην περιοχή.Αυτος ειναι και ο λόγος που η αναγνώριση του Κοσόβου, η επίλυση όπως όπως) διμερών διαφορών όπως Σερβίας-Κόσοβου/Κροατίας/ΒΕ, Ελλάδας-ΠΓΔΜ κοκ αποτελούν απαραίτητο προαπαιτούμενο για τα “νέα Βαλκάνια” που εξυπηρετούν βασικούς γεωστρατηγικούς σχεδιασμόυς ΕΕ, ΝΑΤΟ
  3. Ο σκεπτικισμός στους αναλυτές εντοπίζεται στο γεγονός ότι τα Βαλκάνια αποτελούν μία ζώνη υψηλής αστάθειας καθώς την απαρτίζουν ζώνες υψηλού ρίσκου με μεγάλα εθνικιστικά πρότζεκτ σε αναμονή όπως είναι η λεγόμενη Μεγάλη Αλβανία (σε διάφορες μορφές), η ασχημάτιστη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η διαρκώς «διαιρούμενη» ΠΓΔΜ, το φεουδαρχικό Μαυροβούνιο, η παράλληλη μαφιόζικη δομή με τη μορφή χταποδιού και ομόκεντροι κύκλοι εξουσίας που έχουν διαμορφωθεί από τα προηγούμενα χρόνια.Ο ρόλος της Τουρκίας στην περιοχή και οι μηχανισμοί επιρροής που αναπτύσσει η Ρωσία δημιουργούν μία πρόσθετη πηγή αστάθειας που μπορεί να οδηγήσει σε μικρότερες ή μεγαλύτερες συγκρούσεις.
  4. Η πρόσφατη υπόθεση της απαγωγής έξι τούρκων υπηκόων οπαδών του Γκιουλέν στο Κόσοβο με την παράλληλη συνεργασία Ερντογάν-Θάτσι και την ανοχή τμήματος των ΝΑΤΟικών κι ευρωπαϊκών δομών ήταν ΄μια ξεκάθαρη πράξη ενός υβριδικού πραξικοπήματος όπου με την ανοχή της διεθνούς κοινότητας μετατέθηκε η εξουσία από τον γαλλογερμανικών συμφερόντων πρωθυπουργό Χαραντινάι στον σταθερό διεφθαρμένο αμερικανικών συμφερόντων πρόεδρο Θάτσι.
  5. Η διεξαχθείσα διάσκεψη κορυφής ΕΕ-Βαλκανίων στη Σόφια στις 17/5/18 παρουσίαζε ενδιαφέρον εξ αρχής για λόγους πρωτοκόλλου για το αν δηλαδή θα καθήσουν στο ίδιο τραπέζι Ρουμανία,Κύπρος, Ισπανία, Ελλάδα με το Κόσοβο ως “κράτος”.
  6. Η Ρωσία και η Κίνα δημιούργησαν ένα σταθερό παρατηρητήριο εξελίξεων στην Σερβία με επίκεντρο το Βελιγράδι
  7. Μία άλλη παράμετρος είναι η ηθελημένη υπαναχώρηση ορισμένων χωρών από τα παραδοσιακή εθνικά τους συμφέροντα όπως η δημιουργία σερβικών θυλάκων ZSO-καντονίων στο Κοσσυφοπεδιο, οι διακρατικές διαφορές κρατών, η στάση αναμονής που τηρείται σε μονομερείς προκλήσεις (όπως στα ελληνοτουρκικά) κοκ, γεγονός που δείχνει ότι βρισκόμαστε σε φάση αναμόχλευσης των βαλκανικών συνόρων, με τη δημιουργία μιας νέας κατάστασης που χαρακτηρίζεται ως soften borders
  8. Σε αυτόν τον λαβύρινθο η Ρωσία “παίζει” ως εγγυητής (μαζί με την Κίνα) της ΑΣΑ1244 για το Κοσσυφοπέδιο και το Σύμφωνο Ντέυτον, η ΕΕ παίζουν στο πλάισιο του soft security μέσω EULEX, οι ΗΠΑ διαχειρίζονται το ΝΑΤΟ και μέσω αυτού κρατούν ισορροπία στο διπλωματικό παιχνίδι επιτρέποντας την κατά τόπους οικονομική κυριαρχία μεγαλύτερων ή μικρότερων ευρωπαικών δυνάμεων. Η Τουρκία εξελίσσεται σε χώρα προστάτη Κοσόβου και Β-Ε με άνοιγμα ζωνών επιρροής στα Βαλκάνια εκμεταλλευόμενη την δυστοκία της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής να αναπτύξει ρόλο σε διπλωματικά παίγνια ήπιας ισχύος και διατήρησης των πολιτισμικών της δεσμών με λαούς και χώρες της Βαλκανικής. Ο τρόπος που διαχειρίζεται η ελληνική εξωτερική πολιτική λ.χ. τις διαπραγματεύσεις με την ΠΓΔΜ με δομές μυστικής/παρασκηνιακής διπλωματίας σε συνδυασμό με μεθόδους υβριδικής διπλωματίας έχουν αδρανοποιήσει μηχανισμούς παράλληλης και εναλλακτικής διπλωματίας και ίσως έχουν δημιουργήσει πληροφοριακό κενό.
  9. Μία λιγότερο αναλυθείσα παράμετρος είναι οι σχέσεις εξάρτησης και συνεργασίας που έχουν σε οικονομικό και ενεργειακό πεδίο οι Γερμανία/Τουρκία με τη Ρωσία γεγονός που προσδιορίζει και την δυναμική που αναπτύσσουν αυτές οι χώρες σε επιμέρους ζητήματα διπλωματίας στα Βαλκάνια, τα οποία εξελίσσονται σε μία σκακιέρα παράπλευρων περιφερειακών αναμετρήσεων. Σε αυτό το παιχνίδι ο αγγλοσαξωνικός παράγοντας αναπτύσσει ψυχροπολεμικές μεθόδους και υιοθετεί παλιές τακτικές στρατιωτικοποιημένης διπλωματίας που εντοπίζονται και σε άλλες λιγότερες γνωστές περιφερειακές συγκρούσεις ανά την υφήλιο. Αυτή η σύγκρουση λ.χ. μπορεί να φανεί ωφέλιμη για την Σερβία που μπορεί γι ατο δικό της εθνικό συμφέρον να διατηρήσει ως “κατεψυγμένη σύγκρουση” το κοσοβικό ενώ κάτι ανάλογο θα μπορούσε να πράξει η ελληνική διπλωματία στην περίπτωση των τουρκικών προκλήσεων καθώς φάινεται ότι στο ψηφιδωτό των ΝΕΩΝ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΟΡΦΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΔΙΕΥΘΕΤΗΣΕΩΝ ΕΚΤΟΣ ΔΙΕΘΝΟΔΙΚΑΙΪΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΘΑ ΕΝΤΑΧΘΕΙ ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΠΕΛΑΓΟΣ (με περισσότερα ή λιγότερα από τα 18 ελληνικά νησιά που διεκδικεί η Τουρκία) ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟΝ ΛΟΓΩ ΑΟΖ
  10. Το στρατηγικό τουρκικό βάθος που περιλαμβάνει και την κατεχόμενη ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΥΠΡΟ μας δείχνει τον ρόλο που θέλει να διαδραματίσει η Τουρκία στον έλεγχο των δρόμων ενέργειας, ύδατος, στρατιωτικών /εμπορικών διαδρόμων. Η όποια λύση προταθεί για το κυπριακό έχει άμεση σχέση με τις λύσεις για το Κόσοβο ή την ΠΓΔΜ κοκ καθώς πρόκειται για ενιαίους γεωπολιτικούς (με την κλασική έννοια του όρου) δρόμους.Η χειρότερη εκδοχή θα ήταν να δούμε την Βόρεια Κύπρο σε μία διζωνική Κύπρο να εχει “μαλακά σύνορα” με την Τουρκία.
  11. 12.Ο ρόλος υπηρεσίων τύπου CIA/SIS/FSB/BND κοκ στην περιοχή φαίνεται από τις μικρές επιμέρους εξελίξεις όπωςη δολοφονία του Όλιβερ Ιβάνοβιτς, τα επεισόδια στο Κόσοβο, οι επιχειρήσεις απαγωγής Γκιουλενιστών, οι αδρανοποιήσεις  πρακτόρων τρίτων χωρών, επικοινωνικός/πληροφοριακός πόλεμος κοκ και αυτό αναδεικνύουν την ανάγκη για την δημιουργία μεγάλων δικτύων πληροφόρησης και επιρροής. Σε εξέλιξη είναι και άλλες επιχειρήσεις επιρροής όπως βλαχικό, ουγγρικό,πομακικό κοκ. Σε αυτό το παίγνιο θα δούμε να πρωταγωνιστούν πολιτικές ελίτ που θα υποκαταστήσουν οργανωμένες δομές..(μυστικόσύμβουλοι, λόμπου, συγκροτήμτα επιχειρηματικά, μηντιακά κοκ)
  12. Αναμένεται μεγάλος πόλεμος κατασκόπων για το βοσνιακό και κυρίως για την εξουδετέρωση του Ντόντικ και την προώθηση του Μλάντεν Ιβανιτς.
  13. Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμενόταν  η ενεργοποίηση των τουρκικών μηχανισμών στα Βαλκάνια εν όψει των τουρκικών προεδρικών εκλογών.

Συγγραφέας: Νίκος Αρβανίτης

Νίκος Αρβανίτης

Ο Νίκος Αρβανίτης είναι διαπιστευμένος διπλωματικός συντάκτης στο Βελιγράδι, παρακολουθεί τις εξελίξεις στη Ν.Α. Ευρώπη από το 1991. Διαχειριστής του KomotiniPress.

Αν σας άρεσε το άρθρο και θέλετε να στηρίξετε τον συγγραφέα μπορείτε να κάνετε μια δωρεά.