Το προσκήνιο και παρασκήνιο της επίσκεψης Τσίπρα στη Μόσχα,του Δημήτρη Λιάτσου

Γράφει ο Δημήτρης Λιάτσος, ειδικά για τη RBTH

Για μια πραγματική επανεκκίνηση και νέα δυναμική στις ελληνορωσικές σχέσεις κάνει λόγο ο Ελληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Itar Tass, ενόψει της επίσκεψής του στη Μόσχα, και παράλληλα εκφράζει την εκτίμησηότι η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει γέφυρα μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας.

Ενώ  μετά τις εκλογές του 2012 στη ρωσική πρωτεύουσα διαπίστωσαν τη μεγάλη ανατροπή -που αν και δεν ολοκληρώθηκε με σχηματισμό κυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ- στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό και αργά, μεθοδικά, χωρίς να το πολυπιστεύουν, αρχικά ξεκίνησαν να “ζεύουν” το κάρο της επερχόμενης νέας ελληνορωσικής συνεργασίας. Το κάρο άρχισε να τρέχει με εντυπωσιακούς ρυθμούς αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου 2015.

Είχε προηγηθεί η άκρως σημαντική απόφαση ματαίωσης της κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου, “ΝΟΤΙΑ ΡΟΗ” μέσω Βουλγαρίας, μετά το ανελέητο “πρέσινγκ” των Βρυξελλών και τις συνεχείς τρικλοποδιές από την Ουάσιγκτον. Ο ρώσος πρόεδρος Πούτιν, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Αγκυρα τον περασμένο Νοέμβριο, ανακοίνωσε την αλλαγή τροπής του αγωγού και την θαλάσσια διέξοδό του στα τουρκικά παράλια της Μαύρης θάλασσας, αντί για τα βουλγαρικά. Ταυτόχρονα, ο ίδιος τόνισε με νόημα ότι θα δημιουργηθεί στα σύνορα με την Ελλάδα ένα τεράστιο διαμετακομιστικό κέντρο (XAB). Από κει και πέρα το φ.α. όποιος θέλει να το προμηθευτεί πρέπει να βρει τον τρόπο, αφού η ρωσική ΓΚΑΖΠΡΟΜ, δεν δικαιούται πρόσβαση στις ευρωπαϊκές αγορές λόγω των όρων του Γ ενεργειακού πακέτου.

Μεγάλα έσοδα για την Ελλάδα

Στο εξής, κάθε χώρα, μέσα από την οποία θα μπορεί να περνάει ο αγωγός, αναλαμβάνει να κατασκευάσει τέτοιον για παραπέρα προώθηση προς την Ευρώπη. Είναι λογικό, η ελληνική κυβέρνηση να έχει σαφή θέση υπέρ της κατασκευής του αγωγού μέσα από το έδαφός της με προώθηση στα Σκόπια, τη Σερβία, την Ουγγαρία, Αυστρία κ.λ.π. Από τα 63 δις κυβικά που θα φθάνουν στα τουρκικά παράλια, τα 15 θα μένουν στην Τουρκία για εσωτερική κατανάλωση, τα υπόλοιπα 47, μέσω Ελλάδας θα προωθούνται στις αγορές των βαλκανικών χωρών και αυτών της Ν.Α. Ευρώπης.

Βαλκανικός αγωγός: «Χρυσορυχείο» για την Ελλάδα

Για τη χώρα μας θα ήταν ένα έσοδο του επιπέδου των 500 εκ. ευρώ το χρόνο μόνο για το τράνζιτ. Η κατασκευή του μεγάλου αυτού έργου θα κοστίσει γύρω στο 1,7 δις ευρώ και ήδη ιδιωτικές κοινοπραξίες με ευρωπαϊκές και ρωσικές -ή και χωρίς αυτές- εταιρίες δηλώνουν έτοιμες να αναλάβουν και να χρηματοδοτήσουν εξ΄ ολοκλήρου το έργο αυτό που για δύο – τρία χρόνια θα δώσει εκατοντάδες θέσεις εργασίας στη Βόρεια Ελλάδα.

Το ρωσικό κάρο, λοιπόν, έχει πρωτίστως ενεργειακή χροιά και αυτό το διαπίστωσε απολύτως ο Ελληνας υπουργός ΠΑΠΕΝ, Παν. Λαφαζάνης, κατά τη διάρκεια των επαφών του στη ρωσική πρωτεύουσα πριν από μια βδομάδα. Ενα ταξίδι – προπομπό της επίσκεψης του πρωθυπουργού.

Η Μόσχα έχει κάνει σαφές πως μια πιθανή συμφωνία για συμμετοχή της Ελλάδας στην κατασκευή του αγωγού που θα αποτελέσει γέφυρα προς τις άλλες χώρες (ΠΓΔΜ, Σερβία, Ουγγαρία) όπου οι εργασίες βρίσκονται ήδη σε προχωρημένο στάδιο, ανοίγει την ατζέντα των διμερών σχέσεων σε πρωτόγνωρες, ως τώρα, κατευθύνσεις με καθοριστικής σημασίας ανταποδοτικά ωφελήματα για τη χειμάζουσα ελληνική οικονομία.

Μείωση τιμής αερίου – αγροτικά προϊόντα

Τα αιτήματα που έθεσε ο Ελληνας υπουργός περί μείωσης της τιμής του φ.α. και δραστικής ελάφρυνσης του “χαρατσιού” που προβλέπεται από τον όρο του συμβολαίου προμήθειας του φ.α. και ακούει στον αγγλικό όρο, “take or pay”, (πλήρωνε για ποσότητες που έχουν συμφωνηθεί να προμηθεύεσαι έστω και αν δεν τις καταναλώνεις), μπορεί να βρουν άμεση ανταπόκριση. Το 2014  με βάση τον όρο αυτό πληρώθηκαν 100 εκ. ευρώ. Τώρα γίνεται λόγος για μια δραστική μείωση ακόμα και 60-65%. Πέρα από το γεγονός ότι η Μόσχα έχει άλλου επιπέδου συμφωνίες για τις τιμές με χώρες μέσα από τις οποίες περνά αγωγός με ρωσικό φ.α.

Οσον αφορά τις εξαγωγές ελληνικών αγροτικών, νωπών και τυποποιημένων προϊόντων και το θέμα των κυρώσεων: Το ελληνικό αίτημα για άρση τους από τη Μόσχα δεν είναι το πρώτο και μοναδικό από χώρες – μέλη της Ε.Ε. Πλην όμως κρύβει, συνήθως, … κουτοπονηριά! Πριν από δύο μήνες ο … Γερμανός αρμόδιος υπουργός ζητούσε επιμόνως από τον Ρώσο ομόλογό του, Νικολάϊ Φιόντοροφ, να βρεθεί τρόπος ώστε να “επιστρέψουμε στην παλιά καλή εποχή συνεργασίας”, πλην όμως, να γίνει αυτό χωρίς να θιγεί το καθεστώς των κυρώσεων (!).

Κάτι ανάλογο πρότεινε στον πρόεδρο Πούτιν και ο Ιταλός πρωθυπουργός, Ρέντζι, επισκεπτόμενος τη Μόσχα πρόσφατα: Ζήτησε την άρση των ρωσικών αντικυρώσεων για τα ιταλικά προϊόντα και όταν ο Πούτιν του θύμισε ότι “εμείς δεν σας επιβάλλαμε κυρώσεις, η Ε.Ε. επέβαλλε σε μας και αναγκαστήκαμε να πάμε σε απαντητικά μέτρα, ο Ιταλός ως Πόντιος Πιλάτος, κόντρα σε κάθε πολιτική λογική ψέλιζε  κάποιες εκφράσεις του τύπου, ε, όχι εμείς οι Βρυξέλλες …

Η Ελλάδα δεν θα πρέπει να ακολουθήσει την “πεπατημένη”. Οι μέχρι τώρα δηλώσεις ελλήνων κυβερνητικών αξιωματούχων και του πρωθυπουργού, αναφορικά με τις κυρώσεις που “οδηγούν στο πουθενά”, βρίσκουν θετική απήχηση στη ρωσική πρωτεύουσα.

Υποκριτικά κτυπήματα στον Τσίπρα

Κατά τα άλλα στις Βρυξέλλες υπερθεματίζουν περί της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης.  Αναφορικά με την τελευταία, ένα επίσης, εκκωφαντικό παράδειγμα αποτελεί η ομολογία του προέδρου της ΓΚΑΖΠΡΟΜ, Αλεξέι Μίλερ, ότι οι Γερμανοί πιέζουν τους ρώσους εταίρους τους να συμφωνήσουν στο διπλασιασμό της κατασκευής των υποθαλάσσιων αγωγών από τον πυθμένα της Βαλτικής, την ίδια ώρα που οι ίδιοι βάζουν τρικλοποδιές στην κατασκευή της λεγόμενης “Νότιας διαδρομής”.

Πλειάδα ήταν τα άρθρα μέσα στη βδομάδα που υπενθύμιζαν στον Α.Τσίπρα ότι η χώρα του ανήκει στην ευρωπαϊκή οικογένεια και δεν πρέπει να σπάσει την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στο θέμα κατά της Ρωσίας. Δηλαδή, μην πάει και κάνει κανέναν αγωγό, να αφήσει να τον κάνουν οι Γερμανοί από τα Βόρεια ώστε να είναι πλήρης η γερμανική κατοχή της Ευρώπης.

Και βέβαια, ζητούν –απαιτούν- ευρωαλληλεγγύη στο θέμα της Ουκρανίας. Σε ποιούς τομείς; Μήπως στο θέμα της τροφοδοσίας του καθεστώτος του Κιέβου με στρατιωτικό εξοπλισμό όπως κάνει η Πολωνία, χώρα του προέδρου της Ε.Ε, Ντόναλντ Τούσκ; Η η Λιθουανία; Πολλοί ευρωπαίοι ηγέτες αρνήθηκαν να μεταβούν στη Μόσχα και να πάρουν μέρος στις εκδηλώσεις για τα 70χρονα της νίκης κατά του φασισμού, πράγμα το οποίο έπρατταν πρόθυμα τις προηγούμενες δεκαετίες. Τότε θα τους προτείνουμε να πάνε στο Κίεβο και να εναγκαλιστούν με τον ηγέτη του εθνικιστικού διαβόητου κινήματος, “Δεξιός Τομέας” , Ντμίτρι Γιάρος, ο οποίος έχει αναλάβει επίσημα και με Διάταγμα του Προέδρου, Ποροσένκο, σύμβουλος του αρχηγού του Γ.Ε.Σ. του ουκρανικού στρατού (!). Και όπως χαρακτηριστικά δηλώνει ο ίδιος  περιχαρής, “ο δεξιός τομέας παραμένει αυτόνομη οργάνωση η οποία θα χρηματοδοτείται, επι τέλους, από τον κρατικό προϋπολογισμό”.

Ετσι, ορθά – κοφτά. Οι οργανωμένοι ένοπλοι εθνικιστές-δολοφόνοι χιλιάδων αμάχων στην Ανατολική Ουκρανία, αναλαμβάνουν τώρα κρατικά -στρατιωτικά πόστα. “Ξεχνάνε” να πουν από ποιούς χρηματοδοτούνταν μέχρι τώρα. Ε, είδε κανείς καμιά αντίδραση από τις Βρυξέλλες; Κατά τα άλλα, η πολυπράγμων αμερικανίδα ΥΦΥΠΕΞ, Β.Νούλαντ, αυτή που πριν ένα χρόνο μοίραζε πιροσκί στους “αγωνιστές” του “Δεξιού Τομέα” στο Κίεβο, πιέζει φορτικά τους ευρωπαίους ηγέτες να μην πάνε προς Μόσχα, αλλά αν πάνε, να περάσουν και από το Κίεβο. Για το αν τους προτείνει και συνάντηση με τον Ντμίτρι Γιάρος, δεν το γνωρίζουμε.

Αυτά και πολλά άλλα, αναφορικά με την Ουκρανία, ας τα έχει υπ΄όψιν ο Ελληνας πρωθυπουργός, για να μην εκπλαγεί αν του τα αναφέρουν, ενημερωτικά οι  ρώσοι συνομιλητές του.

Είναι πολλά τα θέματα που θα συζητήσουν οι δύο ηγέτες στη Μόσχα. Ο ένας, ο πιο έμπειρος ίσως πολιτικός στον κόσμο σήμερα, ο άλλος, νέος, δυναμικός, επίμονος στις αρχές του και γι΄ αυτό  “επικίνδυνος” για το ευρωπαϊκό νεοφιλελεύθερο κατεστημένο. Μπορούν να βρουν κοινό παρονομαστή για μια ουσιαστική βοήθεια προς τη δοκιμαζόμενη ελληνική κοινωνία; Σίγουρα ναι. Αρκεί να γίνει μια ειλικρινής, ανοικτή, συζήτηση – παρουσίαση της πραγματικής οικονομικής, ανθρωπιστικής εικόνας που ζει σήμερα η χώρα και τι επιδιώκει να πετύχει ο Ελληνας πρωθυπουργός. Είναι σίγουρο ότι ο Β.Πούτιν θα λάβει το μήνυμα…

* Ο κ. Δημήτρης Λιάτσος είναι ανταποκριτής στη Ρωσία. Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην ενημερωτική ιστοσελίδα Η ΡΩΣΙΑ ΤΩΡΑ