To Brexit ανοίγει την συζήτηση του σκωτσέζικου exit

Αντιμέτωπος με τα πρώτα σημάδια φυγόκεντρων δυνάμεων στο Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται ήδη, λίγες μόλις ημέρες μετά την επίσημη έξοδο από την Ε.Ε., ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, που παρακολουθεί με ανησυχία τον ολοένα και πιο σφιχτό εναγκαλισμό μεταξύ Εδιμβούργου και Βρυξελλών. Δηλωμένη πρόθεση της θριαμβεύτριας των πρόσφατων εκλογών, Νίκολα Στέρτζον, επικεφαλής του σκωτσέζικου εθνικιστικού κόμματος SNP, ήταν άλλωστε η διεξαγωγή νέου δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Σκωτίας. Οι πολιτικές φιλοδοξίες της κυβέρνησης του Εδιμβούργου ίσως χρειασθεί, όμως, να τεθούν έστω και προσωρινά στο περιθώριο, μετά την παραίτηση την Πέμπτη του υπουργού Οικονομικών της κυβέρνησης Στέρτζον, Ντέρεκ Μακέι, λίγες ώρες πριν παρουσιάσει τον προϋπολογισμό στο Κοινοβούλιο του Εδιμβούργου στο Χόλιρουντ. Ο 42χρονος υπουργός, θεωρούμενος από πολλούς ως το «ανερχόμενο άστρο» του SNP και πιθανός διάδοχος της πρωθυπουργού στην ηγεσία του κόμματος, αποκαλύφθηκε ότι έστελνε ερωτικού περιεχομένου μηνύματα σε 16χρονο αγόρι, προκαλώντας αναπάντεχη πολιτική κρίση στο κόμμα.

Τις αποσχιστικές φιλοδοξίες της Νίκολα Στέρτζον ενισχύει, όμως, η φιλική στάση και οι φιλοευρωπαϊκές προτροπές του τέως προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. Σύμφωνα με την εφημερίδα Guardian, μιλώντας στο ραδιόφωνο του BBC την περασμένη εβδομάδα, ο Τουσκ δήλωσε ότι ενδεχόμενη αίτηση ένταξης της Σκωτίας στην Ε.Ε. θα προκαλούσε «γενικευμένο ενθουσιασμό» σε όλες τις χώρες της Ενωσης.

«Κάποιες φορές αισθάνομαι πολύ Σκωτσέζος, ιδιαίτερα μετά το Brexit. Παρότι συνειδητοποιώ ότι υπάρχουν κανόνες και συμφωνίες, είμαι βέβαιος ότι όλοι στις Βρυξέλλες και στις χώρες της Ευρώπης θα αντιμετώπιζαν με ενθουσιασμό μια επάνοδο της Σκωτίας στην Ε.Ε.», είπε ο Τουσκ. Οι Σκωτσέζοι είχαν ψηφίσει σε ποσοστό 62% υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην Ενωση στο δημοψήφισμα του 2016, ενώ κάθε σφυγμομέτρηση μετά την ημερομηνία αυτή εμφανίζει ποσοστό 70% –και πλέον– να στηρίζει κόμματα που ζητούν δεύτερο δημοψήφισμα ή την ακύρωση του Brexit. Στην τοποθέτηση Τουσκ έσπευσε να απαντήσει ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντόμινικ Ράαμπ, χαρακτηρίζοντας «ανεύθυνες» τις δηλώσεις του τέως προέδρου του Συμβουλίου. Την ίδια στιγμή, χώρες, όπως η Ισπανία, που αντιμετωπίζουν αυτονομιστικά κινήματα ή εδαφικές διεκδικήσεις από γείτονές τους, ακούν με ιδιαίτερα καχυποψία προτροπές όπως αυτές του Ντόναλντ Τουσκ, για ανάκτηση εθνικής κυριαρχίας.

Η υιοθέτηση σκληρού ύφους στις επαφές μεταξύ Βρυξελλών και Λονδίνου κατέστη εμφανής από τις αρχές της εβδομάδας, με τον Ευρωπαίο επικεφαλής των διαπραγματεύσεων Μισέλ Μπαρνιέ να επιμένει ότι η σύγκλιση μεταξύ ευρωπαϊκών και βρετανικών εμπορικών κανονισμών είναι αναγκαία για την επίτευξη συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ των πρώην εταίρων. Από τη μεριά του, ο Μπόρις Τζόνσον συνεχίζει να εκμεταλλεύεται το φάσμα μιας οριστικής εμπορικής απομάκρυνσης της Βρετανίας από την Ε.Ε. ως διαπραγματευτικό χαρτί για να πείσει τους Ευρωπαίους σε υποχωρήσεις.