Το 25% των νέων επιχειρήσεων στην Ελλάδα χρησιμοποιεί νέες τεχνολογίες

Νέες τεχνολογίες στην παραγωγική διαδικασία δηλώνει ότι θα χρησιμοποιήσει ένας στους τέσσερις “νεοφώτιστους” επιχειρηματίες στην Ελλάδα. Μπορεί στην Ελλάδα η επιχειρηματική δράση να έχει πληγεί τα μέγιστα την περίοδο της κρίσης, ωστόσο, το τεχνολογικό επίπεδο των νέων εταιρειών, που δημιουργούνται εν μέσω αυτής αναβαθμίζεται, σε μια προσπάθεια να αυξηθεί η πιθανότητα επιβίωσης από την παρατεταμένη κρίση.

Την τάση αυτή καταγράφει η ετήσια έρευνα του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) για την επιχειρηματικότητα με τίτλο “Η Επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα 2013-14: Η δυναμική της νεανικής επιχειρηματικότητας”.

Η Ελλάδα καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση στο ποσοστό των νέων επιχειρηματιών, που δηλώνουν ότι θα χρησιμοποιήσουν νέες τεχνολογίες. Σύμφωνα με την έρευνα, η Ελλάδα καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση, μετά από την Ιταλία, ως προς το ποσοστό των επιχειρηματιών, που δηλώνουν ότι θα χρησιμοποιήσουν εντελώς νέες τεχνολογίες.

Αντίστοιχα το ποσοστό των Ελλήνων, που προτίθενται να χρησιμοποιήσουν παλαιές τεχνολογίες, είναι το χαμηλότερο ανάμεσα στις χώρες που εξετάζονται.

Συνολικά, σε ποσοστό 25% οι Έλληνες επιχειρηματίες αρχικών σταδίων δηλώνουν πως θα κάνουν χρήση εντελώς νέων τεχνολογιών στην παραγωγική τους διαδικασία, έναντι ποσοστού μόλις 9,4% την αμέσως προηγούμενη περίοδο.

“Πρόκειται, προφανώς, για ένα αισιόδοξο εύρημα, καθώς υποδηλώνει ότι το τεχνολογικό επίπεδο των νέων επιχειρηματικών εγχειρημάτων φαίνεται να αναβαθμίζεται”, διαπιστώνει η μελέτη (σσ ως νέα τεχνολογία δεν θεωρείται μια εντελώς νέα τεχνολογία με όρους παγκόσμιας αγοράς, αλλά με όρους της τοπικής αγοράς, στην οποία δραστηριοποιείται ο επιχειρηματίας).

Επίσης, για το 2013 το ποσοστό των επιχειρηματιών αρχικών σταδίων, που δηλώνει πως πολλοί από τους πελάτες τους θεωρούν το προϊόν/υπηρεσία της επιχείρησης νέο και πρωτοποριακό, ανέρχεται στο 17,3%, επίδοση που αποτελεί την υψηλότερη τιμή στα χρόνια της κρίσης. Πάντως, παρά την αύξηση του δείκτη κατά 3 περίπου ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2012, ο βαθμός καινοτομικότητας των επιχειρηματικών προσπαθειών κινείται ακόμα σε χαμηλά επίπεδα.

 Ποσοστό νέων και επίδοξων επιχειρηματικών εγχειρημάτων που χρησιμοποιεί νέες τεχνολογίες/διαδικασίες

Χώρες Α:Χαμηλού κόστους, Χώρες Β:βελτίωσης αποτελεσματικότητας, Χώρες Γ: καινοτομίας
Πηγή: ΙΟΒΕ, επεξεργασία στοιχείων GEM
* Στην παρένθεση αναφέρονται τα αντίστοιχα ποσοστά που είχαν προκύψει από την έρευνα του 2012.

Φόβος της αποτυχίας

Πάντως, παρά την τεχνολογική αναβάθμιση, τα νέα επιχειρηματικά εγχειρήματα στην Ελλάδα παραμένουν επιρρεπή στην αποτυχία – το φόβο της οποίας επικαλούνται οι Έλληνες ως αντικίνητρο για την έναρξη μια νέας προσπάθειας – δυσκολεύονται να βρουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση και εστιάζουν σε κλάδους με μικρότερη συμβολή στην οικονομική ανάπτυξη, οι οποίοι συνήθως χαρακτηρίζονται από χαμηλότερη τεχνολογική ένταση.

Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα, το 2013 το 53% των νέων επιχειρηματικών εγχειρημάτων κατευθύνονταν στην διάθεση προϊόντων και υπηρεσιών προς τον τελικό καταναλωτή. Στον αντίποδα, το 27% της επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων παρέχει υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις (Β2Β: Business to Business), το 16% εστιάζει στο τομέα της μεταποίησης, ενώ μόλις το 3,5% περίπου δραστηριοποιείται στον πρωτογενή τομέα.

Συνολικά, η μελέτη του ΙΟΒΕ καταγράφει επιδείνωση των δεικτών επιχειρηματικότητας το 2013 σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη χρονιά.

Σύμφωνα με την έρευνα, το ποσοστό του ενεργού πληθυσμού (18-64 ετών), που βρισκόταν σε αρχικό στάδιο επιχειρηματικής ενεργοποίησης το 2013, υποχώρησε στο 5,2%, που αντιστοιχεί σε περίπου 240.000 χιλιάδες άτομα, έναντι 6,4% που ήταν το 2012.

Πρόκειται για τη χαμηλότερη επίδοση που έχει καταγράψει η χώρα μας στα 11 χρόνια, που συμμετέχει στην έρευνα του Παγκόσμιου Παρατηρητηρίου Επιχειρηματικότητας (GEM). Έτσι, η Ελλάδα για το 2013 κατατάχθηκε στην 19η θέση μεταξύ των 26 χωρών, που περιλαμβάνονται στις χώρες καινοτομίας (δηλαδή των περισσότερο ανεπτυγμένων χωρών, που συμμετέχουν στο ερευνητικό πρόγραμμα του GEM), έναντι της 12ης θέσης ανάμεσα στις 24 χώρες καινοτομίας το 2012.

Πάντως, τα πρώτα αποτελέσματα από την ανάλυση των στοιχείων της έρευνας καταγράφουν, για το 2014, μια σημαντική αύξηση του δείκτη επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων, στο 7,8% έναντι 5,2% το 2013, γεγονός που αποτελεί σημαντική ένδειξη για την ανάκαμψη της επιχειρηματικής δραστηριοποίησης στη χώρα μας.

Ο τυπικός Έλληνας επιχειρηματίας

Ο αντιπροσωπευτικός επιχειρηματίας στην Ελλάδα, που βρίσκεται σε αρχικό στάδιο δραστηριοποίησης, τείνει να έχει το εξής προφίλ: είναι ανδρικού φύλου, ηλικίας 25-44 ετών, έχει ολοκληρώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση και δραστηριοποιείται στην παροχή υπηρεσιών προς τους καταναλωτές.

Στη μελέτη, πάντως, καταγράφεται για άλλη μια χρονιά ο φόβος της αποτυχίας, με το συγκεκριμένο δείκτη να έχει στην Ελλάδα την υψηλότερη τιμή μεταξύ των χωρών καινοτομίας.

Στο μεταξύ, οι δείκτες επιχειρηματικότητας ανάγκης και ευκαιρίας το 2013 στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν περίπου στο 23% και στο 35% αντίστοιχα.

Δηλαδή, η ελληνική επιχειρηματικότητα, που κινητοποιείται από τον εντοπισμό ευκαιριών, κινείται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από το μέσο όρο των χωρών καινοτομίας (53%), ενώ το ποσοστό επιχειρηματικής δραστηριοποίησης στην Ελλάδα λόγω ανάγκης είναι εμφανώς υψηλότερο (7 περίπου ποσοστιαίες μονάδες) συγκριτικά με το μέσο όρο των χωρών καινοτομίας.

Με άλλα λόγια, η συνεχιζόμενη ύφεση οδηγεί, συγκριτικά με άλλες χώρες, περισσότερους Έλληνες στον επιχειρηματικό στίβο από ανάγκη, παρά για λόγους εκμετάλλευσης πραγματικών επιχειρηματικών ευκαιριών.

Ποσοστιαία κατανομή επιχειρηματικότητας αρχικών-σταδίων ως προς το εκπαιδευτικό επίπεδο

Πηγή: ΙΟΒΕ, επεξεργασία στοιχείων GEM

Νεανική επιχειρηματικότητα

Ο δείκτης της νεανικής επιχειρηματικότητας (18-34) διαμορφώνεται σε σταθερά υψηλότερα επίπεδα από τον αντίστοιχο δείκτη, που αφορά επιχειρηματίες μεγαλύτερης ηλικίας (35-64).

Μάλιστα, κατά την τριετία, ο δείκτης της νεανικής επιχειρηματικότητας διευρύνει τη διαφορά του από το δείκτη των μεγαλύτερων ηλικιών: ο δείκτης επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων νέων από 7% το 2013 ανέρχεται στο 10,5% το 2014 ενώ αντίστοιχα ο δείκτης ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας από 4,5% το 2013 προσεγγίζει το 6% το 2014.

Η υψηλότερη επιχειρηματικότητα των νέων, ενδεχομένως, να προέρχεται από τη δυσκολία εύρεσης μισθωτής απασχόλησης – να πρόκειται, δηλαδή, για επιχειρηματικότητα ανάγκης. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να υποτεθεί ότι η υψηλότερη ενασχόληση των νέων με την επιχειρηματική δραστηριότητα αντανακλάται θετικά στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των νεανικών εγχειρημάτων.

Ένα ενδιαφέρον στοιχείο, που προκύπτει από την ανάλυση της νεανικής επιχειρηματικότητας είναι το επίπεδο εκπαίδευσης των νεότερων επιχειρηματιών. Τα δεδομένα, που εξετάστηκαν, αποκαλύπτουν ότι τα τελευταία χρόνια το ποσοστό των επιχειρηματιών νεότερων ηλικιών με τριτοβάθμιες σπουδές και μεταπτυχιακά αυξάνει.

“Λουκέτα”

Το ποσοστό του πληθυσμού, που δηλώνει πως έχει διακόψει ή αναστείλει μια επιχειρηματική δραστηριότητα, το 2013 ανέρχεται στο 4,8%, που αντιστοιχεί σε περίπου 220.000 άτομα.

Μάλιστα, η Ελλάδα καταλαμβάνει την πρώτη θέση μεταξύ των χωρών καινοτομίας ως προς το ποσοστό διακοπής – αναστολής επιχειρηματικής δραστηριότητας το 2013. Ως βασικότερος παράγοντας διακοπής ή αναστολής λειτουργίας μιας επιχείρησης εμφανίζεται η έλλειψη κερδοφορίας με ποσοστό 51%, ενώ περίπου το 11% διέκοψαν λειτουργία εξαιτίας προβλημάτων χρηματοδότησης.

Λόγοι διακοπής ή αναστολής λειτουργίας επιχείρησης