Τί πρέπει να πληρώσει η Ελλάδα το 2015 – Αισιόδοξες υποθέσεις και σκληρή πραγματικότητα
Την σκληρή πραγματικότητα των διαδοχικών πληρωμών του ελληνικού χρέους θα έχει να αντιμετωπίσει η ελληνική κυβέρνηση που θα έχει τα ηνία της χώρας τον Μάρτιο του 2015 εαν τελικά οι Εθνικές Εκλογές δεν αποφευχθούν. Μπορεί η αντιπολίτευση να υποβιβάζει το γεγονός ότι η χώρα έχει υποχρέωση να αποπληρώσει το κρατικό χρέος, όμως η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική, αφού σχεδόν μέσα σε 6 μήνες και πιο συγκεκριμένα μετά τα τέλη Φεβρουαρίου οπότε λήγει και η δίμηνη παράταση του Μνημονίου, η Ελλάδα θα πρέπει να καταβάλει συνολικά 16,9 δισ ευρώ στους δανειστές της και σε αυτούς που έχουν αγοράσει ελληνικά ομόλογα.
Πιο αναλυτικά σύμφωνα με μελέτη του αναλυτή Γιάννη Μουζάκη, το ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να καταβάλει το ερχόμενο έτος 8,4 δισ ευρώ στο ΔΝΤ, στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και στις Εθνικές Τράπεζες χωρών μελών της Ε.Ε η Ελλάδα θα πρέπει να αποπληρώσει ομόλογα ύψους 6,7 δισ ευρώ, τα οποία σημειωτέων λήγουν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, τόκους ύψους 6 δισ ευρώ και επιπλέον 323 εκατ. ευρώ σε ομόλογα.
Συνολικά το ελληνικό κράτος θα πρέπει να καλύψει υποχρεώσεις ύψους 21,4 δισ ευρώ εκ των οποίων τα 4,5 δισ ευρώ εντός του πρώτου τριμήνου του 2015.
Για την αντιμετώπιση μίας πιθανής κρίσης αδυναμίας αποπληρωμής του ελληνικού χρέους κατά το πρώτο τρίμηνο του 2015, εάν τελικά η νέα κυβέρνηση της χώρας αποφασίσει να έρθει σε ρήξη με την Ε.Ε και δεν εφαρμόσει τα προαπαιτούμενα για την χορήγηση της δόσης των 7,3 δισ ευρώ (1,8 δισ ευρώ από τον μηχανισμό EFSF, 2 δισ ευρώ από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων που οι εθνικές τράπεζες των χωρών μελών της Ε.Ε κατέχουν και 3,5 δισ ευρώ από το ΔΝΤ), το υπουργείο Οικονομικών έχει από τώρα προβλέψει την έκτακτη έκδοση εντόκων γραμματίων τα οποία θα αγοραστούν από τις ελληνικές τράπεζες.
Συνολικά προβλέπεται να εκδοθούν γραμμάτια ύψους 4,5 δισ ευρώ τα οποία καλύπτουν τις δανειακές ανάγκες της χώρας μέχρι τις αρχές Μαρτίου. Αυτή όμως η κίνηση θα έχει ως αποτέλεσμα την στέρηση ρευστότητας 4,5 δισ ευρώ από την αγορά, αφού τα χρήματα αυτά προορίζονταν για την τόνωση της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας.
Σημειώνεται ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν ήδη τοποθετήσει 11 δισ. ευρώ σε έντοκα γραμμάτια του ελληνικού Δημοσίου, αποστερώντας πολύτιμη ρευστότητα από την πραγματική οικονομία, η οποία θεωρητικά θα έπρεπε να καταγράψει ακόμη ένα έτος ανάπτυξης, το οποίο εκτιμάται ότι θα έφτανε στο 2,9 %. (δηλ μία ένεση ρευστότητας στην εγχώρια αγορά 5,4 δισ ευρώ περισσότερα σε σχέση με το 2014)
Όμως, όπως φαίνεται η μεγάλη πρόκληση της νέας ελληνικής κυβέρνησης που θα ηγείται της χώρας το επόμενο έτος εφόσον οδηγηθούμε σε Εθνικές Εκλογές, θα είναι οι αλλεπάλληλες πληρωμές δανείων τόκων και ομολόγων του καλοκαιριού, όταν το ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να πληρώσει 15,7 δισ ευρώ στους δανειστές της χώρας.
Μία πιθανή λύση που προτείνουν οικονομικοί αναλυτές για την κάλυψη αυτών των υποχρεώσεων, περιλαμβάνει την αξιοποίηση του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2014 το οποίο εκτιμάται ότι θα κινηθεί μεταξύ 2,8-3 δισ ευρώ (1,8% του ΑΕΠ).
Όμως ακόμη και αυτό το ποσό δεν επαρκεί να καλύψει τις απαιτήσεις που φτάνουν τα 15,7 δισ ευρώ, ενώ εάν η χώρα μας αποφασίσει να έρθει σε ρήξη με την Ε.Ε δεν θα υφίσταται η δυνατότητα δανεισμού από τους εταίρους μας, με τις διεθνείς αγορές ήδη κλειστές για την Ελλάδα από τα τέλη του 2014 λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας.
Ένα ακόμη σενάριο που συζητείται από την αντιπολίτευση είναι η πληρωμή μόνο των απαιτήσεων του ΔΝΤ και των αγορών, αφήνοντας για διαπραγμάτευση μόνο το χρέος έναντι των ευρωπαϊκών χωρών.
Όμως μια απλή παρατήρηση στην σύνθεση των μελλοντικών πληρωμών του ελληνικού Δημοσίου αποκαλύπτει ότι εντός του 2015 θα πρέπει να καταβληθούν στον διεθνή οργανισμό 8,4 δισ ευρώ εκ των οποίων 1,5 δισ ευρώ μέχρι το Μάρτιο του 2015.
Επομένως ακόμη και εάν η Ελλάδα καταβάλει στο ΔΝΤ το ποσό των 1,5 δισ ευρώ τον Μάρτιο του 2015 από τα έντοκα γραμμάτια που θα έχει εκδώσει, που θα βρεθούν τα 6,9 δισ ευρώ που υπολείπονται έναντι του συνολικού ποσού των 8,4 δισ ευρώ που οφείλει η χώρας μας στο ΔΝΤ.
Εν κατακλείδι εαν η χώρα μας οδηγηθεί σε εθνικές εκλογές και έρθει σε ρήξη με την Ε.Ε δεν πρόκειται να λάβουμε τα 7,3 δισ ευρώ από το ΔΝΤ και την Ε.Ε, οι διεθνείς αγορές θα κλείσουν δια παντός για την Ελλάδα, αφού η χώρα θα χαρακτηρίζεται ως αφερέγγυα λόγω της μη αποδοχής από την Αθήνα των συμφωνιών με την Ε.Ε, θα πρέπει να αποπληρώσουμε 16,9 δισ ευρώ χωρίς καμία εξωτερική πηγή χρηματοδότησης αφού τόσο η Ρωσία όσο και η Βραζιλία βρίσκονται σε ύφεση ενώ η Κίνα και οι ΗΠΑ δεν έχουν συμφέρον να έρθουν σε αντιπαράθεση με την Ε.Ε.
Ουσιαστικά η μόνη πηγή χρηματοδότησης του ελληνικού χρέους ακόμη και εάν η μελλοντική ελληνική κυβέρνηση αναγνωρίσει μόνο αυτό του ΔΝΤ (δηλ. 6,9 δισ ευρώ μετά τον Μάρτιο του 2015) θα προέρχεται από το εσωτερικό.
Με απλά λόγια αυτό σημαίνει είτε περιορισμό δαπανών δηλ περικοπή μισθών/συντάξεων και ασφάλειας/περίθαλψης (η συνολική δαπάνη για το 2015 είναι 18,6 και 13,9 δισ ευρώ αντίστοιχα), είτε αναγκαστικό εσωτερικό δανεισμό, είτε νέους φόρους, είτε ενδεχομένως χρεοκοπία της χώρας, λόγω αδυναμίας πληρωμής των υποχρεώσεων της.
Όλες οι παραπάνω επιλογές έχουν άμεσο αποτέλεσμα και μπορούν να καλύψουν τις επείγουσες ανάγκες που θα προκύψουν από τις ανάγκες που θα προκληθούν από μια ρήξη με την Ε.Ε και τις αγορές. Αυτό όμως που είναι βέβαιο είναι ότι θα πλήξουν πρωτίστως τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα αφού οι λύσεις όπως καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, η φορολόγηση των πλουσίων απαιτούν υπό τις καλύτερες προϋποθέσεις 2-3 χρόνια ερευνητικής και δικαστικής διαδικασίας, ενώ οι κατέχοντες θα έχουν ήδη απομακρύνει από την Ελλάδα τις καταθέσεις τους όπως έπραξαν οι Γάλλοι πλούσιοι όταν ο Ολάντ εφήρμοσε τον νόμο περί φορολόγησης των μεγάλων εισοδημάτων με συντελεστή 75%.
Στην πραγματικότητα τα βάσανα του ελληνικού λαού θα πολλαπλασιαστούν αντί να μειωθούν, αφού μία ριζοσπαστική λύση όπως αυτή της ρήξης με την Ε.Ε και τις αγορές στερείται του βασικότερου στοιχείου που κάθε νέα πρόταση πρέπει να περιλαμβάνει…..δηλ ενός σχεδίου Β, ώστε η αντίπαλη πλευρά να πειστεί ότι υπάρχει εναλλακτική λύση στην άρνηση της.