Θα χρησιμοποιεί τη Σερβία ο Πούτιν για να υποκινήσει το διχασμό στην Ευρώπη και να προκαλέσει νέα σύγκρουση στα Βαλκάνια;

Έχει κατηγορηθεί ότι δρα ως ο δάκτυλος της Ρωσίας στα Βαλκάνια. Ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς όμως απορρίπτει τις κατηγορίες και δηλώνει ότι έχει βαρεθεί να τον αποκαλούν «μικρό Πούτιν». Πρώτα από όλα επικαλείται το ύψος του, καθώς είναι πιο ψηλός από τον Βλαντίμιρ Πούτιν- αν και το ύψος του Ρώσου ηγέτη είναι ένα ευαίσθητο θέμα στο Κρεμλίνο. 

Ωστόσο, πίσω από τον αστεϊσμό του Βούτσιτς για το φυσικό του ανάστημα, κρύβεται ένα σοβαρό ερώτημα που βασανίζει τα Βαλκάνια και απασχολεί τους δυτικούς διπλωμάτες, αναφέρουν οι New York Times εξηγώντας: Μήπως η Ρωσία, βυθισμένη σε έναν βίαιο πόλεμο στην Ουκρανία, χρησιμοποιεί τη Σερβία για να υποκινήσει το διχασμό στην Ευρώπη και να προκαλέσει νέα σύγκρουση στην πρώην Γιουγκοσλαβία για να αποσπάσει την προσοχή του ΝΑΤΟ από τη μάχη που μαίνεται στα ανατολικά;

Πριν μερικές μέρες είδαμε την ένταση να σιγοβράζει στο Κόσοβο, την ώρα που η Βοσνία βρίσκεται σταθερά σε υπαρξιακή κρίση τον τελευταίο χρόνο. Κατά την ένταση στο Κόσοβο, ένα μέλος του κυβερνώντος κόμματος του κοινοβουλίου της Σερβίας, ο Βλαντίμιρ Τζουκάνοβιτς ανήρτησε στο Twitter ότι η Σερβία μπορεί «επίσης να αναγκαστεί να ξεκινήσει την αποναζιστικοποίηση των Βαλκανίων», επικαλούμενος το ίδιο πλαίσιο μέσω του οποίου ο Πούτιν προσπάθησε να νομιμοποιήσει την εισβολή του στην Ουκρανία. 

Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών από την πλευρά του πήρε θέση για την κατάσταση στο Κόσοβο την περασμένη εβδομάδα κατηγορώντας τους αλβανόφωνους «ριζοσπάστες» ότι προσπάθησαν να εκδιώξουν εθνοτικούς Σέρβους από την επικράτεια και ότι προκάλεσαν ταραχές «για να ξεκινήσουν ένα βίαιο σενάριο».

«Η Ρωσία υπολογίζει ότι όσο περισσότερο χρόνο αφιερώνει η Δύση στα Βαλκάνια, τόσο λιγότερο χρόνο θα ξοδεύει στην πίσω αυλή της Ρωσίας», σχολίασε ο Βουκ Βουκσάνοβιτς, ερευνητής στο Κέντρο Πολιτικής Ασφαλείας του Βελιγραδίου. «Αλλά υπάρχουν όρια στο τι μπορεί να κάνει η Ρωσία», πρόσθεσε ο Βουκσάνοβιτς. «Χρειάζεται τοπικές ελίτ και αυτές δεν θέλουν να θυσιαστούν για τα ρωσικά συμφέροντα».

Πάντως ο Βούτσιτς κατήγγειλε δημόσια τη δήλωση του Τζουκάνοβιτς, χαρατηρίζοντάς τη «ανόητη» και «ανεύθυνη». «Έχουμε τη χώρα μας. Δεν μας ενδιαφέρει να επεκτείνουμε τα σύνορά μας και να τσακωθούμε με τους γείτονές μας», είπε ο πρόεδρος της Σερβίας, ενώ αναφερόμενος στη Δύση είπε ότι «ο Πούτιν χρησιμοποιεί και μαθαίνει έξυπνα από τα λάθη σου, τα οποία δεν πρόκειται ποτέ να παραδεχτείς». 

Ο Βούτσιτς υποστήριξε επίσης  ότι δεν είχε καμία σχέση με τις πρόσφατες διαμαρτυρίες για τις πινακίδες  πινακίδες κυκλοφορίας των Σέρβων στο βόρειο Κόσοβο, λέγοντας ότι οι Σέρβοι εκεί «έχουν βαρεθεί 100 τοις εκατό», ιδίως με την άρνηση της κυβέρνησης του Κοσόβου να εφαρμόσει βασικά μέρη της συμφωνίας του 2013 που τους υποσχέθηκε ένα μέτρο αυτοδιοίκησης.

Σύμφωνα με τον Βούτσιτς, η χώρα του έχει έρθει σε μια οδυνηρή μέγγενη, στριμωγμένη μεταξύ της εξάρτησης από τη Ρωσία για ενεργειακή και διπλωματική υποστήριξη για το Κόσοβο, και απαιτεί από τις δυτικές δυνάμεις να συμπράξουν για να τιμωρήσουν τη Μόσχα για την εισβολή στην Ουκρανία. «Δέχομαι πιέσεις από αυτούς κάθε μέρα για να επιβάλω κυρώσεις στη Ρωσία», είπε Βούτσιτς. Αυτό, πρόσθεσε, δεν θα συμβεί, τουλάχιστον μέχρι να επιταχυνθεί η αδιέξοδη, 13χρονη αίτηση της Σερβίας για ένταξη στο ευρωπαϊκό μπλοκ. (Περισσότερο από το 80 τοις εκατό των Σέρβων αντιτίθεται στις κυρώσεις στη Ρωσία, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση.)

Η Σερβία προκάλεσε την αντίδραση της Ρωσίας όταν τον Μάρτιο ψήφισε το ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών που απαιτούσε από τη Μόσχα να σταματήσει την εισβολή της, μια ψηφοφορία που προκάλεσε σάλο από ριζοσπάστες Σέρβους εθνικιστές, οι οποίοι κατήγγειλαν τον Βούτσιτς ως «προδότη». Αλλά η άρνηση της Σερβίας να επιβάλει κυρώσεις θεωρείται ως απόδειξη της ρωσικής επιρροής από όσους θεωρούν τον Βούτσιτς ως ρωσική μαριονέτα.

Σημειώνοντας ότι η Σερβία «παραμένει η μόνη χώρα στην Ευρώπη που αρνείται να επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία», ο πρωθυπουργός του Κοσόβου, Αλμπίν Κούρτι, κατήγγειλε τον Απρίλιο τον  Βούτσιτς ως «τον μικρό Πούτιν της Σερβίας». «Η ειρήνη και η ασφάλεια στα Δυτικά Βαλκάνια δεν έχουν απειληθεί ποτέ περισσότερο», είχε πει.

Ο Βούτσιτς απέρριψε την κατηγορία. «Ο Κούρτι θέλει να είναι ένας ”μικρός Ζελένσκι” πολεμώντας τον ”μικρό Πούτιν”», είπ αναφερόμενος στον πρόεδρο της Ουκρανίας. «Αυτό είναι το αφήγημά του – ότι ο Βούτσιτς είναι ένας τρομερός εθνικιστής που θέλει να πολεμήσει εναντίον όλων».«Δεν είναι αλήθεια», τόνισε. Όμως, με τόση πίεση που ασκείται στη Σερβία από όλες τις πλευρές, ο Βούτσιτς παραδέχτηκε: «Έχουμε κολλήσει και το ξέρουμε αυτό».

(πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ)