Τεταμένες σχέσεις μεταξύ Πούτιν και Τζουγκάνοβιτς

Ο πρωθυπουργός του Μαυροβουνίου, Μίλο Τζουγκάνοβιτς, έχει τεθεί στο στόχαστρο του Βλαντιμίρ Πούτιν. Τουλάχιστον αυτό υποστηρίζει ο ίδιος, θεωρώντας πως πίσω από τις εναντίον του κινητοποιήσεις της αντιπολίτευσης υπάρχει ρωσικός δάκτυλος, με στόχο την αποτροπή της ένταξης της μικροσκοπικής χώρας στο ΝΑΤΟ, την ερχόμενη άνοιξη, και στην Ε.Ε. στη συνέχεια.

Η Μόσχα δεν βλέπει με καθόλου καλό μάτι την ένταξη του Μαυροβουνίου στην Ατλαντική Συμμαχία και μάλιστα εκδήλωσε ανοιχτά την αντίθεσή της πρόσφατα με μια μάλλον άκομψη διπλωματικά ανακοίνωση του ΥΠΕΞ, πυροδοτώντας την έντονη αντίδραση του Τζουγκάνοβιτς.

Ο ίδιος, μιλώντας σε κροατικό τηλεοπτικό σταθμό, δεν δίστασε να συνδέσει τις διαδηλώσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης στην Ποντγκόριτσα το τελευταίο διάστημα με τους «γενικότερους ρωσικούς σχεδιασμούς» στα Βαλκάνια.

Η Μόσχα έχει τους δικούς της λόγους να μη θέλει τον προς δυσμάς γεωπολιτικό προσανατολισμό του κράτους της Αδριατικής. Ισχυρά ρωσικά επιχειρηματικά συμφέροντα, στον τουρισμό, στον τζόγο αλλά και στον τομέα των ακινήτων, δραστηριοποιούνται στις μαγευτικές ακτές και στο πανέμορφο ορεινό ανάγλυφό του. Κυρίως όμως είναι στρατιωτικοί οι λόγοι, καθώς οι Ρώσοι επιδίωκαν τον ελλιμενισμό πολεμικών τους σκαφών στο λιμάνι του Μπαρ για να κινούνται ελεύθερα στην Αδριατική και στην κεντρική Μεσόγειο.

Κατέθεσαν μάλιστα και αίτημα ενοικίασης χώρου για τη δημιουργία ναυτικής βάσης, την οποία ο Τζουγκάνοβιτς απέρριψε, και όταν κατά την επίσκεψή του στις ΗΠΑ εξέφρασε την ελπίδα ότι σύντομα η χώρα του θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ, το Κρεμλίνο σε επίσημη ανακοίνωσή του χαρακτήρισε τις δηλώσεις του «εχθρικές για τη Ρωσία»!

Η συμπαράταξη του Μαυροβούνιου ηγέτη με τους δυτικούς στο εμπάργκο κατά της Ρωσίας για την ουκρανική κρίση ήρθε να βυθίσει τις σχέσεις Μόσχας -Ποντγκόριτσας σε θερμοκρασίες Σιβηρίας και τώρα με τις εναντίον του διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης η αντιπαράθεση κορυφώθηκε.

Θα «πέσει» ο Τζιουγκάνοβιτς, όπως ζητούν οι διαδηλωτές της αντιπολίτευσης που τον κατηγορούν για διαφθορά και επιδιώκουν οι –κατά τους ισχυρισμούς του– Ρώσοι, για να μην οδηγήσει το Μαυροβούνιο στο ΝΑΤΟ και να μετατραπεί η παραδοσιακά φιλορωσική χώρα με τις 670.000 ψυχές σε «καρφί» στα πλευρά του Πούτιν;

Οι παρατηρητές των εξελίξεων δεν προβλέπουν δραματικές εξελίξεις. Με βαθιά διασπασμένη και ανυπόληπτη την αντιπολίτευση, οι διαδηλώσεις μπορεί να εμφανίζονται θορυβώδεις, δεν κινούνται όμως σε κοινή πλατφόρμα και ούτε δείχνουν να συγκινούν ευρύτερα στρώματα του πληθυσμού, με κάποιους φιλορωσικούς και φιλοσερβικούς πυρήνες να πρωτοστατούν, ενώ σε κάποιες συγκεντρώσεις έκαναν την εμφάνισή τους και… ελληνικές σημαίες.

Εξάλλου ο Τζουγκάνοβιτς δεν είναι εύκολος αντίπαλος. «Παιδί» του Μιλοσεβιτς, έγινε «πατροκτόνος» στη συνέχεια και επιβιώνει στην ηγεσία του Μαυροβουνίου επί 25 συναπτά έτη, άλλοτε ως πρόεδρος και άλλοτε ως πρωθυπουργός.

Ηταν στα τέλη της δεκαετίας του ’80, όταν ο Μιλόσεβιτς, ανερχόμενος αστέρας στην κομματική επικράτεια της εξασθενημένης Γιουγκοσλαβίας, τον τοποθέτησε στην ηγεσία της κομματικής νεολαίας στο Μαυροβούνιο, ανατρέποντας τη μέχρι τότε πυραμίδα, στο πλαίσιο της «αντιγραφειοκρατικής επανάστασης», την οποία είχε ταυτίσει με τη δική του πορεία προς την κορυφή.

Το επονομαζόμενο, λόγω υψηλής πολιτικής αντίληψης, «ξυράφι» της γιουγκοσλαβικής πολιτικής δεν θα διστάσει αργότερα, και συγκεκριμένα το 1997, να έρθει σε σύγκρουση με τον μέντορά του Μιλόσεβιτς, διαβλέποντας το επερχόμενο τέλος του, και να θέσει το Μαυροβούνιο σε τροχιά απόσχισης από την ενιαία, πλην ακρωτηριασμένη τότε, Γιουγκοσλαβία, γεγονός που τον κατέστησε «εχθρό» των Σέρβων και βεβαίως του καθεστώτος του Βελιγραδίου.

Ουδέποτε υπήρξε «παιδί για υιοθεσία» ο Τζουγκάνοβιτς, ο οποίος κατά καιρούς έχει κατηγορηθεί για διαφθορά, με την Εισαγγελία του Μπάρι της Ιταλίας να του έχει ασκήσει παλαιότερα δίωξη για εμπλοκή του σε λαθρεμπόριο τσιγάρων, κατηγορία που αργότερα αποσύρθηκε και πολλοί συνέδεσαν την απαλλαγή του με τον «ελλιμενισμό» του Μαυροβουνίου στο απάνεμο λιμάνι της Δύσης.

Τώρα άνοιξε λογαριασμούς με τον Πούτιν, έχοντας όμως πίσω του το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. που θέλουν το Μαυροβούνιο στην «αγκαλιά» τους για γεωστρατηγικούς λόγους. Και όσο ο Τζουγκάνοβιτς παραμένει στη θέση του, δεν έχουν λόγους να ανησυχούν.