Τα σιτηρά θα φέρουν πολιτικές αλλαγές στον Λίβανο όπως και στην Αίγυπτο;

Στις 18 Δεκεμβρίου του 2010 ξεκινά η Αραβική Άνοιξη που άλλαξε σε σημαντικό βαθμό τον πολιτικό, κοινωνικό και γεωγραφικό χάρτη της Μέσης Ανατολής και Βορείου Αφρικής.

Η Αίγυπτος ήταν μια από τις χώρες που έζησαν τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις και την κυριότερη πολιτική αλλαγή χωρίς η χώρα να πέσει στην δίνη του εμφυλίου, ενώ υπήρχαν όλες οι προϋποθέσεις. Απαίτηση του Αιγυπτιακού λαού ήταν η απομάκρυνση του ισόβιου ηγέτη Χόσνι Μουμπάρακ, ο οποίος ήταν στην προεδρία από το 1981 μέχρι και το 2012. Στις εκλογές, 24η Ιουνίου 2012, νικητής αναδεικνύεται -απρόσμενα για τους δυτικούς- ο Μοχάμεντ Μόρσι, ο οποίος στηριζόταν από την Μουσουλμανική Αδελφότητα και την Τουρκία. Ήταν η στιγμή που ο Τούρκος Πρόεδρος προσπαθούσε να δημιουργήσει τον τρίτο πόλο του Ισλάμ ανάμεσα στους Σιίτες και Σουνίτες. Ήταν η στιγμή που είχε ξεκινήσει η ρήξη με το Ισραήλ και οι ακραίοι μουσουλμάνοι με ηγέτη τον Τούρκο Πρόεδρο, σχεδίαζαν την περικύκλωση του.

Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, ο Μόρσι επιχειρεί τη συγκέντρωση υπερεξουσιών στο πρόσωπό του, επιχειρώντας παράλληλα την ισλαμοποίηση του αιγυπτιακού κράτους. Στόχος ήταν η κοινωνία της Αιγύπτου να πάει όσο πιο κοντά στο ακραίο Ισλάμ, οι Τζιχαντιστές στην Αίγυπτο να αποκτήσουν ένα Στρατηγικό Βάθος στην Μέση Ανατολή και την Βόρεια Αφρική, και τέλος, να λήξη η παρατεταμένη ειρήνη με το Ισραήλ.

Όμως η προεδρία του λαμβάνει τέλος το καλοκαίρι του 2013, όταν ανατρέπεται πολιτικά και συλλαμβάνεται μαζί με άλλους υποστηρικτές της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Είναι η εποχή που ο Αραβικός κόσμος αποφασίζει να δράσει εναντίον της Τουρκίας και των σχεδίων της.

Σε όλες τις χώρες οι διαδηλώσεις τον Δεκέμβριο του 2010 ξεκίνησαν όταν οι λαοί ζητούσαν περισσότερη δημοκρατία. Στην Αίγυπτο η Αραβική Άνοιξη ξεκίνησε με αφορμή ένα άλλο γεγονός, την έλλειψη σιτηρών. Λίγους μήνες πριν, οι βασικοί προμηθευτές της Αιγύπτου σε σιτηρά, Ρωσία και Ουκρανία, έβλεπαν εκατομμύρια στρέμματα σιτηρών, λίγο πριν το θέρος, να παραδίδονται στις φλόγες. Αυτό είχε σαν συνέπεια η αποστολή προς την Αίγυπτο να μειωθεί σημαντικά.

Στον Λίβανο η έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού, δεν κατέστρεψε μόνο τις υποδομές, αλλά και σχεδόν όλο το απόθεμα σιτηρών της χώρας. Το 80% των σιτηρών του Λιβάνου (στρατηγικό αποθεματικό του Λιβάνου) αποτεφρώθηκε και το λιμάνι από το οποίο φτάνουν τα περισσότερα εισαγόμενα τρόφιμα κατέστη δυσλειτουργικό. Ο Λίβανος βασίζεται στα εισαγόμενα τρόφιμα για το 90% των αναγκών του, οπότε πρόκειται για μια καταστροφή που θα ξεδιπλωθεί το επόμενο διάστημα. . Το λιμάνι της Βηρυτού είναι το σημείο εισόδου για το 70% όλων των εισαγωγών όλων των εμπορευμάτων. Έτσι, ο Λίβανος έχει πλεον μια σοβαρή υλικοτεχνική πρόκληση – λίγες αποβάθρες λειτουργίας – και αναζητά λιμενική δομή για να φέρει θαλάσσια φορτία αγαθών και τροφίμων.

Η πρώτη χώρα που προσφέρθηκε για να χτίσει ξανά τις λιμενικές δομές στο λιμάνι της Βηρυτού, ήταν η Τουρκία. Η ίδια χώρα που επέτρεψε το πλοίο με την νιτρική αμμωνία να περάσει τα στενά του Βοσπόρου ενώ το πλοίο είχε χαρακτηρισθεί επικίνδυνο κατά τον έλεγχο από τις αρχές της Κωνσταντινούπολης. Η Τουρκία προσφέρθηκε επίσης η κυβέρνηση του Λιβάνου να χρησιμοποιήσει Τουρκικά λιμάνια για τις ανθρωπιστικές βοήθειες και από εκεί οδικώς να μεταφερθούν στην χώρα.

Αυτή την διαδικασία την είδαμε και στα πρώτα χρόνια του εμφύλιου στην Συρία. Η Τουρκία χρησιμοποιήθηκε ώστε από τα σύνορα της να περνάει ανθρωπιστική βοήθεια η οποία όμως ουσιαστικά μετέφερε όπλα και πυρομαχικά για τους αντιπάλους του Άσαντ και τους Τζιχαντιστές.

Αυτή την φορά στο Λίβανο τα πράγματα όμως είναι διαφορετικά. Οι Σουνίτες Μουσουλμάνοι έχουν κουραστεί από τον κηδεμονισμό των θρησκευτικών και πολιτικών τους αντιπάλων, του Ιράν και της Χεζμπολάχ, και δεν είναι διατεθειμένοι σε καμιά περίπτωση να αποκτήσουν έναν νέο, αυτόν της Τουρκίας και των Αδελφών Μουσουλμάνων. Η υποδοχή του Οκτάι στην Τουρκική Πρεσβεία στην Βηρυτό ήταν ένα κακοστημένο σόου που έκανε κακή εντύπωση σε αντίθεση με την επίσκεψη του Γάλλου Προέδρου

Και είναι διαφορετικά γιατί οι Αραβικές χώρες δεν θα επιτρέψουν ο Λίβανος να γίνει μια νέα Συρία όπου ο κύριος αντίπαλος τους το Ιράν, θα αποκτήσει έναν ζωτικό χώρο σε μια άλλη μεσογειακή χώρα. Ήδη το Ιράν λειτουργεί μέσα στην Συρία σαν κράτος μέσα σε κράτος, και έχει φέρει την αντιπαράθεση με το Ισραήλ στην πόρτα του.

Τέλος, το Ισραήλ έχει αποδείξει όσο αφορά τον Λίβανο, πως είναι διατεθειμένο να στηρίξει οποιοδήποτε σχήμα θα είναι απέναντι στους Σιίτες της Χεζμπολάχ. Η στήριξη αυτή η οποία θα προέρχεται και από τις Αραβικές χώρες, αλλά και απο Ευρωπαϊκές, όπως η Γαλλία, και μπορεί να οδηγήσει σε μια πολιτική αλλαγή όπως αυτή της Αιγύπτου.