Τα οφέλη της Ελλάδας από μία επέκταση του TurkStream – Αναλύουν Κωνσταντίνος Φίλης και ο Χάρρυ Παπαπανάγος.
Μέσα από τις…Βρυξέλλες περνάει το ζήτημα της επέκταση του αγωγού TurkStream επί ελληνικού εδάφους προειδοποιεί ο διεθνολόγος Κωνσταντίνος Φίλης, ενώ εκτιμά ότι το ζήτημα της επέκτασης θα θίξει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στην επίσκεψή του στη Μόσχα και τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο κ. Φίλης κάνει λόγο για αναβίωση ενός σχεδίου που τα τελευταία χρόνια μπήκε στις καλένδες και αναγνωρίζει ότι υπάρχει ανταγωνισμός με τη Βουλγαρία ως προς το ποια χώρα θα μπορούσε να φιλοξενήσει την επέκταση.
Μιλώντας στο Sputnik ξεκαθαρίζει ότι προϋπόθεση για τις ελληνικές επιδιώξεις είναι να έχει ληφθεί η διαβεβαίωση από την Κομισιόν ότι δεν θα επιχειρήσει να μπλοκάρει με διάφορους ισχυρισμούς ή να θέσει εμπόδια στην υλοποίηση του έργου. Χαρακτηρίζει το «πράσινο φως» των Βρυξελλών «αναγκαία συνθήκη» προκειμένου η Ελλάδα να έχει εποικοδομητική εμπλοκή.
Υπενθυμίζει ότι μέχρι πρότινος η Κομισιόν ήταν αρκετά αρνητική, «αλλά ενδεχομένως να έχουν αλλάξει κάπως οι απόψεις και οι συσχετισμοί και να θεωρείται ότι δεν είναι αδύνατο να υπάρξει συναίνεση από Κομισιόν για την αναβίωση του σχεδίου».
Επισημαίνει ότι ο Turkstream θα έχει μεγαλύτερη αξία γεωπολιτική και γεωοικονομική για την Ελλάδα, υπό την προϋπόθεση ότι «υπάρχει έστω και μίνιμουμ υποστήριξη από Κομισιόν για να μην μπλέξει η χώρα σε περιπέτειες», αν αποτελέσει διακομετακομιστικό χώρο κι όχι να μπει ο αγωγός απλά για λίγα χιλιόμετρα.
«Πρακτικά μιλώντας είναι ευνοϊκότερο να καταλήξει ένας αγωγός μέσω Ελλάδας στην Ιταλία και να πάει από εκεί στη βόρεια Ευρώπη» σημειώνει.
Προειδοποιεί για άλλη μία φορά ότι πρέπει να υπάρχει διαβεβαίωση από την Κομισιόν ότι δεν θα δημιουργήσει προσκόμματα στην ολοκλήρωση του σχεδίου.
«Αν δεν υπάρχει το ‘πράσινο φως’ η Ελλάδα δεν μπορεί να εμπλακεί σε τέτοια περιπέτεια γιατί το σχέδιο αυτό μπορεί να έχει την τύχη του SouthStream που σημαίνει ότι και διπλωματικό κεφάλαιο θα επενδύσουμε και αποτέλεσμα δεν θα υπάρχει».
Εκτιμά ότι «αν ο κ. Τσίπρας πάει στη Ρωσία και όπως λένε οι πληροφορίες μου επαναφέρει το θέμα του TurkStream αυτό σημαίνει ότι έχει πάρει κάποιου είδους πράσινο φως από τις Βρυξέλλες αν το κάνει κόντρα στην επιθυμία των Βρυξελλών εκεί μπορεί να δημιουργηθούν άλλης τάξεως προβλήματα».
Σε ό,τι αφορά τα οφέλη ο κ. Φίλης υπογραμμίζει ότι εφόσον η Ρωσία έχει επιλέξει και είναι οριστικό ότι θα παρακάμψει την Ουκρανία δημιουργούνται δύο δυνατότητες μεταφοράς αερίου, η μία είναι βόρεια και η δεύτερη μέσω του Turkstream.
«Άρα η Ελλάδα θα αποκτήσει μεγαλύτερο πλουραλισμό ως προς τις πηγές από τις οποίες θα μεταφέρει φυσικό αέριο» σημειώνει. Αυτή τη στιγμή το μόνο σχέδιο βάσει του οποίου η Ελλάδα θα μεταφέρει αέριο είναι μέσω του TAP, από το Αζερμπαϊτζάν. «Αν εξασφαλίσει τη δυνατότητα να είναι διαμετακομιστής και ρωσικού φυσικού αερίου, στο μέλλον είναι πιθανό να μεταφέρουμε και της ανατολικής Μεσογείου, ενδεχομένως να μεταφέρουμε και να φιλοξενούμε και αμερικανικό σχιστολιθικό με τη μορφή υγροποιημένου αερίου» γεγονός που δημιουργεί πλουραλισμό προμηθευτών.
Ακόμα ένα όφελος είναι ότι αυτοί οι προμηθευτές «θα έχουν πολλούς λόγους να σε στηρίξουν και να επιθυμούν η Ελλάδα να είναι μία σταθερή και ευημερούσα χώρα». Επίσης θα υπάρξουν και κάποια σχετικά οικονομικά οφέλη, όπως αναφέρει, στο κομμάτι της κατασκευής καθώς ο αγωγός θα ακολουθεί περίπου την πορεία του TAP.
Στο απώτερο μέλλον και εφόσον η Ελλάδα εξασφαλίσει ρευστότητα αερίου τότε θα μπορούσε να εξελιχθεί σε hub ενέργειας, τονίζει ο κ. Φίλης, καθώς «θα έχει και αζέρικο και ρώσικο αέριο, αέριο της ανατολικής Μεσογείου και αμερικανικό».
Κατά τον κ. Φίλη το πρώτο βήμα για να διεκδικήσει η Ελλάδα μία σημαντική θέση στον τομέα της μεταφοράς αερίου είναι να εξετάσει δυνατές συμμαχίες στην Ευρώπη για να πείσει για την ανάγκη του έργου. Σύμμαχοι της Ελλάδας μπορούν να αναδειχθούν η Ιταλία και η Γαλλία καθώς γαλλικές εταιρείες δραστηριοποιούνται στην ιταλική αγορά αερίου. Ο κ. Φίλης εκτιμά ότι μπορεί να υπάρξει τριγωνική συμμαχία για να στηριχθεί το αίτημα της Ελλάδας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Το επόμενο βήμα «είναι να χρησιμοποιήσει η Ελλάδα ως επιχείρημα το γεγονός ότι είναι προβλέψιμη και αξιόπιστη που τηρεί τις συμφωνίες και αξιόπιστος εταίρος στην αλυσίδα αυτή της μεταφοράς του φυσικού αερίου».
Παπαπανάγος: Εν δυνάμει καλό νέο και για την Ελλάδα
Εν δυνάμει καλό νέο και για την Ελλάδα χαρακτηρίζει την ανάπτυξη του αγωγού TurkStream ο καθηγητής Οικονομικών στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χάρρυ Παπαπανάγος.
Όπως εξηγεί, η ουσιαστική τροφοδοσία του αγωγού TurkStream θα γίνει μέσω του Τουρκμενιστάν και μέσω του ΤΑP και του IGI που συμμετέχει η Ελλάδα. Τα οφέλη για την Ελλάδα είναι στρατηγικά καθώς «γίνεται κομβικός ενεργειακός μεταφορέας αερίου από τη Ρωσία προς την Ευρώπη και ενισχύεται ως ενεργειακός κόμβος» επισημαίνει και υπογραμμίζει την ανάγκη η χώρα να επενδύσει σε αυτή την κατεύθυνση ακόμα περισσότερο.
Επομένως, είναι ανάγκη η χώρα να διεκδικήσει τη συνέχεια του TurkStream. Ωστόσο, ακόμα και αν η Ελλάδα δεν πετύχει την συνέχεια του αγωγού «θα πρέπει σίγουρα» να πετύχει μία διακλάδωση, επισημαίνει ο καθηγητής, εξηγώντας ότι μέσω της διακλάδωσης το φυσικό αέριο θα πηγαίνει στη νοτιοανατολική Μεσόγειο και Ευρώπη μέσω της Ελλάδας.
«Ο αγωγός Ιταλίας — Ελλάδας εκ των πραγμάτων θα τροφοδοτηθεί με φυσικό αέριο από τον TurkStream» προσθέτει.
Σύμφωνα με τον κ. Παπαπανάγο ο TurkStream εντάσσεται στο γενικότερο γεωπολιτικό διακύβευμα της Ρωσίας να παρακάμψει τα εχθρικά εδάφη της Ουκρανίας. «Από τον βορρά, η Ρωσία το πέτυχε αυτό μέσω της Γερμανίας και του NordStream, αναφορικά με τον νότο η Ρωσία προσβλέπει ότι εάν ναυαγήσει ο SouthStream η μεγάλη εναλλακτική είναι ο TurkStream ο οποίος εν δυνάμει θα μπορούσε να διοχετεύσει φυσικό αέριο στην Ευρώπη από τη νότια πλευρά».
Υπενθυμίζεται ότι, προ ημερών ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε αναφέρει από το βήμα του Thessaloniki Summit ότι διερευνάται η δυνατότητα διακλάδωσης του αγωγού EastMed προς τα Βαλκάνια «και προωθούμε στις Βρυξέλλες τις σημαντικές προοπτικές που έχει η επέκταση του αγωγού TurkStream προς την Ελλάδα».