Στην “σύνταξη” τα RF4 Phantom
Την τελευταία τους αεροφωτογραφία θα τραβήξουν την Παρασκευή 5 Μαΐου πάνω από τη Λάρισα, τα εναπομείναντα αναγνωριστικά αεροσκάφη RF4-E Phantom της 348 Μοίρας Τακτικής Αναγνώρισης “Mάτια” , τα οποία αποσύρονται οριστικά μετά από σχεδόν τέσσερις δεκαετίες ανελλιπούς παρουσίας στους ελληνικούς αιθέρες. Η παλαιότητα των αεροσκαφών και των συστημάτων που φέρουν, που τα καθιστούν πλέον παρωχημένα, όσο και το υψηλό κόστος χρήσης και συντήρησής τους σε σχέση με εκείνα της νέας γενιάς, εξηγούν την απόφαση της απόσυρσης τους, κάνοντας την σχεδόν αναπόφευκτη.
Η σχετική τελετή θα πραγματοποιηθεί στην Αεροπορική Βάση Λάρισας/110 Π.Μ, και θα σημάνει το τέλος από την ενεργό δράση του συγκεκριμένου τύπου αεροσκάφους, το οποίο μόνο η χώρα μας εξακολουθούσε να το χρησιμοποιεί παγκοσμίως (από τις 12 που συνολικά το κατείχαν) και το οποίο περνά έτσι στην ιστορία των αιθέρων ως ένα αεροσκάφος ορόσημο. Με μήκος 19,1 μέτρα και εκπέτασμα πτερύγων 11,7 μέτρα αποτελεί κυριολεκτικά ένα πραγματικό “θηρίο”, κάνοντας δύσκολο σε κάποιον να πιστέψει πως αυτό το διθέσιο και δικινητήριο αεροσκάφος αρχικά σχεδιάστηκε για να προσγειώνεται και να απογειώνεται από τα καταστρώματα των Αμερικανικών αεροπλανοφόρων της δεκαετίας του ’60.
Την ιστορία του RF4-E , που αποτελεί παραλλαγή του μαχητικού F-4E με τη διαφορά πως αντί πυροβόλου διαθέτει κάμερες στο ρύγχος του, θα την ξετυλίξουμε με τη βοήθεια του Υποπτεράρχου ε.α. Χρήστου Πατζιά, μέχρι πρότινος Διευθυντή του Κέντρου Ασφαλείας Πτήσεων και Εδάφους του ΓΕΑ.
Ο κ.Πατζιάς γνωρίζει σαν την παλάμη του χεριού του τα συγκεκριμένα αεροσκάφη καθώς έχει χιλιάδες ώρες πτήσεων ως κυβερνήτης τόσο με τα RF4-E όσο και με τον προκάτοχό τους RF-84, ενώ διετέλεσε διοικητής της 348 ΜΤΑ από το 2004 έως το 2006, επιχειρώντας και στην ελληνοτουρκική κρίση του 1987 και στην κρίση των Ιμίων το 1996, όταν και η Μοίρα κλήθηκε να φέρει εις πέρας πλήθος αποστολών τη στιγμή που η διαχωριστική γραμμή ειρήνης και πολέμου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ήταν τόσο λεπτή όσο ποτέ.
“Η 348 ΜΤΑ “γεννήθηκε” το 1953 ως Μοίρα Τακτικής Αναγνώρισης και λειτουργούσε για τη συλλογή πληροφοριών, ενώ ήταν μοναδική στο είδος της. Αρχικά διέθετε αεροσκάφη F-84 G, ξεκίνησε από την Ελευσίνα και ακολούθως μεταφέρθηκε στη Λάρισα και την 110 Πτέρυγα Μάχης. Τα πρώτα αεροσκάφη καθεαυτού τακτικής αναγνώρισης που προμηθεύτηκε η Μοίρα ήταν τα RF-84 που έφεραν φωτομηχανές στο ρύγχος τους και ήταν ιδιαιτέρως πρωτοποριακά για την εποχή τους.
Όταν τα συγκεκριμένα αεροσκάφη χρειάστηκε να αποσυρθούν λόγω παλαιότητας, η Πολεμική Αεροπορία πήρε την απόφαση να τα αντικαταστήσει με ένα σύγχρονο αεροσκάφος το οποίο και πάλι έβγαινε σε έκδοση τακτικής αναγνώρισης, με ειδικές φωτομηχανές στο ρύγχος και αυτό δεν ήταν άλλο από μια παραλλαγή του F-4, δηλαδή το RF4-E” σημειώνει ο κ.Πατζιάς εξηγώντας συνοπτικά πως φτάσαμε στην απόκτησή του.
Ειδικότερα, η χώρα μας παρήγγειλε οκτώ καινούργια αεροσκάφη αμερικανικής προέλευσης το Ιούνιο του 1977, τα οποία άρχισε να παραλαμβάνει από την κατασκευάστρια εταιρεία το Νοέμβριο του 1978 και η παράδοσή τους ολοκληρώθηκε δύο χρόνια αργότερα.
“Μετά την απόσυρση των RF-84 το 1991, κρίθηκε επιτακτική η ανάγκη συμπλήρωσης αυτού του κενού, και έτσι πάρθηκε η απόφαση για την παραχώρηση 27 μεταχειρισμένων RF4-E από τη Γερμανία που ολοκληρώθηκε το 1993, εκ των οποίων τα εφτά, εκείνα με τις περισσότερες ώρες πτήσης, τέθηκαν εκτός υπηρεσίας και αποτέλεσαν πηγή ανταλλακτικών των υπόλοιπων. Έτσι η Μοίρα βρέθηκε να έχει άλλα 20 αεροσκάφη τα οποία μάλιστα είχαν υποστεί την απαραίτητη συντήρηση από τη γερμανική βιομηχανία και παρελήφθησαν σε άριστη κατάσταση” υπογραμμίζει ο κ.Πατζιάς.
Ο μοναδικός τους ρόλος
“Τα RF4-E και η 348 ΜΤΑ κατείχαν το μοναδικό ρόλο της αναγνώρισης και αεροφωτογράφησης, δηλαδή της απαραίτητης συλλογής πληροφοριών, η οποία χωρίζεται σε δύο στάδια. Αρχικά, οι καθημερινές αποστολές περιελάμβαναν τη φωτογράφηση μιας περιοχής ενδιαφέροντος ημέρα και νύχτα και σε τακτά χρονικά διαστήματα, ενώ το δεύτερο στάδιο που ονομαζόταν BDA (Battle Damage Assessment) περιελάμβανε τη φωτογράφηση ενός στόχου όταν αυτός είχε ήδη προσβληθεί προκειμένου να κριθεί η επιτυχία ή μη της επιχείρησης.
Με την παραπάνω φράση απάντησε ο υποπτέραρχος ε.α. όταν τον ρωτήσαμε γιατί μια τέτοια αποστολή είναι τόσο σημαντική για την αεροπορία.
“Τα δικά μας RF4-E διαθέτουν την εντυπωσιακή κάμερα μακράς ακτίνας LOROP (Long Range Oblique Photography) KS-127A, την οποία προμηθεύτηκε η ελληνική Π.Α. και μας έδινε τη δυνατότητα λήψης φωτογραφιών από μεγάλη εστιακή απόσταση. Διαθέτει επίσης και το σύστημα αναγνώρισης υπερύθρων AAD-5, καθώς και το γαλλικό σύστημα ASTAC, που είναι ένας καταγραφέας ηλετρομαγνητικής ενέργειας ικανός να προσδιορίσει την ακριβή θέση και τη δυνατότητα μαγνητικής ενέργειας που εκπέμπεται για παράδειγμα από ένα ραντάρ που δεν είναι ορατό”.
Αξίζει να σημειωθεί πως σε αντίθεση με το παλαιότερο δόγμα φωτοαναγνώρισης της Αμερικανικής Αεροπορίας (USAF) από την εποχή του Πολέμου στο Βιετνάμ, που συνοψιζόταν στο ρητό «Alone, Unarmed, Unafraid», τα ελληνικά RF-4E φέρουν βλήματα AIM-9 Sidewinder και σύστημα αυτοπροστασίας αποτελούμενο από δέκτη προειδοποίησης ραντάρ ALR-91 και εκτοξευτή αερόφυλλων ALE-47.
Πως καλύπτεται όμως το κενό που δημιουργείται στο συγκεκριμένο ρόλο; “Πλέον το νέο δόγμα δε θέλει την ύπαρξη αποκλειστικά αεροσκαφών RF αλλά υπάρχουν νέα προηγμένα συστήματα με σύγχρονες ψηφιακές φωτομηχανές π.χ. ειδικά ατρακτίδια τα οποία μπορούν με τις απαραίτητες τροποποιήσεις να τα φέρουν κοινά μαχητικά όπως τα F-16 που αναλαμβάνουν αυτό τον ρόλο, και ήδη βρίσκονται σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα”.
“Ήταν και είναι ένα “αντρικό” αεροσκάφος. Πίνει πολύ (κατανάλωση καυσίμου) , καπνίζει πολύ (στίγμα καπνού στον αέρα) και κάνει φασαρία. Αυτό είναι το Phantom! Ένα αεροσκάφος σταθμός στα παγκόσμια χρονικά, πλέον όμως γερασμένο, ενεργοβόρο και ακριβό έφτασε η το πλήρωμα του χρόνου για να αποσυρθεί.” Με αυτά τα λόγια προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα στο συναίσθημα και στη λογική ο κ.Πατζιάς αποχαιρετά τα “μάτια” ,δίνοντας ραντεβού με τους υπόλοιπους ιπταμένους εκτός της υπηρεσίας εκεί που μεταξύ τους θα εξιστορούν πράγματα που ίσως ποτέ δε θα δουν το φως της δημοσιότητας.
(Φωτογραφίες: haf) news247.gr