Στα άδυτα της Aλ – Κάιντα: Το στρατηγικό της πλάνο έως το 2020
Η Αλ Κάιντα του Οσάμα Μπιν Λάντεν έχει αφήσει ανεξίτηλο στίγμα πάνω στις μουσουλμανικές μάζες καθώς έχει μετατραπεί από ισλαμική τρομοκρατική οργάνωση σε μια παγκόσμια εξτρεμιστική ιδεολογία ιερού πολέμου (Τζιχάντ). H δράση της ισλαμικής εξτρεμιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος Ιράκ και Συρίας (ISIS) μας το αποδεικνύει καθώς έχει εξελιχθεί σε μια άμεση απειλή για τα αραβικά κράτη. Οι ισλαμικές εξτρεμιστικές οργανώσεις έχουν υιοθετήσει πλέον την ιδεολογία της Αλ- Κάιντα και έχουν στόχο τη δημιουργία ισλαμικών χαλιφάτων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Η Αλ Κάιντα δεν έχει πλέον τη δυναμική που είχε στα τέλη της δεκαετίας του ’90 γιατί έχασε τον αρχηγό της Οσάμα Μπιν Λάντεν και αρκετά σημαντικά ανώτατα στελέχη της. Ωστόσο συνεχίζει να αποτελεί απειλή καθώς τοπικές ισλαμικές εξτρεμιστικές οργανώσεις σε Ιράκ, Συρία, Αίγυπτο, Υεμένη, Κασμίρ, Πακιστάν, Αφγανιστάν, Αλγερία, Μαλαισία, Φιλιππίνες έχουν ενστερνιστεί την ιδεολογία της. Πρόσφατα ο αρχηγός της Αϊμάν αλ Ζαουάχρι ανακοίνωσε και τη δημιουργία ενός νέου παραρτήματος της Αλ Κάιντα στην Ινδία το οποίο «θα επεκτείνει την ισλαμική εξουσία και θα υψώσει τη σημαία της Τζιχάντ (ιερού πολέμου) στην περιοχή» και «θα πολεμήσει για την αναγέννηση ενός χαλιφάτου στη Μιανμάρ, στο Μπανγκλαντές και σε κάποιες περιοχές της Ινδίας, ενώ θα σώσει τους μουσουλμάνους της περιοχής από την αδικία και την καταπίεση».
Η Αλ- Κάιντα αποτελεί σημείο αναφοράς της παγκόσμιας Τζιχάντ εναντίον των «απίστων» και αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο καθώς θεωρείται αποτέλεσμα ενός στρατηγικού σχεδιασμού εφτά φάσεων με χρονολογικό ορίζοντα λήξης το 2020.
Ο πρώτος στόχος της Αλ –Κάιντα, επισημαίνει το περιοδικό «Foreign Policy», δεν είναι να κατακτήσει αλλά να χτυπήσει τη Δύση, που επιδιώκει να ολοκληρώσει το σχέδιο που άρχισε με τις σταυροφορίες και την αποικιοκρατία, το σχέδιο που υποτίμησε, δίχασε και ταπείνωσε το Ισλάμ. Ο δεύτερος στόχος της ισλαμικής οργάνωσης είναι η δημιουργία ενός ισλαμικού χαλιφάτου μέσα στα όρια που είχε η ισλαμική αυτοκρατορία στα τέλη του πρώτου και στις αρχές του δεύτερου αιώνα. Το ισλαμικό χαλιφάτο θα περιλαμβάνει Μέση Ανατολή, χώρες Μάγκρεπ – Μαρόκο, Τυνησία, Μαυριτανία, Λιβύη, Ανδαλουσία της νότιας Ισπανίας, Κεντρική Ασία, μέρος των Βαλκανίων και κάποια ισλαμικά εδάφη της Άπω Ανατολής. Η ηγεσία της Αλ- Κάιντα πιστεύει ότι εάν όλοι οι μουσουλμάνοι ενεργήσουν σύμφωνα με την ερμηνεία των ιερών κειμένων του Ισλάμ (φυσικά με τον φονταμενταλιστικό που αυτή τα ερμηνεύει) θα υπάρξει μια μεταμόρφωση προς «μια δίκαια και τέλεια κοινωνία».
Ιδεολογία και προπαγάνδα
Η Αλ – Κάιντα ιδρύθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’80 από μια συνάντηση ανώτατων στελεχών της Αιγυπτιακής Ισλαμικής Τζιχάντ –Αμπντουντλάχ Αζαμ και του Οσάμα Μπίν Λάντεν- όπου συμφωνήθηκε να χρησιμοποιήσουν τα χρήματα του δεύτερου και την εμπειρία της πρώτης για να προωθήσουν τον ιερό πόλεμο (Τζιχάντ) ανά τον κόσμο μετά την αποχώρηση των Σοβιετικών από το Αφγανιστάν. Η ιδεολογία της Αλ-Κάιντα είναι βαθιά διεθνιστική, προσπαθώντας να παρουσιάσει τις τοπικές συγκρούσεις ως μέρος μιας ευρύτατης παγκόσμιας διαμάχης εναντίον των αποστατών. Η ιδεολογία της έχει περιγραφεί από αναλυτές ως «υπέρ-συντηρητική» και «χιλιαστική», «ουχαμπιστική», «παν-ισλαμική» και «αποκαλυπτική», «συνωμοτική», «νέο-φονταμενταλιστική», «αντί-ηγεμονική», αλλά στην ουσία της θωρείται μια έκδοση της «τζιχάντ του σαλαφισμού». Η ονομασία της Αλ-Κάιντα σημαίνει στα αραβικά « η βάση» και έχει και άλλες έννοιες, όπως κανόνας, αρχή, απόφθεγμα.
Η Αλ –Κάιντα έχει κάνει, σύμφωνα με ανάλυση της αμερικάνικης RAND Corporation, εξαιρετική χρήση ποικίλων μεθόδων για τη διάδοση της προπαγάνδας της. Πρώτιστος θεωρείται μια τρομοκρατική οργάνωση που επαναστατικοποίησε τις επιχειρήσεις της με επιτυχή χρήση της πληροφορικής, συγκεκριμένα του ιντερνέτ. Το υψηλό της επίπεδο επιτεύχθηκε το εγχειρίδιο του Global Islamic Media Front που έδινε τεχνικές και λεπτομερείς οδηγίες για την κατασκευή διακομιστών του ιντερνέτ με στόχο να προστατευτεί η ανωνυμία. Η Αλ-Κάιντα, παράλληλα, χρησιμοποιεί και βίντεο για να μπορέσει να επηρεάσει το θυμικό των μουσουλμανικών μαζών που τρέφουν μίσος για τη Δύση και νιώθουν καταπιεσμένες από τα καθεστώτα τους. Η τεχνική της προπαγάνδα της υιοθετήθηκε και από το Ισλαμικό Κράτος Ιράκ και Συρίας (ISIS) με τα βίντεο των αποκεφαλισμών των δυτικών ομήρων που σόκαραν τη διεθνή κοινή γνώμη.
Πριν την 11η Σεπτεμβρίου
Η Αλ – Κάιντα πριν τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου απολάμβανε τη στήριξη της κυβέρνησης των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν που της εξασφάλιζε οικονομική βοήθεια, καταφύγιο και στρατόπεδα εκπαίδευσης. Η αμερικάνικη Επιτροπή που διερεύνησε τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου διαπίστωσε ότι η ισλαμική εξτρεμιστική οργάνωση είχε ετήσιο επιχειρησιακό προϋπολογισμό 30 εκατ. δολαρίων και από το 1996 μέχρι το 2001 διέθετε 10.000 – 20.000 μαχητές στα αφγανικά στρατόπεδα εκπαίδευσης.
Η δομή της Αλ-Κάιντα απέκτησε, σύμφωνα με αρκετούς αναλυτές, συνοχή το 1996 όταν και επέστρεψε ο Οσάμα Μπιν Λάντεν στο Αφγανιστάν. Η κεντρική δομή της Αλ-Κάιντα είχε ένα σκληρό πυρήνα αποτελούμενο από δώδεκα μέλη του στενού κύκλου του Μπιν Λάντεν περιστοιχιζόμενους από περίπου εκατό έμπιστους ορκισμένους για ιερό πόλεμο ισλαμιστές. Ο σκληρός πυρήνας κατευθύνονταν από μια σύνθετη δομή ηγεσίας τεσσάρων επιπέδων. Στην κορυφή ήταν ο Οσάμα Μπιν Λάντεν, ο οποίος διόριζε ένα άμεσο αναπληρωτή ή εμίρη και από κάτω η shura majilis ή συμβουλευτική επιτροπή από βετεράνους μουτζαχετίν οι οποίοι είχαν ορκιστεί πίστη και υποταγή στο Μπιν Λάντεν. Μετά την shura majilis ακολουθούσαν τέσσερις επιχειρησιακές επιτροπές :στρατιωτική, οικονομικών υποθέσεων, θρησκευτικών διαταγμάτων (fatwa) και ισλαμικών σπουδών, ΜΜΕ και δημοσιότητας.
Μετά την 11η Σεπτεμβρίου
Η Αλ- Κάιντα έγινε γνωστή παγκοσμίως από την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου που σηματοδότησε και την έναρξη του αμερικάνικου πολέμου εναντίον της τρομοκρατίας. Η Αλ- Κάιντα από μια ισλαμική τρομοκρατική οργάνωση μετατρέπεται σταδιακά σε ένα παγκόσμιο τρομοκρατικό ισλαμικό κίνημα που την έκανε ακόμα πιο επικίνδυνη. Η οργάνωση, επισημαίνουν αναλυτές, αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι είναι περισσότερο αποτελεσματική ως κίνημα και ως παγκόσμια ιδεολογία. Μετά την 11η Σεπτεμβρίου o στενός κύκλος της Αλ-Κάιντα εμφανίζεται να διαδραματίζει σταθερά μειωμένο ρόλο στο σχεδιασμό και την υποστήριξη τρομοκρατικών επιθέσεων.
Η Αλ-Κάιντα, αναφέρει η εφημερίδα «USA TODAY» πήρε τη μορφή ενός διασπασμένου δικτύου από μικρές τρομοκρατικές ομάδες που απλώνονται σε Ασία, Μέση Ανατολή και Αφρική. Η κεντρική διοίκηση δεν υπάρχει πλέον και οι μικροί τρομοκρατικοί πυρήνες είναι ελεύθεροι να εξαπολύσουν τις δικιές τους τρομοκρατικές επιχειρήσεις. Τα μέλη των μικρών πυρήνων συγκροτούνται από άτομα που συναντιούνται σε τζαμιά, σε θρησκευτικές συναντήσεις ή μέσα από τη χρήση του ιντερνέτ. Στη συνέχεια τα τρομοκρατικά χτυπήματα που έγιναν στο Λονδίνο το 2005 ανέδειξαν και μια νέα γενιά τρομοκρατών τους «Λευκούς μαχητές» γεννημένους σε χώρες της Ευρώπης, δηλαδή μουσουλμάνους με ευρωπαϊκά διαβατήρια που μπορούν να περνούν από τις αρχές ασφάλειας απαρατήρητοι αν έχουν καθαρό ποινικό μητρώο. Ο πόλεμος της Συρίας αποδεικνύει σχεδόν εννέα χρόνια μετά πόσο επικίνδυνη είναι η συγκεκριμένη γενιά καθώς ισλαμιστές εξτρεμιστές από χώρες της Ευρώπης πολεμούν με τις ισλαμικές εξτρεμιστικές ομάδες εναντίον του καθεστώτος του προέδρου Μπασάρ Άσαντ .
Οι «επτά φάσεις» της Αλ-Κάιντα
Το Σεπτέμβριο του 2008 το φόρουμ Αλ – Φαλότζα δημοσίευσε ένα στρατηγικό επιχειρησιακό πλάνο επτά φάσεων με καθορισμένο χρονοδιάγραμμα από το 2000 μέχρι το 2020. Οι επτά φάσεις του στρατηγικού επιχειρησιακού πλάνου περιγράφονται από το The International Institute For Counter – Terrorism ως εξής:
[1] «Αφύπνιση». Άρχισε με τις προετοιμασίες για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στις αρχές του 2000 και τελείωσε το 2003 με την εισβολή των αμερικανών στο Ιράκ. Η Αλ-Κάιντα το είδε ως θετικό αποτέλεσμα αφού οι αμερικανοί ήταν αναγκασμένοι να βγουν από τις βάσεις και έγιναν εύκολοι στόχοι.
[2] «Το Άνοιγμα του Ματιού». Άρχισε με την πτώση της Βαγδάτης στις 9 Απριλίου 2003 και εστιάστηκε σε μια συνεχή διαμάχη με τον εχθρό που θα έδινε τη δυνατότητα στο λαό του Ιράκ να ανακαλύψει την αλήθεια και να αποκαλύψει τις συνομωσίες.
[3] «Έναρξη και Στήσιμο στα Δυο Πόδια». Άρχισε το 2007 με επίκεντρο τη επέκταση του ιερού πολέμου από το Ιράκ στους γείτονες του. Το συγκεκριμένο στάδιο μπορούμε να υποθέσουμε ότι αρχίζει να τίθεται σε εφαρμογή σήμερα με την επέκταση του ισλαμικού φονταμενταλισμού στη Συρία, από τη δράση του Iσλαμικού Κράτους Ιράκ και Συρίας (ISIS).
[4] «Επούλωση και Συγκέντρωση Δύναμης για Αλλαγή». Oι σχεδιαστές το τοποθέτησαν μεταξύ 2010 – 2013 με στόχο την ανατροπή των αραβικών καθεστώτων Η Αλ –Κάιντα θα επιτίθονταν στις εγκαταστάσεις πετρελαίων για να υπονομεύσει τα αμερικάνικα οικονομικά συμφέροντα και να μειώσει την ισχύ των κοσμικών καθεστώτων. Δεν υλοποιήθηκε στο προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα.
[5] «Ανακηρύσσοντας το κράτος». Η ημερομηνία έναρξης ορίστηκε το 2010 και της λήξης το 2016. Οι ΗΠΑ θα διατηρήσουν αδύναμες αραβικές περιοχές, το Ισραήλ δεν θα εκτελεί δολοφονίες, Κίνα και Ινδία θα έχουν αναδειχθεί σε νέες δυνάμεις και η εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα διακοπεί εξαιτίας των αντιδράσεων της Βρετανίας.
[6] «Η Ολική Σύγκρουση». Θα αρχίσει το 2016 με μια ολική σύγκρουση μεταξύ των «δυνάμεων της πίστης» κατά των «δυνάμεων της αίρεσης», μετά όμως τη δημιουργία του ισλαμικού χαλιφάτου.
[7] «Η Τελική Νίκη ». Κατά την Αλ-Κάιντα, η ολική σύγκρουση εναντίων των «δυνάμεων του δόλου» θα συνεχιστεί για μια σειρά ετών.
Εκτιμήσεις
Η Αλ- Κάιντα είναι πλέον ο απόλυτος εκφραστής του ιερού πολέμου (Τζιχάντ), είναι μια παγκόσμια ιδεολογία και οι εμφανίσεις του αρχηγού της Αϊμάν αλ Ζαουάχρι θυμίζουν ότι έχει απλά και μια υλική υπόσταση. Οι καταπιεσμένοι και εξαθλιωμένοι μουσουλμάνοι πάντα θα εμπνέονται από την Αλ- Κάιντα και πάντα θα είναι επιρρεπείς στους ισλαμιστές εξτρεμιστές στρατολόγους. Ο ισλαμικός φονταμενταλισμός αποτελεί μια ασύμμετρη απειλή και αναπτύσσεται εκεί όπου υπάρχουν ελλιπείς κρατικές δομές, αδύναμες αρχές επιβολής της ασφάλειας και απουσία κράτους δικαίου. Ο στόχος του είναι να δημιουργήσει χάος και να επιβάλλει το δικό του ισλαμικό εξτρεμιστικό νόμο. Το «τέρας του ισλαμικού φονταμενταλισμού» δημιουργήθηκε από τους μουτζαχεντίν του Αφγανιστάν που μάχονταν τα σοβιετικά στρατιωτικά στρατεύματα και στη συνεχεία γιγαντώθηκε από τις παρενέργειες των αμερικάνικων νεοσυντηρητικών δογμάτων των «προληπτικών πολέμων» και της «αλλαγής καθεστώτων». Το Ισλαμικό Κράτος Ιράκ και Συρίας (ISIS) είναι απόρροια όλων των παραπάνω και η αποτελεσματική αντιμετώπιση του απαιτεί διεθνή συλλογική δράση και μη επανάληψη των λαθών του παρελθόντος.