Σουηδία: Χαλαροί νόμοι και νομικά κενά εξηγούν την τρομοκρατία

Ελάχιστες πληροφορίες έχουν διαρρεύσει μετά την σύλληψη του βασικού υπόπτου και η αστυνομία της Σουηδίας διαρρέει πληροφορίες με το σταγονόμετρο. Πολλά σουηδικά ΜΜΕ, ωστόσο, επέκριναν την κυβέρνηση για τα αναποτελεσματικά μέσα που διαθέτει στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.

«Τώρα η Σουηδία πενθεί τους νεκρούς της. Αλλά πρέπει να αντιμετωπίσει την τρομοκρατία, όχι με συγκατάβαση και διχασμό, αλλά με πολιτική αποφασιστικότητα», έγραψε η εφημερίδα Expressen.

«Δεν κάνουμε αρκετά για να συλλάβουμε τους δικούς μας εξτρεμιστές. Και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε τρομοκρατικές επιθέσεις στη Σουηδία, όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες», υπογραμμίζει ο Peder Hyllengren, ερευνητής, ειδικός στα θέματα τρομοκρατίας. Πράγματι, ο ένας από τους εγκεφάλους της επίθεσης της 13ης Νοεμβρίου στο Παρίσι, Mohamed Belkaid, είχε εγκατασταθεί στη Σουηδία το 2000, όπου είχε καταδικαστεί πολλές φορές με μικρές ποινές. Ενας Σουηδός, ο Osama Krayem, κατηγορείται επίσης για συμμετοχή στις επιθέσεις στο Παρίσι και στις Βρυξέλλες. Και οι δύο ξέφυγαν από τα δίχτυα των μυστικών υπηρεσιών της Σουηδίας, πήγαν στη Συρία και ξαναγύρισαν στην Ευρώπη. Περίπου 300 σουηδοί πολίτες έφυγαν με τον ίδιο τρόπο για τη Συρία και το Ιράκ τα τελευταία χρόνια, εκ των οποίων οι 150 επέστρεψαν στη Σουηδία χωρίς να τους ανησυχήσει κανείς.

«Είναι κάπως σαν να επέστρεφαν από διακοπές στα Κανάρια Νησιά», δηλώνει ο Peder Hyllengren.

Μεταξύ αυτών, μόνο δύο άτομα συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν ισόβια επειδή βίντεο τους έδειχναν να συμμετέχουν σε μακελειό στη Συρία.

«Αλλά δυστυχώς δεν έχουν όλοι την ευχαρίστηση να μας δείχνουν τι κάνουν σε βίντεο», δηλώνει ειρωνικά ο Peder Hyllengren. Η σουηδική νομοθεσία, αν δεν υπάρχει σοβαρή απόδειξη συγκεκριμένου εγκλήματος, δεν μπορεί να καταδικάσει όσους πήγαν στο ισλαμικό κράτος και επέστρεψαν. «Η Σουηδία έχει μια από τις χαλαρότερες νομοθεσίες σε αυτό το ζήτημα», καταγγέλλει ο Peder Hyllengren.

Ο σχετικός νόμος, ωστόσο, είχε ενισχυθεί την άνοιξη του 2016 και απαγόρευε στους Σουηδούς να ταξιδέψουν με στόχο να προετοιμάσουν ή να συμμετέχουν σε τρομοκρατικές πράξεις. Αλλά αυτός ο νόμος στάθηκε ανεπαρκής στην περίπτωση ενός 25χρονου Σουηδού, ο οποίος βρέθηκε στα σύνορα της Συρίας αλλά επειδή δεν υπήρχαν άλλες αποδείξεις αφέθηκε ελεύθερος.

Αυτό το παράδειγμα θύμισε ο δημοσιογράφος Lasse Wierup, στο κανάλι DN, μιλώντας για τον σχετικό νόμο. Η Σουηδία, αντίθετα με πολλές ευρωπαϊκές χώρες αλλά και την Νορβηγία, δεν απαγορεύει πάντα σε κάποιον να βρεθεί σε τρομοκρατική ομάδα. Η σουηδή εισαγγελέας εναντίον της τρομοκρατίας, Agnetha Hilding Qvarnström, εξήγησε στο κανάλι DN, ότι η Σουηδία θα έπρεπε να πάρει παράδειγμα από την Νορβηγία με στόχο «να θέσει τέλος σε όλα αυτά».