Συνεχίζεται η κρίση στις σχέσεις Βαρθολομαίου

Δεν απέδωσε, όπως φαίνεται, η προσπάθεια του μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβα να γεφυρώσει τις διαφορές ανάμεσα στον οικουμενικό πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον αρχιεπίσκοπο Αθηνών Ιερώνυμο: Παναγιότατος και μακαριότατος δεν θα συναντηθούν, τελικά, παρά τις προσπάθειες του Αγίου Νεαπόλεως. Ο κ. Βαρνάβας, που διατηρεί καλές σχέσεις και με τις δύο πλευρές, κάλεσε Βαρθολομαίο και Ιερώνυμο στην μητρόπολή του με αφορμή τις εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Τελικά ο αρχιεπίσκοπος δεν ήρθε στη Θεσσαλονίκη και η συνάντηση των δύο, που θα έσπαγε και τον πάγο, δεν πραγματοποιήθηκε.

Για τη συνάντηση των δύο υπήρχε ωστόσο και δεύτερη ευκαιρία καθώς ο οικουμενικός πατριάρχης Βαρθολομαίος, στο πλαίσιο της επίσκεψής του μετά τη Θεσσαλονίκη βρέθηκε στην Κρήτη, και στη συνέχεια στην Αθήνα. Το τετ α-τετ με τον Αρχιεπίσκοπο ήταν προγραμματισμένο για σήμερα στις 8 το πρωί, όμως, χθες το βράδυ έγινε γνωστό ότι ματαιώθηκε από την πλευρά της Αρχιεπισκοπής. Επισήμως ο λόγος της ματαίωσης ήταν ο φόρτος εργασίας του Ιερώνυμου, για τη συνεδρίαση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, που αρχίζει στις 9 το πρωί, με αντικείμενο την εκλογή νέου μητροπολίτη Λαρίσης. Αρκετά πειστική δικαιολογία, για όσους γνωρίζουν τις… ζυμώσεις που προηγούνται αυτού του είδους των συνεδριάσεων.

Οι σχέσεις Οικουμενικού Πατριαρχείου – Αρχιεπισκοπής δεν ήταν ποτέ τέλειες. Ειδικά όταν αρχιεπίσκοπος ήταν ο μακαριστός Χριστόδουλος, το Φανάρι δεν έβλεπε με καθόλου καλό μάτι τη δημοφιλία του.

Υπάρχουν, όμως, και πιο χειροπιαστές διαφορές: Η διαμάχη για το κτήμα Προμπονά είναι μία από αυτές. Στο κτήμα ανεγέρθη ιερός ναός Αγίου Γεωργίου, Αγίων Αναργύρων και Αγίας Φωτεινής, ύστερα από επιθυμία του ναξιώτη γιατρού Δ. Προμπονά, όπως αναφερόταν στη διαθήκη του. Το Πατριαρχείο με συμβολαιογραφική πράξη δωρεάς πήρε στην ιδιοκτησία του το ναό. Ωστόσο, στα τέλη Οκτωβρίου 2017 η Αρχιεπισκοπή κατέθεσε ενώπιον του πολυμελούς πρωτοδικείου Αθηνών αγωγή κατά του οικουμενικού πατριάρχη, αλλά και κατά της επιτροπής του κληροδοτήματος Προμπονά.

Μάλιστα, η διαμάχη πέρασε σε ακραία μέτρα: Ο ναός είχε σφραγιστεί καθώς είχε επιχειρηθεί να τεθεί σε λειτουργία χωρίς την άδεια του αρχιεπισκόπου.

Ο ηγούμενος της μονής Βλατάδων (της ανήκε μέρος του κτήματος) ξεσφράγισε το ναό και τέλεσε τους Β’ Χαιρετισμούς χωρίς την άδεια της Αρχιεπισκοπής. Μια βδομάδα μετά επανήλθε και τέλεσε δεύτερη λειτουργία σε εξωτερικό χώρο, καθώς δεν μπόρεσε να εισέλθει στο ναό, ενώ η Ιερά Σύνοδος απέστειλε επιστολή στον επίσκοπο Αμορίου και τον κάλεσε να δώσει εξηγήσεις για τις πράξεις του.

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ζήτησε από το Συμβούλιο της Επικρατείας την ακύρωση της απόφασης του αρχιεπισκόπου Αθηνών για τη σφράγιση του ναού, υποστηρίζοντας ότι παραβιάζει το δικαίωμα λατρείας κατά παράβαση του συντάγματος και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, όπως επίσης παραβιάζει το καταστατικό χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος και έχει πλημμελή αιτιολογία.

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο κέρδισε στο Συμβούλιο της Επικρατείας τη διεκδίκηση πριν από τέσσερις ημέρες. Το Δ’ τμήμα του ΣτΕ, κατά πλειοψηφίαν, δικαίωσε τόσο το Οικουμενικό Πατριαρχείο όσο και την ιερά, βασιλική, πατριαρχική και σταυροπηγιακή μονή Βλατάδων.

Όσο για τις –υποτιθέμενες- διαφορές που έχουν Οικουμενικό Πατριαρχείο και Αρχιεπισκοπή για το θέμα του διαχωρισμού κράτους – εκκλησίας (ο πατριάρχης δεν είναι αρνητικός, ενώ η Ιερά Σύνοδος είναι κάθετη), φαίνεται πως, προς το παρόν τουλάχιστον, έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα.

(πηγή makthes.gr Δημήτρης Ιωάννου)