(Συνέντευξη της Συμβούλου της Πρεσβείας του Ισραήλ κας Σαουσάν Χασόν στον Ηπειρωτικό Αγώνα)
Η διατήρηση της μνήμης για την εξόντωση 6 εκ. Εβραίων, μεταξύ των οποίων, πάνω από 1 εκ. παιδιά, είναι το «χαμηλότερο σημείο στο οποίο έφτασε ποτέ το ανθρώπινο είδος», αναφέρει στον Η.Α. η Σύμβουλος της Πρεσβείας του Ισραήλ στην Αθήνα Σαουσάν Χασόν. Η κ. Χασόν βρέθηκε στα Γιάννενα με αφορμή την εκδήλωση για την Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος, που διοργάνωσε το βράδυ της Τρίτης, η περιφέρεια Ηπείρου σε συνεργασία με τον δήμο Ιωαννιτών, την Ισραηλιτική Κοινότητα Ιωαννίνων και το Ίδρυμα Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή.
«Το Ολοκαύτωμα είναι το κατώτερο σημείο της ιστορίας της ανθρωπότητας. Εξοντώθηκε ένα έθνος, χωρίς καμιά άλλη αιτία, παρά μόνο επειδή ήταν Εβραίοι», σημειώνει και τονίζει την ανάγκη της διατήρησης της μνήμης, σε μια εποχή που ο αντισημιτισμός, όπως ανέδειξε πριν από λίγες ημέρες έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, αυξάνεται στην Ευρώπη μαζί με τη ρητορική μίσους.
Η συμβολή της εκπαίδευσης και των μέσων ενημέρωσης, ειδικά στην εποχή του ανεξέλεγκτου διαδικτύου, αποτελεί το μοναδικό «ανάχωμα» στη λήθη και την αναβίωση πρακτικών, που έχουν καταδικαστεί από τη συλλογική συνείδηση, εδώ και δεκαετίες.
«Η δουλειά σας, να παρουσιάσετε τις φωτογραφίες εκείνης της εποχής, τους ανθρώπους και τα παιδιά που οδηγήθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης», προσθέτει η κ. Χασόν, αναφερόμενη στις φωτογραφίες –ντοκουμέντα από το πρωινό της 25ης Μαρτίου του 1943 στην πλατεία Μαβίλη, που παρουσίασε για πρώτη φορά ο Η.Α. το 2005, «είναι κάτι που βοηθά στη διατήρηση της μνήμης όλων αυτών των ανθρώπων και των παιδιών, που οδηγήθηκαν στα στρατόπεδα και εξοντώθηκαν. Είναι δυνατά και σημαντικά τα μηνύματα και αυτά προσπαθούμε να μεταφέρουμε με άλλους διεθνείς οργανισμούς. Εκδηλώσεις σαν αυτή στα Γιάννενα, με την κ. Ξένια Κουναλάκη να αναφέρεται στη διαχείριση της μνήμης από τον τύπο, δείχνουν την συμβολή των μέσων στην προσπάθεια να μεταφέρουμε τα γεγονότα εκείνης της εξαιρετικά δύσκολης εποχής».
Η κ. Χάσον περπάτησε στην πλατεία Μαβίλη, επισκέφθηκε την παλιά Εβραϊκή γειτονιά των Ιωαννίνων και τη Συναγωγή και αναφέρθηκε με συγκίνηση στη Ρωμανιώτικη Κοινότητα, που αποτελούσε ένα κομμάτι της πόλης των Ιωαννίνων.
«Είναι τιμή μου να βρίσκομαι εδώ, μαζί με τις τοπικές αρχές, για την Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος. Η Ισραηλιτική Κοινότητα των Ιωαννίνων είναι από τις αρχαιότερες στην Ελλάδα και, δυστυχώς, μόνο λίγοι από αυτούς που ζούσαν χιλιάδες χρόνια στην περιοχή, επιβίωσαν του Ολοκαυτώματος. Οι λίγοι όμως που επέζησαν, επέστρεψαν και προσπάθησαν να συνεχίσουν τη ζωή τους. Υπάρχουν φωτογραφίες μετά το Ολοκαύτωμα στο Κέντρο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Ιωαννίνων και αυτό είναι πολύ συγκινητικό. Αυτό δείχνει ότι παρόλα όσα πέρασαν, επέστρεψαν και συνέχισαν τις παραδόσεις τους», σημειώνει.
Γυρνώντας ξανά στο θέμα της εκπαίδευσης, η Ελλάδα προχώρησε τα τελευταία δύο χρόνια σε μια σημαντική συμφωνία για τη διατήρηση της μνήμης του Ολοκαυτώματος στα σχολεία. Περισσότεροι από 120 δάσκαλοι έχουν ήδη εκπαιδευτεί, προκειμένου να μπορούν να μεταφέρουν τα γεγονότα με τρόπο κατάλληλο για τα παιδιά. «Η εκπαίδευση είναι το μέσο, είναι η ρίζα όλων», τονίζει η κ. Χασόν, και αναφέρει ότι το μήνυμα «ποτέ πια» πρέπει να ακούγεται στην δημόσια σφαίρα, στα σχολεία, στην εκκλησία.
«Οι βεβηλώσεις και οι βανδαλισμοί συναγωγών, εβραϊκών νεκροταφείων, αλλά και των μνημείων του Ολοκαυτώματος, αποτελούν ειδεχθείς πράξεις, που προσβάλλουν βάναυσα την ιστορία, τον πολιτισμό, το έθνος και την πίστη μας», ανέφερε λίγα 24ωρα πριν ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, καταδικάζοντας ξεκάθαρα τη βεβήλωση του εβραϊκού νεκροταφείου στην Θεσσαλονίκη, ενώ αντίστοιχες ήταν οι αντιδράσεις από την ανώτατη πολιτειακή και πολιτική ηγεσία, αλλά και τους πολίτες.
«Είμαστε συγκινημένοι από την δήλωση του Αρχιεπισκόπου και όλης της Ελλάδας. Δεχθήκαμε χιλιάδες σχόλια στα κοινωνικά δίκτυα, άνθρωποι που δε γνωρίζουμε, γράφουν γι’ αυτό και μιλάνε με συμπάθεια και συμπαραστέκονται στην εβραϊκή Κοινότητα. Οι Έλληνες εβραίοι συμμετείχαν στους ελληνικούς πολέμους, ζούσαν την καθημερινότητα όλοι μαζί και είναι πολύ ενθαρρυντικό να βλέπεις τέτοια αντανακλαστικά», σημειώνει η κ. Χασόν. Παρόλα αυτά, το 2018 υπήρξαν 15 αντίστοιχα περιστατικά βανδαλισμών στη χώρα. «Η αύξηση του αντισημιτισμού και του λόγου μίσους μας ανησυχεί», προσθέτει.
Το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα περιλαμβάνει αυστηρά μέτρα για την αντιμετώπιση του αντισημιτισμού. «Ελπίζουμε ότι θα υπάρξει και θεσμική αναγνώριση του ορισμού του αντισημιτισμού, όπως έχει διατυπωθεί από τη Διεθνή Συμμαχία για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος (IHRA),με την οποία η Ε.Ε. απέκτησε μόνιμη διεθνή εταιρική σχέση τον περασμένο Νοέμβριο,» είπε η κ. Χάσον. Μάλιστα, η Ελλάδα αναλαμβάνει την προεδρία της Συμμαχίας το 2021.
Ενέργεια και τουρισμός
Η συνεργασία των δύο κρατών δεν περιορίζεται μόνο στην προσπάθεια καταπολέμησης του αντισημιτισμού. Τα τελευταία χρόνια, η τριμερής συνεργασία, Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου, επιδιώκει να αναδείξει την Ανατολική Μεσόγειο σε έναν στρατηγικό ενεργειακό κόμβο.
«Καταρχάς, η τριμερής συνεργασία συμβάλλει στην ασφάλεια και σταθερότητα της περιοχής. Οι τρεις χώρες, με μακραίωνο πολιτισμό, μοιράζονται κοινές αξίες και αρχές. Μέσω αυτών προσπαθούν να χτίσουν τη συνεργασία τους και στην ενέργεια, που είναι ένα σημαντικό εγχείρημα. Ο αγωγός EastMed είναι στρατηγικό έργο, γιατί καταρχήν θα φέρει αέριο, εναλλακτική πηγή ενέργειας για την ΕΕ, κάτι που επιζητά. Επίσης, θα συνδέσει το Ισραήλ και την Ευρώπη μέσω των δύο σημαντικών χωρών και θα προωθήσει τη σταθερότητα με την προμήθεια αερίου, αλλά ταυτόχρονα θα φέρει κοντά ανθρώπους και οικονομίες, θα δημιουργήσει ένα καλύτερο περιβάλλον για την «άνθηση» αυτών των σχέσεων», σημείωσε η κ. Χασόν.
Το κείμενο της τριμερούς συμφωνίας προωθήθηκε αυτές τις ημέρες στις Βρυξέλλες και αναμένονται εξελίξεις, καθώς μέχρι τον Απρίλιο αναμένεται η επόμενη τριμερής συνάντηση στην Κρήτη, με την πιθανότητα να υπάρξει υπογραφή της συμφωνίας.
Το δεύτερο θέμα, που αφορά ιδιαίτερα και την περιοχή της Ηπείρου, είναι ο τουρισμός. Τα τελευταία χρόνια, ένας μεγάλος αριθμός Ισραηλιτών επισκέπτεται την Ήπειρο και τα Γιάννενα, με τις τάσεις να είναι αυξητικές, κάτι που επιβεβαίωσε και η κ. Χασόν, η οποία σημείωσε την αγάπη των Ισραηλινών για τον πολιτισμό και την φύση της Ελλάδας.
«Ειδικά εδώ, που υπάρχει η παλιά Ρωμανιώτικη Κοινότητα, υπάρχει και συγγενική σύνδεση. Μπορεί να το δει κανείς στο βιβλίο επισκεπτών της Συναγωγής. Πολλοί από τους επισκέπτες είχαν συγγενείς εδώ. Στο Ισραήλ η Ελλάδα υπάρχει παντού. Προβάλλεται στα μέσα, στα ταξί ακούει κανείς ελληνική μουσική, υπάρχουν ελληνικά εστιατόρια», σημειώνει και προσθέτει πως σε επίπεδο τουρισμού «ο ουρανός είναι το όριο».
Πέρυσι επισκέφθηκαν την Ελλάδα 650.000 Ισραηλινοί, καθ’ όλη την διάρκεια του έτους, ενώ η Ελλάδα είναι ο δεύτερος τουριστικός προορισμός για το Ισραήλ, μετά τις ΗΠΑ.
