Σενάρια σύγκρουσης μεταξύ ΗΠΑ και Β. Κορέας

Η αντίληψη ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν βιώσιμη στρατηγική για την καταστροφή του βορειοκορεατικού πυρηνικού οπλοστασίου επηρεάζει καθοριστικά τη διαμάχη γύρω από το ζήτημα αυτό.

Τα περιθώρια κινήσεων της κυβέρνησης Τραμπ είναι περιορισμένα, ακόμη και τώρα που ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν, πλησιάζει τον στόχο της απόκτησης πυρηνικού οπλοστασίου ικανού να πλήξει τις ΗΠΑ. Την Τρίτη, η Βόρεια Κορέα πέρασε ένα ακόμη κατώφλι, εκτοξεύοντας δοκιμαστικά διηπειρωτικό βαλλιστικό πύραυλο ο οποίος, σύμφωνα με τους αναλυτές, θα μπορούσε να πλήξει την Αλάσκα.

Στα σενάρια του Πενταγώνου για την κορεατική χερσόνησο περιλαμβάνεται μια μαζική επίθεση κατά της Βόρειας Κορέας, ως απάντηση σε πρώτο πλήγμα από την πλευρά της, και μια σειρά μικρών προληπτικών αμερικανικών πληγμάτων. Οι στρατιωτικές ασκήσεις που διενεργούν κάθε χρόνο οι ΗΠΑ μαζί με τη Νότια Κορέα βασίζονται στα σενάρια αυτά.

Αλλά οι στρατιωτικές επιλογές είναι πιο σκοτεινές από ποτέ. Ακόμη και το πιο περιορισμένο πλήγμα κινδυνεύει να προκαλέσει τρομερές απώλειες, γιατί η Βόρεια Κορέα θα μπορούσε να απαντήσει με τα χιλιάδες πυροβόλα που έχει τοποθετήσει κατά μήκος των συνόρων της. Το μεγαλύτερο μέρος του οπλοστασίου αυτού είναι περιορισμένου βεληνεκούς και θα μπορούσε να εξουδετερωθεί εντός ολίγων ημερών, παρ’ όλα αυτά ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Τζιμ Μάτις, πρόσφατα προειδοποίησε πως αν η Βόρεια Κορέα το χρησιμοποιήσει, «θα είναι το χειρότερο είδος πολέμου που έχουν βιώσει οι περισσότεροι άνθρωποι στη ζωή τους».

Πέραν τούτου, δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο στρατιωτικής επίθεσης με στόχο την καταστροφή πυρηνικού οπλοστασίου άλλης χώρας. Η τελευταία φορά που οι ΗΠΑ εξέτασαν σοβαρά το ενδεχόμενο να επιτεθούν στη Βόρεια Κορέα ήταν το 1994, πάνω από μία δεκαετία πριν από την πρώτη της πυρηνική δοκιμή. Ο τότε υπουργός Αμυνας Γουίλιαμ Πέρι ζήτησε από το Πεντάγωνο να ετοιμάσει σχέδια για ένα «χειρουργικό πλήγμα» ενάντια σε πυρηνικό αντιδραστήρα, όμως άλλαξε γνώμη όταν συμπέρανε ότι κάτι τέτοιο θα πυροδοτούσε πόλεμο με εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς.

Μεγαλύτερη απειλή

Τώρα το διακύβευμα είναι ακόμη μεγαλύτερο. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι θεωρούν ότι η Βόρεια Κορέα διαθέτει τουλάχιστον δέκα πυρηνικές βόμβες, ίσως πολύ περισσότερες, και μπορεί να τις φορτώσει σε πυραύλους ικανούς να πλήξουν το μεγαλύτερο μέρος της Ιαπωνίας και τη Νότια Κορέα. Εξάλλου, ένα προληπτικό αμερικανικό πλήγμα δεν θα μπορούσε να εξαλείψει το βορειοκορεατικό οπλοστάσιο, γιατί πολλές στρατιωτικές εγκαταστάσεις βρίσκονται στα έγκατα βουνών και πολλοί πύραυλοι είναι κρυμμένοι σε κινητούς εκτοξευτήρες. Ο Βορράς έχει προειδοποιήσει ότι θα απαντήσει αμέσως, εκτοξεύοντας πυρηνικούς πυραύλους, αν και πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι ίσως θα το απέφευγε για να μην εξαπολύσουν και οι ΗΠΑ τα δικά τους πυρηνικά εναντίον του.

Θεωρώντας ότι ο Κιμ είναι ορθολογικός παίκτης και ότι βασικός του στόχος είναι η επιβίωση του καθεστώτος του, οι αναλυτές συμπεραίνουν ότι θα χρησιμοποιούσε τα πυρηνικά μόνο αν χρειαζόταν να αποτρέψει μια ολοκληρωτική εισβολή ή αν εκτιμούσε πως επίκειται άμεσα πυρηνική επίθεση ή ότι κινδυνεύει η ζωή του.

Το πρόβλημα όμως, όπως λέει ο αναλυτής στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών στην Ουάσιγκτον, Αντονι Κόρντσμαν, είναι ότι και οι δύο πλευρές έχουν πολλούς λόγους για να κλιμακώσουν τη σύγκρουση, εάν αρχίσει.

Τα όπλα του Βορρά είναι λιγότερο προηγμένα, αλλά ο Νότος έχει ένα γεωγραφικό μειονέκτημα. Σχεδόν ο μισός πληθυσμός της χώρας ζει σε απόσταση 80 χιλιομέτρων από την αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη (τα σύνορα), συμπεριλαμβανομένων και των 10 εκατ. κατοίκων της πρωτεύουσας Σεούλ. «Ο,τι έχει σημασία στη Νότια Κορέα, η κυβέρνηση, οι επιχειρήσεις, τεράστιος πληθυσμός, βρίσκεται σε μια γιγάντια μητρόπολη που ξεκινάει 50 χιλιόμετρα από τα σύνορα και τελειώνει 110 χιλιόμετρα από τα σύνορα», λέει ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο πανεπιστήμιο Πουσάν της Νότιας Κορέας, Ρόμπερτ Κέλι. «Από τη σκοπιά της εθνικής ασφάλειας, είναι τρέλα».

Μελέτη του Ινστιτούτου Ναυτίλος από το 2012 κατέληξε πως ένα μπαράζ πυροβολικού από τη Βόρεια Κορέα θα σκότωνε μέσα στις πρώτες λίγες ώρες 3.000 ανθρώπους, εάν έπληττε στρατιωτικούς στόχους, ή 30.000 ανθρώπους εάν στόχευε αμάχους. Παράλληλα, η χώρα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον αμερικανικών βάσεων στην Ιαπωνία και άλλων στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Αυτό που κάνει την κατάσταση τόσο επικίνδυνη είναι το πόσο εύκολο θα ήταν για τις δύο πλευρές να κάνουν κάτι που θα οδηγούσε τον αντίπαλο να θεωρήσει ότι επίκειται ολοκληρωτικός πόλεμος και να κλιμακώσει τη μάχη.