Προς κοινή πολιτική άμυνας και ασφάλειας προχωράει η Ευρώπη

Η τρομοκρατική απειλή επιταχύνει τις διαδικασίες για την υιοθέτηση μιας κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής άμυνας και ασφάλειας. Την 1η Μαρτίου, η Επιτροπή δημοσιοποίησε τη «Λευκή Βίβλο» για το μέλλον της Ευρώπης, ένα πολυσέλιδο κείμενο για την εξέλιξη της Ενωσης έως το 2025. Σ’ αυτό, γινόταν αναφορά στις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις και την ανάγκη προβληματισμού για το πώς η E.E. μπορεί να προστατευθεί από την τρομοκρατία, τις μεγάλης κλίμακας κυβερνοεπιθέσεις αλλά και πιο παραδοσιακές απειλές και μορφές επίθεσης.

«Το ΝΑΤΟ θα εξακολουθήσει να παρέχει στρατιωτική ασφάλεια στις περισσότερες από τις χώρες της Ε.Ε.,πλην όμως η Ευρώπη δεν μπορεί να φανεί αφελής και πρέπει να μεριμνήσει για την ασφάλειά της. Η “ήπια δύναμη” δεν είναι πλέον αρκετά δυνατή», επεσήμανε, μεταξύ άλλων, η Επιτροπή. Λίγες ημέρες αργότερα, και συγκεκριμένα το διάστημα 15-25 Απριλίου, το Ευρωβαρόμετρο πραγματοποίησε έρευνα μεταξύ πολιτών των κρατών-μελών, με θέμα την αμυντική ενοποίηση της Ε.Ε. και τη δημιουργία ευρωπαϊκού στρατού. Τα ευρήματα δημοσιοποιήθηκαν την 31η Μαΐου και από αυτά προκύπτουν τα εξής: το 75% όσων ρωτήθηκαν απάντησε ότι είναι υπέρ μιας κοινής πολιτικής άμυνας και ασφάλειας, ενώ σε ποσοστό 55% οι πολίτες της Ε.Ε. τάχθηκαν υπέρ της δημιουργίας ευρωπαϊκού στρατού.

Στην Ελλάδα, θετικά απάντησε το 48% των ερωτηθέντων. Το διάστημα που μεσολάβησε μέχρι σήμερα, οι εξελίξεις ήταν πυκνές κάνοντας αρκετούς Ευρωπαίους αξιωματούχους να μιλούν για «παράθυρο ευκαιρίας»: την 7η Ιουνίου η Κομισιόν πρότεινε τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Ταμείου Αμυνας και την Πέμπτη 22 Ιουνίου το Συμβούλιο Κορυφής άναψε το «πράσινο φως» για την υλοποίηση-υιοθέτηση της πρότασης.

«Ποτέ άλλοτε στο παρελθόν δεν έχουμε συζητήσει τόσο πολύ για το ενδεχόμενο μιας κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής σε θέματα άμυνας και ασφάλειας. Είναι σημαντικό η Ε.Ε. να βελτιώσει τους μηχανισμούς λήψης αποφάσεων και την ικανότητά της να διεξάγει στρατιωτικές επιχειρήσεις», δήλωσε σε δημοσιογράφους από έξι κράτη-μέλη και την Ελλάδα, η Elena Gomez Castro, διευθύντρια Αμυντικής Πολιτικής του ισπανικού υπουργείου Αμυνας. Ακόμη, προσέθεσε ότι η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας απαιτεί τη συμμετοχή όχι μόνον της αστυνομίας αλλά και των ενόπλων δυνάμεων κυρίως σε θέματα συλλογής πληροφοριών και εκπαίδευσης και επεσήμανε την πάγια στρατηγική της Ισπανίας να μετέχει σε κοινές, ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο Dimitri Barua, εκπρόσωπος της Κομισιόν στην Ισπανία, κατά τη διάρκεια ημερίδας με θέμα «Ασφάλεια και άμυνα στη Νότια Ευρώπη», σήμερα, το κόστος της έλλειψης συνεργασίας των κρατών-μελών στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας εκτιμάται ετησίως μεταξύ 25 δισ. και 100 δισ. ευρώ. Οπως είπε, «υπάρχουν 178 διαφορετικά οπλικά συστήματα στην Ε.Ε, σε σύγκριση με 30 στις ΗΠΑ, με συνέπεια περιττές επικαλύψεις αντί για οικονομίες κλίμακας». Την ανάγκη υιοθέτησης κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής άμυνας και ασφάλειας επεσήμαναν ευρωβουλευτές απ’ όλο σχεδόν το πολιτικό φάσμα.

Σε σύντομη ομιλία του ο Ισπανός Σοσιαλιστής Jonas Fernandez, μέλος της ομάδας «επαφής» του Ευρωκοινοβουλίου με το ΝΑΤΟ, υπογράμμισε ότι η αμυντική ενοποίηση θα συμβάλει στην καλύτερη αξιοποίηση των κονδυλίων που δαπανώνται από τα κράτη-μέλη, ενώ απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων επεσήμανε την ανάγκη η σχέση Ε.Ε. – ΝΑΤΟ να λειτουργεί συμπληρωματικά. O Πορτογάλος ευρωβουλευτής Paulo Rangel υποστήριξε ότι η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας απαιτεί και στρατιωτικές δεξιότητες κυρίως σε ό,τι αφορά την προστασία των θαλασσίων συνόρων της Ε.Ε. Τις συναντήσεις και τις συνεντεύξεις στη Μαδρίτη διοργάνωσε το γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ισπανία σε συνεργασία με το αντίστοιχο της Αθήνας.