Πόσο θα πληρώσουμε τα λάθη του «κοπανατζή» Αλέξη;

Του Ιωάννη Σ. Θεοδωράτου*

«Μηδείς αγεωγράφητος και ανιστόρητος εισίτω».

Αυτή θα πρέπει να είναι η επιγραφή που πρέπει να τοποθετηθεί στην είσοδο του κοινοβουλίου, ώστε να αποτρέπεται η είσοδος σε κάθε πολιτικό πρόσωπο που στερείται βασικών γνώσεων Ιστορίας και Γεωγραφίας! Δυστυχώς φαίνεται πως οι απουσίες (κατά κόσμον «κοπάνες») που έκανε κάποτε στα προαναφερόμενα μαθήματα ο νεαρός Αλέξης Τσίπρας, μεταγενέστερα δεν επέδρασαν μόνο αρνητικά στη δημόσια εικόνα του ως πρωθυπουργού της χώρας, αλλά προκάλεσαν σε επίπεδο γεωστρατηγικής σε διάστημα μόλις μιας εβδομάδας (!) τρία σοβαρότατα σφάλματα:

Στους τομείς της Εθνικής Άμυνας, της εξωτερικής και της ενεργειακής πολιτικής. Στο πρόσωπό του πρωθυπουργού αποδομείται με ηχηρό τρόπο η δήθεν στρατηγική σκέψη της Αριστεράς, επιβεβαιώνεται η διάσταση σε ιδεολογικό επίπεδο με τη ρεαλιστική γεωπολιτική πραγματικότητα και, το χειρότερο, υπονομεύονται εκ των έσω θεμελιακές δομές της εθνικής γεωστρατηγικής στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Από την εποχή του… Frozen War (σ.σ. Ο Ψυχρός Πόλεμος κατά τον τότε αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης) που ο Αλέξης πήγαινε σχολείο, μέχρι την ώρα που επισκέφθηκε το Ισραήλ ως πρωθυπουργός ενός από τα αρχαιότερα έθνη της Μεσογείου (σ.σ. την ιστορική συνέχεια του οποίου αρνείται για ιδεολογικούς και όχι μόνον λόγους η εθνομηδενιστική συνιστώσα την οποίαν καλύπτει και προωθεί η κυβέρνηση) είναι σαν να μεσολάβησε ένα τυπικό σχολικό διάλειμμα…

Έλλειμα στρατηγικής αντίληψης και εμμονές σε ιδεολογικά χαρακώματα

Αναφορικώς με το τι συνέβη κατά το τελευταίο διάστημα που να δρομολογεί αρνητικές επιπτώσεις θα αποδείξουμε στη συνέχεια, καθώς δεν θα ήταν υπερβολή να υπογραμμίσουμε ότι εάν ένας πρωθυπουργός αδυνατεί να κατανοήσει τη ρεαλιστική πλευρά της γεωγραφίας της ισχύος, τότε ο όποιος αντίπαλος ξεκινά τη διαπραγμάτευση κατέχοντας εξαρχής πλεονέκτημα. Υπό αυτό το πρίσμα, οι αντιδράσεις – και όχι πρωτεύουσες δράσεις – του Αλέξη Τσίπρα προδίδουν έλλειμμα στρατηγικής αντίληψης και εμμονή σε γνωστά ιδεολογικά χαρακώματα, όπως και μια τάση πρόκλησης εντυπώσεων χωρίς να συνυπολογίζεται το κόστος επί των εθνικών συμφερόντων.

— Σφάλμα πρώτο: Ο πρωθυπουργός μιας χώρας που τελεί υπό τη στρατιωτική απειλή μιας άλλης (βλ. casus belli), η οποία αναλαμβάνει κινήσεις υψηλού ρίσκου (βλ. κατάρριψη Su-24M) και έχει εκπονήσει ειδικά σχέδια (βλ. υπόθεση Ergenekon) με σκοπό την πρόκληση τετελεσμένων, δεν μπορεί να εκμυστηρεύεται μέσω twitter εν είδει έκθεσης ιδεών, την οποίαν θα μπορούσε να γράψει στις πανελλήνιες με θέμα τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, και να εκθέτει απροκάλυπτα το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ), την Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) και την εθνική αποτρεπτική στρατηγική, αγνοώντας το ουσιαστικό περιεχόμενο των τουρκικών παραβιάσεων και παραβάσεων, όπως και των υπερπτήσεων στο Αιγαίο.

Η απάντηση που έδωσε την επόμενη ημέρα η Τουρκική Αεροπορία όχι μόνο ήταν συμβολικώς προσβλητική, αλλά έδωσε στην κυβέρνηση ένα ηχηρό ράπισμα, απογυμνώνοντας – με όρους ισχύος – τα τιτιβίσματα και δείχνοντας για πολλοστή φορά ότι: Ο ισχυρός παραβιάζει και υπερίπταται όσο του επιτρέπει η δύναμή του και ο αδύνατος παρακολουθεί χωρίς να αντιδρά όσο του επιβάλλει η αδυναμία του… (σ.σ. παραφράζοντας πλην όμως αποτυπώνοντας στην ελληνοτουρκική πραγματικότητα τη γνωστή ρήση του Θουκυδίδη).

— Σφάλμα δεύτερο: Ευρισκόμενος επί ισραηλινού εδάφους, ο πρωθυπουργός μίλησε για την Ιερουσαλήμ, την ιστορική πρωτεύουσα («With great honor to be in your historical capital and to meet your excellencies») του Ισραήλ, όπως έγραψε στο βιβλίο επισκεπτών. Ως γνωστόν, η διεθνώς αναγνωρισμένη πρωτεύουσα του Ισραήλ είναι το Τελ Αβίβ και το θέμα θα μπορούσε να κλείσει εκεί, αλλά υπήρξε συνέχεια. Στη συνέντευξη Τύπου με τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, ο πρωθυπουργός έθεσε θέμα συγκρότησης παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του 1967 με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Κατ’ αρχήν δεν υφίστατο κρατική παλαιστινιακή οντότητα προ του 1967, ενώ τα όποια σύνορα εννοεί είναι η γραμμή κατάπαυσης του πυρός μετά τον Πόλεμο των 6 ημερών σε βάρος της Συρίας, Αιγύπτου και Ιορδανίας που ηττήθηκαν.

Ο Αλέξης Τσίπρας μέσω του περιβάλλοντός του άφησε να διαρρεύσει η πληροφορία ότι όταν – μετά από πρόσκληση – μεταβεί στις 21 Δεκεμβρίου στην Αθήνα ο Αμπάς, τότε θα υλοποιηθεί η προεκλογική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ που αφορά την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους. Εάν αυτό υλοποιηθεί, τότε η Ελλάδα θα έχει προχωρήσει σε μια εντελώς άκαιρη και μη φιλική ενέργεια κατά του εβραϊκού κράτους, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία. Επίσης η Αθήνα θα δεχθεί τα συγχαρητήρια των… Ερντογάν και Νταβούτογλου, οι οποίοι, ως κληρονόμοι των Οθωμανών, «κρατούν τα κλειδιά της Ιερουσαλήμ», ανοίγοντας την κερκόπορτα και στη Χαμάς να δρα υπό κάλυψη, ενώ δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο ο επόμενος στολίσκος που θα κινηθεί προς τη Γάζα για να σπάσει τον αποκλεισμό να έχει επιβάτες βουλευτές ή και υπουργούς της κυβέρνησης.

— Σφάλμα τρίτο: Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών για τα ενεργειακά, η χώρα μας, αντί να υποστηρίξει με «γεωστρατηγική θέρμη» την κατασκευή του αγωγού East Med Pipeline, μέσω του οποίου θα μεταφέρεται φυσικό αέριο (φ.α) από την Ανατολική Μεσόγειο στην ηπειρωτική Ελλάδα και από εκεί με αγωγούς προς την Ε.Ε. (τον οποίον θα χρηματοδοτήσει η Ε.Ε.), έδειξε ότι τάσσεται υπέρ της (σ.σ. ιταλικής γεωστρατηγικής υπόδειξης, αντίθετης προς τα εθνικά συμφέροντα) δημιουργίας κέντρου υγροποίησης φ.α. στην Αίγυπτο (Δαμιέττη) και από εκεί τη μεταφορά του με πλοία LNG στην Ε.Ε.

Ο πρωθυπουργός αποδέχθηκε τη μη κατασκευή του αγωγού, προτάσσοντας την αξιοποίηση της Αλεξανδρούπολης ως χώρο δημιουργίας εγκατάστασης από-υγροποίησης του φ.α. που θα προέρχεται από την Αίγυπτο με τα LNG. Η συγκεκριμένη αποδοχή αποτελεί πλήγμα που απομειώνει κάθετα τη γεωστρατηγική αξία του ελληνικού χώρου ως ουσιαστικού ενεργειακού κόμβου, από τον οποίον θα ξεκινά και θα ελέγχεται η διανομή φ.α. προς την Ε.Ε., είτε προς βορρά, είτε προς δυσμάς.

Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφέρουμε ότι δεν θέλουμε να πιστέψουμε πληροφορίες ότι ο πρωθυπουργός αποδέχθηκε τον σχεδιασμό που απορρίπτει τον East Med Pipeline επειδή δεν έχει επιλυθεί το θέμα της ΑΟΖ (Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης) μεταξύ Ελλάδος-Τουρκίας. Όπως επίσης επειδή κάποιοι συνεχίζουν να οραματίζονται την κατασκευή του Turkish Stream και την επέκτασή του ως Hellenic Stream να συνδέσουν τα δύο project (ρωσοτουρκικός αγωγός και φ.α. από τη Δαμιέττη) ώστε να «καμφθεί» η ευρωπαϊκή αντίδραση (σ.σ. η αγγλοσαξονική δηλαδή…) που θεωρεί ως νεκρό το σχετικό εγχείρημα. Εάν αυτά δεν επαληθευθούν, τότε παραμένει το μείζον ζήτημα της κατασκευής ή μη του East Med Pipeline, το οποίο θα αποκτήσει έναν ανεπιθύμητο βαθμό δυσκολίας, εάν η ελληνική κυβέρνηση προβεί στην αναίτια, άκαιρη και ασύμβατη με τα εθνικά συμφέροντα αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους.

Εκτός από τη φινλανδοποίηση, η ελληνική πλευρά, πιστεύω, ότι δημιούργησε έναν καινούριο παράγωγο όρο την «αυτο-φινλανδοποίηση» (σ.σ. νεολογισμός του γράφοντος), όπου η διαδικασία φινλανδοποίησης ενεργοποιείται με αποκλειστική ευθύνη – χωρίς και πολύ έξωθεν παρέμβαση – του κυρίαρχου κράτους. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγουμε, εάν συνυπολογίσουμε τα τρία προαναφερθέντα σφάλματα που χρεώνονται στον πρωθυπουργό, ο οποίος, λόγω εγγενούς ανεπάρκειας στους τομείς της ιστορικής και γεωγραφικής παιδείας, διαγράφει το μέλλον της χώρας αναμένοντας να κτυπήσει το κουδούνι που ενώ θα σημάνει το τέλος του διαλείμματος του γεωπολιτικού παράθυρου ευκαιρίας για τον Ελληνισμό, εκείνος ενδεχομένως θα προτιμήσει την προσφιλή τακτική της κοπάνας από το ιστορικό – αυτήν τη φορά – προσκήνιο…

* Ο κ. Ιωάννης Σ. Θεοδωράτος είναι δημοσιογράφος-αμυντικός αναλυτής.