Παναγιώτης Ήφαιστος: Το αποτέλεσμα στα Σκόπια ακυρώνει την υιοθέτηση της αυτοκτονικής για την Ελλάδα συμφωνίας των Πρεσπών

Η χαμηλή προσέλευση των σκοπιανών στις κάλπες καθυστερεί και ίσως αν και απίθανο ακυρώνει την υιοθέτηση της αυτοκτονικής για την Ελλάδα συμφωνίας των Πρεσπών. Δύο είναι τα άμεσα συμπεράσματα: Δείχνει ότι το ζήτημα αυτό δεν αφορά αισθήματα, ψηφοφορίες και νομικίστικες αερολογίες («άμα γίνει μια συμφωνία στην διεθνή πολιτική πάντα τηρείται») αλλά μια καλά κτισμένη κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου αναθεωρητική αλυτρωτική αξίωση. Ακόμη και εάν είχε ψηφιστεί από 50%+1% αφενός δεν πρέπει να ξεχνάμε τι έλεγε ο Ζάεφ κατά την διάρκεια του προεκλογικού αγώνα και αφετέρου ότι οι υπόλοιποι είναι ακόμη σκληρότεροι εθνικιστές. Δηλαδή η συμφωνία ήταν εξαρχής μια φούσκα και αποδεικνύεται ότι εμείς τρέφουμε αυτοκτονικά σύνδρομα.

Δεν έχω αμφιβολία ότι οι δράστες της δικής μας πλευράς θα ανακουφίστηκαν γιατί μετά τις Πρέσπες κατάλαβαν πως τα πράγματα γι’ αυτούς ήταν σκούρα στο εσωτερικό. Και θα γίνονταν ολοένα και πιο σκούρα όσο θα αποδεικνυόταν τι υπέγραψαν.

Το ζήτημα όμως είναι πόσο θα κρατήσει αυτό; Πόσο θα συνεχίζουμε να εξαρτάται η διάσωσή μας από τον σοβινισμό, τον «πατριωτισμό» ή πατριωτισμό των άλλων και από τον σοβινιστικό εθνικισμό αυτών που κατευνάζουμε. Αυτά σκέφτηκα καθότι θυμήθηκα μια άλλη περίπτωση που αφορά την Κυπριακή Δημοκρατία.

Αρχές της δεκαετίας του 1990 ο Γλαύκος Κληρίδης μίλησε στην αίθουσα τελετών του Παντείου Πανεπιστημίου όπου τότε ήμουν ενταγμένος πριν μεταταχθώ στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. Έχοντας προγενέστερα υπηρετήσει σε κυβερνητικά πλαίσια στις διαπραγματεύσεις του κυπριακού, η συζήτηση με τον Γλαύκο Κληρίδη με οδήγησε να κάνω μια ερώτηση την (ορθή) απάντηση της οποίας περίπου γνώριζα.

«Αφού εμείς οι ίδιοι έχουμε τόσες επιφυλάξεις για τις δικές μας θέσεις γιατί δεν τις αλλάζουμε και γιατί δεν βάζουμε κόκκινες γραμμές ασφαλείας;».

Λογικότατα ο Γλαύκος Κληρίδης απάντησε ότι «όταν προσερχόμαστε στις διαπραγματεύσεις ευχόμαστε να τις απορρίψουν οι Τούρκοι και αυτό επαληθεύεται διαρκώς».

Την είχα ξανακούσει αυτή την εκπληκτική απάντηση σε υψηλότατα κυβερνητικά πλαίσια στην Λευκωσία. Την επόμενη εβδομάδα έγραψα επιφυλλίδα για την δήλωση του Κληρίδη στην τότε «Ελευθεροτυπία» όπου διατηρούσα την εβδομαδιαία στήλη «στρατηγική ανάλυση».

Ο τίτλος της επιφυλλίδας ήταν «Μας σώζει ο πατριωτισμός των Τούρκων».

Στην επιφυλλίδα αυτή αναφέρθηκα και σε μια πρόσφατη τότε δημοσίευση σε ξένο επιστημονικό περιοδικό στην αγγλική γλώσσα, όπου ανέλυσα την διαρκή ακατανόητη διολίσθηση των Ελληνικών θέσεων ολοένα και πιο μακριά από την διεθνή νομιμότητα και τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του 1974 και 1983.

Έκτοτε πολλά διαμείφθηκαν και σε όλα τα μέτωπα. Ο πατριωτισμός και ή ο εθνικισμός και ή ο σοβινισμός των άλλων μας διασώζει από τα σύνδρομα αυτοκτονικών υποχωρήσεων, από τους θανατηφόρους κατευνασμούς, από την κυριαρχία του νομικισμού και από τις από καιρό κυρίαρχες αφελείς θέσεις πολλών για το σύγχρονο διεθνές σύστημα

Ο Παναγιώτης Ήφαιστος είναι Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών