Ουκρανία και Ρωσία υπέγραψαν τη συμφωνία για την εξαγωγή των ουκρανικών σιτηρών

Η Ουκρανία και η Ρωσία υπέγραψαν σήμερα στην Κωνσταντινούπολη δύο χωριστές συμφωνίες με την Τουρκία και τα Ηνωμένα Έθνη για την εξαγωγή σιτηρών και γεωργικών προϊόντων μέσω της Μαύρης Θάλασσας.

Το Κίεβο αρνήθηκε να υπογράψει απευθείας το κείμενο της συμφωνίας με τη Μόσχα, η οποία υπέγραψε ίδια συμφωνία με την Άγκυρα και τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ.

Υπουργοί των κυβερνήσεων της Ρωσίας και της Ουκρανίας υπέγραψαν χωριστά τη συμφωνία, αποφεύγοντας επιμελώς να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και να έχουν χειραψία στη συνάντηση αυτή στην Κωνσταντινούπολη.

Η συμφωνία μεταξύ του Κιέβου και της Μόσχας προκείμενου ν’ ανοίξουν ξανά οι εξαγωγές των σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια στη Μαύρη Θάλασσα θα βοηθήσει να κατευναστεί μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση, όπως δήλωσαν ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

“Σήμερα, υπάρχει ένας φάρος στη Μαύρη Θάλασσα. Ένας φάρος ελπίδας (και) δυνατότητας… και ανακούφιση σε έναν κόσμο που τον χρειάζεται περισσότερο από ποτέ”, δήλωσε ο Γκουτέρες κατά την τελετή υπογραφής, καλώντας τη Ρωσία και την Ουκρανία να εφαρμόσουν πλήρως τη συμφωνία.

Ο Ερντογάν δήλωσε ότι η συμφωνία, η οποία υπογράφηκε και από την Τουρκία, θα βοηθήσει στην πρόληψη του λιμού και στη μείωση του παγκόσμιου πληθωρισμού των τροφίμων.

Τι προβλέπει η συμφωνία

-Την σύσταση κέντρου συντονισμού και ελέγχου με έδρα την Κωνσταντινούπολη.

Στο κέντρο θα συμμετέχουν εκπρόσωποι των τριών πλευρών, ένας Ουκρανός, ένας Ρώσος, ένας Τούρκος, καθώς και ένας εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών και οι ομάδες τους.

Θα είναι επιφορτισμένο με την κατάρτιση του χρονοδιαγράμματος εναλλαγής των πλοίων στην Μαύρη Θάλασσα.

Σύμφωνα με ειδικούς που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, θα χρειασθούν ακόμη τρεις έως τέσσερις εβδομάδες για να ολοκληρωθούν οι προετοιμασίες και να ξεκινήσει η λειτουργία του.

-Την πραγματοποίηση επιθεωρήσεων των πλοίων κατά την αναχώρησή τους από τα ουκρανικά λιμάνια και κατά την άφιξή τους στην Τουρκία.

Η επιθεώρηση των πλοίων που θα μεταφέρουν τα φορτία των σιτηρών αποτελούσε απαίτηση της Μόσχας που ήθελε να αποκλείσει την παράλληλη μεταφορά όπλων στην Ουκρανία.

Για πρακτικούς λόγους, οι επιθεωρήσεις δεν θα γίνονται εν πλω, ενδεχόμενο που είχε εξετασθεί, αλλά στην Τουρκία, πιθανότατα στην Κωνσταντινούπολη, η οποία διαθέτει δύο σημαντικά εμπορικά λιμάνια, το Χαϊντάρπασά, στην είσοδο του Βοσπόρου και το Αμπαρλι, στην Θάλασσα του Μαρμαρά.

Οι επιθεωρήσεις θα γίνονται από εκπροσώπους των τεσσάρων πλευρών κατά τον απόπλου και τον κατάπλου.

-Ασφαλείς διάδρομοι ναυσιπλοΐας

Ρώσοι και Ουκρανοί δεσμεύονται να σεβασθούν του διαδρόμους ναυσιπλοΐας που θα διασχίζουν την Μαύρη Θάλασσα και θα εξαιρούνται από κάθε στρατιωτική δραστηριότητα.

Βάσει της συμφωνίας, εάν χρειασθεί αποναρκοθέτηση, θα πρέπει να γίνει από «τρίτη χώρα» – άλλη από τις τρεις εμπλεκόμενες – η οποία δεν έχει ορισθεί.

Κατά την αναχώρηση από την Ουκρανία, τα πλοία θα συνοδεύονται από ουκρανικά (μάλλον πολεμικά) πλοία, ανοίγοντας τον δρόμο μέχρι την έξοδο από τα ουκρανικά χωρικά ύδατα.

-Τετράμηνη ανανεώσιμη ισχύς

Η συμφωνία θα έχει ισχύ τεσσάρων μηνών που θα ανανεώνεται αυτόματα. Αν 20 έως 25 τόνοι σιτηρών βρίσκονται σήμερα αποκλεισμένοι στα σιλό των ουκρανικών λιμανιών, με έναν ρυθμό μεταφοράς 8 τόνων τον μήνα, οι τέσσερις μήνες θα αρκέσουν για την μεταφορά του συνόλου των αποθεμάτων και την εκκένωση των σιλό.

-Μνημόνιο για τα ρωσικά σιτηρά και λιπάσματα

Μνημόνιο που θα συνοδεύει την συμφωνία και θα υπογράφεται από τον ΟΗΕ και την Ρωσία θα εγγυάται ότι οι δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας δεν θα αφορούν τα σιτηρά και τα λιπάσματα κατά άμεσο ή έμμεσο τρόπο.

Η πρόβλεψη αυτή αποτελεί όρο sine qua non για την υπογραφή της συμφωνία από την Μόσχα.

Κουλέμπα: Η Ουκρανία εμπιστεύεται τον ΟΗΕ, όχι τη Ρωσία

Η Ουκρανία βασίζεται στον ΟΗΕ για να εφαρμόσει τη συμφωνία για την εξαγωγή σιτηρών, την οποία υπέγραψε σήμερα στην Κωνσταντινούπολη, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα, υπογραμμίζοντας ότι «δεν μπορεί να έχει εμπιστοσύνη στη Ρωσία».

«Έχουμε εμπιστοσύνη στον ΟΗΕ, ως την κινητήριο δύναμη αυτής της συμφωνίας, ως θεσμό, καθώς και στον γενικό γραμματέα (του Οργανισμού) που επενδύει τη φήμη και την ικανότητά του ώστε να λειτουργήσει αυτή η συμφωνία και να μην την σπάσει η Ρωσία, όπως έχει κάνει με πολλές άλλες συμφωνίες», είπε ο Κουλέμπα σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.

Ρωσία και Ουκρανία υπέγραψαν νωρίτερα σήμερα στην Κωνσταντινούπολη, με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ και της Τουρκίας, μια κρίσιμη συμφωνία για την εξαγωγή των ουκρανικών σιτηρών από τη Μαύρη Θάλασσα. Οι αντιπροσωπείες των δύο εμπόλεμων χωρών υπέγραψαν το ίδιο ακριβώς κείμενο αλλά χωριστά, κατόπιν αιτήματος των Ουκρανών που αρνήθηκαν να υπογράψουν οποιαδήποτε συμφωνία μαζί με τους Ρώσους.

«Η Ουκρανία δεν έχει εμπιστοσύνη στη Ρωσία. Δεν νομίζω ότι έχει κανείς λόγους να εμπιστεύεται τη Ρωσία», επέμεινε ο Κουλέμπα.

Η ΕΕ ζητεί «ταχεία εφαρμογή» της συμφωνίας 

Η Ευρωπαϊκή Ένωση χαιρέτισε σήμερα ως “ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση” τη συμφωνία για την αποδέσμευση των εξαγωγών ουκρανικών σιτηρών που υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη με τη Ρωσία, και ζήτησε την “ταχεία εφαρμογή” της.

“Η συμφωνία της Κωνσταντινούπολης είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ζητούμε την ταχεία εφαρμογή της”, δήλωσε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ στον λογαριασμό του στο Twitter.

“Είναι ένα καθοριστικό στάδιο στις προσπάθειες με στόχο να ξεπεραστεί η παγκόσμια επισιτιστική ανασφάλεια που προκάλεσε η επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Η επιτυχία της θα εξαρτηθεί από την ταχεία εφαρμογή της και την καλή πίστη στη συμφωνία” που υπογράφηκε την Παρασκευή, διευκρίνισε.

Η Ουκρανία και η Ρωσία υπέγραψαν σήμερα με την Τουρκία και τον ΟΗΕ μια συμφωνία για την εξαγωγή των ουκρανικών σιτηρών, προβλέποντας ότι “ασφαλείς διάδρομοι” θα επιτρέψουν την κυκλοφορία των εμπορικών πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα.

Η συμφωνία θα ισχύει για “120 ημέρες”, δηλαδή τέσσερις μήνες, όσο χρόνο χρειάζεται για να εξαχθούν οι σχεδόν 25 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών που είναι στοιβαγμένοι στα ουκρανικά σιλό, καθώς μια νέα συγκομιδή πλησιάζει.

“Η ΕΕ παραμένει αποφασισμένη να βοηθήσει την Ουκρανία να μεταφέρει το συντομότερο δυνατόν το μεγαλύτερο μέρος των σιτηρών της προς τις παγκόσμιες αγορές”, υπογράμμισε ο Μπορέλ.

Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας κατηγόρησε τη Ρωσία ότι καταστρέφει σκόπιμα τις αγροτικές υποδομές και τον εξοπλισμό όπως και τις μεταφορές της Ουκρανίας, ότι προκαλεί ελλείψεις καυσίμων και ότι δημιουργεί προβλήματα στην εφοδιαστική διατροφική αλυσίδα σε όλο τον κόσμο μπλοκάροντας τα ουκρανικά λιμάνια και λεηλατώντας τα ουκρανικά σιτηρά.

“Η Ρωσία πράγματι έθεσε σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια εκατομμυρίων ανθρώπων ανά τον κόσμο. Η παρούσα συμφωνία προσφέρει μια ευκαιρία να αρχίσει να αντιστρέφεται αυτή η αρνητική πορεία”, δήλωσε.

ΕΕ: Η Επιτροπή προτείνει προσωρινή βραχυπρόθεσμη παρέκκλιση από ορισμένους κανόνες γεωργικής πολιτικής για την αύξηση της παραγωγής σιτηρών

Έπειτα από αίτημα των κρατών μελών της ΕΕ, η Επιτροπή προτείνει σήμερα μια προσωρινή βραχυπρόθεσμη παρέκκλιση από τους κανόνες για την αμειψισπορά και τη διατήρηση των μη παραγωγικών χαρακτηριστικών στην αρόσιμη γη. Ο αντίκτυπος αυτού του μέτρου θα εξαρτηθεί από την επιλογή των κρατών μελών και των αγροτών, αλλά θα μεγιστοποιήσει την παραγωγική ικανότητα της ΕΕ για δημητριακά που προορίζονται για προϊόντα διατροφής. Υπολογίζεται ότι θα επαναφέρει 1,5 εκατομμύρια εκτάρια σε παραγωγή σε σύγκριση με σήμερα. Κάθε τόνος δημητριακών που παράγεται στην ΕΕ θα συμβάλει στην αύξηση της επισιτιστικής ασφάλειας παγκοσμίως.

Η πρόταση της Επιτροπής θα σταλεί στα κράτη μέλη της ΕΕ προτού εγκριθεί επίσημα.

Το παγκόσμιο επισιτιστικό σύστημα αντιμετωπίζει ισχυρούς κινδύνους και αβεβαιότητες που πηγάζουν ιδίως από τον πόλεμο στην Ουκρανία, όπου στο εγγύς μέλλον ενδέχεται να προκύψουν επίσης ζητήματα επισιτιστικής ασφάλειας.

Λόγω της σημασίας αυτών των προτύπων GAEC (καλές γεωργικές και περιβαλλοντικές συνθήκες) για τους στόχους διατήρησης του εδαφικού δυναμικού και βελτίωσης της βιοποικιλότητας στο αγρόκτημα ως μέρος της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του τομέα και της διατήρησης του δυναμικού παραγωγής τροφίμων, η παρέκκλιση είναι προσωρινή, για το 2023 και περιορίζεται σε ό,τι είναι απολύτως απαραίτητο για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων ανησυχιών για την επισιτιστική ασφάλεια, που προκύπτουν λόγω της ρωσικής στρατιωτικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας, αποκλείοντας επομένως τη φύτευση καλλιεργειών που χρησιμοποιούνται συνήθως για τη διατροφή των ζώων (καλαμπόκι και σόγια).

Η πρόταση της Επιτροπής είναι αποτέλεσμα μιας προσεκτικής εξισορρόπησης μεταξύ της παγκόσμιας διαθεσιμότητας και της οικονομικής προσιτότητας των τροφίμων, αφενός, και της προστασίας της βιοποικιλότητας και της ποιότητας του εδάφους, αφετέρου. Η Επιτροπή παραμένει πλήρως προσηλωμένη στην Πράσινη Συμφωνία. Η πρόταση προβλέπει ότι τα κράτη μέλη που κάνουν χρήση των παρεκκλίσεων θα προωθούν οικοσυστήματα και γεωργοπεριβαλλοντικά μέτρα που έχουν προγραμματιστεί στα στρατηγικά τους σχέδια της ΚΓΠ. Η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του επισιτιστικού μας συστήματος είναι θεμελιώδης για την επισιτιστική ασφάλεια.

ViaDiplomacy Newsroom