Ο Πομπέο θέλει να επαναπροσδιορίσει τη σχέση του Τραμπ με την ΕΕ

Η διήμερη επίσκεψη του Μάικ Πομπέο στις Βρυξέλλες περιλαμβάνει συναντήσεις με τον νέο πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι αλλά και τη νέα ηγεσία της ΕΕ: τη νέα πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τον νέο πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και τον υποψήφιο για το χαρτοφυλάκιο διεθνών θεμάτων της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ.

Ενδεικτικό του αρνητικού κλίματος που επικρατεί στις σχέσεις μεταξύ της Ουάσινγκτον και των Βρυξελλών για μία σειρά ζητημάτων όπως, το Ιράν, το εμπόριο και η κλιματική αλλαγή, είναι το γεγονός ότι ο Πομπέο δεν θα συναντηθεί με κανέναν από τους αξιωματούχους της νυν ηγεσίας της ΕΕ.

Η θητεία του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ λήγει την 1η Νοεμβρίου και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ την 1η Δεκεμβρίου.

“Ουσιαστικά θέλω να προσπαθήσω να επαναπροσδιορίσω την σχέση και θέλω να ξεκινήσω σωστά με τους τέσσερις ηγέτες”, δήλωσε ο πρεσβευτής Σόντλαντ κατά τη χθεσινή τηλεφωνική του συνέντευξη από την Πολωνία, όπου παραβρέθηκε μαζί με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Μάικ Πενς στις εκδηλώσεις μνήμης για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Οι ΗΠΑ και οι ΕΕ βρίσκονται στην παρούσα χρονική περίοδο αντιμέτωπες με μία σειρά ανοιχτών εμπορικών και διεθνών ζητημάτων. Μεταξύ αυτών, το πλαίσιο των εμπορικών τους σχέσεων και η ουσιαστική διαφορά απόψεων για τους χειρισμούς που πρέπει να γίνουν στην υπόθεση του Ιράν, μετά την απόφαση του προέδρου Τραμπ για τη μονομερή αποχώρηση των ΗΠΑ το 2018 από τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα (Joint Comprehensive Plan of Action -JCPOA).

Ο Σόντλαντ δήλωσε επίσης ότι η κυβέρνηση Τραμπ διατηρεί την επικοινωνία της με τον Γιούνκερ, τον Τουσκ και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας Φεντερίκα Μογκερίνι, ενώ θα συνεργαστεί μαζί τους, όπως επιβάλλεται, έως τη λήξη της θητείας τους. “Σεβόμαστε τους ρόλους τους και θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε μαζί τους σε όλα τα ζητήματα”, τόνισε.

Δεχόμενος πιεστικά ερωτήσεις για το ενδεχόμενο οι συναντήσεις του Πομπέο με τη νέα ηγεσία της ΕΕ, να αποτελούν ένδειξη ότι η Ουάσινγκτον έχει εγκαταλείψει την υπάρχουσα ηγεσία, ο Σόντλαντ απάντησε αρνητικά για το ενδεχόμενο αυτό, ενώ επέμενε ότι ο στόχος των συναντήσεων είναι να υπάρξει μια καλή αρχή με τη νέα ομάδα.

“Νομίζω ότι η λέξη ‘διαγραφή’ είναι πολύ δυνατή,” είπε ο Σόντλαντ επαναλαμβάνοντας τη φρασεολογία της ερώτησης που του τέθηκε.

“Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε, είναι να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον για μία ομαλή μετάβαση, ώστε την ημέρα που θα αναλάβουν τα καθήκοντά τους, να μιλάμε ήδη μαζί τους. Έτσι, δεν έχουμε μία περίοδο εξάμηνης προσαρμογής. Κάτι τέτοιο θα ήταν επιβλαβές για την σχέση μας, δηλ. να διαθέσουμε τους πρώτους έξι μήνες ή έναν χρόνο προσπαθώντας να καταλάβουμε η μία πλευρά την άλλη”, εξήγησε ο Σόντλαντ.

Από την άλλη μεριά, η παραδοχή ότι η Ουάσινγκτον και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της, οι οποίοι παραδοσιακά αποτελούσαν τον πιο στενό σύμμαχο της Δύσης, θα χρειαστεί να γνωρίσουν η μία πλευρά την άλλη, μεταφράζεται ως μία παραδοχή σταδιακής επιδείνωσης των σχέσεων από την ανάληψη των προεδρικών καθηκόντων από τον Τραμπ στις ΗΠΑ το 2017, μέσω της πρόθεσης του Αμερικανού προέδρου να απενεργοποιήσει καθιερωμένες πολιτικές, μεταξύ των οποίων και οι εμπορικές σχέσεις, τις οποίες έχει δημόσια χαρακτηρίσει άδικες για την αμερικανική πλευρά.

Προς απογοήτευση των Ευρωπαίων, ο πρόεδρος Τραμπ αποχώρησε και από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, στη διάρκεια των πρώτων μηνών της θητείας του.

Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε επίσης μία ανατρεπτική παρουσία σε σειρά διεθνών συναντήσεων, όπως στη διάσκεψη της G7 στο Κεμπέκ τον Ιούνιο του 2018 και στη σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες πέρυσι τον Ιούλιο. Στη νατοϊκή αυτή διάσκεψη, ο πρόεδρος Τραμπ είχε απειλήσει με μονομερή δράση των ΗΠΑ, στην περίπτωση που οι νατοϊκοί σύμμαχοι της Ουάσινγκτον δεν προχωρήσουν σε αύξηση των αμυντικών δαπανών τους.

Παράλληλα, ο ίδιος επέβαλε μονομερώς δασμούς στις ευρωπαϊκές εισαγωγές χάλυβα κι αλουμινίου στην αμερικανική αγορά, προκαλώντας την ΕΕ να εφαρμόσει αντίμετρα.

Ο Γιούνκερ ταξίδεψε στην Ουάσινγκτον και βοήθησε στην επίτευξη μιας προσωρινής εκεχειρίας, με τον πρόεδρο Τραμπ να έχει απειλήσει για την επιβολή αμερικανικών δασμών σε ευρωπαϊκά προϊόντα. Μεταξύ αυτών σε αυτοκίνητα και σε άλλα ευρωπαϊκά προϊόντα, ενώ μετά την συμφωνία με τον πρόεδρο Μακρόν, το ενδεχόμενο επιβολής αμερικανικών δασμών στα γαλλικά κρασιά, φαίνεται να έχει απομακρυνθεί.