Ο «πόλεμος πετρελαίου» αλλάζει τις ισορροπίες στο μέτωπο της Συρίας

Η σκόπιμη διαμόρφωση των τιμών του πετρελαίου θεωρείται ένα παρασκηνιακό εργαλείο για την προώθηση των εθνικών συμφερόντων και μέσο υπονόμευσης οικονομιών. Η πτώση των τιμών πετρελαίου θεωρείται σύμφωνα με αναλυτές μια πολιτική της Σαουδικής Αραβίας με τις ευλογίες των ΗΠΑ με στόχο να πλήξει τις οικονομίες Ρωσίας και Ιράν, στενών συμμάχων του καθεστώτος της Δαμασκού.

Η Σαουδική Αραβία ηγετική δύναμη της «σουνίτικης ημισελήνου» ενισχύει τις προμήθειες πετρελαίου με στόχο να προωθήσει τα περιφερειακά της συμφέροντα στη Μέση Ανατολή διαμέσου του «proxy war» που διεξάγεται εδώ και καιρό στον εμφύλιο της Συρίας. Το Ριάντ επιδιώκει να επιτύχει μια διευθέτηση της συριακής κρίσης με τους δικού του όρους, την απομάκρυνση του προέδρου Μπασάρ Άσαντ και να ασκήσει πίεση σε Ρωσία και Ιράν που διαφωνούν. Οι δύο χώρες βασίζονται στα έσοδα από τις πωλήσεις πετρελαίου.

Η σουνίτικη Σαουδική Αραβία έχει αποδείξει στο παρελθόν ότι έχει την εμπειρία να χρησιμοποιεί το πετρέλαιο για να επηρεάζει τη διεθνή πολιτική. Το 1973 έκανε εμπάργκο στο πετρέλαιο για να διαμαρτυρηθεί για τη στήριξη που παρείχαν οι ΗΠΑ στο Ισραήλ. Τη δεκαετία του ’80 εν μέσω του αφγανικού πολέμου αύξησε την παραγωγή πετρελαίου για να ρίξει τις τιμές και να μειώσει τα έσοδα της Σοβιετικής Ένωσης από τις εξαγωγές πετρελαίου. Η ιστορία επαναλαμβάνεται σήμερα με τη Σαουδική Αραβία και τους σουνίτες πετρελαιοπαραγωγούς συμμάχους, με στόχο το ρωσικό ρούβλι και την οικονομία του Ιράν.

Το Ριάντ αντιλαμβάνεται ότι Τεχεράνη και Μόσχα σε καμία περίπτωση δεν προτίθεται να εγκαταλείψουν τον πρόεδρο Άσαντ από τη στιγμή που εξυπηρετούνται τα γεωπολιτικά τους συμφέροντα στη Μέση Ανατολή. Η Ρωσία με τη ναυτική βάση στην Ταρσό έχει εξασφαλισμένη τη μόνη πρόσβαση στη Μεσόγειο Θάλασσα. Το Ιράν ηγείται του «σούνιτικου τόξου», της συμμαχίας με τον Άσαντ, τη λιβανέζικη Χεζμπολάχ και τη σιίτικη κεντρική κυβέρνηση του Ιράκ. Το Ιράν έχει να χάσει πολύ περισσότερα από ότι η Ρωσία στο ενδεχόμενο η Συρία να μετατραπεί σε ένα σουνίτικο κράτος, διότι θα διακοπούν οι γραμμές επικοινωνίας του με τη λιβανέζικη Χεζμπολάχ, η Τεχεράνη θα απομονωθεί και θα υπονομευθούν οι περιφερειακές φιλοδοξίες της.

Παράλληλα ο «πόλεμος του πετρελαίου» εξυπηρετεί και στρατηγικές της Ουάσινγκτον αναφορικά με την πολιτική της προς Μόσχα και Τεχεράνη. Οι ΗΠΑ προσπαθούν από τη μια πλευρά να αποδυναμώσουν τη Ρωσία εξαιτίας των χειρισμού της πάνω στην κρίση της Ουκρανίας και από την άλλη να ασκήσουν πιέσεις στο Ιράν για να αποδεχτεί μια συμφωνία με τη Δύση για το πυρηνικό του πρόγραμμα.

Το Ιράν έχει υποστεί πλήγμα από τις κυρώσεις που του έχουν επιβληθεί και προσπαθεί να εκμεταλλευτεί το περιορισμό κάποιων που έγιναν στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με Δύση. Η Ρωσία έχει και αυτή σοβαρό πρόβλημα από τις κυρώσεις που της έχει επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση εξαιτίας της κρίση της Ουκρανίας. Οι κυρώσεις σύμφωνα με τους Financial Times έχουν γονατίσει τη ρωσική οικονομία με τον Πούτιν να κάνει εκκλήσεις στους ρώσους που έχουν χρήματα στο εξωτερικό να τα επιστρέψουν στη χώρα, παρέχοντας φορολογική αμνηστία. Παράλληλα, μεγάλες εταιρείες έχουν εξαγγέλλει μεγάλες αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων τους σε μια στιγμή που η Παγκόσμια Τράπεζα προβλέπει αύξηση του πληθωρισμού στο 9% μέχρι το τέλος του 2014.

Όμως η κατάσταση παρά τον «πόλεμο του πετρελαίου» παραμένει περίπλοκη στο μέτωπο της Συρίας. Ο πρόεδρος Άσαντ έχει διαψεύσει όσους προέβλεπαν την πτώση και παραμένει στην εξουσία, έχοντας τη υποστήριξη της Μόσχας και τη στρατιωτική υποστήριξη του Ιράν και της λιβανεζικης Χεζμπολάχ,

Επιπλέον η ανάδειξη των ισλαμιστών εξτρεμιστών μαχητών, του Ισλαμικού Κράτους σε Ιράκ και Συρία (ISIS) δικαιώνει τον Άσαντ ο οποίος προειδοποιούσε εδώ και αρκετό καιρό για την ισλαμική απειλή. Η εμφάνιση του ISIS οφείλεται στην υλικό-οικονομική υποστήριξη της Σαουδικής Αραβίας, της Τουρκίας και του Κατάρ, που δημιούργησαν έναν ανεξέλεγκτο «Φρανκεστάιν» που υπερίσχυσε των μετριοπαθών σύριων ανταρτών. Η επέκταση του ισλαμικού φονταμενταλισμού στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής ανησυχεί τις ΗΠΑ που βομβαρδίζει θέσεις του ISIS στην Συρία και επιδιώκει να δημιουργήσει μια ισχυρή συμμαχία κρατών για να το εξοντώσει.

Ωστόσο ο «πόλεμος του πετρελαίου» της Σαουδικής Αραβίας έχει ημερομηνίας λήξης και είναι για μια μέσο-πρόθεσμη περίοδο. Το Βασίλειο δεν έχει τη δυνατότατα να επηρεάζει τις τιμές του πετρελαίου για μεγάλο διάστημα διότι θα έχει πρόβλημα ρευστότητας στο να καλύψει τις ανάγκες του και να διατηρήσει την εσωτερική σταθερότητα.