Ο μεγάλος χαμένος των ισραηλινών εκλογών είναι ο Νετανιάχου

του Juan Carlos Sanz (*)

To Ισραήλ παραμένει σε πολιτικό αδιέξοδο παρόλο που διεξήχθησαν φέτος δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Τα αποτελέσματα των χθεσινών εκλογών οδήγησαν σε ισοπαλία: το Λικούντ του πρωθυπουργού Βενιαμίν Νετανιάχου και η κεντρώα Γαλανόλευκη Συμμαχία του απόστρατου στρατηγού Μπρούνο Γκαντζ λαμβάνουν από 32 έδρες. Αν αθροιστούν οι έδρες με ιδεολογικό κριτήριο, η Δεξιά έχει 56 έδρες και η κεντροαριστερά 55. Ο Νετανιάχου δεν μπορεί να σχηματίσει ομοιογενή κυβέρνηση.

O Αβιγκντόρ Λίμπερμαν, πρώην υπουργός Αμυνας και πολιτικός εκπρόσωπος των ρωσόφωνων Εβραίων, ήταν ο πραγματικός θριαμβευτής των εκλογών, τις οποίες ο ίδιος προκάλεσε αρνούμενος να συμμετάσχει στην κυβέρνηση που ήθελε να συγκροτήσει ο Νετανιάχου μετά τις εκλογές του περασμένου Απριλίου. Ο Λίμπερμαν διπλασίασε τα ποσοστά του και κρατά το κλειδί της κυβερνησιμότητας της χώρας.

Τα χαράματα της Τετάρτης, ο πρώην υπουργός Αμυνας ήταν ο πρώτος που ζήτησε μια κυβέρνηση συνασπισμού ανάμεσα στο Λικούντ και τη Συμμαχία του Γκαντζ, όπου το κόμμα του θα παίζει βαρύνοντα ρόλο. Στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, όμως, ο Γκαντζ και οι συνεργάτες του κατέστησαν σαφές ότι για να λάβουν μέρος σε μια τέτοια κυβέρνηση θα πρέπει ο Νετανιάχου να παραχωρήσει τη θέση του σε κάποιον άλλο πολιτικό που δεν θα εμπλέκεται σε σκάνδαλα διαφθοράς.

Ο Νετανιάχου, που ήθελε να διατηρήσει τις πλήρεις εξουσίες που κατείχε την τελευταία δεκαετία, είναι ο πραγματικός χαμένος των εκλογών. Μόλις πριν από πέντε μήνες είχε διακηρύξει σε γιορταστικό κλίμα: «Θα προσπαθήσω να συγκροτήσω μια ισχυρή σιωνιστική κυβέρνηση». Σήμερα εμφανίστηκε σκυθρωπός σε μια μισοάδεια αίθουσα του Τελ Αβίβ και αρκέστηκε να πει ότι θα περιμένει τα τελικά αποτελέσματα για να διαπιστώσει ποιες εναλλακτικές λύσεις υπάρχουν.

Η δεξιά πλειοψηφία που το 2015 του χάρισε μια τρίτη συνεχόμενη θητεία (τέταρτη στην πολιτική του καριέρα) δεν υπάρχει πλέον. Το μόνο που ήθελε τώρα ο Νετανιάχου ήταν 61 έδρες για να έχει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Αλλά η στήριξη δύο υπερ-ορθόδοξων κομμάτων (17 έδρες) και της εθνικιστικής Yamina (7 έδρες) δεν είναι αυτή τη φορά αρκετή.

«Εκπληρώσαμε την αποστολή μας, ο Νετανιάχου απέτυχε», δήλωσε εμφανώς ικανοποιημένος ο ηγέτης της κεντρώας αντιπολίτευσης. Η ισοπαλία ανάμεσα στα δύο κόμματα και τους δύο ιδεολογικούς σχηματισμούς συνιστά επιτυχία για τον Γκαντζ και τους συνεργάτες του, που ίδρυσαν τη Γαλανόλευκη Συμμαχία στις αρχές του χρόνου. Τα κόμματα που τοποθετούνται στην αριστερά, πάλι, δεν είναι ευχαριστημένα. Το Εργατικό Κόμμα έχει βαλτώσει στις 7 έδρες και η νέα φιλειρηνική Δημοκρατική Ενωση δεν μπόρεσε να ξεπεράσει τις 5 έδρες παρόλο που ενισχύθηκε με τον πρώην πρωθυπουργό Εχούντ Μπαράκ και αρκετά στελέχη από τους Εργατικούς.

Μην μπορώντας λοιπόν να στηριχθεί στα κόμματα της κεντροαριστεράς, ο Γκαντζ έχει δύο επιλογές: ή να παραμείνει στην αντιπολίτευση ή να συμμαχήσει με το Λικούντ.

Η ελαφρώς αυξημένη συμμετοχή (69,4%, κατά 1,5% μεγαλύτερη σε σχέση με τις εκλογές του Απριλίου) φαίνεται να ευνόησε τη συμμαχία τεσσάρων αραβικών κομμάτων, που έλαβε 12 έδρες έναντι 10 που είχε κερδίσει τον Απρίλιο. Οι ηγέτες της ξεκαθάρισαν στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ότι δεν θα λάβουν μέρος σε μια κυβέρνηση Γκαντζ, αλλά θα μπορούσαν να τον στηρίξουν στα πεδία της κοινωνικής πολιτικής και του διαλόγου με τους Παλαιστίνιους.

Ο Νετανιάχου χρησιμοποίησε στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας μια παράδοξη στρατηγική ηττοπάθειας, στην προσπάθειά του να κινητοποιήσει τους υποστηρικτές του. «Σας διαβεβαιώ ότι οι εκλογές αυτές θα είναι πολύ αμφίρροπες», δήλωνε, προειδοποιώντας ότι η συμμαχία των αραβικών κομμάτων θα καταλάμβανε την τρίτη θέση λόγω της αυξημένης προσέλευσης των αραβικών κοινοτήτων στις κάλπες. Αυτό και συνέβη.

(*) O Χουαν Κάρλος Σανθ είναι ανταποκριτής της El País στη Μέση Ανατολή

(Πηγή: El País)