Νίκος Δένδιας: Η σταθερότητα στα Βαλκάνια έχει άμεσο αντίκτυπο στην Ασφάλειά μας

«Ευελπιστώ ότι θα έχουμε ένα σχετικά ήρεμο καλοκαίρι στο Αιγαίο, δίχως νέες προκλήσεις» αναφέρει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, διαμηνύοντας παράλληλα πως η Ελλάδα δεν τρέφει αυταπάτες σε ό,τι αφορά τις σχέσεις της με την Τουρκία.

Σε συνέντευξή του στη Real News, ο Νίκος Δένδιας επισημαίνει πως τόσο η συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο όσο και οι επαφές του με τον Τούρκο ομόλογό του, επέτρεψαν “να σπάσει ο πάγος”, αλλά δεν επήλθε καμία σημαντική πρόοδος στις σχέσεις μας. «Οι θέσεις μας παραμένουν εκ διαμέτρου αντίθετες. Η διαφορά μας υπήρχε και εξακολουθεί να υπάρχει: η Τουρκία αρνείται να σεβαστεί τους βασικούς κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, του Δικαίου της Θάλασσας, των σχέσεων καλής γειτονίας και να αποσύρει την απειλή πολέμου εναντίον της Ελλάδας» καθιστά σαφές.

Ερωτηθείς για την επιστολή της Τουρκίας στον ΟΗΕ μέσω του αντιπροσώπου της λίγα 24ωρα μετά τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, ο υπουργός Εξωτερικών απαντά πως «για μία ακόμα φορά η Άγκυρα επαναλαμβάνει τις πάγιες μονομερείς διεκδικήσεις της εναντίον της χώρας μας, τις οποίες απορρίπτουμε στο σύνολό τους». Επιπροσθέτως, τονίζει πως θα απαντηθεί καταλλήλως, ως είθισται.

Αναλυτικά

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα έχουμε τελικά ένα ήρεμο καλοκαίρι με την Τουρκία; Λίγα 24ωρα μετά τη Σύνοδο Κορυφής, η γείτονα προκαλεί και με επιστολή στον ΟΗΕ μέσω του αντιπροσώπου της θέτει ουσιαστικά θέμα κυριαρχίας των ελληνικών νησιών. Αμφισβητεί τα όρια του ελληνικού εναέριου χώρου και την ελληνική ΑΟΖ. Τι λέτε;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Ευελπιστώ ότι θα έχουμε ένα σχετικά ήρεμο καλοκαίρι στο Αιγαίο, δίχως νέες προκλήσεις. Αυτό ήταν το συμπέρασμα που προέκυψε από την πρόσφατη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο. Δυστυχώς όσον αφορά την Κύπρο και ενόψει της επετείου της εισβολής στις 20 Ιουλίου, δεν θα μπορούσα να πω το ίδιο. Πρέπει να βρισκόμαστε σε διαρκή επιφυλακή. Με την επιστολή αυτή η Τουρκία, για μία ακόμα φορά, επαναλαμβάνει τις πάγιες μονομερείς διεκδικήσεις της εναντίον της χώρας μας τις οποίες απορρίπτουμε στο σύνολό τους. Θα απαντηθεί καταλλήλως ως είθισται. Τόσο η συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο όσο και οι επαφές μου με τον Τούρκο ομόλογό μου επέτρεψαν «να σπάσει ο πάγος», αλλά δεν επήλθε καμία σημαντική πρόοδος στις σχέσεις μας. Οι θέσεις μας παραμένουν εκ διαμέτρου αντίθετες. Η διαφορά μας υπήρχε και εξακολουθεί να υπάρχει: η Τουρκία αρνείται να σεβαστεί τους βασικούς κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, του Δικαίου της Θάλασσας των σχέσεων καλής γειτονίας και να αποσύρει την απειλή πολέμου εναντίον της Ελλάδας. Δεν τρέφουμε αυταπάτες.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Στην πρόσφατη Διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη για δεύτερη φορά η χώρα μας δεν προσκλήθηκε. Είναι «πισωγύρισμα» για την ελληνική διπλωματία, όπως υποστηρίζει η αντιπολίτευση;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Κύριε Σιαδήμα, «πισωγύρισμα» θα ήταν εάν είχαμε προσκληθεί στην πρώτη διάσκεψη και όχι στη δεύτερη. Η θέση μας είναι ξεκάθαρη. Τόσο λόγω γειτνίασης όσο και λόγω της παρουσίας μας στο έδαφος μέσω της πρεσβείας και του προξενείου, καθώς και των συνεχών επαφών με τη λιβυκή πλευρά, κρίνουμε ότι έπρεπε να είχαμε προσκληθεί. Δυστυχώς η γερμανική πλευρά είχε άλλη άποψη και για τον λόγο αυτό εκφράσαμε την έντονη δυσαρέσκειά μας προς το Βερολίνο. Ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Λιβύη δεν συμμερίζεται απαραίτητα την προσέγγιση αυτή. Μας έχει ενημερώσει, ατύπως, ότι η Ελλάδα πρόκειται να συμπεριληφθεί σε ομάδα εργασίας για ζητήματα ανθρωπιστικής βοήθειας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που αναμένεται να συνέλθει εντός των επομένων εβδομάδων. Αυτή η εξέλιξη δεν είναι τυχαία. Είναι το αποτέλεσμα συνεχών επαφών, καθώς και της έμπρακτης συνεισφοράς της χώρας μας.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Στον αντίποδα, όμως, η χώρα μας για πρώτη φορά συμμετείχε στη Σύνοδο της Ρώμης για το Ισλαμικό Κράτος. Εκεί αναφερθήκατε μεταξύ άλλων σε «πρόσβαση σε πόρους που του επιτρέπουν να συνεχίζει τις τρομοκρατικές ενέργειες». Από πού μπορεί να προέρχονται αυτοί οι πόροι;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Οι πόροι αυτοί προέρχονται από παράνομες δραστηριότητες. Αρκετοί υποστηρικτές του Ισλαμικού Κράτους έχουν ως βάση των δραστηριοτήτων τους την Τουρκία. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Τουρκία ενισχύει ενεργά το Ισλαμικό Κράτος. Επιτρέποντας όμως τη χρήση του εδάφους της δεν βοηθά στην καταπολέμησή του, ούτε στην επίτευξη των στόχων της συμμαχίας στην οποία ανήκει. Στη Ρώμη συμμετείχε η Ελλάδα και σε μια άλλη υπουργική συνάντηση, για τη Συρία. Η συμπερίληψή μας, μαζί με μόνο άλλες τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες, αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι η διεθνής κοινότητα αναγνωρίζει τον εποικοδομητικό ρόλο της χώρας μας καθώς και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον μας για τις εξελίξεις στη χώρα αυτή.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πρόσφατα αναβαθμίστηκε το Γραφείο Συμφερόντων του Κοσόβου στην Αθήνα. Επισκεφθήκατε την Πρίστινα δύο φορές σε διάστημα λίγων μηνών. Αποτελούν αυτά βήματα προς την αναγνώριση; Δεν αντίκεινται στο Διεθνές Δίκαιο;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Η ένταξη των δυτικών Βαλκανίων στην ευρωπαϊκή οικογένεια αποτελεί βασική προτεραιότητα, καθώς η σταθερότητα της περιοχής έχει άμεσο αντίκτυπο στην ασφάλειά μας. Δεν επιθυμούμε τη δημιουργία μιας «μαύρης τρύπας» στον Βορρά μας. Αν και η θέση μας όσον αφορά το καθεστώς του Κοσόβου, δεν έχει αλλάξει, τηρούμε μια εποικοδομητική στάση και στηρίζουμε τον διάλογο Βελιγραδίου – Πρίστινας. Ως προς τη νομιμότητα μιας ενδεχόμενης αναγνώρισης, το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης γνωμοδότησε, το 2010, ότι η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου δεν παραβίασε το Διεθνές Δίκαιο, καθώς δεν ήταν προϊόν παράνομης χρήσης βίας που καταδικάστηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας, όπως ακριβώς ήταν η ανακήρυξη του ψευδοκράτους το 1983. Με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και της Γιουγκοσλαβίας δημιουργήθηκαν αρκετά νέα κράτη. Κανένα από αυτά, όμως, δεν ήταν το αποτέλεσμα εξωτερικής εισβολής.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τα μνημόνια που αφορούν τη Συμφωνία των Πρεσπών πότε θα έρθουν τελικά στη Βουλή προς ψήφιση; Ενδέχεται να υπάρξουν νέες διαπραγματεύσεις στα θέματα ταυτότητας μετά και τις δηλώσεις του Ζόραν Ζάεφ πως «για όλο τον κόσμο είμαστε Μακεδόνες που μιλάμε μακεδονικά»;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Είναι προς το συμφέρον της Βόρειας Μακεδονίας να έχει καλές σχέσεις με την Ελλάδα, όπως ισχύει βεβαίως και το αντίστροφο. Αυτό υπαγορεύουν οι γεωπολιτικές συνθήκες της περιοχής και αυτό πρέπει να αποτελεί κοινό στόχο και των δύο χωρών. Υποστηρίζουμε την ευρωπαϊκή προοπτική της γειτονικής χώρας με τη γνωστή αιρεσιμότητα και προσβλέπουμε στη σύγκληση της πρώτης διακυβερνητικής διάσκεψης με την Ε.Ε. Όμως, θεμελιώδες κριτήριο για την επίτευξη του στόχου αυτού είναι η τήρηση του γράμματος και του πνεύματος της Συμφωνίας των Πρεσπών και η προώθηση των σχέσεων καλής γειτονίας. Το ότι υπήρχαν προβληματικά σημεία στην ίδια τη Συμφωνία είναι γνωστό και η Νέα Δημοκρατία, τότε ως αντιπολίτευση, είχε εκφράσει εγκαίρως την αντίθεσή της επί των συγκεκριμένων άρθρων. Αλλά η Συμφωνία των Πρεσπών έχει τεθεί σε ισχύ και πρέπει να εφαρμόζεται με ορθό τρόπο. Αν και έχουν γίνει αρκετά βήματα προς την κατεύθυνση αυτή, υπάρχουν ακόμα μεγάλα περιθώρια βελτίωσης τόσο από δημόσιους όσο και από ιδιωτικούς φορείς. Θα πρέπει να μη γίνονται άστοχες δηλώσεις που προκαλούν συναισθηματικές αντιδράσεις στον ελληνικό λαό. Τέτοιες δηλώσεις δεν βοηθούν στη βελτίωση του κλίματος των διμερών σχέσεων και σίγουρα δεν ενισχύουν την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας. Τη θέση αυτή ανέπτυξα στον ομόλογό μου κ. Οσμάνι τον περασμένο Ιανουάριο, όταν και του υπενθύμισα ότι οι πρόγονοι των σημερινών πολιτών της Βόρειας Μακεδονίας δεν πολέμησαν στα Γαυγάμηλα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όσον αφορά το Κυπριακό, βλέπετε πρόοδο; Ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε για ακόμη μία φορά πως το σενάριο στη βάση δύο κρατών είναι απορριπτέο.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Όπως αναφέρατε, ο πρωθυπουργός κατέστησε σαφές ότι η Ελλάδα απορρίπτει οποιαδήποτε πρόταση δεν εντάσσεται στο πλαίσιο που ορίζουν οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ήτοι δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία. Τη θέση αυτή συμμερίζονται όλα τα κράτη του ΟΗΕ, με εξαίρεση την Τουρκία. Δυστυχώς τόσο η τουρκική στάση όσο και η στάση της τουρκοκυπριακής κοινότητας δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας.