Νίκος Χριστοδουλίδης: Θα δούμε αλλαγές στις διεθνείς και διακρατικές σχέσεις λόγω πανδημίας

Όλα τα δεδομένα που χαρακτηρίζουν τη διαχείριση της πανδημίας του κορωνοϊού και τις επιπτώσεις της, σε διεθνές επίπεδο, αξιολογούνται από πολλά κράτη, και αυτό θα οδηγήσει, ενδεχόμενα, σε επαναπροσδιορισμό πολιτικών και προσεγγίσεων, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης, ερωτηθείς για τις επιπτώσεις της πανδημίας στη διεθνή πολιτική σκακιέρα. Εξέφρασε την εκτίμηση ότι μετά την πανδημία θα δούμε αλλαγές τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και στις διακρατικές σχέσεις.

Παράλληλα, ο κ. Χριστοδουλίδης, ερωτηθείς σε σχέση με την πορεία των προσπαθειών για επίλυση του Κυπριακού που παγοποιήθηκαν ελέω της πανδημίας, υπογράμμισε πως η πλευρά μας επιθυμεί και είναι έτοιμη για «συνέχιση της προσπάθειας αμέσως μόλις οι συνθήκες το επιτρέψουν. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή», επεσήμανε, ενώ παράλληλα σημείωσε πως «δεν μπορεί, ανάμεσα σε άλλα, να μην προβληματίζει η κλιμάκωση των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κύπρου, μάλιστα εν μέσω παγκόσμιας πανδημίας και των πολυεπίπεδων επιπτώσεων που προκαλεί, συμπεριλαμβανόμενου του τομέα της Ενέργειας».

Ερωτηθείς πώς η διπλωματία γενικότερα, και ειδικότερα στην Κύπρο, επηρεάζεται από την πανδημία του κορωνοϊού, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε πως θεωρεί ότι η διπλωματία γενικότερα θα επηρεαστεί σε σημαντικό βαθμό τόσο όσον αφορά διαδικαστικά θέματα, όπως για παράδειγμα σε σχέση με την ανάγκη φυσικής παρουσίας σε συναντήσεις είτε διμερούς, είτε πολυμερούς φύσεως, όσο και σε σχέση με θέματα ουσίας που άπτονται του διεθνούς συστήματος, το οποίο είναι το πλαίσιο στο οποίο καλείται η διπλωματία να λειτουργήσει.

«Ειδικότερα για μικρά κράτη με περιορισμένα μέσα, όπως η Κύπρος, οι αλλαγές αυτές θεωρώ θα είναι πιο αισθητές. Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, για παράδειγμα, όσον αφορά διαδικαστικά θέματα, αντιλαμβάνεστε ότι οι συναντήσεις, ειδικά πολυμερούς φύσεως, μέσω τηλεδιασκέψεων, δεν μπορούν να είναι το ίδιο αποδοτικές όπως συναντήσεις με φυσική παρουσία. Ταυτόχρονα, το διεθνές πλαίσιο στο οποίο κινούμαστε ήδη βιώνει σημαντικές δομικές αλλαγές και ενισχύει τάσεις που αμφισβητούν καλά θεμελιωμένες αρχές και αξίες του διεθνούς συστήματος όπως αυτές διαμορφώθηκαν, ειδικότερα μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου που ήταν εξέλιξη σταθμός σε σχέση με την διεθνώς επικρατούσα κατάσταση έκτοτε», επεσήμανε.

Εξέφρασε την εκτίμηση ότι μετά την πανδημία θα δούμε αλλαγές τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και στις διακρατικές σχέσεις. «Βιώνουμε σε μεγάλο βαθμό συνθήκες πολέμου και σας παραπέμπω στο διεθνές σύστημα και στις διεθνείς σχέσεις όπως μεταβλήθηκαν μετά τον Πρώτο και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και αλλά σημαντικά διεθνή γεγονότα. Έπειτα από αυτές τις εξελίξεις είχε ξημερώσει μια νέα περίοδος σε διεθνές επίπεδο», πρόσθεσε.

Σημείωσε ότι η πανδημία και οι οικονομικές και πολλές άλλες επιπτώσεις που προκαλεί ακολουθούν την παγκόσμια οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2008 και την πρόσφατη μεταναστευτική κρίση. “Αυτές οι δυο κρίσεις οδήγησαν κάποια κράτη σταδιακά να αμφισβητούν έντονα δομές, αρχές και αξίες του διεθνούς συστήματος όπως διαμορφώθηκαν μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Οδήγησαν αρκετές χώρες στον απομονωτισμό, στην εσωστρέφεια, στην αμφισβήτηση της πολυμέρειας και του ρόλου και σημασίας διακυβερνητικών οργανισμών. Εκτιμώ ότι μετά το πέρας της σημερινής πανδημίας, αυτού του είδους οι τάσεις και προσεγγίσεις θα ενισχυθούν ακόμη περισσότερο. Θεωρώ ότι προτεραιότητες που τέθηκαν μέσα από την εξωτερική πολιτική κρατών, θα αναθεωρηθούν και θα τύχουν ανασχεδιασμού», πρόσθεσε.

Κληθείς να πει αν το Υπουργείο Εξωτερικών έχει ετοιμάσει κάποιο πλάνο και έχει κάνει προγραμματισμό για την περίοδο αυτή και την μετά τον κορωνοϊό εποχή σε ότι αφορά την προώθηση των πολιτικών του, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε πως μέσα στο πλαίσιο που προανέφερε ήδη έχει ξεκινήσει προγραμματισμός και αξιολόγηση τόσο για διαδικαστικά θέματα αλλά περισσότερο για θέματα ουσίας, «έτσι ώστε να είμαστε σε θέση να ανταποκριθούμε στα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται».

Πρόσθεσε πως «όσον αφορά θέματα ουσίας, πέραν άλλων ενεργειών στις οποίες προβαίνουμε, εντός του Υπουργείου, έχουμε συζητήσει και με αριθμό ακαδημαϊκών ζητώντας να μας υποβάλουν και γραπτώς τις δικές τους προσεγγίσεις, εκτιμήσεις και εισηγήσεις».

Ερωτηθείς για την επίδραση της παρούσας κατάστασης στις διμερείς, τριμερείς και πολυμερείς σχέσεις της Κύπρου με άλλα κράτη και οργανισμούς, ο κ. Χριστοδουλίδης επεσήμανε πως όλα τα κράτη κλήθηκαν να διαχειριστούν μια πρωτόγνωρη κατάσταση πραγμάτων. «Θυμίζω αυτό που πολύ εύστοχα ανέφερε ο Γάλλος Πρόεδρος: Είμαστε σε πόλεμο. Αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι σε πολλά θέματα που επηρεάζονται από τη διαχείριση της πανδημίας, κάποια κράτη, δυστυχώς, επέλεξαν τον μοναχικό δρόμο. Ακόμα και σε επίπεδο ΕΕ. Είναι και για την ίδια την ΕΕ αλλά και για όλα τα κράτη ένα τεστ αντοχών το τι βιώνουμε, καθώς επίσης και για ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα μια μεταβατική περίοδος που δεν αποκλείεται όπως προανέφερα να επιφέρει σημαντικές αλλαγές στη μορφή της», ανέφερε.

Πρόσθεσε πως «ειδικά για την ‘οικογένειά’ μας, την ΕΕ, υπάρχει και μια άλλη διάσταση, οι συνέπειες της οποίας, εκτιμώ θα βιώσουμε ως ΕΕ στο σύντομο μέλλον». Συγκεκριμένα, είπε πως «όλες αυτές τις μέρες πέραν των συζητήσεων με τους ομολόγους μου στην ΕΕ, είμαι σε επαφή με τους Υπουργούς Εξωτερικών γειτονικών κρατών. Ένας εξ αυτών, μέσα στο πλαίσιο των συζητήσεων μας, μου ζήτησε να μεσολαβήσω προς κράτη μέλη της ΕΕ που δεν επέτρεπαν την εξαγωγή στη χώρα του ιατρικού εξοπλισμού που είχε αγοραστεί, αποπληρωθεί και ήταν στο αεροδρόμιο για εξαγωγή. Μάλιστα στην ίδια συνομιλία, μου έδωσε ως παράδειγμα τη συμπεριφορά τρίτης χώρας που όχι μόνο δεν ακολουθεί τέτοιες πολιτικές, αλλά αντίθετα παρέχει δωρεάν βοήθεια», ανέφερε.

«Αντιλαμβάνεστε ότι αυτές οι συμπεριφορές θα επηρεάσουν όχι μόνο το διεθνές σύστημα και τις διακρατικές σχέσεις στη μετά την πανδημία εποχή αλλά και το ίδιο το κύρος και τη διεθνή αξιοπιστία της ΕΕ. Όλα τα δεδομένα που χαρακτηρίζουν τη διαχείριση της πανδημίας και τις επιπτώσεις της σε διεθνές επίπεδο είμαι βέβαιος ότι αξιολογούνται από πολλά κράτη, και θα οδηγήσουν, ενδεχόμενα σε επαναπροσδιορισμό πολιτικών και προσεγγίσεων. Ούτε μένει απαρατήρητο το φαινόμενο και σας παραπέμπω πολύ συγκεκριμένα σε γειτονικό κράτος που εσωτερικά παρουσιάζει ιδιαίτερες δυσκολίες στη διαχείριση της πανδημίας, αλλά επιλέγει, μέσω της αποστολής υγειονομικού υλικού σε τρίτες χώρες, να βελτιώσει επικοινωνιακά την εικόνα του σε διεθνές επίπεδο», πρόσθεσε.

Ερωτηθείς πότε θεωρεί ότι θα μπορούσαμε να δούμε αναβίωση των προσπαθειών για λύση του Κυπριακού που μπήκαν στον πάγο λόγω της πανδημίας, ενώ η Τουρκία συνεχίζει τις προκλήσεις της στην κυπριακή ΑΟΖ, ο Υπουργός Εξωτερικών ανέφερε πως «αν λάβουμε υπόψη ότι στόχος και σχεδιασμός ήταν η επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί που διακόπηκαν στο Κρανς Μοντάνα, αμέσως μετά την εκλογική διαδικασία στις κατεχόμενες περιοχές που ήταν προγραμματισμένη για τον Απρίλιο, αναμφίβολα η πανδημία επηρέασε αρνητικά αφού είχε και ως αποτέλεσμα την αναβολή της εκλογικής διαδικασίας στα κατεχόμενα».

«Ταυτόχρονα δεν μπορεί, ανάμεσα σε άλλα, να μην προβληματίζει η κλιμάκωση των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κύπρου, μάλιστα εν μέσω παγκόσμιας πανδημίας και των πολυεπίπεδων επιπτώσεων που προκαλεί, συμπεριλαμβανόμενου του τομέα της Ενέργειας. Όσον αφορά εμάς, η επιθυμία και η ετοιμότητα μας είναι η συνέχιση της προσπάθειας αμέσως μόλις οι συνθήκες το επιτρέψουν. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Εύχομαι και ελπίζω ότι πολύ σύντομα θα περάσουμε στην μετά – κορωνοϊού εποχή και θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε και τις διαπραγματεύσεις για επανένωση αλλά και όλους τους άλλους σχεδιασμούς μας για πρόοδο και ευημερία στον τόπο μας», κατέληξε.