Μεγαλώνει το χάσμα ΗΠΑ – Τουρκίας

Η Ρωσία επισπεύδει την παράδοση των πυραύλων S-400 στην Τουρκία, φορτίζοντας ακόμη περισσότερο τις τεταμένες, λόγω Κουρδικού, σχέσεις ανάμεσα στην Αγκυρα και την Ουάσιγκτον. Οπως αναφέρει το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, επικαλούμενο στρατιωτικοδιπλωματική πηγή, οι πύραυλοι θα παραδοθούν τον Οκτώβριο του 2019, αντί του Φεβρουαρίου του 2020, όπως προβλεπόταν αρχικά. Η ίδια πηγή προσέθεσε ότι οι S-400 θα μεταφερθούν στην Τουρκία μέσω Μαύρης Θάλασσας, με τρία πλοία που θα αποπλεύσουν από το ρωσικό λιμάνι του Νοβοροσίσκ. Την επίσπευση της διαδικασίας είχαν προαναγγείλει το προηγούμενο βράδυ οι Ταγίπ Ερντογάν και Βλαντιμίρ Πούτιν, στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν μετά τη συνάντησή τους, στο προεδρικό μέγαρο της Αγκυρας. Η επίσπευση προήλθε από αίτημα της τουρκικής πλευράς, το οποίο αποδέχθηκε το Κρεμλίνο.

Μέχρι πρόσφατα, η υλοποίηση της συμφωνίας εθεωρείτο αμφίβολη λόγω των έντονων αντιδράσεων των ΗΠΑ. Στις 24 Φεβρουαρίου, Αμερικανός αξιωματούχος στην Ουάσιγκτον είχε εκφράσει, στη διάρκεια συνομιλίας με δημοσιογράφους, την έντονη δυσφορία της αμερικανικής κυβέρνησης, απειλώντας την Αγκυρα με κυρώσεις.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Haberturk, οι Αμερικανοί απειλούν να ματαιώσουν την προγραμματισμένη αγορά μαχητικών αεροσκαφών F-16 από την Τουρκία.
Ωστόσο, ο Ταγίπ Ερντογάν δεν εκάμφθη από τις απειλές της Ουάσιγκτον. Ηδη από τις 6 Μαρτίου, μιλώντας από το βήμα της τουρκικής Βουλής, υπενθύμισε στις ΗΠΑ ότι δεν είχαν αντιδράσει στην αγορά S-300 από την Ελλάδα και αναρωτήθηκε γιατί να υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά, εις βάρος της χώρας του, προσθέτοντας ότι η Τουρκία θα λάβει τις αποφάσεις της για την εθνική της ασφάλεια «χωρίς να είναι υπόλογη στην Ουάσιγκτον». Ερωτηθείς για τις αμερικανικές αντιδράσεις στην αγορά των S-400, στην προχθεσινή κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Πούτιν, ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι το ζήτημα έχει κλείσει οριστικά για την κυβέρνησή του.

Στο επίμαχο θέμα επανήλθε χθες εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. «Οπως έχουμε πει και προηγουμένως», δήλωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος, «είναι σημαντικό οι χώρες του ΝΑΤΟ να προμηθεύονται στρατιωτικό εξοπλισμό που είναι διαλειτουργικός με τα συστήματα του ΝΑΤΟ. Ενα ρωσικό σύστημα δεν θα ανταποκρινόταν σε αυτό το πρότυπο», προσέθεσε.

Οι Αμερικανοί επικαλούνται την ασυμβατότητα των S-400 με τα ραντάρ, τα αεροπλάνα και τα πλοία που χρησιμοποιεί η Βορειοατλαντική Συμμαχία. Επιπλέον, υπενθυμίζουν ότι η εταιρεία που εμπορεύεται τα S-400 περιλαμβάνεται στη μαύρη λίστα των επιχειρήσεων που έχουν υποστεί κυρώσεις, βάσει νόμου που ψήφισε το Κογκρέσο ύστερα από την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία. Το γεγονός αυτό επιτρέπει στην αμερικανική κυβέρνηση να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία.

Ευαίσθητες πληροφορίες

Ενας άλλος σημαντικός λόγος που κάνει ανήσυχους τους Αμερικανούς, έστω και αν αυτό δεν λέγεται συχνά δημοσίως, είναι το ενδεχόμενο να αποκτήσουν οι Ρώσοι, μέσω της πώλησης των S-400, πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες για τη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην Τουρκία και τη γύρω περιοχή. Κι αυτό γιατί οι Ρώσοι δεν δίνουν την τεχνογνωσία αυτού του τελευταίας γενεάς συστήματος αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας, που περιλαμβάνει και ραντάρ, στις χώρες που το παραλαμβάνουν, επομένως θα διατηρούν οι ίδιοι πρόσβαση σε κρίσιμες πληροφορίες.

Επιπλέον, ο αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπενθύμισε ότι η αγορά των S-400 από την Τουρκία δεν συνάδει με την εκπεφρασμένη στρατηγική του ΝΑΤΟ για σταδιακή απεξάρτηση των κρατών-μελών του από τα ρωσικά οπλικά συστήματα, μια απόφαση που αφορά κυρίως τις χώρες-πρώην μέλη του Συμφώνου της Βαρσοβίας.

Στη διάρκεια της διήμερης επίσκεψής του στην Αγκυρα, ο Πούτιν συμμετείχε, μαζί με τον Ερντογάν, σε πανηγυρική εκδήλωση για την έναρξη εργασιών που θα οδηγήσουν στην κατασκευή του πρώτου πυρηνικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Τουρκίας στο Ακούγιου της Μερσίνης, από τη ρωσική εταιρεία Rosatom. Κατά τη χθεσινή, δεύτερη και τελευταία ημέρα της επίσκεψής του, ο Ρώσος πρόεδρος επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, όπως ανακοινώθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα του Κρεμλίνου. Ο Πατριάρχης συνεχάρη τον Πούτιν για την επανεκλογή του στο προεδρικό αξίωμα και του ευχήθηκε καλό Πάσχα. «Ο πρόεδρος της Ρωσίας μετέφερε στον κ.κ. Βαρθολομαίο τις καλύτερες ευχές του Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κυρίλλου και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για τις συνεχείς προσπάθειές του με στόχο την ενότητα του ορθόδοξου κόσμου», αναφέρεται στην ανακοίνωση.