Μαύρα σύννεφα πάνω από τη μεθόριο

Αγωνία για ενδεχόμενη κλιμάκωση της έντασης στα ελληνοτουρκικά επικρατεί στις ακριτικές περιοχές αλλά και στον κόσμο του εμπορίου και του τουρισμού. Απεύχονται την όξυνση της ρητορικής και, κυρίως, ένα θερμό επεισόδιο, έστω περιορισμένης έντασης και διάρκειας, στο Αιγαίο, στην Κύπρο ή στον Εβρο, καθώς κάτι τέτοιο θα τίναζε στον αέρα (και) τους σχεδιασμούς για το καλοκαίρι, φέρνοντας ανεπανόρθωτο πλήγμα και στην οικονομία.

Ο αντίκτυπος της βαριάς ατμόσφαιρας, πάντως, έχει αρχίσει να γίνεται αισθητός στις τουρκικές αγορές της Αδριανούπολης, της Κεσσάνης και, έως ένα σημείο, και της Κωνσταντινούπολης. Κορυφαίος αυτοδιοικητικός παράγοντας του νομού Εβρου έλεγε στην «Κ» ότι η ροή προς τα παζάρια της γείτονος έχει μειωθεί κατά 90%, ενώ όπως ανέφεραν τουριστικοί παράγοντες ματαιώνονται και εκδρομές από τη Θεσσαλονίκη προς την Κωνσταντινούπολη.

Συγχρόνως, στις δύο όχθες του Εβρου τίποτα δεν είναι πλέον όπως πριν από τη σύλληψη των Ελλήνων στρατιωτικών. Μέχρι εκείνη την ημέρα στη γέφυρα με τις σημαίες στη μέση του ποταμού, στις νησίδες, στο χέρσο τμήμα της μεθορίου μεταξύ Ορεστιάδας και Αδριανούπολης, Τούρκοι και Ελληνες στρατιωτικοί υπηρετούσαν την πατρίδα τους, σε πνεύμα ανοχής, αντήλλασσαν τσιγάρα, ποτά αλλά και ευχές στις γιορτές τους και σε πολλές περιπτώσεις οι «απέναντι» συνεργάζονταν σε θέματα πάταξης λαθρεμπορίου, παράνομης μετανάστευσης και για προβλήματα φυσικών καταστροφών.

Οι φιλίες

Στρατιώτες και αξιωματικοί που υπηρέτησαν «στο ποτάμι» έχουν να λένε ακόμα και για φιλίες με Τούρκους συναδέλφους τους από την άλλη πλευρά, ενώ τοπικοί στρατιωτικοί δίαυλοι λειτουργούσαν άψογα για περιπτώσεις που απαιτούνταν ειδικοί χειρισμοί ώστε να αποφευχθούν ανεπιθύμητες κλιμακώσεις. Η ατμόσφαιρα βέβαια είχε αρχίσει να αλλάζει στην τουρκική όχθη μετά το πραξικόπημα, όταν τον έλεγχο της μεθορίου ανέλαβε το θεωρούμενο «σώμα πραιτωριανών» του Ερντογάν, η στρατοχωροφυλακή jadarma, επιφορτισμένη με τον αποκλεισμό πιθανής διαφυγής προς την Ελλάδα αντικαθεστωτικών. Τώρα με τη σύλληψη των Ελλήνων στρατιωτικών τα νεύρα «τέντωσαν».

Πάντως, κανονικά, αναμένεται να γίνει στην Κωνσταντινούπολη το προγραμματισμένο για τις 14 Μαρτίου 6ο διεθνές μαθητικό συνέδριο για τον Γιώργο Θεοτοκά που οργανώνει το Ζωγράφειο Λύκειο σε συνεργασία με ιδιωτικό εκπαιδευτήριο της Θεσσαλονίκης, υπό την αιγίδα του Οικουμενικού Πατριαρχείου και με τη συμμετοχή εκατοντάδων Ελλήνων μαθητών, πανεπιστημιακών, λογοτεχνών, συγγραφέων κ.ά. «Αλλα χρόνια σ’ αυτό το συνέδριο οι μαθητές ταξίδευαν με συνοδούς μόνο καθηγητές, τώρα αρκετοί γονείς θέλουν να συνοδεύσουν οι ίδιοι τα παιδιά τους και μερικοί έχουν εκδηλώσει επιφυλάξεις για το εάν πρέπει να μεταβούν στην Πόλη. Είναι και αυτό ένα δείγμα της ψυχολογίας που επικρατεί», είπε στην «Κ» παράγων της ομογένειας.

Πηγές του τουρκικού προξενείου στη Θεσσαλονίκη ανέφεραν πως μέχρι τώρα δεν έχουν ενημερωθεί για ματαιώσεις προγραμματισμένων αφίξεων τουριστικών γκρουπ στο σπίτι όπου γεννήθηκε ο Κεμάλ Ατατούρκ. Ούτε η έλευση Τούρκων εκδρομέων στην Αλεξανδρούπολη και στην Κομοτηνή έχει επηρεαστεί.

Πέρυσι, πάντως, το ελληνικό προξενείο της Αδριανούπολης οργάνωσε σε συνεργασία με τουρκικούς πολιτιστικούς φορείς έκθεση με φωτογραφίες κτιρίων Ελλήνων που έζησαν στην πόλη προτού αυτή κατοχυρωθεί στην Τουρκία. Η ελληνική παρουσία ήταν ισχυρή στην Αδριανούπολη (Εντιρνέ για τους Τούρκους) και τα ιστορικά της αποτυπώματα, κατοικίες Ελλήνων, σχολικά και άλλα δημόσια κτίρια, ορθόδοξοι ναοί, είναι έντονα σήμερα. Πολλά εξ αυτών αναπαλαιώθηκαν και έχουν αναδειχθεί στην τουριστική ατζέντα έλκοντας το ενδιαφέρον χιλιάδων Ελλήνων επισκεπτών.

«Δεν είναι μόνο τα παζάρια, οικοδομούμε σχέσεις φιλίας σε όλα τα επίπεδα με τους γείτονές μας, που είναι και αυτοί στενοχωρημένοι με την άδικη σύλληψη των στρατιωτών μας. Εσείς εκεί κάτω δεν μπορείτε να το καταλάβετε», λέει στην «Κ» ο Χρήστος Λεβέντης, γιατρός στην Ορεστιάδα και πρόεδρος του Ποδηλατικού Αθλητικού Συλλόγου Ρήσος, ο οποίος διοργανώνει για σήμερα πορεία με ποδήλατα προς τον μεθοριακό σταθμό των Καστανιών, με αίτημα την απελευθέρωση των δύο στρατιωτικών.

(Καθημερινή Σταύρος Τζίμας)