Λιμάνι Αλεξανδρούπολης: Οι Κινέζοι θα αποκτήσουν μέσω του Ιβάν Σαββίδη την Καζαμπλάνκα της Ευρώπης;
Στις 27 Οκτωβρίου 2011 καταπλέει στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης πολεμικό ρωσικό πλοίο από τον στόλο της Μαύρης θάλασσας το οποίο μεταφέρει άγημα 89 πεζοναυτών. Την επόμενη ημέρα, 28 Οκτωβρίου, το άγημα των Ρ΄ώσων Πεζοναυτών συμμετέχει στην παρέλαση ενώ στην συνέχεια λαμβάνει μέρος στα εγκαίνια μνημείου προς τιμήν των 70 Ρώσων στρατιωτών από την πόλη Σοσνόβι Μπορ (προάστιο της Πετρούπολης), που πέθαναν από τύφο το 1878 στην Αλεξανδρούπολη κατά τη διάρκεια του ρωσοτουρκικού πολέμου.
Αν και το Ρωσικό πλοίο αναχώρησε στις 30 Οκτωβρίου είχε μπει το πρώτο λιθαράκι για την δημιουργία μιας πολιτικής και πολιτισμικής «βάσης» των Ρώσων στην Αλεξανδρούπολη. Σε αυτ΄ο τριήμερο είχαν ακουστεί απίστευτα πράγματα, με το ακροατήριο (τοπικοί φορείς και παράγοντες) να μην αντιδρά όταν μάλιστα ό΄λα αυτά συνοδευόταν με επιχειρηματικές υποσχέσεις, σε μια περίοδο που η Ελλάδα ήταν στο στόχαστρο όλου του κόσμου λόγω της οικονομικής κρίσης. Όταν οι Ρώσοι έφτασαν στο σημείο να μιλήσουν για «Ρωσική Μειονότητα» στην περιοχή, στα αυτιά κάποιων χτύπησε καμπανάκι. Οι Ρ΄ώσοι έπαιζαν μόνοι στην πόλη και μάλιστα είχαν και την απόλυτη στήριξη της τότε δημοτικής αρχής. Οι ίδιοι όμως δεν εκμεταλλεύτηκαν αυτό το πλεονέκτημα και αναλώθηκαν μόνο στα πολιτισμικά γεγονότα.
Όλα άλλαξαν το 2014 όταν το καμπανάκι χτυπούσε ακόμα στα αυτιά κάποιω στην πόληκαι δεν έβλεπαν μόνο την «φούσκα» των υποσχέσεων από τους Ρώσους, αλλά λίγο πολύ διάβαζαν και την επόμενη ημέρα στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η επέμβαση των Ρώσων στην Ουκρανία, η στάση των ΗΠΑ σε αυτή, αλλά και οι ενεργειακές εξελίξεις όπως ο αγωγός TAP, τους έκαναν να δούνε τον ρόλο που θα μπορούσε να έχει η Αλεξανδρούπολη και το λιμάνι. Για σχεδόν δύο χρόνια ουδείς στην Αθήνα άκουγε τα επιχειρήματα τους, ενώ στην π΄όλη η Δημοτική Αρχή τους αντιμετώπιζε σχεδόν ως εχθρούς, με την ίδια Δημοτική Αρχή να συνεχίζει τις προσεγγίσεις με την Μόσχα. Μάλιστα ο τ΄ότε Δήμαρχος ,Γρηγόρης Λαμπάκης, αγνόησε ακ΄όμα και το Υπουργείο Εξωτερικών. Το 2016, κι ενώ ήδη βρίσκονταν σε ισχύ κυρώσεις και περιορισμοί στις οικονομικές σχέσεις με την Κριμαία και τη Σεβαστούπολη, την οποία είχαν καταλάβει αθόρυβα στρατιωτικές δυνάμεις (της Ρωσίας) χωρίς διακριτικά, ο δήμαρχος Αλεξανδρούπολης αποκάλυψε στον ραδιοφωνικό σταθμό του Russia Today ότι η περιφέρεια της Συμφερόπολης Κριμαίας και το Εμπορικό Επιμελητήριο Εβρου υπέγραψαν συμφωνία σε θέματα εμπορικά, οικονομικά, πολιτιστικά. «Το ενδιαφέρον μας είναι πολύ σοβαρό. Μπορούμε να συνεργαστούμε σε πολλούς τομείς, λαμβάνοντας υπόψη πως η πόλη (της Αλεξανδρούπολης) είναι ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια, που δίνει τη δυνατότητα ανταλλαγής προϊόντων παρακάμπτοντας τα Δαρδανέλια και τον Βόσπορο. Επιπλέον ο Εβρος είναι περιοχή με πολύ αναπτυγμένη γεωργία και κτηνοτροφία, από την οποία τρέφεται σχεδόν όλη την Ελλάδα. Θα μπορούσαμε να δούμε ποιες είναι οι ανάγκες των δύο πλευρών για να υλοποιήσουμε εμπορική ανταλλαγή με ό,τι είναι αναγκαίο» είχε πει ο δήμαρχος στην συνέντευξή του. «Οι κυρώσεις που επιβάλλονται στην Κριμαία δεν θα εμποδίσουν τις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις μεταξύ των δύο περιοχών» κατέληξε.
Στο υπουργείο εξωτερικών και στην Αμερικανική Πρεσβεία σήμαινε συναγερμός. Ειδικά στην Αμερικανική Πρεσβεία ήταν – και είναι – πέρα από βέβαιοι ότι ήταν τέτοια η σοβαρότητα της ενέργειας, όπου θα δημιουργούσε στο μέλλον προβλήματα. Ο Πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου αντιλαμβάνεται ότι η όλη αυτή ενέργεια μόνο αθώα επιχειρηματική δεν ήταν και δέχεται ενημέρωση από το Υπουργείο Εξωτερικών για το πρόβλημα που δημιουργείται, καθώς επίσης ακούει και τις ανησυχίες του Αμερικανού Πρέσβη σε συνάντηση που είχαν οι δύο άντρες.
Όλα αλλάζουν τον Σεπτέμβρίο του 2016
«Aυτή είναι μια περιοχή που όταν έφτασα στην Ελλάδα το 2016 φαινόταν κάπως ξεχασμένη. Αυτό δεν ισχύει πλέον σήμερα. Είμαι πολύ περήφανος για τις συνεργασίες που χτίσαμε όχι μόνο σε ό,τι αφορά τη στρατιωτική συνεργασία και την ασφάλεια. Eίναι μια περιοχή που έχει γίνει πολύ σημαντική στρατηγικά και είμαστε πολύ περήφανοι για τη συνεργασία που έχουμε δημιουργήσει με την Eλληνική κυβέρνηση για την προώθηση των κοινών μας συμφερόντων».
Αυτό ανέφερε ο Αμερικανός Πρέσβης κατά την έναρξη υποστήριξης του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης, στη διασυμμαχική άσκηση DEFENDER Europe 2021 και τη φιλοξενία αμερικανικών δυνάμεων στο λιμάνι.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2019
Και έτσι ακριβώς ήταν, η Αλεξανδρούπολη ήταν ξεχασμένη, ακόμα και από τους Ρώσους. Όταν ο Τζέφρι Πάιατ έφτασε το 2016 στην Αθήνα είχε κατά νου τα μεγάλα συμφέροντα των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή. Στις ενημερώσεις που δέχτηκε έδωσε προσοχή στην Αλεξανδρούπολη για δύο λόγους. Ο πρώτος ήταν η στάση των τοπικών παραγόντων έναντι της Ρωσίας και των προβλημάτων που δημιουργούσε η πολιτική τους, και δεύτερον, η προσπάθεια κάποιων στην ΄πόλη να αναδείξουν την περιοχή μέσω των δυτικών συμφερόντων.
Η συνέχεια είναι γνωστή, ο Αμερικανός Πρέσβης όχι μόνο στήριξε τα σχέδια αυτά, αλλά ουσιαστικά ο ίδιος εφεύρε νέους σημαντικούς ρόλους όχι μόνο για την Αλεξανδρούπολη, αλλά για όλη την ευρύτερη περιοχή. Κατάφερε μέσα σε τρία χρόνια να αποδομήσει την «στήριξη» των Ρώσων, και να κάνει το λιμάνι το δεύτερο σημαντικότερο για τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ στην Ευρώπη.
Οι Ρώσοι επανέρχονται πιο σοβαροί
Στις 22 Νοεμβρίου 2019 ,παρουσία του Πρέσβη της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Αθήνα, Αντρέι Μάσλοβ, ξεκίνησε η επίσημη λειτουργία του γραφείου του Επίτιμου Προξενείου στην συμβολή των οδών οδό Ψαρρών 13 με Λεωφ. Δημοκρατίας στο κέντρο της Αλεξανδρούπολης. Οι απουσίες ήταν ηχηρές από την τελετή εγκαινίων, αφού θεσμικοί φορείς και Αρχές πλην ορισμένων εξαιρέσεων αποφάσισαν να λείψουν από το Ρώσικο «γκαλά», κάτι που σίγουρα δεν άρεσε στην ηγεσία της Ρώσικης Διπλωματίας η οποία βρέθηκε σύσσωμη στην πρωτεύουσα του Έβρου. Τι και αν την κόκκινη κορδέλα έκοψαν 3 ψαλίδια, αυτό του Πρέσβη της Ρωσίας στην Ελλάδα, του Επίτιμου Πρόξενου αλλά και του Αντιδημάρχου Οικονομικών της Αλεξανδρούπολης, τα χαμόγελα παρέμεναν ψυχρά βλέποντας τις δεκάδες άδειες καρέκλες στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο της δεξίωσης.
Απόντες από την τελετή των εγκαινίων και τη δεξίωση, ήταν οι Μητροπολίτες Έβρου, οι βουλευτές του νομού (με εξαίρεση του Βουλευτή Έβρου ΝΔ Σταύρο Κελέτση), ο Περιφερειάρχης Α.Μ.-Θ. Χρήστος Μέτιος, ο Αντιπερειφερειάρχης Έβρου, Δημήτρης Πέτροβιτς αλλά και οι Αρχές. Στον αντίποδα, παρόντες στην εκδήλωση ήταν ο πρώην δήμαρχος της Αλεξανδρούπολης Βαγγέλης Λαμπάκης, ο Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Χριστόδουλος Τοψίδης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης, ο διοικητής του Νοσοκομείου αλλά και ο Μπόρις Μουζενίδης, ο ταξιδιωτικός πράκτορας που είχε καταφέρει να στήσει μια «τουριστική αυτοκρατορία» επενδύοντας στη Ρωσική αγορά.
Λίγες ημέρες αργότερα άρθρο του «V» με τίτλο «Γιατί οι Ρώσοι ηττήθηκαν στην Αλεξανδρούπολη από τους Αμερικανούς» σημείωνε, «από τα παραπάνω διαπιστώνει κανείς πως αν η Ρωσία δεν έχει πετάξει λευκή πετσέτα στην περιοχή, θα πρέπει να αναβαθμίσει τους σχεδιασμούς τους, κάτι όπου ο Ρώσος Πρέσβης το κατάλαβε στα εγκαίνια του Επίτιμου Προξενείου.»
Και ακριβώς έτσι έγινε, οι Ρώσοι όχι μόνο δεν πέταξαν «Λευκή Πετσέτα» αλλά μεθοδικ΄ά επανήλθαν στην περιοχή με έναν επίσης πιο σοβαρό Ιβάν Σαββίδη. Η Μόσχα διαβάσε καλύτερα τις κινήσεις των Αμερικανών και άφησε στην άκρη τακτικές που οδήγησαν στην απέλαση δύο Ρώσων Διπλωματών το 2018. Οι τελευταίοι είχαν κατηγορηθεί, γνωστοί στην πόλη της Αλεξανδρούπολης, για συνεργασία με επιχειρηματίες προκειμένου να δωροδοκήσουν τοπικούς κρατικούς αξιωματούχους, Ορθόδοξους μητροπολίτες, μέλη πολιτιστικών ενώσεων και ακροδεξιών οργανώσεων στη βόρεια Ελλάδα προκειμένου να αντιταχθούν στη συμφωνία των Πρεσπών για το Σκοπιανό. Οι Ρώσοι ήθελαν να διαλύσουν τις διαπραγματεύσεις και αναβάθμισαν τη συνηθισμένη ανάμειξή τους στη Μακεδονία και τη Θράκη είχε δηλώσει ανώτερος Έλληνας διπλωμάτης στους Financial Times. Πάντα σύμφωνα με τον Έλληνα Διπλωμάτη, μία από τις απόπειρες δωροδοκίας απέτυχε όταν Έλληνας στρατιωτικός ανέφερε το περιστατικό στον διοικητή του.
Οι Κινέζοι κοντά στην απόκτηση του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης μέσω του Ιβάν Σαββίδη
Σήμερα οι Ρώσοι είναι πιο προσεκτικοί και ακολουθούν μια ήπια και ακίνδυνη παρέμβαση,επενδύοντας σε σχέσεις και αδυναμίες οι οποίες είναι αποτελεσματικές. Ακριβώς ένα χρόνο πριν, στις 23 Οκτωβρίου 2020, στο άρθρο μου «οι Κινέζοι προσπαθούν να χτυπήσουν την Ελληνοαμερικανική Συμμαχία στην Βόρεια Ελλάδα» και με αφορμή τις προσφο΄ρές για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης σημείωνα, «ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον και για το Λιμάνι της Αλεξανδρούπολης όπως έγινε γνωστό στις 17 Οκτωβρίου όταν κατέθεσε την εκδήλωση ενδιαφέροντος. Ο ΟΛΘ Α.Ε ανήκει κατά πλειοψηφία και ελέγχεται από μια εταιρεία με έδρα την Κύπρο, την South Europe Gateway Thessaloniki Limited (SEGT). Η κρατική εταιρεία China Merchants Port Holdings (CMPH) διατηρεί ένα έμμεσο ποσοστό 33% στη SEGT μέσω μιας άλλης εταιρείας χαρτοφυλακίου με έδρα την Κύπρο, την Terminal Link SA – μια κοινοπραξία που κατέχει η CMPH (China Merchants Port Holdings Co. Ltd 49%) και η CMA CGM της Γαλλίας (51%). Ένα άλλο 20% της SEGT ανήκει στην Belterra Investments, μια εταιρεία που ελέγχεται από τον επιχειρηματία Ιβάν Σαββίδη ο οποίος εκφράζει τα συμφέροντα της Ρωσίας.»
Και συνέχιζε το άρθρο, «η Κίνα, μέσω της κρατικής COSCO Shipping, ελέγχει επίσης το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, το λιμάνι του Πειραιά, μετά την απόκτηση πλειοψηφικού πακέτου το 2016. Ο Πειραιάς είναι ένας κρίσιμος κόμβος για τον Belt and Road Initiative (BRI) του Πεκίνου. Τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης δίνουν αυξανόμενο ρόλο της Κίνας στα ευρωπαϊκά εμπορικά δίκτυα και στις υποδομές μεταφορών. Τα λιμάνια διευκολύνουν την πρόσβαση στα σιδηροδρομικά συστήματα της Σερβίας, Ουγγαρίας, και της Τουρκίας, τα οποία έχουν λάβει τεχνική και οικονομική υποστήριξη από κινεζικές εταιρείες.»
Και κατέληγε «τον Ιούλιο του 2020, ο ΟΛΘ Α.Ε υπέγραψε δύο συμφωνίες στρατηγικής συνεργασίας με την CMPH και τη θυγατρική China Merchants Holdings International Information Technology (CMHIT). Και οι δύο συμφωνίες αφορούσαν την ενοποίηση του λειτουργικού συστήματος τερματικών εμπορευματοκιβωτίων της CMPH από τους φορείς εκμετάλλευσης λιμένων της Θεσσαλονίκης, καθιστώντας το πρώτο ευρωπαϊκό λιμάνι που εγκατέστησε το λειτουργικό λογισμικό της CMPH.»
Θεωρώ πως τα παραπάνω είναι γνωστά σε όλους τους ενδιαφερόμενους, και ειδικά στους Αμερικανούς και την Ελληνική κυβέρνηση, αλλά η στάση και των δύο προβληματίζει. Οι πρώτοι φαίνεται πως δεν είναι διατεθιμένοι τελικά να αποκτήσουν τον εμπορικό βραχίονα του λιμανιού αφήνοντας «κενό χώρο» που όπως φαίνεται θα τον καλύψουν Κινέζοι και Ρ΄ώσοι, ενώ το Μαξίμου φαίνεται να αδιαφορεί η να μην αντιλαμβάνεται τις επιπτώσεις μια τέτοιας εξελίξης.
Ο μόνος που φαίνεται να αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο είναι ο Νίκος Δένδιας και το Υπουργείο Εξωτερικών. Ο ίδιος από το «2021 Bled Strategic Forum» είχε χαρακτήρισε τις σχέσεις της Δύσης με την Κίνα «πρόκληση» και υπενθύμισε ότι όταν η Ελλάδα ήταν υποχρεωμένη από τις μνημονιακές δεσμεύσεις να ιδιωτικοποιήσει το λιμάνι του Πειραιά, μόνο η Κίνα είχε εμφανιστεί με προσφορά. Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών δεν έκανε τυχαία την δήλωση αυτή, αφού η απόκτηση του Πειραιά από τους Κινέζους και ο τρόπος λειτουργίας τους στην Ελλάδα, είναι ένα παράδειγμα και μια προειδοποίηση από ΄άλλα κράτη, κυριάρχα, τα οποία πρόκειται να συνάψουν μια συμφωνία με το Πεκίνο.
«Τώρα να έχουμε πολύ πιο ξεκάθαρη εικόνα των κινδύνων που συνεπάγονται για την ΕΕ τέτοιες επενδύσεις» ανέφερε πόσφατα ο Raphaël Glucksmann. μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που προεδρεύει επιτροπής για την αξιολόγηση παρέμβασης από επενδύσεις στις διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Τε΄τοια κράτη δεν είναι η Τουρκία, το Μαυροβούνιο και η Σερβία, όπου η Κίνα τα μετατρέπει σε Αποικίες Χρέους. Το Πεκίνο αγόρασε το λιμάνι Ambarlı στην Τουρκία ενώ ο Κινέζος Πρέσβης στην Άγκυρα δήλωσε ΄ότι «Θα πρέπει να δούμε τη μεγάλη εικόνα στις σχέσεις Κίνας-Τουρκίας και να επιταχύνουμε την ανάπτυξη της στρατηγικής συνεργασίας». Στην Σερβία το Πεκίνο έχει κάνει υγειονομική κατάληψη, έχει αποκ΄τήσει βασικές δομές της χώρας μετατρόποντας την στην πρώτη «Κινεζική επαρχία στην Ευρώπη», ενώ το Μαυροβούνιο πρόσφατα ζήτησε την βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να αποπληρώσει χρέος στην Κίνα το οποίο απο 800 εκ δολάρια ξεπέρασε το 1 δις.
Το ενδιαφέρον είναι πως και στις τρεις αυτές χώρες την πολιτική του εκβιασμού, ενεργειακού με επίπτωση στο χρέος, ακολουθεί και η Μόσχα, μια συνεργασία η οποία χωρίς καμιά αμφισβήτηση υπάρχει πλέον και στην Ελλάδα. Αν αυτή η Ρωσοκινεζική συμμαχία στην Ελλάδα αποκτήσει το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, θα έχει στα χέρια της τα τρία μεγαλύτερα στην Ελλάδα, τον Πειραιά, την Θεσσαλονίκη και την Αλεξανδρούπολη.
Επόμενος στόχος η Καβάλα
Μετά από αυτό ο επόμενος στόχος θα είναι το λιμάνι της Καβάλας και η Φυσική Αποθηκή. Από τα τρία ενδιαφερόμενα μέρη υπέβαλαν Εκδήλωση Ενδιαφέροντος για την παραχώρηση της χρήσης, ανάπτυξης και εκμετάλλευσης του υπόγειου φυσικού χώρου που προκύπτει από το σχεδόν εξαντληθέν κοίτασμα φυσικού αερίου “Νότια Καβάλα”, με σκοπό τη μετατροπή του σε χώρο αποθήκευσης φυσικού αερίου, όπως ανακοίνωσε το αμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε.), το ένα είναι η CMEC, μια κινεζική εταιρία έμμεσα ελεγχόμενη από το κινεζικό κράτος, η οποία δραστηριοποιείται κυρίως στον τομέα των διεθνών τεχνικών μελετών και της εργολαβίας. Η CMEC έχει παρουσία σε 47 χώρες και περιφέρειες στην Ασία, την Αφρική, την Ευρώπη και την Νότια Αμερική, προσφέροντας ολοκληρωμένες λύσεις όσον αφορά τον σχεδιασμό, Μελέτη – Προμήθεια – Κατασκευή (EPC), χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση έργων. Είναι προσανατολισμένη στα ενεργειακά έργα αλλά ασχολείται μεταξύ άλλων και με έργα στους τομείς της μεταφοράς, των τηλεπικοινωνίων και της ύδρευσης.
Η Maison είναι κινεζική εταιρία τεχνικών μελετών και εργολαβίας η οποία προσφέρει ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών σε όλο τον κύκλο ζωής ενός έργου συμπεριλαμβανομένης της μελέτης, προμήθειας, κατασκευής, διαχείρισης, λειτουργίας, και συντήρησης. Η Maison ειδικεύεται στον ενεργειακό κλάδο και συγκεκριμένα στον τομέα των υδρογονανθράκων, προσφέροντας λύσεις μεταξύ άλλων στην παραγωγή, επεξεργασία, υγροποίηση, αεριοποίηση, μεταφορά και αποθήκευση φυσικού αερίου.