Κορωνοϊός και παραπληροφόρηση – Δύο πανδημίες σε εξέλιξη

Πέραν της δοκιμασίας που διέρχεται ο ελληνικός λαός με την πανδημία του κορωνοϊού, υπάρχει ένα ακόμη φαινόμενο που στις μέρες αυτές που όλοι βρισκόμαστε σπίτι, βρίσκει τις κατάλληλες συνθήκες για να αναπτυχθεί. Είναι η πανδημία της παραπληροφόρησης που σε συνθήκες κρίσης γιγαντώνεται και καθίσταται ιδιαίτερα επικίνδυνη καθώς δοκιμάζει πέραν των αντοχών του συστήματος, την ίδια την υπομονή και την ψυχολογική μας ισορροπία.

Πληροφορίες άχρηστες και εν πολλοίς δηλητηριώδεις διαχέονται σαν ύπουλος και αόρατος εχθρός μέσα από το διαδίκτυο, καμουφλαρισμένες με ένα πέπλο σοβαροφάνειας, με ελκυστικούς και πομπώδεις τίτλους για να κερδίζουν την προσοχή μας, περνούν διαρκώς μπροστά από την οθόνη μας, στέλνονται κατά εκατομμύρια σε μηνύματα ακόμη και χωρίς την άδεια των ληπτών, δημιουργούν ένα νέο κοινό, ευεπίφορο σε κάθε ανατρεπτική της λογικής, εκδοχή, που αρέσκεται να ζεί μια φαντασίωση που ίσως και να δίνει νόημα στην ζωή του.

Συνομωσίες των ισχυρών του πλανήτη, των φαρμακευτικών εταιριών, με ευρηματικούς συσχετισμούς αριθμολαγνείας και προσωπολαγνείας, εκφέρονται με στόμφο από τον κάθε ένα που χάρη στην εύχρηστη συσκευή του κινητού του γίνεται σε δευτερόλεπτα συγγραφέας, σκηνοθέτης, σεναριογράφος και πρωταγωνιστής ταυτόχρονα και δημιουργεί βιντεάκια εύπεπτα σε πρόθυμα μάτια και ευήκοα ώτα μιας παραζαλισμένης κοινωνίας, ή συγγράφει «πονήματα» υπερμεγέθους ηλιθιότητας, αναζητώντας πάντα το βολικό ακροατήριο.

Γιατί στο διαδίκτυο όλοι έχουν το δικό τους ακροατήριο. Μία γνώμη ενός κάποιου «καρδιολόγου» που αμφισβητεί την κρισιμότητα της κατάστασης που βιώνουμε και τα μέτρα που λαμβάνονται, βρίσκει φιλόξενο τόπο σε άπειρα σάιτς, ακόμη και τα έχοντα την φήμη του σοβαρού (!) και αίφνης η μια αντιδραστική γνώμη επισκίασε την γνώμη των πολλών και ειδικών, την ίδια την πραγματικότητα, απλώθηκε σε κάθε υπολογιστή, προκάλεσε την ανακοίνωση του Ιατρικού Συλλόγου.

Η ζημία που προκάλεσε όμως ανυπολόγιστη, όπως γίνεται σε κάθε διασπορά ψευδούς ή συκοφαντικής είδησης. Δεν ξέρεις πότε πόσοι από όσους διάβασαν την προβληματική γνώμη ή ψευδοείδηση, θα διαβάσουν τελικά την επανόρθωση. Η ίδια «αρρωστημένη» fake γνώμη, θα βρίσκεται ήδη εγκατεστημένη σε εκατοντάδες χιλιάδες – εκατομμύρια υπολογιστές και θα δημιουργεί συνεχώς νέο ακροατήριο.

Ο Ηλίας Μόσιαλος, ένας λαμπρός επιστήμονας με τόσες διεθνείς διακρίσεις θα διαβάζεται από χίλιους αναγνώστες, ενώ ο κάθε κομπογιαννίτης θα διαβάζεται από πολλαπλάσιους γιατί η δελεαστική παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο λειτουργεί εκθετικά, με όρους κοροωνοϊού. Κάθε σχόλιο, ανάρτηση που γράφεις, διαβάζεται από τους 1000 + φίλους σου, στη συνέχεια κάθε ένας από τους 1000 + φίλους το αναπαράγει στους δικούς του φίλους, εκείνοι στους δικούς τους, και έτσι με ταχύτητα φωτός έχουμε διάδοση μιας πληροφορίας που όταν είναι άχρηστη και ψευδής βάλλει κατά της ίδιας της κοινωνικής ειρήνης, του κοινωνικού ιστού, αφού προσβάλλει την αλήθεια που είναι ο συγκολλητικός ιστός τους.

Π.χ όλοι διαβάσαμε για τον εμπρησμό του σχολείου των μεταναστών στην Μυτιλήνη. Τι δεν γράφτηκε για ακροδεξιούς, για φασίστες, για την αστυνομική αυθαιρεσία που «επωάζει το αυγό του φιδιού», λοιδωρήθηκε ένα νησί και ένας λαός, χωρίς καμία επιφύλαξη. Τώρα αποκαλύφτηκε ότι οι δράστες ήταν τρεις Παλαιστίνιοι, οι δύο μάλιστα χωρίς επίσημα χαρτιά, που ήρθαν μόνο και μόνο για να εκτελέσουν «συμβόλαιο» δολιοφθοράς. Μπορούμε όλοι να φανταστούμε πού θα οδηγούσε μια τέτοια πράξη, αν είχαμε απώλειες ζωών και μια γενικευμένη «υποκινούμενη» εξέγερση. Η αποκαταστατική είδηση όμως «θάφτηκε», ουδείς ζήτησε συγγνώμη, ουδείς ανακάλεσε, ουδείς ένιωσε την ανάγκη να αποκαταστήσει την προσβεβλημένη αλήθεια.

Μήπως τελικά έχουμε να κάνουμε με συγκεκριμένη και πληρωμένη προπαγάνδα; Ενας άλλος ανόητος και έχων την ιδιότητα του βουλευτή (πώς ευτελίζεται μία τέτοια ιδιότητα άραγε;) έγραψε για θάνατο μιας δημοσιογράφου από κορωνοϊό, τον διέψευσε ο ίδιος ο αδελφός της και ο κατά τα άλλα γραφικός, βουλευτής δεν ένιωσε την παραμικρή ανάγκη να ζητήσει συγγνώμη, ενώ άλλος μπουκωμένος από γνώσεις στρατηγικού σχεδιασμού ως σύμβουλος πρώην πρωθυπουργού έγραψε για επιβολή capital controls μετά την απόφαση των Τραπεζών να περιορίσουν την προσέλευση των πολιτών στα γκισέ των καταστημάτων, προτείνοντας απλά να χρησιμοποιούν τα ΑΤΜς και αίφνης βρήκε αμέσως χιλιάδες πρόθυμους υποστηρικτές. Αναρωτιέσαι είναι τόσο ηλίθιοι ή απλά είναι στρατευμένοι στην οργανωμένη παραπληροφόρηση που αποτελεί πλέον τον μόνο λόγο ύπαρξης τους.

Ας αφήσουμε στην άκρη τα «ύποπτα» σενάρια ως νέοι Φώσκολοι, ας μην ζηλεύουμε τον Dan Brown και όλους όσους αναζητούν να γεμίσουν τα ζεστά καλοκαίρια μας με μυθιστορήματα που τρέφουν την καλπάζουσα φαντασία μας.

Η Ελλάδα έχει εξαιρετικούς επιστήμονες, διάσημους παγκοσμίως και αποδεκτούς για την επάρκεια και την αξιοσύνη τους, που έχουν μπεί μπροστά σε αυτόν τον αγώνα επιβίωσης μαζί με το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της, κάθε μέρα διακινδυνεύουν την ίδια την ζωή τους για να προσφέρουν σε όλους όσους νοσούν και δεν έχουν χρόνο να αναλώσουν για τις διαταραγμένες θεωρίες του κάθε διψασμένου για λίγα λεπτά δημοσιότητας.

Η γνώμη των ειδικών και των ειδημόνων είναι η πυξίδα μας και ευτυχώς ως λαός δείχνουμε (έστω και κάτω από πίεση) μια σχετική ωριμότητα και συνέπεια που μόνο ωφέλιμη μπορεί να αποδειχθεί.  Το διαδίκτυο που έδωσε βήμα σε κάθε ένα από εμάς, δεν είναι επιτραπέζιο παιχνίδι, δεν είναι tetris, pacman, δεν είναι χαρτί για να γράψουμε επιστολή σε έναν και μοναδικό αποδέκτη. Είναι ένας ωκεανός σε τρικυμία, στον οποίο αν δεν ξέρουμε κολύμπι, κάποια στιγμή θα πνιγούμε, αν δεν φροντίσουμε να μένουμε στα ρηχά. Ένα καλό βιβλίο και η τηλεόραση είναι μια πολύ καλύτερη λύση, αφού δεν χρειάζεται κιόλας να αναρτούμε την διαφωνία μας στην πολιτική του Facebook, ούτε να αναζητούμε δυσνόητους αλγόριθμους για να τρομάξουμε τον κάθε Ζούκενμπεργκ.

Πρέπει να βρούμε λοιπόν αντίδοτο και στην πανδημία της παραπληροφόρησης πριν αυτή δημιουργήσει μια εικονική πραγματικότητα την οποία θα βιώνουν δυστυχισμένοι πολλοί συμπατριώτες μας, ειδικά τώρα, πριν μετρήσουμε εκατοντάδες θανάτους σε μια μέρα επειδή πιστέψαμε κάποιον ονειροπαρμένο.

Υ.Γ Οσο για τους εμπνευστές και διακινητές του άθλιου hashtag «Πεθαίνουμεστοσπίτι» ή του «Θαλογαριαστούμεμετά» εκτιμώ ότι η πανδημία απελευθέρωσε τον φθόνο και την αναξιοπρέπεια ορισμένων που συνήθισαν να ζούν ως παράσιτα και δεν αντέχουν την αποκάλυψη της ανεπαρκούς και ερεβώδους συγκρότησης τους και την ιδεολογική τους απογύμνωση. Η διασπορά της μικροψυχίας τους με την μέθοδο της συνειδητής παραπληροφόρησης δεν θα ευοδωθεί, γιατί η ώρα της τελικής αναμέτρησης, της πληρωμής του λογαριασμού είναι τώρα, που η χώρα δοκιμάζεται. Μετά, ως είναι αναμενόμενο θα έχουν χαθεί για να κρυφτούν στην τρύπα τους, όπως κάνουν συνήθως.