KONSTANTİNİYYE –ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ: Στο στόχαστρο του Ισλαμικού Κράτους
Γράφει ο Στρατής Χαραλάμπους
Από την ίδρυση της η «βασιλίδα» των πόλεων αποτέλεσε στόχο όλων των εξ ανατολών επιδρομέων καθώς και των σταυροφόρων της Δύσης . Κυριεύτηκε προσωρινά από τους χριστιανούς επιδρομείς και υπέκυψε τελικά στις ορδές των Οσμανλήδων Τούρκων .
Η διαπίστωση όμως ότι αποτελεί και στόχο των «χασάπηδων» του Ισλαμικού Κράτους(ΙΚ) και του Χαλίφη Ebubekir El-Bagdadi προκαλεί ταυτόχρονα θυμηδία και ανησυχία . Σίγουρα ο καθορισμός ενός ελκυστικού στόχου , αποτελεί μέσο ανύψωσης του ηθικού των μαχητών και προσπάθεια προσηλυτισμού νέων οπαδών του Χαλίφη αλλά παράλληλα και ένδειξη ότι η γείτονα Τουρκία πιθανόν να αποτελέσει μελλοντικό πεδίο δράσης του ΙΚ με τη μορφή τρομοκρατικών ενεργειών .
Προπαγάνδα του Ισλαμικού Κράτους
Στις δομές του ΙΚ , που έχουν αναπτυχθεί στις καταληφθείσες περιοχές της Συρίας και του Ιράκ , περιλαμβάνονται και οι εκδόσεις σε γραπτή και ηλεκτρονική μορφή , αφενός για την εκπαίδευση και αφετέρου για την προπαγάνδα . Μέσω της τελευταίας γίνεται προσπάθεια δικαιολόγησης , των βάρβαρων ενεργειών , των καταστροφών της πολιτιστικής κληρονομιάς και ενεργοποίησης αισθημάτων αδικίας και μίσους κατά των κατοίκων της Δύσης και των λοιπών μουσουλμανικών δογμάτων , που κατά την αντίληψη των Τζιχαντιστών ευθύνονται για την « ένδεια των Μουσουλμάνων» . Απώτερος δε στόχος της προπαγάνδας είναι ο αθόρυβος προσηλυτισμός μαχητών από μουσουλμανικές και μη χώρες .
Τελευταίο δείγμα των εκδόσεων αποτελεί και το μηνιαίο περιοδικό στην αραβική και τουρκική γλώσσα με τον τίτλο « Konstantiniyye-Κωνσταντινούπολη» , το πρώτο τεύχος του οποίου εκδόθηκε το μήνα Σαμπάν ( 8ος μήνας του ισλαμικού έτους που αρχίζει στις 19 Μαΐου) το δε πρωτοσέλιδο είναι αφιερωμένο στην άλωσης της Πόλης (φωτ) . Στον πρόλογο μεταξύ των άλλων ζητείται από τον Προφήτη η δύναμη για κατάληψη αμαχητί της Πόλης διότι αυτό είναι το πεπρωμένο .
Νομίζω ότι τα λόγια αυτά περιλαμβανόταν και στα κηρύγματα των ιμάμηδων την παραμονή της αποφράδας ημέρας της 29ης Μαΐου του 1453 και επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο στην τελετή αναπαράστασης της άλωσης που πραγματοποιεί το νέο-οθωμανικό καθεστώτος στην Κωνσταντινούπολη . ‘Άραγε μετά από τόσους αιώνες που πέρασαν αισθάνονται ακόμη το αίσθημα της προσωρινότητας που έχει κάθε κατακτητής ή φοβούνται ότι κάποιος άλλος θα τους πάρει τη θέση ;
Άξιο προσοχής κείμενο στο πρώτο τεύχος είναι αυτό με τον τίτλο « Η Δημοκρατία Λαμπάδιασε» και φόντο φέρετρα αμερικανών οπλιτών . Κεντρικό νόημα του άρθρου είναι ότι « η Δημοκρατία αποτελεί άλλη θρησκεία και αυτοί που την αποδέχονται είναι αποστάτες(mürtet)του Ισλάμ» . Επίσης στο πρώτο τεύχος επεξηγείται γιατί είναι αποστάτες οι άλλοι μουσουλμάνοι που πιστεύουν στις αιρέσεις των Σιιτών .
Το κύριο άρθρο του δευτέρου τεύχους του μηνός Şevval ( 10ος μήνας που άρχισε στις 17 Ιουλίου ) είναι αφιερωμένο στους μουσουλμάνους που πολεμούν κατά του ΙΚ και διερωτάται ο συντάκτης « Εάν είναι αποστασία-İrtidad από το Ισλάμ το να πολεμάει κάποιος κατά του Χαλιφάτου» . Φυσικά καταλήγει στο συμπέρασμα ότι είναι αποστασία άρα αμαρτία που τιμωρείται .
Εντύπωση προκαλεί και στα δύο τεύχη η προσπάθεια ανάδειξης των προσπαθειών του ΙΚ στην παιδεία , στην υγεία , στην οργάνωση κοινωνικών δομών και την εκπαίδευση των ενόπλων δυνάμεων . Ενδιαφέρον παρουσιάζει το τμήμα ειδήσεων με δραστηριότητες και επιθέσεις σε Ευρώπη , Αφρική , Καύκασο κλπ.
Γενικά στα κείμενα του περιοδικού κυριαρχεί το μίσος και η βαρβαρότητα , απουσιάζει η δικαιοσύνη , η ελευθερία σκέψης , η δημοκρατία και η αγάπη . Προσπάθεια « νομιμοποίησης» της βαρβαρότητας αποτελεί η αναγραφή σε ιδιαίτερο φόντο με μεγάλα γράμματα της φράσης « Μουσουλμάνοι η θρησκεία του Ισλάμ ουδέποτε ήταν θρησκεία της ειρήνης , το Ισλάμ είναι η Θρησκεία του πολέμου …» .
Ανασφάλεια στην Ν.Α. Τουρκία
Πέρα από τα παραπάνω είναι γνωστή η παροιμία « όταν πιάσει φωτιά το σπίτι του γείτονα κινδυνεύει και το δικό σου» . Η « φωτιά» ξεκίνησε στις 20 Ιουλίου από μία βομβιστική επίθεση στην κουρδική πόλη Σουρούτς ( Suruç ) της Ν . Α. Τουρκίας στη συγκέντρωση οπαδών σοσιαλιστικών κομμάτων , με αποτέλεσμα να φονευθούν 32 Κούρδοι και να τραυματιστούν πάνω από 100. Η επίθεση αποδόθηκε στο ΙΚ και αποτελεί , αν είναι αλήθεια, την πρώτη επίθεση εντός τουρκικού εδάφους .
Η πολιτική ηγεσία των Κούρδων της Τουρκίας και μεγάλο μέρος των αντιπολιτευόμενων μέσων υπέδειξαν ως ηθικό αυτουργό την τουρκική κυβέρνηση και κυρίως τον πρόεδρο Ερντογάν . Στη συνέχεια τα γεγονότα εξελίχθηκαν ως «αλυσιδωτή αντίδραση», το ένοπλο κουρδικό κίνημα ( PKK ) παραβίασε την κατάπαυση του πυρός ( διήρκησε πάνω από 2 χρόνια στο πλαίσιο των συνομιλιών για λύση του προβλήματος ) ανταπάντησε και ξεκίνησε σωρεία επιθέσεων κατά στρατιωτικών και αστυνομικών στόχων .
Οι τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας εξαπέλυσαν στις 22 Ιουλίου έρευνες σε οικίες κούρδων και οπαδών του ΙΚ , προέβησαν σε χιλιάδες συλλήψεις αλλά στη συνέχεια μεγάλο μέρος των συλληφθέντων αφέθηκαν ελεύθεροι . Στις 22.55 της 24 Ιουλίου οι αεροπορικές δυνάμεις της Τουρκίας ξεκίνησαν μαζικούς βομβαρδισμούς κατά στόχων του ΙΚ και του PKK σε Συρία και Β. ΙΡΑΚ .
Στο πολιτικό πεδίο συνεχίζονται , με εντολοδόχο πρωθυπουργό τον Νταβούτογλου , οι άκαρπες προς το παρόν διαβουλεύσεις μεταξύ των κομμάτων για το σχηματισμό κυβέρνησης . Ήδη οι εξελίξεις αποκλείουν το κουρδικό κόμμα HDP( Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών) και το χειρότερο με εντολή Ερντογάν ξεκίνησε έρευνα για τον επικεφαλής του κόμματος Ντεμιρτάς και για άλλους 8 κούρδους βουλευτές και σίγουρα θα ζητηθεί η άρση της ασυλίας των στην Εθνοσυνέλευση .
Η αλλαγή στάσης του κυβερνώντος κόμματος AKP(Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης ) στο κουρδικό πρόβλημα , που ήλθε ως απόρροια της επιτυχίας του κουρδικού κόμματος κατά τις τελευταίες εκλογές να υπερβεί το όριο του 10% , να στερήσει την αυτοδυναμία από το κόμμα του Ερντογάν και να ματαιώσει , προς το παρόν , τα σχέδια του για αλλαγή του συστήματος διακυβέρνησης σε προεδρικό , το έφερε πιο κοντά στο εθνικιστικό κόμμα MHP ( Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης ) . Με τη συνεργασία των δύο κομμάτων απορρίφθηκε στην έκτακτη ολομέλεια η πρόταση των HDP-CHP( Δημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα-Αξιωματική αντιπολίτευση ) για σύσταση προανακριτικής επιτροπής της Βουλής για τη βομβιστική ενέργεια στην πόλη Σουρούτς και άρχισε η διαδικασία για απαγόρευση της λειτουργίας του κουρδικού κόμματος και την εξάρθρωση της ηγεσίας του .
Η πολιτική σκοπιμότητα θυσίασε την ειρήνη στο βωμό της ποθούμενης αυτοδυναμίας στην τουρκική εθνοσυνέλευση και όλοι σχεδόν μιλούν για πρόωρες εκλογές από μία κυβέρνηση μειοψηφίας , μετά βέβαια από την ολοκλήρωση των σχεδίων στον στρατιωτικό τομέα . Ο Ερντογάν « σπέρνοντας» το φόβο στην κουρδική πλειοψηφία της Ν.Α. Τουρκίας και πιθανόν αποκλείοντας το HDP από τις νέες εκλογές στοχεύει να ξανακερδίσει μέρος των ψήφων των Κούρδων και να ξαναφέρει πίσω τις ψήφους των ισλαμο-εθνικιστών που διέρρευσαν προς το MHP .
Συμφωνία ΗΠΑ-Τουρκίας
Η μεταστροφή της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας στον Συριακό εμφύλιο ήλθε αναγκαστικά μετά τη διεθνή απομόνωση της που την ανάγκασε να δηλώσει ότι το ΙΚ αποτελεί τρομοκρατική οργάνωση , αφενός για να αποκτήσει ρόλο στην περιοχή και αφετέρου να επιτραπεί από τις ΗΠΑ ο βομβαρδισμός του PKK στα εδάφη του Β. ΙΡΑΚ και της Συρίας . Η κυριότερη όμως αιτία της μεταστροφής είναι ο κίνδυνος ενοποίησης των κουρδικών καντονιών στην βόρεια Συρία και ο έλεγχος της συνοριακής ζώνης μήκους περίπου 900 χλμ με την Συρία από το κουρδικό κόμμα PYD , δηλαδή το PKK της Συρίας .
Μετά από την εξασφάλιση της συγκατάθεσης του Άσσαντ , του Ιράν και της Ρωσίας επιτεύχθηκε η συμφωνία Τουρκίας- ΗΠΑ για βομβαρδισμό των δυνάμεων του ΙΚ ( επιχειρησιακή στάθμευση αεροπορικών δυνάμεων- μάχης και υποστήριξης- στα αεροδρόμια Ιντζιρλίκ , Μπάτμαν και Ντιγιάρμπακιρ ) και εξαπόλυση αεροπορικών επιθέσεων κατά του ΙΚ με στόχο τη δημιουργία ζώνης πλάτους 110 χλμ και βάθους 60 χλμ καθαρής από τζιχαντιστές . Στη συνέχεια έλεγχο αυτής από δύναμη 9 χλ Τουρκμένων και τμημάτων του Ελεύθερου Συριακού Στρατού. Η ζώνη αυτή αν δημιουργηθεί αποκλείει την επέκταση των Κούρδων της Συρίας δυτικά του Ευφράτη .
Συριακός Εμφύλιος
Το καθεστώς του Άσσαντ γνωρίζοντας ότι μετά τον εμφύλιο το έδαφος που θα ελέγχει θα είναι μικρότερο και κυρίως προς την Μεσόγειο ήλθε σε συμφωνία στις 26 Ιουλίου με το Ιράν για αναδιοργάνωση των εξασθενημένων δυνάμεων του και τη δημιουργία μικρότερων και ευέλικτων σχηματισμών . Η χαώδης κατάσταση ελέγχου των διαφόρων περιοχών της Συρίας φαίνεται αναλυτικά στο παρακάτω σχεδιάγραμμα.
Ανοικτές πηγές του Ισραήλ αναφέρουν ότι η σημερινή «ομελέτα» που έχει δημιουργηθεί στη Συρία αποκλείει την επαναφορά στην προτεραία κατάσταση , οι δε απώλειες του σχεδόν πενταετούς εμφυλίου έχουν υπερβεί τις 200 χλ και οι πρόσφυγες τα 4 εκ.
Έχουμε τονίσει και σε προηγούμενο άρθρο ότι οι ΗΠΑ είναι απρόθυμες να διαθέσουν χερσαίες δυνάμεις και προτιμούν τους βομβαρδισμούς με στόχο, τον σταδιακό περιορισμό του ΙΚ και την τελική εξάλειψη του . Οι απελευθερωμένες περιοχές παραδίδονται σε δυνάμεις ντόπιων που εκπαιδεύονται προς τούτο . Η επιτυχία της στρατηγικής αυτής απαιτεί χρόνο και χρήμα και δημιουργεί στρατιά προσφύγων ( τελευταία νεαρής ηλικίας για να αποφύγουν την βίαια στρατολόγηση ) με πρώτο σταθμό τη Χώρα μας.
Η μαζική αυτή εισροή προσφύγων , εκτός των κοινωνικών και προβλημάτων υγείας που επιφέρει στην ήδη επιβαρυμένη οικονομικά Χώρα μας , δημιουργεί και προβλήματα ανασφάλειας .
Ανασφάλεια στην Τουρκία
Η γειτονική Τουρκία προετοιμάζεται για κάθε ενδεχόμενο , ασφαλίζει τα σύνορα με Συρία με έργα (φράχτη- τάφρο κλπ) και συγκέντρωσε δυνάμεις στην περιοχή , είναι όμως αδύνατο να ελέγξει όλη την επικράτεια της και πάντα θα υπάρχει ο κίνδυνος της τρομοκρατικής επίθεσης , είτε από το ΙΚ είτε από τους Κούρδους . Για μεν το πρώτο υπάρχουν χιλιάδες φίλα προσκείμενοι στο ΙΚ Τούρκοι , αφενός λόγω δόγματος και αφετέρου λόγω της αλλοπρόσαλλης πολιτικής του Ερντογάν στα πρώτα χρόνια του Συριακού εμφυλίου . Για μεν τους δεύτερους το πρόβλημα έχει ουσιαστικά μεταφερθεί στο πολιτικό πεδίο , γεγονός όμως που είναι αδύνατο να το παραδεχθεί λόγω του εθνικισμού μεγάλου τμήματος του τουρκικού λαού .
Η λύση θα πρέπει να δοθεί μέσα από την τουρκική εθνοσυνέλευση , αφού βέβαια το κουρδικό στοιχείο απαρνηθεί τα «όνειρα» για ανεξάρτητο κράτος , εκτός βέβαια και αν οι εξελίξεις στη Συρία είναι τελείως αντίθετες από τους σχεδιασμούς και αναγκαστούν σύγχρονοι διάδοχοι των Sykes-Picot του τέλους του Ά Π. Π. να επανασχεδιάσουν τα σύνορα της περιοχής , φυσικά όχι με βάση την αρχή των συμφερόντων των Μεγάλων αλλά με βάση την αρχή των εθνοτήτων .
Συμπεράσματα
Συνεχιζόμενων των πολεμικών επιχειρήσεων στην Συρία και στο μεγαλύτερο τμήμα του Ιράκ , θα αυξάνεται ο αριθμός των προσφύγων και μαζί και οι κίνδυνοι που προαναφέρθηκαν .
Η εμπλοκή της Τουρκίας στον εμφύλιο και σε πιθανές εκτεταμένες επιχειρήσεις κατά των Κούρδων , θα περιπλέξει έτι περαιτέρω την κατάσταση και θα ενισχύσει το κύμα των προσφύγων προς τη Χώρα μας .
Η πολιτική αστάθεια στη γειτονική χώρα επιβαρυνόμενη και με την εμπλοκή της σε επιχειρήσεις , δεν αποτελεί ευνοϊκή εξέλιξη για τα θέματα που μας απασχολούν . Ιδιαίτερα για την με σπουδή προσπάθεια των ΗΠΑ να «κλείσουν» το Κυπριακό , για τα δικά τους γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά συμφέροντα . Το όνομα δε της νέας κρατικής οντότητας , που διέρρευσε στα τουρκικά ΜΜΕ , « Ενωμένη Κυπριακή Ομοσπονδία» ( Birleşik Kibris Federasyonu) , αποτελεί μία κακή εξέλιξη .
Οι χαράσσοντες και εφαρμόζοντες την εξωτερική πολιτική της χώρας μας δεν θα πρέπει να επιδεικνύουν βιασύνη να κλείσουν τα εθνικά θέματα , πιθανόν αισθανόμενοι πίεση από την οικονομική δυσπραγία . Αντίθετα θα πρέπει με τις νέες ιδέες τους να έχουν ανθεκτικότητα και σταθερότητα στις πάγιες θέσεις της Χώρας μας και να απαιτούν από την κυβέρνηση « αύξηση της ικανότητας αποτροπής και αντιμετώπισης κάθε έκτακτης κατάστασης» από τις δυνάμεις που είναι προορισμένες για τούτο . Τα πολιτικά κόμματα έρχονται και παρέρχονται τα κακά όμως αποτελέσματα στην εξωτερική πολιτική επιβαρύνουν μελλοντικά τη θέση της Χώρας μας .
*Ο κ. Στρατής Χαραλάμπους είναι Ανγος ε.α.