Ισλαμικός εξτρεμισμός: Ένας ανεξέλεγκτος «Φρανκεστάιν» ;

Το Ισλαμικό Κράτος σε Ιράκ και Συρία (ISIS) εξελίσσεται πλέον σε μια μεγάλη απειλή με διεθνείς παρενέργειες, επιδεικνύοντας  με τους αποτρόπαιους αποκεφαλισμούς αιχμαλώτων του και την αιμοσταγή του δράση το πιο άγριο πρόσωπο του ισλαμικού εξτρεμισμού. Ποιοι όμως είναι υπεύθυνοi για τη δημιουργία αυτού του «Φρανκενστάιν» που απειλεί να αναδιαμορφώσει εκ νέου τα σύνορα της Μέσης Ανατολής;

O ισλαμιστές μαχητές έκαναν δυναμικά την εμφάνιση τους κατά τη διάρκεια του «Ψυχρού Πολέμου», τη δεκαετία του ΄80 στο Αφγανιστάν όταν και σχημάτισαν ένοπλες ομάδες αντίστασης κατά των Σοβιετικών δυνάμεων κατοχής. Οι αποκαλούμενοι Μουτζαχεντίν χωρίστηκαν σε δυο κατά βάση κύριες ομάδες: τους Peshavar Seven, μια ομπρέλα σουνίτικων οργανώσεων που υποστηρίζονταν από ΗΠΑ, Σαουδική Αραβία και Μεγάλη Βρετανία και τους σιίτες Tehran Eight που λάμβαναν στήριξη από την νεόκοπη Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν. Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι είχαμε τότε στο Αφγανιστάν  έναν ανταγωνισμό μεταξύ των σουνιτών και σιϊτών για τον έλεγχο της εξουσίας που σήμερα έχει μετουσιωθεί στη σύγκρουση μεταξύ «σιίτικου τόξου» και «σουνίτικης ημισελήνου» για τον έλεγχο της ευρύτερης Μέσης Ανατολής.

Οι Μουτζαχεντιν χρησιμοποιήθηκαν από τις ΗΠΑ για να αναχαιτίσουν την όποια προσπάθεια της Σοβιετικής Ένωσης να αποκτήσει ερείσματα στις πετρελαιοφόρες περιοχές της Μέσης Ανατολής. Ένας από τους Μουτζαχεντίν του Αφγανιστάν ήταν και ο Οσάμα Μπιν Λάντεν, ο μετέπειτα ιδρυτής της περιβόητης ισλαμικής εξτρεμιστικής οργάνωσης  Αλ- Κάιντα. Η συνέχεια είναι σε όλους μας γνωστή: οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 9/11, η αμερικάνικη εισβολή σε Αφγανιστάν (2001), σε Ιράκ (2003), τα αμερικάνικα νεοσυντηρητικά δόγματα προληπτικών πολέμων και αλλαγής καθεστώτων που αποσταθεροποίησαν τη Μέση Ανατολή και την οδήγησαν στο χάος.

Το αποτέλεσμα είναι μια Συρία με πολλαπλά μέτωπα εμφυλίου, ένα Ιράκ που προσπαθεί να αποφύγει την τριχοτόμηση και ένα Αφγανιστάν που συνεχίζει να απειλείται από τους μαχητές Ταλιμπάν. Κοινός παρανομαστής ο ισλαμικός εξτρεμισμός και το νέο του πρόσωπο: το Ισλαμικό Κράτος σε Ιράκ και Συρία (ISIS) που ξεπερνά σε βαρβαρότητα και την ίδια την Αλ- Κάιντα, που πλέον από ισλαμική εξτρεμιστική οργάνωση έχει μετατραπεί σε ιδεολογία «ιερού πολέμου» εναντίον των «απίστων».

Ο εμφύλιος της Συρίας έγινε η αφορμή για να δημιουργηθεί, ένας «Φρανκεστάιν» εξαιτίας της εμμονής της Δύσης να ανατρέψει τον πρόεδρο Μπασάρ Άσαντ και τη στήριξη της Τουρκίας, της Σαουδικής Αραβίας και του Κατάρ προς τους ισλαμιστές εξτρεμιστές μαχητές που έχουν υπερισχύσει σε βάρος των ανταρτών της συριακής μετριοπαθής αντιπολίτευσης.

O πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα έχοντας αντιληφθεί ετεροχρονισμένα την παθητική στάση της αμερικάνικης εξωτερικής πολιτικής προς τους ισλαμιστές εξτρεμιστές μαχητές αποφάσισε να ξεκινήσει το Σεπτέμβριο έναν αμερικανό- συμμαχικό βομβαρδισμό των μαχητών του ISIS με τη στήριξη  Σαουδικής Αραβίας, Κατάρ, Μπαχρέιν και Ιορδανίας. Όμως ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν αποκάλυψε τον προβληματισμό της Ουάσινγκτον για αυτήν την ετερόκλητη συμμαχία σε μια ομιλία του στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.  Ο Μπάιντεν δήλωσε ότι Τουρκία, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν προωθήσει ένα «proxy war» στη Συρία και «έδωσαν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια και δεκάδες χιλιάδες τόνους όπλων σε οποιοδήποτε πολεμούσε εναντίον του Άσαντ – εκτός του ότι εξοπλίστηκαν και μαχητές της Αλ – Νουρσα , της Αλ- Κάιντα και εξτρεμιστικά στοιχεία τζιχαντιστών που ήρθαν από όλα τα μέρη του κόσμου». Αν και ο αντιπρόεδρος Μπάιντεν απολογήθηκε εκ των υστέρων για τους σχολιασμούς του, ωστόσο αυτοί υποδηλώνουν το τι πραγματικά σκέφτεται η Ουάσινγκτον.

O ρόλος της Τουρκίας

Στη συρραφή αυτού του «Φρανκεστάιν» διαδραμάτισε σημαντικότατο ρόλο η γειτονική μας Τουρκία με μια σειρά από λανθασμένους χειρισμούς. Η κυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν θα μπορούσε να είχε κρατήσει μια ισορροπία μεταξύ του καθεστώτος της Δαμασκού και της αντιπολίτευσης αλλά πίστεψε ότι ο πρόεδρος της Συρίας θα ανατραπεί – ότι θα είχε την ίδια τύχη με το συνταγματάρχη Μουαμάρ Καντάφι της Λιβύης. Όμως όταν οι εξελίξεις διέψευσαν τις τουρκικές προσδοκίες η κυβέρνηση της Άγκυρας πρόσφερε απλόχερη στήριξη στις ισλαμικές εξτρεμιστικές ομάδες, όπως την Αλ – Νουσρα και το ISIS. Οι περίπου 12.000 αλλοδαποί ισλαμιστές εξτρεμιστές μαχητές οι οποίοι πολεμούν στη Συρία, χρησιμοποίησαν τα τουρκικά σύνορα για να διεισδύσουν στην εμπόλεμη χώρα. Μυστηριώδης θεωρείται και η υπόθεση των 49 μελών του τουρκικού προξενείου της Μοσούλης οι οποίοι συνελήφθηκαν από το Ισλαμικό Κράτος σε Ιράκ και Συρία (ISIS) και απελευθερώθηκαν μετά από τέσσερις μήνες – έγινε ανταλλαγή με μέλη του ISIS που κρατούνταν στην Τουρκία.

Το ISIS και η Τουρκία έχουν αναπτύξει σύμφωνα με διεθνή δημοσιεύματα μια ιδιότυπη σχέση μέσα από τον εμφύλιο της Συρίας. Το ISIS έχει πουλήσει σύμφωνα με μαρτυρία του τούρκου βουλευτή Αλί Εντίμπογλου του αντιπολιτευτικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) στην ιστοσελίδα αναλυσεων Al- Monitor, λαθραίο συριακό πετρέλαιο στην Τουρκία αξίας 800 εκατ. δολαρίων. Το ISIS με τις ατυχείς στρατηγικές επιλογές της Δύσης και την οικονομικό -υλική στήριξη της Τουρκίας, της Σαουδικής Αραβίας και του Κατάρ  μοιάζει να είναι ανεξέλεγκτο. Ακόμα και αν αναφέρουμε τα σενάρια συνομωσιολογίας ότι το ISIS «δημιουργήθηκε» για να υπονομευτεί το «σιίτικο τόξο» Συρίας, Ιράν, λιβανέζικης Χεζμπολάχ,  για να ενισχυθεί ο σουνίτικος άξονας και για να δώσει την ευκαιρία στις ΗΠΑ να κάνουν νέες στρατιωτικές επεμβάσεις, η ουσία δεν αλλάζει, παραμένει ίδια. Το Ισλαμικό Κράτος σε Ιράκ και Συρία (ISIS) αποτελεί μια σοβαρότατη απειλή για την ευρύτερη  Μέση Ανατολή αλλά και για την Ευρώπη καθώς όσοι από τους ευρωπαίους Τζιχαντιστές επιστρέψουν από το μέτωπο της Συρίας πίσω στις χώρες τους θα έχουν την τεχνογνωσία και την εμπειρία να διεξάγουν τρομοκρατικές επιθέσεις.