Υποτροπιάζει η ουκρανική κρίση

Αρματα μάχης και άλλα στρατιωτικά οχήματα, προερχόμενα από τη Ρωσία, περνούν τα σύνορα προς την περιοχή που ελέγχουν οι φιλορώσοι αυτονομιστές, στην Ανατολική Ουκρανία. Νυχτερινές βολές πυροβολικού αναστατώνουν τη μεγαλύτερη πόλη της περιοχής, το Ντονέτσκ. Και τώρα, διακρίνονται ίχνη των «πράσινων ανθρώπων», επαγγελματιών στρατιωτών με πράσινες στολές χωρίς διακριτικά, παραπέμποντας στις παρόμοιου τύπου δυνάμεις που πρωταγωνίστησαν την περασμένη άνοιξη στην Κριμαία.

Ο Αμερικανός πτέραρχος Φίλιπ Μπρίντλαβ βεβαίωσε, την περασμένη Τετάρτη, ότι ρωσικές δυνάμεις διεισδύουν στην Ανατολική Ουκρανία, ενισχύοντας τους φόβους ότι επίκειται η ανάληψη στρατιωτικής δράσης, αν και η έκταση και οι στόχοι αυτής της δράσης παρέμεναν αδιευκρίνιστοι. Η αυτόκλητη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ διεκδικεί για λογαριασμό της ολόκληρη την περιοχή της ομώνυμης επαρχίας, αν και αυτή τη στιγμή την ελέγχει μόνο κατά το ήμισυ. Από την πλευρά της, η Ρωσία αρνήθηκε κατηγορηματικά τις αιτιάσεις περί μεταφοράς στρατευμάτων της στην Ανατολική Ουκρανία, χαρακτηρίζοντας τις δηλώσεις Μπρίντλαβ ανάξια προσοχής «αερολογία».

Η νέα κλιμάκωση της έντασης θέτει υπό δεινή δοκιμασία τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, η οποία υπεγράφη στις 5 Σεπτεμβρίου, στο Μινσκ της Λευκορωσίας, και δοκιμάστηκε στη συνέχεια από σειρά σποραδικών παραβιάσεων. Το βράδυ της Τετάρτης, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συνεδρίασε εκτάκτως με αντικείμενο την ουκρανική κρίση, χωρίς να καταλήξει σε αποφάσεις. Ηταν η 26η συνεδρίαση του ανώτατου οργάνου των Ηνωμένων Εθνών από την εκδήλωση της κρίσης. Ο βοηθός γενικός γραμματέας του διεθνούς οργανισμού, Αντερς Τόιμπεργκ-Φράντσεν, εξέφρασε τις ανησυχίες του για «την πιθανότητα επιστροφής σε ανοιχτό πόλεμο», όπως και για το ενδεχόμενο «να οδηγηθούμε σε μια παγωμένη, παρατεταμένη διένεξη, η οποία θα παγιώσει το στάτους κβο στη νοτιοανατολική Ουκρανία για χρόνια ή και για δεκαετίες». Με άλλα λόγια, για τον κίνδυνο να μετατραπούν οι ρωσόφωνες περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ σε κάτι ανάλογο με τα ντε φάκτο ρωσικά προτεκτοράτα της Υπερδνειστερίας στη Μολδαβία και της Αμπχαζίας στη Γεωργία.

Γεγονός είναι ότι η συμφωνία του Μινσκ υπονομεύθηκε από σχεδόν καθημερινές αψιμαχίες σε μεγάλο μέρος της γραμμής του μετώπου. Μεγαλύτερη σφοδρότητα είχαν οι συγκρούσεις στο αεροδρόμιο του Ντονέτσκ, το οποίο συνεχίζει να υπερασπίζεται ένας περικυκλωμένος θύλακος του ουκρανικού στρατού, στον αυτοκινητόδρομο του Ντεπαλτσέβε και στο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του Λουγκάνσκ, της δεύτερης μεγάλης πόλης που ελέγχουν οι ρωσόφωνοι αντάρτες. Μια άλλη, στρατηγικής σημασίας, εστία συγκρούσεων βρίσκεται λίγο έξω από το λιμάνι της Μαριούπολης, που εξακολουθεί να ελέγχεται από τον ουκρανικό στρατό. Ενδεχόμενη κατάληψή της από τους αντάρτες θα τους χάριζε τον έλεγχο ολόκληρης της Αζοφικής Θάλασσας, θα αποκαθιστούσε εδαφική επαφή των δύο «Λαϊκών Δημοκρατιών» με τη Χερσόνησο της Κριμαίας και θα άνοιγε τον δρόμο για ενδεχόμενη προέλασή τους στη Νότια Ουκρανία, μέχρι την Οδησσό.

Για τον Ουκρανό πρόεδρο Πέτρο Ποροσένκο, το να αναγνωρίσει την κατάρρευση της εκεχειρίας θα ισοδυναμούσε με ομολογία ανικανότητας να εξασφαλίσει τον έλεγχο στην εμπόλεμη ζώνη. Για τη Ρωσία, πάλι, θα προκαλούσε ενδεχομένως νέες, αυστηρότερες κυρώσεις από ΗΠΑ – Ε.Ε. Αυτός είναι και ο λόγος που όλοι επιμένουν πως η εκεχειρία κουτσά- στραβά ισχύει, σε πείσμα των πραγματικών δεδομένων.