Η οικονομική ενοποίηση των αλβανοφώνων πληθυσμών της Βαλκανικής
Στο πρόσφατο ταξίδι του στη Σερβία ο Αλβανός Πρωθυπουργός Έντι Ράμα τόνισε με ιδιαίτερη έμφαση στην Πρίστινα ότι οι διμερείς οικονομικές σχέσεις Αλβανίας και Κοσσυφοπεδίου αναπτύσσονται σε στρατηγικές βάσεις και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να καθίστανται «αόρατα» τα σύνορα των δύο «χωρών».
Στο Πετς ο Ράμα εξέφρασε την πρόθεσή του για την οικονομική ενοποίηση Κοσσυφοπεδίου και Αλβανίας η οποία θα επισφραγισθεί και με δημοψήφισμα μέχρι το 2016.
Υπάρχουν πράγματι οι (χρηματο)οικονομικές προϋποθέσεις για αυτή την ιδιότυπη «αλβανική οικονομική ένωση» στα Βαλκάνια; Οι πρώτες , εκ του προχείρου, παρατηρήσεις εστιάζουν τα ακόλουθα σημεία:
- Πρακτικώς, δεν υφίστανται ουσιαστικά σύνορα ανάμεσα σε Αλβανία και Κοσσυφοπέδιο. Το Κοσσυφοπέδιο πλέον έχει ελεύθερη πρόσβαση στην Αδριατική μέσω Αλβανίας ενώ ο νέος αυτοκινητόδρομος ενοποιεί τους αλβανόφωνους πληθυσμούς και τους οδηγεί μέχρι το Δυρράχιο.
- Οι αρχές του Κοσσυφοπεδίου απορρίπτουν την σύνδεσή τους με τον αγωγό αερίου Νις-Πρίστινα και προσανατολίζονται στη διασύνδεση με τον ΤΑΡ/ΤΑΝΑΡ μέσω Αλβανίας παρά το γεγονός ότι υπάρχει ήδη σχεδιασμός για γραμμή φυσικού αερίου μέσω Βουλγαρίας μήκους 123 χλμ στον άξονα Νις-Προκούπλιε-Πρίστινα ως τμήμα του South Stream
- Στο χώρο της ενέργειας η Αλβανία και το Κοσσυφοπέδιο έχουν υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας για την κατασκευή δικτύου υψηλής τάσεως αξίας 74,5 εκ ευρώ, μήκους 241 χλμ με γερμανική χρηματοδότηση κατά το ήμισυ από την γερμανικής αναπτυξιακή τράπεζα KfW
- Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας Κοσόβου , οι ξένες επενδύσεις στο Κοσσυφοπέδιο για τους πρώτους 9 μήνες του 2013 έχουν φθάσει στα 205,4 εκ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 15% σε σχέση με το 2012. Ως κύριοι επενδυτές αναφέρονται η Τουρκία, Ελβετία, Γερμανία, Αλβανία, Αυστρία, Σλοβενία, Μ. Βρετανία και ΗΠΑ.
- Ήδη από το 2010 με τουρκική χρηματοδότηση λειτουργεί το αεροδρόμιο “Adem Jašari” καθώς έχει παραχωρηθεί για τα επόμενα 20 χρόνια στο τουρκογαλλικό κονσόρτσιουμ „Limak aeroport de Lyon”. Να υπενθυμίσουμε ότι στα εγκαίνια είχε παραβρεθεί και ο Τούρκος –τότε- Πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν , ο οποίος και είχε τονίσει ότι η Τουρκία θα υποστηρίζει την οικονομική ανάπτυξη του Κοσσυφοπεδίου. Επιπλέον, το αμερικανοτουρκικό κονσόρτσιουμ BECHTEL-ENKA κατασκεύασε τον αυτοκινητόδρομο που ενώνει Κοσσυφοπέδιο με Αλβανία.
- Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για ξένες επενδύσεις στους τομείς ακινήτων, ενέργειας,χρηματοοικονομικών υπηρεσιών,μεταφορών , τηλεπικοινωνιών, δομικών υλικών και εξόρυξης μεταλλευμάτων.
- Ιδιαίτερα σημαντικός είναι και ο ρόλος της αλβανοκοσοβάρικης διασποράς των 800.000 αλβανών που στέλνουν στο Κόσοβο εμβάσματα που σε ετήσια βάση ξεπερνούν τα 700 εκ. ευρώ
- Μεγάλο «αναπτυξιακό κεφάλαιο» στην ενοποίηση των αλβανοφώνων της βαλκανικής χερσονήσου αποτελεί και η οικονομία του διασυνοριακού οργανωμένου εγκλήματος αλλά και των δομών του οικονομικού εγκλήματος που βρίσκονται σε γραμμική σύνδεση και όχι σε πυραμιδική βάση και ελέγχονται από 20 μεγάλες οικογένειες-φατρίες που ανάμεσά τους ξεχωρίζουν οι : Keljmendi, Luka, Eljšani, Kitaj, Suma, Sulja, Babaljija
- Το Κοσσυφοπέδιο διαιρείται σε τρεις βασικές ζώνες παραβατικών δραστηριοτήτων:Στη Ντρένιτσα που μέσω Πρίζρεν, Κλιν και Ίστοκ ενώνει Μαυροβούνιο, ΠΓΔΜ στο εμπόριο όπλων, κλεμμένων οχημάτων, εμπορία ανθρωπίνων οχημάτων, τσιγάρων και καυσίμων σε συνεργασία με σκοπιανή, βουλγαρική και τσεχική μαφία. Στο Πέτς, Ντετσάνι και Ντζακόβιτσα και στη περιοχή Ντουκαντζίν όπου δραστηριοποιείται η μαφία του Μετοχίου με διασυνδέσεις στην Κεντρική Σερβία, ΠΓΔΜ και Μαυροβούνιο σε λαθρεμπόριο, διακίνηση ναρκωτικών και λαθρομετανάστευση κυρίως στον άξονα Πετς-Κούλα-Ρόζαγιε.Στην περιοχή Λάμπ στο Μετόχι όπου υπάρχουν εργαστήρια επεξεργασίας ναρκωτικών
Η οικονομία -και σε αυτή την περίπτωση- φαίνεται ότι θα προσδιορίσει τις ευρύτερες ανακατατάξεις στην περιοχή και αυτό θα πρέπει να αποτελέσει μία βασική παράμετρο στους σχεδιαστές και σημειολόγους της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.