Οι ξένες επενδύσεις είναι και Διπλωματία, είναι η εικόνα της χώρας
Καβάλα,Φεβρουάριος του 2014, λίγους μήνες πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές, διοργανώνεται συλλαλητήριο ενάντια στον αγωγό TAP. Μέχρι τότε ο TAP ήταν ένα έργο που ουδείς γνώριζε την γεωπολιτική αξία για την χώρα και πολύ περισσότερο, ουδείς γνώριζε τι επιπτώσεις είχε, και αν είχε, στο περιβάλλον και την καθημερινότητα του πολίτη. Παρόλα αυτά, σύσσωμοι οι πολιτικοί (αυτοδιοίκηση, βουλευτές, υποψήφιοι βουλευτές και υποψήφιοι πολιτευτές) της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, έδωσαν παρόν σε ένα συλλαλητήριο το οποίο ήταν η αφετηρία για έναν λαϊκισμό ο οποίος στο τέλος περιορίστηκε στην Καβάλα.
Στην πορεία από τον λαϊκισμό αυτόν απεγκλωβίστηκαν όλοι παραπάνω πολιτικοί και έμειναν να αντιδρούν μόνο κάποιες ομάδες πολιτών οι οποίες θα ικανοποιούταν τα αιτήματα τους αν η Ελληνική πλευρά της Κοινοπραξίας δεν συμπεριφερόταν απαξιωτικά και αποικιοκρατικά. Σε αυτή την περίπτωση, και ευτυχώς, το έργο ολοκληρώθηκε και η χώρα δεν εκτέθηκε.
Ο TAP, μαζί με τον Σταθμό FSRU στην Αλεξανδρούπολη, τον αγωγό IGB, την φυσική αποθήκη της Καβάλας, τον Πρίνο (Energean) στην Θάσο, τα μεταλλεία χρυσού στην Χαλκιδική, τις έρευνες για πετρέλαιο στην Ήπειρο, την Εγνατία Οδό και της σύνδεση της με όλες τις Βαλκανικές χώρες, και τέλος, τις επενδύσεις στα λιμάνια (Ηγουμενίτσα, Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Αλεξανδρούπολη)., δημιουργούν έναν συνδυασμό ξένων επενδύσεων οι οποίες δεν είναι μόνο η βάση για την αύξηση του ΑΕΠ στην Βόρεια Ελλάδα σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα, αλλά δημιουργούν συνθήκες οικονομικής διπλωματίας για την άσκηση πολιτικής στις γειτονικές χώρες.
Η συμπεριφορά απέναντι σε αυτές τις επενδύσεις δεν μπορούν πλέον να αφήνονται στην τύχη κάποιων ομάδων και πολιτικών, που τις περισσότερες φορές υποκινούνται καθαρά από μικροκομματικά συμφέροντα και στα πλαίσια μιας τάχα αντίδρασης. Οι επενδύσεις αυτές πρέπει να αξιολογούνται από μια ώριμη πολιτεία ώστε ανάλογα ώριμα να τις αξιολογούν και οι πολίτες.
Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις των ερευνών από την Repsoil στην Ήπειρο, και από την μεταλλευτική δραστηριότητα της Eldorado Gold στην Χαλκιδική. Και στις δύο περιπτώσεις, ειδικά σε αυτή της Eldorado το κράτος μέσα από δικαστήρια, την νομιμότητα δηλαδή, έχει αποφασίσει για τις δραστηριότητες.
Στην Ήπειρο, μια ομάδα πολιτών, με οικολογικές ευαισθησίες, θεωρεί ότι οι έρευνες αυτές θα προκαλέσουν σεισμική δραστηριότητα, όταν η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται στην περιοχή είναι από τις πιο σύγχρονες. Την ίδια στιγμή, λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα, μερικά μέτρα από τα Ελληνοαλβανικά σύνορα, η SHELL, κάνει τις δικές έρευνες στην Αλβανία. Οι επιστήμονες έχουν αποδείξει ότι από τις έρευνες αυτές προκαλείται τέτοια σεισμική δραστηριότητα, όση δραστηριότητα προκαλεί μια καρφίτσα που θα πέσει πάνω σε ένα όγκο από άχυρα. Οι αντιδράσεις και απαίτηση των πολιτών (ειδικά όσων ζούνε εκεί και όχι όσων μεταναστεύουν μόνο για την αντίδραση) να ενημερωθούν για την ασφάλεια της επένδυσης είναι απαραίτητη και υποχρεωτική από τους επενδυτές. Όμως, οι αντιδράσεις με καταστροφές των μηχανημάτων, γραφείων, οχημάτων ακόμα και ελικοπτέρων, είναι αντιδράσεις που βλέπουμε σε χώρες που έχει καταλυθεί το πολίτευμα.
Ακόμα χειρότερη είναι η εικόνα που βγάζει προς τα έξω και τους υποψήφιους επενδυτές η κατάσταση στην Χαλκιδική. Εδώ και 10 χρόνια, η Eldorado Gold, μια Καναδική εταιρεία η οποία υπόκειται αυστηρά στην νομοθεσία της χώρας της ακόμα και όταν δραστηριοποιείται στο εξωτερικό, και τα Ελληνικά δικαστήρια έχουν αποφασίσει ότι η εξόρυξη της είναι σύμφωνη με την Ελληνική νομοθεσία, εξακολουθεί να δυσκολεύεται να λειτουργήσει λόγω του λαϊκισμού (σε μικρότερο βαθμό πλέον) των πολιτικών, και λόγω της ανωριμότητας των πολιτών.
Ας μην απαιτήσουμε από τους πολίτες να κατανοήσουν τι σημαίνουν για την χώρα οι επενδύσεις αυτές, αλλά ας ζητήσουμε από τους πολίτες να αποφασίσουν αν ζούνε σε χώρα με νόμους, που στην περίπτωση της Eldorado Gold ξεκίνησε την επένδυση της με αυτούς (τους νόμους)
Η ΚΥΑ του 2011 (Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων -ΑΕΠΟ) που επικυρώνει τους περιβαλλοντικούς όρους του έργου, εως και σήμερα έχουν εκδοθεί δεκαοκτώ θετικές αποφάσεις από το Συμβούλιο της Επικρατείας, το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο με τη γνωστή του εστίαση στην προστασία του περιβάλλοντος. Επιπλέον, δύο πρόστιμα που επιβλήθηκαν εις βάρος της εταιρείας το 2016 για υποτιθέμενες περιβαλλοντικές παραβάσεις ακυρώθηκαν ως παράνομα στο σύνολό τους από τα Διοικητικά Δικαστήρια. Τέλος, η εταιρεία δικαιώθηκε και στη διαιτησία με το Ελληνικό Δημόσιο
Η παραπάνω παράγραφος, είναι το κράτος, δεν είναι μια εταιρεία που κάνει ότι θέλει , ότι της κατέβει, και ότι νομίζει. Από την απέναντι πλευρά, έχουμε πολίτες που αντιδρούν πλέον όχι στην εταιρεία, αλλά στις αποφάσεις του κράτους.
Δεν είναι το μέγεθος της επένδυσης, δεν είναι οι 1600 εργαζόμενοι οι οποίοι μπορούν και να διπλασιαστούν, δεν είναι καν τα έσοδα για το κράτος. Η συμπεριφορά της Ελληνικής Πολιτείας και των Ελλήνων απέναντι σε κάθε τέτοια επένδυση, θα καθορίσει σε ποιες χώρες θα μεταφερθούν οι δυναμικές επενδύσεις. Αν εξαιρέσουμε την σημασία που έχει το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης,ο TAP και η Εγνατία οδό για την Ενεργειακή Διαφοροποίηση της Ευρώπης, αν εξαιρέσουμε τέλος την σημασία των ναυπηγείων για τους Αμερικανούς, όλες οι άλλες επενδύσεις μπορούν με λιγότερο κόστος (όχι οικονομικό) να μεταφερθούν στο εσωτερικό τον Βαλκανίων.
Αυτό δεν θα συμβεί όμως, και δεν θα συμβεί όχι γιατί οι εταιρείες εξαργυρώνουν την υποχρέωση τους στον “Ελληνικό Πολιτισμό” και τα “Φώτα”, αλλά γιατί έχει αποφασισθεί η Ελλάδα να αποτελέσει και για τα επόμενα 100 χρόνια ‘”Γραμμή Ειρήνης”, και αυτή την φορά για τα Βαλκάνια.
Οι επενδύσεις στην Βόρεια Ελλάδα έχουν πλέον ειδική σημασία για την χώρα και το μέλλον της, το έχει καταλάβει η πολιτική και οι πολιτικοί, πρέπει να το καταλάβει η τοπική αυτοδιοίκηση, και τέλος, πρέπει να ωριμάσουν και να το καταλάβουν και πολίτες.
Συμπεριφορές όπως αυτή του Δημάρχου Αλεξανδρούπολης κ.Λαμπάκη ο οποίος κάλεσε τους δημοσιογράφους σε συνάντηση που είχε με εκπροσώπους εταιρείας για να τον ενημερώσουν, δεν έχουν θέση στο ραντεβού που έχει ξανά με την ιστορία η χώρα. Ο Δήμαρχος θα έπρεπε να ενημερωθεί, να διαβάσει τους νόμους, να ζητήσει συμβουλές, και να πράξει με αυτά το καλύτερο για τους πολίτες του.
Χαρακτηριστική είναι η πορεία της Energean, μια εταιρεία που από το 1974 κάνει εξόρυξη ανάμεσα στην Καβάλα και την Θάσο, δεν έχει δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα με το περιβάλλον αφού πληρεί 100% την αυστηρή Ελληνική νομοθεσία, και έχει φτάσει σήμερα που γράφονται αυτές οι γραμμές, να αποτελεί βασικό παράγοντα στις ενεργειακές εξελίξεις , από την Θάσο, στην Ανατολική Μεσόγειο, στο Ισραήλ, την Αίγυπτο, στο Μαυροβούνιο και με την τελευταία συμφωνία της, σε όλο το κόσμο. Αυτό δεν έγινε τυχαία, έγινε με την επιμονή της εταιρείας, των τοπικών παραγόντων, και κυρίως, των πολιτών, που δεν είδαν την καταστροφή (ειδικά όσοι ασχολούνται με τον τουρισμό) αλλά την ευκαιρία.
Άραγε, όσοι δικαιολογημένα έχουν ανησυχίες στην Ιερισσό για τα μεταλλεία, γνωρίζουν τι θα συνέβαινε σε ένα ατύχημα στις εξορύξεις του Πρίνου και τι επιπτώσεις θα είχε στην παραλιακή τους ζώνη; Η απάντηση είναι απλή, χειρότερες από τις μεταλλευτικές δραστηριότητες, αλλά τόσο η Ελληνική νομοθεσία, όσο και η ίδια η εταιρεία δεν άφησαν και δεν πρόκειται να αφήσουν να συμβεί.