Η ιταλική ΕΝΙ δεν εγκαταλείπει την κυπριακή ΑΟΖ – Επιστρέφει στα τεμάχια 2, 3 και 9

Η ιταλική ΕΝΙ δεν εγκαταλείπει την κυπριακή ΑΟΖ, παρά την άσχημη εμπειρία της τον Φεβρουάριο του 2018 στο τεμάχιο 3, μετά την εμπλοκή που προκάλεσαν τουρκικά πολεμικά πλοία και την επ’ αόριστον αναβολή της γεώτρησης στον στόχο Σουπιά. Πληροφορίες του «Πολίτη» αναφέρουν ότι με απόφασή του προ δεκαημέρου το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε αίτημα της ιταλικής εταιρείας για ανανέωση για έναν χρόνο των συμβολαίων αναλογικού καταμερισμού εσόδων στα τεμάχια 2, 3 και 9. Τα υφιστάμενα συμβόλαια που δεσμεύουν το κράτος και την εταιρεία υπογράφηκαν τον Ιανουάριο του 2013 μετά τον δεύτερο γύρο αδειοδότησης και λήγουν εντός των ημερών. Η ανανέωση περιλαμβάνει και κάποιες τροποποιήσεις επί του αρχικού συμβολαίου.

Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αποκτά πρόσθετη σημασία και έχει επιχειρησιακές και πολιτικές προεκτάσεις, καθώς η παράταση της αξιοποίησης των συγκεκριμένων τεμαχίων από την ΕΝΙ φέρνει εκ των πραγμάτων πιο κοντά την υλοποίηση της πρόθεσης της γαλλικής Total να επεκτείνει την παρουσία της στην κυπριακή ΑΟΖ, με πιο πιθανό πλέον το σενάριο να αποκτήσει το ήμισυ των δικαιωμάτων και στα τεμάχια 2, 3 και 9, παρότι δεν υπάρχουν τελικές αποφάσεις επί τούτου.

Επιστροφή στη Σουπιά

Για την κυβέρνηση είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι η ΕΝΙ επιθυμεί μια νέα ευκαιρία για εξάντληση όλων των προοπτικών για αναζήτηση υδρογονανθράκων στα τρία τεμάχια, παρόλο ότι προηγήθηκαν δύο ανεπιτυχείς γεωτρήσεις στο τεμάχιο 9 και μία ατελέσφορη προσπάθεια στο τεμάχιο 3, όπου για πρώτη φορά η Τουρκία παρεμπόδισε μέχρι τέλους γεώτρηση για λογαριασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας και συνεργατών της. Αν και δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση για τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει η ENI με την παράταση του συμβολαίου μέχρι τον Ιανουάριο του 2020, θεωρείται βέβαιο ότι ο στόχος Σουπιά, στο τεμάχιο 3, παραμένει στις προτεραιότητες, τόσο του κράτους, όσο και της εταιρείας. Αυτό σημαίνει ότι εντός του 2019 ή αρχές του 2020 θα πρέπει να αναμένεται η επανάληψη της επιχείρησης για τη συγκεκριμένη γεώτρηση. Νοουμένου ότι ήδη πραγματοποιήθηκαν πολλές έρευνες από την εταιρεία για τις δυνατότητες στα τρία τεμάχια και επιλέχθηκε από το 2017 ως ελκυστικός στόχος η Σουπιά, θεωρείται σχεδόν δεδομένο ότι ο στόχος δεν θα εγκαταλειφθεί, ανεξαρτήτως της προσπάθειας της τουρκικής κυβέρνησης και του καθεστώτος στα κατεχόμενα να αμφισβητήσουν τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας σε αυτό. Ενδεχόμενη εγκατάλειψη του συγκεκριμένου τεμαχίου/στόχου θα συνέβαλλε στο οριστικό «γκριζάρισμά» του, κάτι που δεν είναι διατεθειμένη να δεχθεί η κυβέρνηση.

Πιο κοντά η Total

Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη η εκφρασθείσα, εντός του 2018, επιθυμία της γαλλικής Total να επεκτείνει τη δραστηριότητά της στην αναζήτηση υδρογονανθράκων στη νότια ΑΟΖ της Κύπρου. Αυτό πολύ πιθανό να οδηγήσει, νωρίς εντός του 2019, σε απόφαση συνεργασίας του γαλλικού κολοσσού με την ENI και για τα τεμάχια 2, 3 και 9, αφού πλέον οριστικοποιήθηκε η ανανέωση του συμβολαίου της ιταλικής εταιρείας και υπάρχει αντικείμενο συνεργασίας. Σε τέτοια περίπτωση, οι δύο εταιρείες θα πρέπει να υποβάλουν κοινό αίτημα στο Υπουργείο Ενέργειας, ώστε να προωθηθεί απόφαση για έγκρισή του από το Υπουργικό Συμβούλιο. Θεωρείται δεδομένο ότι η κυβέρνηση ευνοεί μια τέτοια προοπτική, τόσο για επιχειρησιακούς λόγους (η συνεργασία των δύο εταιρειών αυξάνει τις δυνατότητες επιτυχίας λόγω της συνένωσης/συνεκμετάλλευσης των εμπειριών και της βάσης δεδομένων τους από προηγούμενες έρευνες και γεωτρήσεις) αλλά και για γεωπολιτικούς λόγους. Αν οι προθέσεις Total-ΕΝΙ για επέκταση της συνεργασίας τους στην κυπριακή ΑΟΖ ευοδωθούν, η γεώτρηση στον στόχο Σουπιά είναι προφανές ότι θα πραγματοποιηθεί από την εν λόγω κοινοπραξία και όχι μόνο από την ΕΝΙ, με ό,τι αυτό δυνατό να σημαίνει επί της θαλάσσης.

Περιμένουν για το 7

Ήδη, η κοινοπραξία απέκτησε τα δικαιώματα ερευνών και εκμετάλλευσης στα τεμάχια 6, 11 και 8 και όπως γράφουμε παραπλεύρως αυξάνονται πλέον οι πιθανότητες να συνεργαστούν και στα τεμάχια 2, 3 και 9. Η κοινοπραξία (με διαχειριστές τους Γάλλους) πραγματοποίησε ήδη μια (ανεπιτυχή αλλά πολύ χρήσιμη) γεώτρηση στο 11 και εξετάζει τα περιθώρια για ακόμα μία στο ίδιο τεμάχιο, ενώ επιτυχής ήταν η γεώτρηση στο τεμάχιο 6 και τον στόχο Καλυψώ, ο οποίος εκτιμάται ότι «κρύβει» απόθεμα όσο και αυτό του Αφροδίτη (κοντά στα 4 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια), χωρίς αυτό να έχει ανακοινωθεί δεσμευτικά. Προς τα τέλη του 2019 ή εντός του 2020 είναι πιθανό να πραγματοποιηθεί επιβεβαιωτική γεώτρηση για το Καλυψώ, είτε εντός του τεμαχίου 6, είτε –το πιθανότερο– εντός του τεμαχίου 7, στο οποίο εκτείνεται ο συγκεκριμένος ταμιευτήρας. Για να μπορέσουν οι δύο εταιρείες να δραστηριοποιηθούν στο τεμάχιο 7 θα πρέπει το Υπουργικό Συμβούλιο να εγκρίνει την πρότασή τους για απόκτηση των δικαιωμάτων εκμετάλλευσής του. Η πρόταση εξετάζεται στο παρόν στάδιο από τη Συμβουλευτική Επιτροπή Υδρογονανθράκων, η οποία αναμένεται σύντομα να υποβάλει σχετική εισήγηση στον υπουργό Ενέργειας, όπως προβλέπει η νομοθεσία. Ο Γιώργος Λακκοτρύπης θα υποβάλει με τη σειρά του εισήγηση στο Υπουργικό Συμβούλιο, ώστε να τον εξουσιοδοτήσει να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις με τους αιτητές για τελική συμφωνία. Η διαδικασία εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί εντός του πρώτου τριμήνου του 2019.
Στις προτεραιότητες των δύο εταιρειών είναι και η πραγματοποίηση γεώτρησης, επίσης τέλη ’19, αρχές ’20, στο τεμάχιο 8, περιφερειακά του υποθαλάσσιου όρους Ερατοσθένης.