Η HALKBANK συνεχίζει να απασχολεί τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις

Αρκετά σοβαρά θέματα παραμένουν εκκρεμή στη νομική/δικαστική ατζέντα των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, όπως προκύπτει από δηλώσεις και δύο πλευρών μετά τη χθεσινή συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Μάικ Πομπέο και Μεβλούτ Τσαβούσουγλου στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Από μέρους του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών εγέρθηκε στις δηλώσεις του η ανάγκη απελευθέρωσης των «άδικα κρατουμένων μελών του επιτόπιου προσωπικού (της αμερικανικής πρεσβείας) και Αμερικανών πολιτών, συμπεριλαμβανομένου και του επιστήμονα της ΝΑΣΑ».

Από την πλευρά του κ. Τσαβούσογλου, τέθηκε θέμα έκδοσης Γκιουλενιστών που βρίσκονται στις ΗΠΑ (σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες έδωσε κατάλογο με 84 ονόματα), ωστόσο όπως προκύπτει από τις δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, υπάρχει σοβαρό ζήτημα με την τράπεζα HALKBANK, ο υποδιοικητής της οποίας, Χακάν Ατίλα, κρίθηκε ένοχος από αμερικανικό δικαστήριο και καταδικάστηκε σε φυλάκιση 32 μηνών. Σε χθεσινές του δηλώσεις προς Τούρκους δημοσιογράφους, ο κ. Τσαβούσογλου ζήτησε να εφαρμοστεί στην περίπτωση του Ατίλα η διμερής συμφωνία ΗΠΑ-Τουρκίας, ώστε ο Τούρκος τραπεζίτης να εκτίσει το υπόλοιπο της ποινής του στην πατρίδα του.

Ο κ. Τσαβούσογλου παραδέχθηκε την ίδια στιγμή πως υπάρχει μία έρευνα για την HALKBANK από το ελεγχόμενο από το υπουργείο Οικονομικών Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων (Office of Foreign Assets Control (OFAC)), αλλά και μία δεύτερη ανεξάρτητη έρευνα του γραφείου του Ομοσπονδιακού Εισαγγελέα της Νότιας Περιφέρειας Νέας Υόρκης (Μανχάταν). Μάλιστα, όπως έγραψε ο τουρκικός Τύπου στις αρχές Νοεμβρίου, το θέμα συζήτησαν οι πρόεδροι Ερντογάν και Τραμπ σε τηλεφωνική επικοινωνία και ο Αμερικανός πρόεδρος υποσχέθηκε να το επιλύσει. Όμως, η υπόσχεση Τραμπ δεν δεσμεύει το γραφείο του ομοσπονδιακού εισαγγελέα του Μανχάταν, ο οποίος μάλιστα – σύμφωνα με ανταπόκριση του Ρόιτερς – ετοιμάζεται να ανακοινώσει άμεσα νέο κατηγορητήριο σε βάρος της τουρκικής τράπεζας.

«Στις συναντήσεις με το υπουργείο Δικαιοσύνης» ανέφερε ο κ. Τσαβούσογλου «είπαμε ξεκάθαρα στους Αμερικανούς τι μπορούν να κάνουν, σύμφωνα με ισχύοντες αμερικανικούς κανονισμούς και νόμους. Επίσης, δώσαμε γραπτώς αυτές τις πληροφορίες. Όπως προανέφερα, το γραφείο του ομοσπονδιακού εισαγγελέα ακολουθεί μία διαδικασία και υπάρχει επίσης το υπουργείο Δικαιοσύνης, το οποίο έχει ρόλο σ’ αυτό. Η διαδικασία στο υπουργείο Δικαιοσύνης σχετίζεται με διοικητικά διαδικαστικά θέματα. Από την άλλη, είναι επίσης καθαρό ότι η HALKBANK δεν παραβίασε τις κυρώσεις κατά του Ιράν». Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου στήριξε την άποψή του στο γεγονός ότι η ποινή που επιβλήθηκε στον καταδικασθέντα Τούρκο τραπεζίτη ήταν ελαφριά και προειδοποίησε ότι αν οι υποθέσεις αυτές δεν κλείσουν τώρα, θα δοθεί η εικόνα πως έχουν πολιτικά κίνητρα.

Πάντως, σε ανάλογες διώξεις που έχουν ασκηθεί σε βάρος ξένων τραπεζών, είτε από την αμερικανική Δικαιοσύνη, είτε από αμερικανικές ομοσπονδιακές Αρχές, τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν ήταν τεράστια. Χαρακτηριστική η συμφωνία στην οποία κατέληξαν τον Ιανουάριο του 2017 η Deutchbank με το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης, καταβάλλοντας πρόστιμο 600 εκατομμυρίων δολαρίων, το πρόστιμο 200 εκατομμυρίων που κατέβαλε η ίδια τράπεζα ένα χρόνο αργότερα για χειραγώγηση μετοχών της Γουόλ Στριτ και το πρόστιμο – μαμούθ των 7 δισεκατομμυρίων το 2015, για πώληση «τοξικών ομολόγων».