Η επόμενη μέρα αν κλείσουν τα βόρεια σύνορα

«Μας περιμένουν πολύ δύσκολες, πολύ δραματικές ημέρες. Γι’ αυτό και πρέπει να ενισχύσουμε τους υπάρχοντες διαύλους επικοινωνίας και -ει δυνατόν- να δημιουργήσουμε νέους». Η αποστροφή ανήκει στον κ. Ντάρκο Ανγκέλοφ, επικεφαλής της διπλωματικής αποστολής της ΠΓΔΜ στην Αθήνα. Ο διπλωμάτης από τη γειτονική χώρα επαναλαμβάνει μετ’ επιτάσεως ότι τα Σκόπια δεν επιθυμούν το κλείσιμο των συνόρων, ωστόσο η αγωνία στον τόνο της φωνής του είναι εμφανής. Η ΠΓΔΜ καλείται να διαχειριστεί καθημερινά κατά μέσο όρο πάνω από 2.500 πρόσφυγες.

Τους τελευταίους μήνες έχει μπει στο επίκεντρο ενδιαφέροντος όλων των χωρών που βρίσκονται κατά μήκος του «βαλκανικού διαδρόμου», ώς την Κεντρική Ευρώπη. Ολες οι κυβερνήσεις από την Αυστρία, την Τσεχία, την Ουγγαρία, τη Σερβία, την Κροατία, τη Σλοβενία και τη Σλοβακία, έχουν αποστείλει στα Σκόπια βοήθεια σε άνδρες και τεχνογνωσία.

Στο πίσω μέρος του μυαλού των πρωθυπουργών από αυτές τις χώρες υπάρχει μια λύση: Να κλείσουν τα σύνορα. Ηδη φαίνεται ότι οι προετοιμασίες για την Πολυεθνική Δύναμη η οποία θα εδρεύει στην είσοδο Γευγελής-Ειδομένης είναι σε πολύ προχωρημένο στάδιο. Πρόκειται για μια εξέλιξη η οποία προκαλεί εφιάλτες στα Σκόπια, καθώς είναι ακόμη νωπές οι μνήμες από την τελευταία φορά που προσπάθησαν να κρατήσουν τα σύνορα με το Κόσοβο κλειστά, το 1999, όταν η ΠΓΔΜ μετατράπηκε σε ένα τεράστιο στρατόπεδο με 400.000 πρόσφυγες μέσα στα σύνορά της. Στα Σκόπια φοβούνται, επίσης, ότι το κλείσιμο των συνόρων θα επιδεινώσει ραγδαία και τις οικονομικές σχέσεις με την Αθήνα, έναν από τους σημαντικότερους εμπορικούς εταίρους της γειτονικής χώρας.

Καραντίνα

Τι θα γίνει σε περίπτωση που σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποφασιστεί τελικά το κλείσιμο των βορείων συνόρων της Ελλάδας; Θα εγκλωβιστούν από την ερχόμενη άνοιξη μερικές εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, οι οποίοι θα προωθούνται και θα συνωστίζονται στα βόρεια σύνορα περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή να τα περάσουν.

Πόλεις όπως η Θεσσαλονίκη, το Κιλκίς, η Φλώρινα, οι Σέρρες, η Κομοτηνή θα πλημμυρίσουν με πεινασμένους ανθρώπους αποφασισμένους να κάνουν τα πάντα για να φτάσουν στις χώρες προορισμού τους στην Ευρώπη, μιας και κανένας εξ αυτών δεν θα θέλει να μείνει στην Ελλάδα. Ποιος και πώς θα εμποδίσει αν μερικές χιλιάδες ή έστω εκατοντάδες εξ αυτών αποφασίζουν πάνω στην απελπισία τους να εφορμούν καθημερινά στην κοιλάδα του Αξιού μέσω της Ειδομένης για να περάσουν στα Σκόπια ή διά του Προμαχώνα στη Βουλγαρία;

Η ελληνική πλευρά δεν θα έχει πλέον κανέναν λόγο, ούτε θα μπορεί, να επιχειρεί να τους εμποδίσει, αφού θα βρίσκεται σε «καραντίνα» από τους Ευρωπαίους και θα έχει μετατραπεί σε «αποθήκη ψυχών», η οποία θα πρέπει να εκτονωθεί.

Οι κάκιστες σχέσεις των Αθηνών με τις χώρες που προωθούν τη λύση των κλειστών συνόρων έχει φανεί σε μια σειρά περιστάσεων το τελευταίο χρονικό διάστημα. Ενδεικτικό, το επεισόδιο που έγινε πίσω από τις κλειστές πόρτες της άτυπης Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. που συγκλήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στο Αμστερνταμ.

«Μας κάνετε delivery τους πρόσφυγες» είπε ο Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών, Πέτερ Σιγιάρτο, απευθυνόμενος στον Ελληνα ομόλογό του, Νίκο Κοτζιά. Ο υπουργός Εξωτερικών, εμφανώς ενοχλημένος, απάντησε στον κ. Σιγιάρτο ότι οι χώρες της Ευρώπης, μετά την εξέγερση της Βουδαπέστης το 1956 υποδέχθηκαν 200.000 πρόσφυγες που έφυγαν προκειμένου να γλιτώσουν από τη σοβιετική καταστολή. Λίγο νωρίτερα, ο κ. Κοτζιάς σχολίαζε δηκτικά το γεγονός ότι στην αίθουσα των συνεδριάσεων κατέφθανε τελευταίος και αργοπορημένος, ο νεότερος απ’ όλους, ο υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτζ.

Περιοδείες

Ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών περιόδευσε στην περιοχή, επισκέφθηκε και τα Σκόπια, ενισχύοντας τις ελληνικές ανησυχίες. Τις προηγούμενες ημέρες μια κεντροευρωπαϊκή τουρνέ (Αυστρία, Σλοβακία, Ουγγαρία) έκανε και ο υπουργός αναπληρωτής Εξωτερικών κ. Ν. Ξυδάκης, όπου απλώς διαπίστωσε την τεράστια διαφορά αντιλήψεων που υπάρχει.

Η αμήχανη, αν όχι άβολη, αντιμετώπιση της Ελλάδας από αυτές τις χώρες ήταν σαφής και κατά την επίσκεψη του Τσέχου υπουργού Εξωτερικών στην Αθήνα την περασμένη Πέμπτη. Ο κ. Λιούμπομιρ Ζαοράλεκ στάθμευσε στην Αθήνα (έπειτα από στάσεις σε Τουρκία και Σκόπια) προκειμένου να δείξει ότι η Πράγα επιθυμεί να ξεπεράσει το αρνητικό κλίμα που δημιουργήθηκε στις σχέσεις των δύο χωρών τον Δεκέμβριο (όταν ο πρόεδρος της Τσεχίας δήλωνε ότι η χώρα του θα μπει στο ευρώ την ημέρα που θα βγει η Ελλάδα). Ωστόσο, το κλίμα παραμένει βαρύ και ο κ. Κοτζιάς δεν φαίνεται πρόθυμος να αποδεχθεί την πρόσκληση για ανταπόδοση της επίσκεψης…