Η ΕΕ και απειλεί με νέες κυρώσεις την Λευκορωσία

Χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν σήμερα στο Μινσκ, αποτίοντας φόρο τιμής σε έναν Λευκορώσο καλλιτέχνη, ο οποίος πέθανε στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας μετά την σύλληψή του από την αστυνομία, την ώρα που η χώρα συγκλονίζεται από ένα άνευ προηγουμένου κίνημα διαμαρτυριών κατά του προέδρου της Αλεξάντερ Λουκασένκο.

Ο Ρομάν Μπονταρένκο, ένας ζωγράφος ηλικίας 31 ετών, συνελήφθη από την αστυνομία την Τετάρτη έπειτα από διαπληκτισμό ανάμεσα σε κατοίκους και άτομα που αφαιρούσαν κορδέλες κόκκινες και λευκές –τα χρώματα της αντιπολίτευσης– που ήταν κρεμασμένες στην αυλή ενός συγκροτήματος κατοικιών σε περιοχή που έχει μετατραπεί σε σύμβολο του κινήματος αμφισβήτησης κατά του προέδρου Λουκαασένκο.

Σε ανακοίνωσή της, η λευκορωσική επιτροπή έρευνας, η οποία επιβεβαίωσε σήμερα τον θάνατο του καλλιτέχνη, δηλώνει ότι, όταν συνελήφθη, ο νεαρός άνδρας έφερε “σωματικά τραύματα”.

Αυτός στη συνέχεια οδηγήθηκε σε αστυνομικό τμήμα και μετά, καθώς η κατάστασή του επιδεινώθηκε, σε νοσοκομείο όπου επιβεβαιώθηκε, σύμφωνα με τις λευκορωσικές αρχές, “δηλητηρίαση από αλκοόλ”. Ο Ρομάν Μπονταρένκο πέθανε την επόμενη ημέρα της σύλληψής του.

Γιατροί που ρωτήθηκαν υπό καθεστώς ανωνυμίας από τον ανεξάρτητο ιστότοπο πληροφόρησης Tut.by απέρριψαν το συμπέρασμα αυτό σήμερα, υποστηρίζοντας ότι το θύμα δεν έφερε ίχνη αλκοόλ στο αίμα του. Ο νεαρός ζωγράφος, ο οποίος όταν μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο βρισκόταν σε κώμα, έφερε σοβαρές εγκεφαλικές κακώσεις και αιματώματα, σύμφωνα με τους γιατρούς, σημάδια πως είχε πιθανόν ξυλοκοπηθεί. 

Η ανακοίνωση του θανάτου του χθες, Πέμπτη, το βράδυ στα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης προκάλεσε μεγάλη συγκίνηση στην Λευκορωσία, η οποία συγκλονίζεται από τις αρχές Αυγούστου από ένα ιστορικό κίνημα αμφισβήτησης κατά του προέδρου της.
Δεκάδες ανθοδέσμες και κεριά αποτέθηκαν στην αυλή του κτιρίου όπου σημειώθηκε το περιστατικό και στους περισσότερους λογαριασμούς αντιπολιτευόμενων στο Telegram, το οποίο χρησιμοποιούν πολύ οι διαδηλωτές στη Λευκορωσία, ο χώρος στον οποίο υπάρχει η φωτογραφία προφίλ του χρήστη είχε καλυφθεί με μαύρο σε ένδειξη πένθους.
Η ηγετική φυσιογνωμία της αντιπολίτευσης Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια καταδίκασε τον θάνατο “ενός αθώου” και ζήτησε να σχηματιστούν ανθρώπινες αλυσίδες και να τηρηθεί σήμερα σιγή ενός λεπτού στις 12:00 τοπική ώρα σε κάθε αυλή συγκροτημάτων κατοικιών στη χώρα.
“Θα το κάνουμε για έναν άνδρα που θανατώθηκε επειδή ήθελε να ζήσει σε μια ελεύθερη χώρα”, ανέφερε η Τιχανόφσκαγια, η οποία έχει διαφύγει στη Λιθουανία, στην ανακοίνωσή της.
Μετά το αίτημά της, εκατοντάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν σήμερα στην περιοχή στην οποία βρίσκεται η αυλή του κτιρίου στο οποίο συνελήφθη ο νεαρός καλλιτέχνης.  Η επονομαζόμενη πλέον “Πλατεία των Αλλαγών”, η οποία έχει μετατραπεί τον τελευταίο καιρό σε συμβολικό τόπο της αντιπολίτευσης, είναι καλυμμένη από μηνύματα κατά του Λουκασένκο και κόκκινες και λευκές κορδέλες, τις οποίες απομακρύνουν τακτικά οι αρχές.
Παράλληλα με την συγκέντρωση αυτή, στο Μινσκ πλήθη διαδηλωτών σχημάτισαν σήμερα και ανθρώπινες αλυσίδες κατά μήκος πολλών μεγάλων λεωφόρων, σύμφωνα με εικόνες που μετέδωσαν μέσα της αντιπολίτευσης.
Πολλοί διαδηλωτές κρατούσαν κόκκινες και λευκές σημαίες, ενώ άλλοι κυμάτιζαν μαύρες κορδέλες στον ουρανό ή έκαναν το σήμα της νίκης στους αυτοκινητιστές που κορνάριζαν σε ένδειξη υποστήριξης.

Παρόμοιες εκδηλώσεις φόρου τιμής στον νεαρό καλλιτέχνη πραγματοποιήθηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις της χώρας, παραμονές της μεγάλης κυριακάτικης διαδήλωσης κατά του Λουκασένκο. Ο υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας Λίνας Λινκεβίτσιους καταδίκασε αυτή την “ωμότητα του καθεστώτος” στη Λευκορωσία, δηλώνοντας “συγκλονισμένος” από τον θάνατο του νεαρού καλλιτέχνη.

Από τότε που ξέσπασε το κίνημα αυτό αμφισβήτησης κατά του Λουκασένκο, τουλάχιστον 4 άνθρωποι έχουν επισήμως χάσει τη ζωή τους στις διαδηλώσεις ή μετά την σύλληψή τους. Υπάρχουν ωστόσο κι άλλοι ύποπτοι θάνατοι που αφήνουν να εννοηθεί ότι ο απολογισμός των νεκρών είναι μεγαλύτερος.

Χιλιάδες διαδηλωτές έχουν εξάλλου συλληφθεί κατά τις μεγάλες πορείες διαμαρτυρίας που έχουν διοργανωθεί στη χώρα και δεκάδες από αυτούς έχουν υποστεί βασανιστήρια κατά την κράτησή τους.

Νέες διαδηλώσεις αναμένεται να πραγματοποιηθούν την Κυριακή στη Λευκορωσία, μολονότι ο αριθμός των διαδηλωτών έχει μειωθεί τις τελευταίες εβδομάδες λόγω των αστυνομικών πιέσεων και της αδιαλλαξίας του προέδρου Λουκασένκο.
Ο Λουκασένκο, έχοντας την υποστήριξη της Μόσχας, αρνείται να εγκαταλείψει την εξουσία και προβλέπει μόνον αόριστες συνταγματικές μεταρρυθμίσεις για να καθησυχάσει τους διαδηλωτές.

Καταδίκη από την ΕΕ και απειλή νέων κυρώσεων

Η ΕΕ καταδίκασε σήμερα τον θάνατο του Λευκορώσου καλλιτέχνη και απείλησε με την επιβολή νέων κυρώσεων κατά των υπευθύνων της καταστολής στη χώρα αυτή. Ο θάνατος του ζωγράφου είναι “το σκανδαλώδες και αποτρόπαιο αποτέλεσμα των ενεργειών των λευκορωσικών αρχών” και “η ΕΕ είναι έτοιμη να επιβάλει επιπλέον κυρώσεις”, αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν θέλησε να διευκρινίσει το είδος των κυρώσεων που μπορεί να αποφασιστούν από τα κράτη μέλη.
Η ΕΕ έχει ήδη επιβάλει κυρώσεις στον πρόεδρο Λουκασένκο, τον γιο του Βίκτορ και σε 53 μέλη του περιβάλλοντός τους, μεταξύ των οποίων πολλοί υπουργοί και οι αρχηγοί των σωμάτων της αστυνομίας, που θεωρούνται υπεύθυνοι για την καταστολή της αμφισβήτησης των αποτελεσμάτων των προεδρικών εκλογών της 9ης Αυγούστου που χαρακτηρίστηκαν “πλαστά” από την ΕΕ.

Σε όλους αυτούς απαγορεύτηκε η διαμονή στην ΕΕ, ενώ επιβλήθηκε πάγωμα των περιουσιακών τους στοιχείων στις χώρες μέλη.
“Αναμένουμε από τις αρχές της Λευκορωσίας να δώσουν τέλος στη βία και στις διώξεις, να αφήσουν αμέσως ελεύθερους και άνευ όρων όλους όσοι κρατούνται αυθαίρετα, συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών κρατουμένων, και να πραγματοποιήσουν βαθειές και διαφανείς έρευνες για όλες τις παραβιάσεις και όλες τις καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να ζητήσουν από τους υπευθύνους να λογοδοτήσουν”, καταλήγει ο Μπορέλ στην ανακοίνωσή του.