Η διεθνής πίεση και ο αριθμός των θυμάτων στη Γάζα συνέβαλαν στην αλλαγή στάσης του Μπάιντεν αναφορικά με τον πόλεμο

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και η ομάδα του έχουν αλλάξει σημαντικά τη ρητορική τους αναφορικά με τον πόλεμο Ισραήλ- Χαμάς τις τελευταίες ημέρες και, ενώ αρχικά υπογράμμιζαν την αμέριστη υποστήριξή τους στο Ισραήλ, πλέον δίνουν έμφαση στην ανάγκη να προστατευθούν οι άμαχοι Παλαιστίνιοι στη Γάζα ενόψει και της χερσαίας επιχείρησης του ισραηλινού στρατού. 

Ο Μπάιντεν δεν έχει μετακινηθεί από τη θεμελιώδη του αρχή ότι το Ισραήλ έχει δικαίωμα στην αυτοάμυνα και ευθύνη να υπερασπιστεί τον εαυτό του μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου που κόστισε τη ζωή σε 1.400 ανθρώπους στο νότιο τμήμα της χώρας, σημειώνουν σύμβουλοί του. 

Όμως ο γρήγορα αυξανόμενος αριθμός των νεκρών Παλαιστινίων, η δυσκολία να απελευθερωθούν οι όμηροι που κρατά η Χαμάς και οι ολοένα και πιο έντονες επικρίσεις των αραβικών χωρών, Ευρωπαίων εταίρων και κάποιων Αμερικανών έχουν ωθήσει την ομάδα του Μπάιντεν να στηρίξει την επιβολή ανθρωπιστικής εκεχειρίας στη Γάζα και να επικεντρωθεί στην παροχή βοήθειας στους Παλαιστινίους, έχουν επισημάνει πολλές πηγές εντός και εκτός της κυβέρνησης. 
Αξιωματούχος του Λευκού Οίκου σημείωσε ότι η αλλαγή ρητορικής βασίζεται “ στα γεγονότα επί του πεδίου” στη Γάζα, όπου η ανθρωπιστική κρίση επιδεινώνεται, και “ στις συζητήσεις με χώρες από όλο τον κόσμο” που έχει η ομάδα του Μπάιντεν. 

Μεταξύ των συμβούλων του Μπάιντεν μαίνεται παρασκηνιακά μια αντιπαράθεση σχετικά με το αμερικανικό μήνυμα, αποκάλυψε πρώην αξιωματούχος που έχει επαφή με κυβερνητικά στελέχη. “ Έχουμε δει μια κάποια αλλαγή από έναν πλήρη, άνευ όρων εναγκαλισμό του Ισραήλ προς την προσθήκη λίγων αποχρώσεων”, επεσήμανε. 

Η αμερικανική κυβέρνηση δεν ανέμενε ότι θα αυξανόταν τόσο γρήγορα ο αριθμός των Παλαιστινίων θυμάτων –με περισσότερους από 7.000 ανθρώπους να έχουν σκοτωθεί μέχρι στιγμής στη Γάζα, σύμφωνα με τοπικούς αξιωματούχους–, αλλά ούτε ότι θα επιδεινωνόταν με τέτοια ταχύτητα η ανθρωπιστική κατάσταση, δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του. 

“ Πιστεύω ότι έχει ξεκάθαρα αλλάξει το πλαίσιο, σε απάντηση στις καταστάσεις που αλλάζουν και σε αυτό που μοιάζει να είναι μια ακόμη μεγαλύτερη επικείμενη καταστροφή, στην περίπτωση που οι Ισραηλινοί κινηθούν μέσα στη Γάζα με μια μεγάλη επιχείρηση”, εκτίμησε ο Άαρον Ντέιβιντ Μίλερ, ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής στο Carnegie Endowment for International Peace. 

Ο 80χρονος Μπάιντεν άλλαξε εξάλλου στάση ενόψει και των εκλογών του 2024, καθώς υποστηρικτές του απειλούν να μην τον ψηφίσουν επειδή δεν στηρίζει τους Παλαιστίνιους, αλλά και μετά την προειδοποίηση του πρώην προέδρου Μπαράκ Ομπάμα για τον ενδεχόμενο οι ενέργειες του Ισραήλ να έχουν τα αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα. 

Ισραηλινοί αξιωματούχοι και Αμερικανοί υποστηρικτές τους έχουν εκφράσει ιδιωτικά τις ανησυχίες τους στο Reuters ότι, καθώς περνά περισσότερος καιρός από την 7η Οκτωβρίου, τόσο περισσότερο ο κόσμος θα επικεντρώνεται στον θάνατο και στις καταστροφές από τις ισραηλινές επιδρομές στη Γάζα. 
Σύμβουλοι του Μπάιντεν ζητούν από τους Ισραηλινούς ομολόγους τους να σκεφτούν περισσότερο καιρό τη στρατηγική εξόδου τους προτού προχωρήσουν σε χερσαία επιχείρηση στη Γάζα, δήλωσε μία αμερικανική πηγή. 

Παράλληλα Αμερικανοί στρατιωτικοί σύμβουλοι στην περιοχή συνιστούν στους Ισραηλινούς να είναι πιο προσεκτικοί, διότι οποιαδήποτε δύναμη εισβολής θα αντιμετωπίσει ένα δύσκολο πεδίο μάχης καθώς και ένα σύμπλεγμα υπόγειων τούνελ και παγιδευμένων κτιρίων, καταστάσεις που ενδέχεται να αυξήσουν τα θύματα μεταξύ των Ισραηλινών στρατιωτών και των αμάχων στη Γάζα, επεσήμανε άλλη πηγή που έχει γνώση των συνομιλιών. 

Πίεση Αράβων ηγετών

Όταν οι μαχητές της Χαμάς εξαπέλυσαν την επίθεσή τους στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου ο Μπάιντεν εξέφρασε την πλήρη υποστήριξή του στη χώρα, επισημαίνοντας ότι δήλωσε στον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου ότι “ το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να υπερασπίζεται τον εαυτό του και τον λαό του. Τελεία”. Δεν αναφέρθηκε καθόλου στους Παλαιστινίους. 

Μιλώντας σε δημοσιογράφους προτού αναχωρήσει για τη Μέση Ανατολή στις 11 Οκτωβρίου, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι βασικός στόχος του ταξιδιού του ήταν μια σθεναρή επίδειξη αλληλεγγύης με το Ισραήλ, περιλαμβανομένης της παροχής του στρατιωτικού εξοπλισμού που χρειάζεται για να αμυνθεί. Δεν αναφέρθηκε στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στους Παλαιστίνιους. 

Στη διάρκεια της εξαήμερης επίσκεψης Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή ο αριθμός των Παλαιστινίων που σκοτώθηκαν από τις ισραηλινές επιδρομές σημείωσε κατακόρυφη αύξηση, ενώ εντάθηκαν οι ανησυχίες για την παροχή τροφίμων και νερού στον παλαιστινιακό θύλακα. Όλοι οι Άραβες ηγέτες κάλεσαν τον Μπλίνκεν να βρεθεί άμεσα μια λύση στην επιδεινούμενη κατάσταση στη Γάζα.

Ο Αμερικανός υπουργός μετέφερε τις ανησυχίες τους στον Μπάιντεν, ενώ άλλοι μίλησαν οι ίδιοι στον Αμερικανό πρόεδρο.  

Εξάλλου οι έντονες διαμαρτυρίες εις βάρος του Ισραήλ μετά την έκρηξη σε παλαιστινιακό νοσοκομείο στη Γάζα, για την οποία ΗΠΑ και Ισραήλ κατηγόρησαν τους Παλαιστινίους, προκάλεσαν την ανησυχία των ΗΠΑ. Οι διαμαρτυρίες που ξέσπασαν υπενθύμισαν τον κίνδυνο κλιμάκωσης που θα δημιουργηθεί σε περίπτωση χερσαίας επιχείρησης, δήλωσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι.

Ανθρωπιστική εκεχειρία

Η πιο γρήγορη αλλαγή στην αμερικανική πολιτική σημειώθηκε αυτή την εβδομάδα, με την Ουάσινγκτον να στηρίζει την κήρυξη εκεχειρίας ώστε να επιτραπεί η είσοδος βοήθειας στη Γάζα και η απομάκρυνση κάποιων αμάχων. 

Όταν ρωτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου για τα διεθνή αιτήματα για ανθρωπιστική εκεχειρία, ο εκπρόσωπος ασφαλείας του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι απάντησε ότι οι ΗΠΑ θέλουν να διασφαλίσουν ότι “ το Ισραήλ διαθέτει τα εργαλεία που χρειάζεται για να υπερασπιστεί τον εαυτό του και να κυνηγήσει τη Χαμάς αλλά και ότι συνεχίζει να ρέει η ανθρωπιστική βοήθεια”.

Μία ημέρα αργότερα Κίρμπι και Μπλίνκεν τάχθηκαν δημοσίως υπέρ της εκεχειρίας, έπειτα από το αίτημα του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες να προστατευθούν οι άμαχοι και τις απελπισμένες εκκλήσεις υπηρεσιών του ΟΗΕ να επιτραπεί η είσοδος ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. 
Οι ΗΠΑ αναθεώρησαν το προσχέδιο ψηφίσματος που κατέθεσαν στον ΟΗΕ ώστε να περιλαμβάνει το αίτημα για ανθρωπιστική εκεχειρία προκειμένου να εισέρχεται ανεμπόδιστη η βοήθεια στη Γάζα. 

Τα σχόλια του Μπάιντεν την Τετάρτη έρχονται σε αντίθεση με αυτά που είχε κάνει στις 7 Οκτωβρίου και δείχνουν τη νέα κατεύθυνση. “ Το Ισραήλ πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί, όσο δύσκολο και να είναι, για να προστατεύσει τους αμάχους”, υπογράμμισε.

Εξάλλου, σε μια σπάνια κίνηση, επέκρινε τους “ εξτρεμιστές εποίκους” στη Δυτική Όχθη, κατηγορώντας τους ότι ρίχνουν λάδι στη φωτιά και ζήτησε να καταβληθούν “ συντονισμένες προσπάθειες”, μόλις αποσοβηθεί η κρίση, ώστε να υπάρξει συμφωνία για τη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους.  
Αλλά ο Μπάιντεν εξέφρασε τις αμφιβολίες του για τον αριθμό των νεκρών που προωθούν οι Παλαιστίνιοι και συνεχίζει να τονίζει την αμέριστη υποστήριξή του προς το Ισραήλ.