Η απελευθέρωση ως ευκαιρία για αλλαγή ατζέντας

(Της Δώρας Αντωνίου – Καθημερινή)

Το «παράθυρο» που εναγωνίως αναζητούσε η κυβέρνηση και το πρωθυπουργικό επιτελείο ως οδό απεγκλωβισμού από τη ζοφερή πραγματικότητα που διαμόρφωσε η τραγωδία της πυρκαγιάς στην Ανατολική Αττική, προέκυψε με την είδηση της απόφασης των τουρκικών δικαστικών αρχών για απελευθέρωση άνευ όρων των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνταν από τις αρχές Μαρτίου στις φυλακές της Αδριανούπολης. Η χρονική συγκυρία δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερη, καθώς η είδηση αυτή ήρθε να αλλάξει την ατζέντα της επικαιρότητας και να διαμορφώσει έναν πιο ευνοϊκό «διάδρομο» ενόψει της ολοκλήρωσης του μνημονιακού προγράμματος την προσεχή Δευτέρα. Να στρώσει, επί της ουσίας, το έδαφος για το προγραμματισμένο για τότε διάγγελμα του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, για τη μετάβαση της χώρας στα νέα δεδομένα της μεταμνημονιακής πραγματικότητας.

«Μας χρωστούσε η τύχη μια καλή είδηση», ήταν η αντίδραση κυβερνητικού στελέχους αναφορικά με το θέμα της αποφυλάκισης των δύο στρατιωτικών, αντίδραση που καταδεικνύει και τη μεγάλη πίεση που η κυβέρνηση δέχεται εξαιτίας της καταστροφικής, πολύνεκρης πυρκαγιάς, αλλά και των λανθασμένων χειρισμών που ακολούθησαν, όσον αφορά την αναγνώριση παραλείψεων και την απόδοση ευθυνών.

Κινητικότητα

Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι την παραμονή της αποφυλάκισης των δύο στρατιωτικών υπήρξαν ορισμένες ενδείξεις και κινητικότητα που οδήγησαν σε εκτιμήσεις ότι κάτι θετικό μπορεί να προκύψει. Η ανάλυση που γίνεται σε ανώτερο κυβερνητικό επίπεδο είναι ότι καθοριστικά στοιχεία για την αλλαγή στάσης από την πλευρά της τουρκικής ηγεσίας ήταν η μεγάλη πίεση από την κρίση στην οικονομία και από τη σύγκρουση της Αγκυρας με την Ουάσιγκτον, καθώς και η στροφή του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προς την Ευρώπη, στο πλαίσιο της αναζήτησης εναλλακτικών που θα μπορέσουν εν μέρει να αποκλιμακώσουν την πίεση προς την τουρκική οικονομία. Στο πλαίσιο αυτό, η απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών ήταν μια πρώτη κίνηση, ίσως η πιο εύκολη για την τουρκική ηγεσία, κίνηση προετοιμασίας του εδάφους και της τουρκικής κοινής γνώμης για την απελευθέρωση και άλλων αλλοδαπών που κρατούνται από τις τουρκικές αρχές με κομβικό πρόσωπο τον Αμερικανό πάστορα Μπράνσον, που έχει εξελιχθεί σε κεντρικό πρόσωπο της σύγκρουσης Τουρκίας – ΗΠΑ.

Αυτή είναι η αποστασιοποιημένη αξιολόγηση της κατάστασης από κυβερνητικές πηγές, διότι από την πλευρά του Μαξίμου, σε σχετική ανάλυση του πλαισίου και των ενεργειών που οδήγησαν στην απελευθέρωση των δύο Ελλήνων αξιωματικών, η δεδομένη δεινή για την Τουρκία συγκυρία μάλλον αγνοείται και επιχειρείται να αναδειχθεί ως κομβικό στοιχείο η ανάπτυξη διπλωματικών διαύλων επικοινωνίας κατά τα τελευταία χρόνια, με αναφορά ακόμα και στις επισκέψεις του κ. Τσίπρα στη γείτονα, τη διετία 2015-2016 αλλά και στην επίσκεψη του κ. Ερντογάν στην Αθήνα, τον περασμένο Δεκέμβριο. Επισκέψεις, πάντως, που προηγήθηκαν της σύλληψης των δύο στρατιωτικών και δεν εμπόδισαν την εξέλιξη αυτής από ένα «σύνηθες μεθοριακό επεισόδιο», όπως χαρακτηρίστηκε, σε πολύμηνη κράτηση. Βεβαίως, δεδομένης της ανάγκης της κυβέρνησης να καταγράψει κάποια επιτυχία, μάλλον αναμενόμενη ήταν η επιλογή του Μαξίμου να προσεγγίσει το θέμα με τον τρόπο αυτό.

Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με έγκυρες πηγές, υπήρξε η σκέψη η υποδοχή των δύο στρατιωτικών στη Θεσσαλονίκη να γίνει από τον ίδιο τον κ. Τσίπρα, ο οποίος θα έπρεπε να διακόψει τις διακοπές του, καθώς βρίσκεται εκτός Αττικής. Επικράτησαν, ωστόσο, δεύτερες σκέψεις και η εκτίμηση ότι κάτι τέτοιο μπορεί να φαινόταν υπερβολικό και να είχε, τελικά, αρνητικό αντίκτυπο. Και, τελικά, στη Θεσσαλονίκη για να υποδεχθεί τους δύο στρατιωτικούς μετέβη ο κ. Πάνος Καμμένος.