Η Άγκυρα “αδειάζει” τους Ουιγούρους και η Κίνα στέλνει ένα δις δολάρια στα Τουρκικά ταμεία

Στις αρχές Φεβρουαρίου ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας, είχε απευθύνει έκκληση προς τις κινεζικές αρχές να απελευθερώσουν «όσους κρατούνται παρανόμως» και να κλείσουν «τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τις φυλακές» στην αυτόνομη περιοχή Σιντζάν-Ουϊγούρ. Λίγο αργότερα το Πεκίνο προέβη σε διάβημα προς την Άγκυρα για τις δηλώσεις του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών που αφορούσαν την ύπαρξη στρατοπέδων συγκέντρωσης για τους Ουϊγούρους, που είναι μουσουλμάνοι και διαβιούν στη αυτόνομη περιοχή Σιντζάν-Ουϊγούρ.

Λίγες ημέρες αργότερα οι Κινέζοι προχώρησαν ένα βήμα παραπάνω κλείνοντας προσωρινά το προξενείο της στην Σμύρνη επιδεινώνοντας ακόμα περισσότερο τις σχέσεις των δύο χωρών.

Η σύγκρουση ανάμεσα στις δύο χώρες πάνω από τους Ουιγούρους συνεχίστηκε στον πόλεμο στην Συρίας. Ο Τούρκος Πρόεδρος είχε σχέδια για τους 300.000 χιλιάδες Ουιγούρους που μετέφερε από Κινεζική αυτόνομη περιοχή Σιντζάν-Ουϊγούρ στην Τουρκία. Πολλοί από αυτούς χρησιμοποιήθηκαν στην επαρχία Αφρίν και την κατάληψη της πόλης, ενώ ακόμα περισσότεροι Ουιγούροι πολεμούν σήμερα στην Ιντλιμπ. Από τον Φεβρουάριο του 2015 και σύμφωνα με έρευνα του Middle East Media Research Institute (MEMRI) περίπου 3.500 Ουιγούροι έχουν ήδη εγκατασταθεί στην επαρχία Idlib μαζί με τα μέλη της οργάνωσης Turkistan Islamic Party ενώ ακόμη 20.000 Ουιγούροι εκπαιδεύονται από τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες για να πολεμήσουν κατά των Κούρδων (YPG)

Αυτά όσο αφορά τους μαχητές. Για τους οικογένειες τους τα σχέδια των Τούρκων ήταν (και είναι) να χρησιμοποιηθούν για τον εποικισμό της Ζώνης που ζητά στην Βόρεια Συρία, ώστε η Άγκυρα να αποκτήσει τον έλεγχο της στρατηγικής σημασίας χερσαίας λωρίδας γης που συνδέει τις ακτές της Μεσογείου με την συριακή ενδοχώρα μέχρι τα σύνορα με το Ιράκ. Η πολιτική εποικισμού της Άγκυρας στην βόρεια Συρία συνδέεται με τον βασικότερο λόγο την πρόκληση του συριακού εμφύλιου πολέμου, που δεν είναι άλλος από τον ενεργειακό ανταγωνισμό μεταξύ των Σουνιτικών κρατών της Σ. Αραβίας και του Κατάρ και του Σιιτικού Ιραν και πιο ειδικά η προσπάθεια των δύο πλευρών να αποκτήσουν πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου μέσω των τουρκικών ακτών στη Μεσόγειο.

Όλα τα παραπάνω έχουν θορυβήσει το Πεκίνο το οποίο θεωρεί ότι με το τέλος του πολέμου στην Συρία πολλοί από τους Ουϊγούρους μαχητές θα επιστρέψουν στην επαρχία Σιντζάν-Ουϊγούρ. Για τους Κινέζους η τύχη των τρομοκρατών Ουϊγούρων είναι είτε η παραμονή τους εντός της Τουρκίας, είτε η εξολόθρευση τους στην Idlib. Για αυτό άλλωστε και ο Κινέζος πρέσβης στην Συρία Qi Qianjin, είχε δηλώσει πως η χώρα του είναι έτοιμη να βοηθήσει την Συριακή κυβέρνηση στην επιχείρηση εκκαθάρισης τους από τρομοκράτες της πόλης

Και η Κίνα σώζει με ένα δισ. δολάρια την τουρκική λίρα

Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, η Τουρκία συμφωνεί να στείλει 10 “παρατηρητές” στα στρατόπεδα συγκέντρωσης όπου βρίσκονται 1.000.000 Ουιγούροι και η κεντρική τράπεζα της Κίνας μεταβίβασε στην Τουρκία πόρους ύψους 1 δισ. δολαρίων,  το μεγαλύτερο πακέτο στήριξης του Πεκίνου για τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που έφθασε στη χώρα στην κρίσιμη περίοδο του μήνα των εκλογών.

Αυτή η εισροή πόρων σηματοδοτεί την πρώτη φορά που η Τουρκία έλαβε ένα τόσο σημαντικό ποσό σε εφαρμογή της  συμφωνίας ανταλλαγής λιρών – γουάν με το Πεκίνο που χρονολογείται από το 2012, αναφέρουν πηγές που γνωσρίζουν το θέμα.

Η εισροή, αυτή, μετρητών ενίσχυσε τα συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας κατά τη διάρκεια των τοπικών εκλογών της Κωνσταντινούπολης, οι οποίες είχαν δημιουργήσει σοβαρές ανησυχίες στους  διεθνείς επενδυτές  για την πολιτική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα της χώρας.

Αν και η κίνηση αυτή  σηματοδοτεί μια επιτυχία στην προσπάθεια του Ερντογάν να επαναπροσδιορίσει τις διεθνείς σχέσεις της Τουρκίας δημιουργώντας νέες εταιρικές σχέσεις με τη Ρωσία και την Κίνα, οι δεσμοί αυτοί δεν συνάδουν με την άποψη των παραδοσιακών  συμμάχων της στη Δύση και έτσι η χώρα κινδυνεύει να αποξενωθεί περαιτέρω, δήλωσε ο Ozgur Unluhisarcikli, επικεφαλής του German Marshall Fund των Ηνωμένων Πολιτειών.

«Τέτοιες βραχυπρόθεσμες πηγές χρηματοδότησης δεν μπορούν να αποτελέσουν μέτρο για τις πιο μακροπρόθεσμες ανάγκες της Τουρκίας», δήλωσε ο κ. Unluhisarcikli . «Επιπρόσθετα, δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση αντικατάσταση των μακροχρόνιων σχέσεων της Τουρκίας με τις ΗΠΑ και τη Δύση»

Ωστόσο, τα κινεζικά κονδύλια δείχνουν ότι η Τουρκία σημειώνει πρόοδο στις προσπάθειές της να διαφοροποιήσει τις πηγές των  ξένων επενδύσεων, εν μέσω, μάλιστα, πρωτοφανών εντάσεων με τη Δύση. Ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Berat Albayrak δήλωσε ότι η ασιατική οικονομία είναι ένας ελπιδοφόρος εταίρος από τον οποίο η Τουρκία πρέπει να προσελκύσει επενδύσεις.

Η Τουρκία και η Κίνα υπέγραψαν συμφωνία ανταλλαγής νομισμάτων πριν από επτά χρόνια και την ανανεώνουν κάθε τρία χρόνια.  Ωστόσο, μέχρι την ανακοίνωση των στοιχείων του ισοζυγίου πληρωμών, δεν φαίνεται να υπάρχει μεταφορά από την Κίνα στο πλαίσιο της παραπάνω συμφωνίας swap που συνέβαλε σημαντικά στην τουρκική οικονομία.

Η μεταφορά μετρητών «αντιπροσωπεύει ένα βήμα προς τα πάνω στις προσπάθειες της κεντρικής τράπεζας να ενισχύσει τα αποθέματα μέσω ανταλλαγών», δήλωσε ο Inan Demir, οικονομολόγος της Nomura International Plc στο Λονδίνο. «Αν και η αύξηση των αποθεματικών είναι τελικά θετική, η αγορά θα προτιμούσε πιο διαφανείς μεθόδους δημιουργίας αποθεματικών».

Η Τουρκία προσπαθεί να υπογράψει παρόμοιες συμφωνίες με άλλους εταίρους και υπέγραψε συμφωνία με το Κατάρ το προηγούμενο έτος.  Η συμφωνία με το Κατάρ παρείχε εισροές ύψους 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς την Τουρκία από το κράτος του Κόλπου.

Για το θέμα, η  Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας  αρνήθηκε να σχολιάσει. Ακόμη, η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας δεν ήταν άμεσα διαθέσιμη για σχόλια .

 

ViaDiplomacy Newsroom