The Guardian: Μαφία, Καρτέλ, Ανθρώπινα Δικαιώματα και ο TAP

Αγωγός που πρόκειται να μεταφέρει αέριο στην Ευρώπη από την κεντρική Ασία έχει προσελκύσει εταιρείες με ιστορικές συνδέσεις με τα καρτέλ και τη μαφία, σύμφωνα με την έκθεση Bankwatch.

Οι Ευρωπαϊκές αναπτυξιακές τράπεζες προωθούν μερικές από τις μεγαλύτερες επενδύσεις τους – σήμερα περισσότερα από $ 6,8 (£ 5,5 δισ) – για έναν αγωγό φυσικού αερίου που κατασκευάζεται από διάφορες επιχειρήσεις με ιστορικούς δεσμούς με τα καρτέλ, τη διαφθορά και τη μαφία, σύμφωνα με μια νέα έκθεση (pdf) .

Το 3.500 χιλιομέτρων έργο “Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου» θεωρείται από τους ηγέτες της ΕΕ ως δικλείδα της ενεργειακής ασφάλειας, και θα πρέπει να αρχίσει να μεταφέρει αέριο στην Ευρώπη από το Αζερμπαϊτζάν το 2020.

Μετά τη συμπερίληψή του από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως έργο «προτεραιότητας», η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) πρότεινε μια ένεση ρεκόρ € 2 δισ (£ 1,7 δις) σε μετρητά για τον ΤΑΡ και € 1 δις για τον ΤΑΝΑΡ.  Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) εξετάζει επίσης ένα δάνειο ύψους € 1,5 δισ.

Τρεις από τις ιταλικές επιχειρήσεις στις οποίες έχει ανατεθεί η κατασκευή του αγωγού των $ 45 δις είχαν κατά το παρελθόν σχέσεις με τη μαφία, σύμφωνα με τους Ιταλούς εισαγγελείς όπως αυτοί αναφέρθηκαν στην έκθεση Bankwatch.

Μια θυγατρική της εταιρείας Bonatti, που χτίζει γύρω στα 760 χιλιόμετρα του αγωγού, ήταν αποκλεισμένη από τα δημόσια έργα αφού της επιδόθηκε αποκλεισμός λόγω «μαφίας» από την ιταλική αστυνομία το 2010. Και δύο εργαζόμενοι σε θυγατρικές της Bonatti στη Σικελία φυλακίστηκαν για σχέσεις με τη μαφία το προηγούμενο έτος. Η Bonatti αρνήθηκε να σχολιάσει τα παραπάνω που αναφέρονται στην έκθεση Bankwatch.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διέκοψε προσωρινά χρηματοδότηση € 13,5εκ από τα περιφερειακά ταμεία στην Ελλάδα το προηγούμενο καλοκαίρι, μετά από κατηγορία της επιτροπής ανταγωνισμού η οποία κατηγορούσε τρεις από τις εταιρείες που κατασκευάζουν τον αγωγό συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάκτωρ για εμπλοκή σε καρτέλ.

Ο Λεωνίδας Μπόμπολας, Διευθύνων Σύμβουλος της Ελλάκτωρ, είχε ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης τον Μάιο. Οι δικηγόροι του είπαν ότι δεν είχαν απαγγελθεί κατηγορίες αλλά ότι βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα του εισαγγελέα. Ο Μπόμπολας, επίσης, εμφανίστηκε πρόσφατα και στη “λίστα Λαγκάρντ” με τους φοροφυγάδες. Οι δικηγόροι του δήλωσαν ότι το θέμα αυτό είχε οριστικά και αμετάκλητα κλείσει μετά από διοικητική επίλυση με τις ελληνικές φορολογικές αρχές 18 μήνες νωρίτερα.

Η ΕΤΑΑ δήλωσε ότι δεν θα μπορούσε να προβεί σε σχολιασμό χωρίς να λάβει γνώση για την έκθεση. “Εμείς, φυσικά, πάντα πραγματοποιούμε αυστηρούς ελέγχους νομιμότητας πριν από κάθε έργο,” δήλωσε στην εφημερίδα Guardian ο Anthony Williams, επικεφαλής εξωτερικών σχέσεων της Τράπεζας. “Καμία απόφαση με κανέναν τρόπο δεν έχει ληφθεί για τη συγκεκριμένη επένδυση.”

Αλλά δημόσιο χρήμα ετοιμάζεται για το έργο και πέρα ​​από την Ευρώπη. Η Παγκόσμια Τράπεζα φέρεται να βάζει τις τελευταίες πινελιές σε ένα δάνειο $ 1 δις αυτό το μήνα, ενώ η Ασιατική Τράπεζα Υποδομών και Επενδύσεων έχει εγκρίνει $ 600 δις έσοδα.

Η Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης την περασμένη εβδομάδα υπέγραψε άλλο ένα δάνειο $ 1 δις για την επέκταση του κοιτάσματος φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν Shah Deniz, το οποίο θα διαχειρίζεται η BP, πριν από την κατασκευή του αγωγού.

Το Αζερμπαϊτζάν έχει φρικτές συνθήκες ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίες έχει επικριθεί από τις δυτικές κυβερνήσεις. Αλλά επίσης θεωρείται ότι κατέχει μέχρι 2.5 τόνος κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, που είναι αρκετά για να καλύψει η Ευρώπη το ένα πέμπτο των αναγκών της σε φυσικό αέριο της κατά τις επόμενες δεκαετίες. Αυτό έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που ενδιαφέρονται να επενδύσουν σε μια “γέφυρα” ορυκτών καυσίμων – όπως το φυσικό αέριο – και ωθούνται από τις εταιρείες πετρελαίου καθώς είναι «το κλειδί της ενέργειας για ένα μέλλον χαμηλών εκπομπών σε άνθρακα”, αν και οι εν λόγω ισχυρισμοί αμφισβητούνται.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υπολογίσει ότι η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης θα μπορούσε να μειώσει τις εισαγωγές φυσικού αερίου της Ευρώπης κατά 174 εκατ. τόνους ισοδύναμου πετρελαίου ετησίως μέχρι το 2030, περίπου 20 φορές περισσότερο από τον προβλεπόμενο όγκο των εισαγωγών από την κεντρική Ασία.

Ο Αζέρος ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πρώην κρατούμενος Rasul Jafarov έχει συνδέσει την επιδείνωση των συνταγματικών ελευθεριών υπό το καθεστώς του Αλίγιεφ  για χρήματα από ορυκτά καύσιμα.

“Πριν από ξεκινήσουν τα έσοδα από πετρέλαιο και φυσικό αέριο στο Αζερμπαϊτζάν, είχαμε περισσότερη δημοκρατία και ελευθερία», δήλωνε το 2014. «Το κύριο έσοδο από το πετρέλαιο ήρθε το 2005, όταν ο αγωγός Μπακού-Τιφλίδα-Τσεϊχάν άρχισε να λειτουργεί. Και από εκείνη τη στιγμή, η κατάσταση άρχισε να επιδεινώνεται”.

Πηγή: The Guardian