Γιατί η Ρωσία θέλει να «βομβαρδίσει με πυρηνικά» το Αζερμπαϊτζάν

Στις 18 Δεκεμβρίου 2021, ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίεφ, σε συνέντευξή του στην ιταλική εφημερίδα Il Il Sole 24 Ore ανέφερε πως η Ρωσία δεν πρέπει να δει το Αζερμπαϊτζάν ως ανταγωνιστή σε ότι αφορά την προμήθεια της Ευρώπης με φυσικό αέριο. Λίγες ημέρες πριν μέλος της Κρατικής Δούμας στην Ρωσία, ζήτησε να βομβαρδιστεί με πυρηνικά η κρατική εταιρεία πετρελαίου του Αζερμπαϊτζάν, Socar.

«Όλα τα ενεργειακά μας έργα, από πετρελαιαγωγούς μέχρι αγωγούς φυσικού αερίου, έχουν ολοκληρωθεί σε ένα πολύ φιλικό περιβάλλον στην περιοχή. Αυτό είναι το πρώτο. Δεύτερον, η Ρωσία σέβεται πλήρως την πολιτική, την εξωτερική και την ενεργειακή μας πολιτική. Δεν είμαστε αντίπαλοι. Όπως έχω πει επανειλημμένα, αυτά τα ζητήματα μερικές φορές υπερβάλλονται τεχνητά. Δεν είμαστε σε καμία περίπτωση αντίπαλος της Ρωσίας. Διότι η Ρωσία προμηθεύει την Ευρώπη με εκατοντάδες δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου και η ζήτηση για ρωσικό αέριο αυξάνεται. Το Αζερμπαϊτζάν μόλις ξεκίνησε, και όπως είπα, η προσφορά μας στην Ευρώπη θα είναι 11 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα το 2023, και αν δεν έχουμε νέα συμβόλαια, αν δεν επενδύσουμε σε νέα παραγωγή, μπορεί να παραμείνει έτσι. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί ποτέ να παίξει αρνητικό ρόλο στις πολύ θετικές και καλά ισορροπημένες σχέσεις μας με τη Ρωσία,» είχε αναφέρει ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν

Όποιος παρακολουθεί προσεκτικά τον Καύκασο, και ειδικά τα ενεργειακά, καταλαβαίνει πως τα παραπάνω δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Το Αζερμπαϊτζάν δεν είναι μόνο ανταγωνιστής της Μόσχας αλλά και ένα μεγάλο εμπόδιο για τον έλεγχο του Καυκάσου και της Κασπίας Θάλασσας. Για περισσότερα από 100 χρόνια κατόρθωσε να περιορίσει το Αζερμπαϊτζαν και να το αποκόψει από την προέκταση προς την Δύση, δημιουργώντας το Ναγκόρνο – Καραμπάχ ενώ με το ίδιο πρόβλημα κατόρθωσε να σταματήσει την Αρμενία προς τον δρόμο της ανάπτυξης που χάραξαν άλλες πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες.

Γιατί το Αζερμπαϊτζάν είναι ο μεγάλος ανταγωνιστής

Το Αζερμπαϊτζάν για την Ευρώπη συνολικά, και για κάποιες χώρες ειδικά, είναι Στρατηγικός εταίρος. Ήταν πριν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά με αυτήν (την εισβολή) έχει πεισθεί πλέον και ο πιο δύσπιστος. Για να δούμε την Στρατηγική σημασία του Αζερμπαϊτ΄ζαν θα πρέπει να ανατρέξουμε δεκαετίες πριν.

Σημείωνε άρθρο του «V» για τον αγωγό TAPI ο οποίος θα μετέφερε αέριο από την Κασπία σε Αφγανιστάν-Πακιστάν – Ινδια (εδώ), «ο πρώην υπουργός Εξωτερικών και Ανώτατος Συμμαχικός Διοικητής του ΝΑΤΟ Αλέξαντερ Χάιγκ, επισκέφθηκε το Τουρκμενιστάν το 1992, αμέσως μετά την ανεξαρτητοποίηση από την Σοβιετική Ένωση, και εγκαινίασε μια Στρατηγική (με τις ευλογίες του Κίσινγκερ) η οποία ήταν: «αγγίξτε τα κοιτάσματα της Κασπίας δίνοντας όσο το δυνατόν λιγότερη δύναμη στη Ρωσία στο βορρά και το Ιράν στο νότο.» Έτσι η Στρατηγική αυτή, στα μέσα της δεκαετίας του 90 και 2000, έφερε στο Αζερμπαϊτζάν και σε όλη την Κασπία πετρελαϊκές εταιρείες και παρέσυρε τη διοίκηση Κλίντον σε μια «σταυροφορία» για την κατασκευή αγωγών που θα περιόριζαν τη Ρωσία στο δρόμο προς τη Μαύρη Θάλασσα , τη Μεσόγειο , την Ευρώπη και το Ιράν προς Πακιστάν και Ινδία.»

Στην παραπάνω παράγραφο που αναδεικνύει την σημασία του Αζερμπαϊτζάν, να τονίσουμε και πάλι τα πραγματικά αίτια του πολέμου στο Καραμπάχ και των προβλημάτων που δημιουργούσε αυτός στους σχεδιασμούς της Δύσης για περιορισμό της Ρωσίας. Στο άρθρο του V «Η Ρωσία «πνίγει» την Τουρκία με ενεργειακούς πολέμους – Νέα κρίση ο πόλεμος Αρμενία – Αζερμπαϊτζάν» στις 27 Ιουλίου 2020, τρεις μήνες πριν τον δεύτερο πόλεμο του Καραμπάχ, σημείωνα, «οι αγωγοί TANAP και BTC ξεκινούν από το Αζερπαϊτζάν, εισέρχονται στην Γεωργία και από εκεί καταλήγουν στην Τουρκία παρακάπτοντας την Αρμενία. Κατά τις διαπραγματεύσεις και των δύο αγωγών, τόσο η Τουρκία όσο και το Αζερμπαϊτζάν απαίτησαν η Αρμενία να μείνει εκτός της διαδρομής που θα ήταν και πιο οικονομική διαδρομή, θάβοντας μια για πάντα οποιαδήποτε προσέγγιση των τριών χωρών. Μάλιστα Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζαν Ιλχάμ Αλίγιεφ είχε δήλωσει κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, «εάν πετύχουμε με αυτό το έργο, οι Αρμένιοι θα καταλήξουν σε πλήρη απομόνωση, κάτι που θα δημιουργούσε ένα επιπλέον πρόβλημα για το μέλλον τους, το ήδη ζοφερό μέλλον τους».

Στο σημείο που γίνεται για πιο «οικονομική διαδρομή», είναι η απάντηση όσων αναφέρουν για το κόστος του East Med. Τα αποτέλεσματα που παράγονται κάνουν έναν αγωγό καθορίζουν το κόστος του.

Όπως βλέπουμε το Αζερμπαϊτζάν δεν είναι Στρατηγικής σημασίας λόγω των δικών του δυνατοτ΄΄ητων παραγωγής φυσικού αερίου και πετρελαίου, αλλά γιατί ενώνει την Ευρώπη με έναν άλλον μεγάλο παίκτη στα ενεργειακά, το Τουρκμενιστάν. Το Τουρκμενιστάν με τα τεράστια αποθέματά του θα μπορούσε να είναι μία από τις βασικές χώρες που θα ενταχθούν στο Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου. Περισσότερα από 190 πεδία πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν ανακαλυφθεί στο έδαφος του Τουρκμενιστάν, και τα αποθέματα υδρογονανθράκων πεδίων βαθέων υδάτων στην Κασπία Θάλασσα ανέρχονται σε 12 δισεκατομμύρια τόνους πετρελαίου και περισσότερα από 6 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Η κρατική εταιρεία πετρελαίου του Αζερμπαϊτζάν, SOCAR Elshad Nasirov, δήλωσε το 2019 ότι ο Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου μπορεί επίσης να μεταφέρει φυσικό αέριο από το Τουρκμενιστάν και το Καζακστάν. Ο Νότιος Διάδρομος εκτός των TANAP, TAP, θα περιλαμβάνει και τον αγωγό Νότιου Καυκάσου (SCP).

Μάλιστα στις 31 Ιουλίου 2021 (εδώ), το Αζερμπαϊτζάν και Τουρκμενιστάν συμφώνησαν να εμβαθύνουν τη συνεργασία στο υπεράκτιο πεδίο Dostlug. Η κοινή ανάπτυξη του υπεράκτιου κοιτάσματος πετρελαίου και φυσικού αερίου Dostlug από το Τουρκμενιστάν και το Αζερμπαϊτζάν θα καταστήσει δυνατή την εξαγωγή φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκές χώρες με τον υποθαλάσσιο αγωγός Trans-Caspian, του οποίου την κατασκευή ανέλαβε Αμερικανική εταιρεία πριν λίγες ημέρες .

Το Αζερμπαϊτζάν Στρατηγικός εταίρος από την Ελλάδα μέχρι την Πολωνία

Τον Σεπτέμβριο του 2020, η Ελληνική κοινή γνώμη έβλεπε τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν να «μαλώνει» τον Ελλήνα Πρέσβη στον Μπακού,και η αλήθεια είναι πως ακόμη και σήμερα αυτό πιστεύει. Την επόμενη ημέρα σε άρθρο μου (εδώ) εξηγούσα πως η στάση αυτή δεν ήταν τίποτε άλλο από ένα μήνυμα αγωνίας του Αλίγιεφ προς την Ευρώπη. Ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν έβλεπε πως η Ρωσία ετοίμαζε μια σύγκρουση (η πρώτη επίθεση έγινε στον αγωγό TANAP με την BP να ανακοινώνει την στήριξη στο Μπακού) με την Αρμενία (όχι το Αρτσάχ). Τελικά με την βοήθεια των Ισραηλινών και Τούρκων, ο Αλίγιεφ πήρε την πρωτοβουλία και ξεκίνησε τον πόλεμο στα εδάφη του κατεχόμενου Καραμπάχ, νικώντας την Ρωσία, γιατί (θα εξηγηθεί σε άλλο άρθρο) στο Καραμπάχ το Αζερμπαϊτζάν νίκησε την Ρωσία και τους αυτονομιστές, όχι την Αρμενία.

Στο ίδιο άρθρο σημείωνα, «η Κασπία Θάλασσα έχει τεράστια αποθέματα και η μόνη διέξοδος τους προς την Ευρώπη είναι η Τουρκία. Και δεν είναι μόνο το Αζερμπαϊτζαν. Ένας άλλος Στρατηγικός Ενεργειακός παράγοντας για την Ευρώπη και την Τουρκία, είναι το Τουρκμενιστάν. Μάλιστα την δήλωση αυτή την έκανε πηγή από το Υπουργείο Εξωτερικών της Πολωνίας. Η ίδια πηγή ανέφερε «η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, των διαδρόμων και των προμηθευτών είναι βασικός στόχος της πολωνικής στρατηγικής στον ενεργειακό τομέα» Επίσης ανέφερε ότι η Πολωνία υποστηρίζει την κατασκευή του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου, ένα έργο το οποίο μαζί με τον EastMed, και τους σταθμούς Κερτς (Κροατία, Ρεβυθούσας και Αλεξανδρούπολης, μειώνουν την εξάρτηση της Ευρώπης από την Ρωσία και λειτουργούν ανταγωνιστικά σε έργα όπως ο Nord Stream 2. «Κατά την άποψή μας, το Τουρκμενιστάν μπορεί να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο στο έργο στις επόμενες φάσεις», σημείωσε η πηγή του Πολωνικού ΥΠΕΞ.»

Και αναρωτιέται κανείς, αν η Πολωνία βλέπει αυτή την Στρατηγική σχέση με το Αζερμπαϊτζάν, πολύ πριν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τι θα έπρεπε να κάνει η Ελλάδα ως η πρώτη Ευρωπαϊκή χώρα που συναντά το Αζερμπαϊτζάν προς την Ευρώπη.