F-35 και S-400 δεν πάνε μαζί

Πληθαίνουν οι φωνές στο εσωτερικό των ΗΠΑ για σύνδεση της συμφωνίας με την Τουρκία για συμπαραγωγή του F-35 με τη σχεδιαζόμενη από την Αγκυρα, αλλά ακόμη εκκρεμή, προμήθεια πυραυλικών συστημάτων S-400 από τη Ρωσία. Συγκεκριμένα, υπάρχουν πιέσεις για ακύρωση, αναστολή ή και τροποποίηση της συμφωνίας αγοράς F-35, σε περίπτωση που οριστικοποιηθεί η προμήθεια ρωσικών πυραυλικών συστημάτων. Υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία έχει παραγγείλει σε αρχικό στάδιο 100 αεροσκάφη του συγκεκριμένου τύπου και συμμετέχει στο πρόγραμμα του αεροσκάφους ως συμπαραγωγός χώρα. Τον περασμένο Νοέμβριο, είχε αρχικά εκφράσει τις σχετικές ανησυχίες η Χάιντι Γκραντ, εκ των μόνιμων υφυπουργών της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας, για τη διαλειτουργικότητα των ρωσικής κατασκευής συστημάτων με τα μαχητικά πέμπτης γενιάς F-35.

Η ανησυχία της κ. Γκραντ δεν ήταν, προφανώς, τεχνικού χαρακτήρα, αλλά συνδεόταν άμεσα με την πιθανότητα απόκτησης, μέσω των συστημάτων διασύνδεσης των S-400, κρίσιμων στοιχείων για τον τρόπο λειτουργίας των F-35. Δεδομένου, μάλιστα, ότι ο βασικός λόγος για τον οποίο έως σήμερα δεν έχει οριστικοποιηθεί η συμφωνία Μόσχας – Αγκυρας για την αγορά S-400 είναι η παράλληλη μεταφορά τεχνογνωσίας.

Τους προηγούμενους μήνες, μέλη του Κογκρέσου όπως ο Ρεπουμπλικανός Ντέιβιντ Σισίλιν ζητούσαν ακύρωση της συμφωνίας παραχώρησης F-35 στην Τουρκία, ως αντίποινα για την επίθεση Τούρκων φρουρών του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εναντίον διαδηλωτών κατά την επίσκεψη του προέδρου της Τουρκίας στην Ουάσιγκτον.

Υπενθυμίζεται ότι, με την αφορμή του ξυλοδαρμού των διαδηλωτών στην Ουάσιγκτον, είχε «μπλοκαριστεί» η πώληση ημιαυτόματων όπλων αμερικανικής κατασκευής στη φρουρά του Ερντογάν, ενώ είχαν ασκηθεί πιέσεις για ακόμα πιο δραστική απάντηση. Ιδιαίτερα ενεργητικοί στην κατεύθυνση της άσκησης πιέσεων προς το Κογκρέσο είναι Ελληνες αλλά και Αρμένιοι ομογενείς, οι οποίοι αναδεικνύουν τη γενικότερη τουρκική στάση έναντι των χωρών καταγωγής τους, αλλά και ως προς την Κύπρο. Με βάση τον προγραμματισμό της κατασκευάστριας εταιρείας Lockheed Martin, τα πρώτα 10 ή 12 μαχητικά πέμπτης γενιάς τύπου F-35 θα πρέπει να παραδοθούν στην Τουρκία εντός του 2018, ενώ τα υπόλοιπα έως το 2022.