Ευρώπη: Συμφιλίωση ή Κλιμάκωση, Toυ Anis H. Bajrektarevic

Η τελευταία διεθνής οικονομική μελέτη του ΔΝΤ φέρει στο φως – για έκτη συναπτή χρονιά αλλά και τρίτη φορά μόνο μέσα στον τελευταίο χρόνο – μία διόλου ανακουφιστική εικόνα για τα κράτη – μέλη του G-7, ειδικά για όσα ανήκουν τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην ΕΕ. Αντίστοιχου ύφους είναι και η έρευνα που δημοσιεύτηκε λίγο πριν τη διεξαγωγή της Διάσκεψης Κορυφής του Νταβός. Χαρακτηριστικά σημειώνεται ότι μόλις το 1% βρίσκεται σε οικονομική άνθηση, αφήνοντας μετέωρο το υπερμέγεθες ποσοστό του 99% του υπόλοιπου πλανήτη. Άραγε παραμένει επαρκής η πολλά υποσχόμενη, αμερικανο-κίνητη διατλαντική Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών ώστε να σώσει την κατάσταση ή μήπως βρισκόμαστε ήδη στα άκρα, κοντά στο τέλος της φιλενωτικής Ευρώπης;

Ο κίνδυνος που ελλοχεύει είναι η εκτεταμένη ευρω-ρωσική σύγκρουση να οδηγήσει εν τέλει σε μία ρήξη μέσα στους κόλπους της Ένωσης, επαναφέροντας το μείζον ιστορικό, γεωπολιτικό δίλημμα της Ευρώπης, που έγκειται στο ποιος τελικά, η Γερμανία ή η Γαλλία, θα είναι αυτή που θα προχωρήσει σε μια στρατηγική συμμαχία με έναν ισχυρό εξωτερικό παίκτη, με επικρατέστερο βέβαια τη Ρωσία.

Το ερώτημα είναι αν κρίσεις σαν την Ουκρανική – ή και εν γένει οι αναταραχές στην Ανατολική Ευρώπη – αποτελούν τροχοπέδη προς μια τέτοια δι-ηπειρωτική σύμπραξη, είτε της εξαντλημένης από τη λιτότητα Γαλλίας είτε της υπερ-παραγωγικής Γερμανίας με τη Ρωσία, κάτι που θα σηματοδοτούσε το τέλος της ΕΕ. Προς όφελος τίνος η Ανατολική Ευρώπη έχει εξοστρακιστεί από όλες τις μεγάλες ανοιχτές συζητήσεις όπως αυτές για τον Σλαβισμό, την εθνική ταυτότητα, την κοινωνική συνοχή (που διαβρώθηκε από το κύμα των ιδιωτικοποιήσεων), το λαϊκισμό και τον αντι-φασισμό; Γιατί λοιπόν όλοι αίφνης αναρωτιόμαστε πώς σε όλο το εύρος της γερμανο-κίνητης Κεντρικής Ευρώπης ο νέο-ναζισμός ανακτά έδαφος τη στιγμή που η μόνη που εμμένει σθεναρά στη θέση της περί αντιφασισμού και (παν)σλαβισμού είναι η Ρωσία;

Παραταύτα, το ενωτικό ισοζύγιο εντός της Ένωσης θα διατηρηθεί μόνο αν η Κεντρική Ευρώπη ισορροπήσει με δεξιοτεχνία σε μια πολιτική ίσων αποστάσεων τόσο από την διεκδικητική Ρωσία όσο και από την πανταχού παρούσα Αμερική. Οποιαδήποτε εναλλακτική στην παρούσα μορφή Ένωσης δε θα ήταν παρά μία ευρύτερη σύμπραξη είτε της Γαλλίας είτε της Γερμανίας με τη Ρωσία. Πράγμα το οποίο ουσιαστικά θα σήμαινε μία επιστροφή της Ευρώπης στο 18ο, 19ο και πρώτο μισό του 20ου αιώνα, με συνεχείς αντιπαραθέσεις εντός της Γηραιάς Ηπείρου, έχθρες, αέναους πολέμους και καταστροφές. Τόσο η Ρωσία όσο και οι ΗΠΑ έχουν άλλωστε δείξει με σχολαστικότητα την ικανότητά τους για μία επιδέξια διαχείριση των διεθνών θεμάτων, μέσα από το πρίσμα των δικών τους παθών και οραμάτων. Είναι καιρός για τις Βρυξέλλες να κάνουν το ίδιο. Η βιολογία και η γεωπολιτική επιστήμη μοιράζονται άλλωστε ένα κοινό κανόνα: Συμμορφώσου ή Πέθανε.

Σήμερα λοιπόν, θα πρέπει να είμαστε το λιγότερο ευγνώμονες στην Ελλάδα, που μας πρόσφερε ένα σημαντικό μάθημα δημοκρατίας και πολύ περισσότερο, κοινωνικο-πολιτικής και οικονομικής συμπερίληψης. Είναι κάτι πιο βαθύ και ουσιώδες από την επιλογή μεταξύ λιτότητας και ευημερίας, την επιλογή ανάμεσα στα στρατόπεδα των φτωχών ή των πλουσίων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται ακριβώς σε αυτό το κρίσιμο σταυροδρόμι και η επιλογή είναι μονόδρομος: συμφιλίωση (μέσω του παραδείγματος του Σύριζα) ή κλιμάκωση.

Δρ. Anis H. Bajrektarevic

Kαθηγητής και πρόεδρος του τμήματος Διεθνών Νομικών και Πολιτικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών IMC της Αυστρίας. Είναι εκδότης του ακαδημαϊκού περιοδικού Addleton της Νέας Υόρκης, στον τομέα της Ιστορίας, Γεωπολιτικών και Διεθνών Σχέσεων, καθώς και βασικός συνεργάτης στις εκδόσεις πολλών διεθνών επιστημονικών περιοδικών όπως το Καναδικό ‘Γεωπολιτική της Ενέργειας’.

Μετάφραση και απόδοση στα ελληνικά Δημητρα Καρατζένη

Πηγή: www.presscode.gr