Ευριπίδης Στυλιανίδης στο «V»: “Αν εξαντληθούμε κανείς δε θα γυρίσει να μας κοιτάξει”

«Ακόμα δε γνωρίζουμε ούτε το βάθος, ούτε τη διάρκεια της πολύμορφης κρίσης, οφείλουμε να έχουμε οξυμένα αντανακλαστικά, να κρατούμε δυνάμεις και να αποφασίζουμε υπεύθυνα και διορατικά. Αν εξαντληθούμε κανείς δε θα γυρίσει να μας κοιτάξει», είπε σχολιάζοντας την ελληνική διαχείριση της πανδημίας του κορονοϊού, ο Δρ. Ευριπίδης Στυλιανίδης, Βουλευτής Ροδόπης, Επικ. Καθηγητής Νομικής Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου και Πρόεδρος της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγματος στη σημερινή κυβέρνηση, στη συνέντευξή του στο «ViaDiplomacy» και την Κατερίνα Καλεντερίδου.

«Η εμπιστοσύνη, η ατομική ευθύνη, η ταχύτητα και η εξωστρέφεια είναι τα χαρακτηριστικά της νέας εποχής», σημείωσε, αναφερόμενος στην επερχόμενη οικονομική  ύφεση εξ αιτίας της πανδημίας.«Η Κυβέρνηση Ερντογάν δεν βοηθά το λαό της, όταν λειτουργεί ως μικρομέγαλη. Η αλαζονεία καταστρέφει τις παραδοσιακές της συμμαχίες, την απομονώνει ως ταραξία της περιοχής και την οδηγεί σε ένα επικίνδυνο μεγαλοϊδεατισμό» είπε μεταξύ άλλων, σχολιάζοντας τις αλλαγές που θα επιφέρει η πανδημία στις σχέσεις μεταξύ των κρατών συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας. Παράλληλα, απαντώντας στο αν “βλέπει” αναστολή ή ακόμα και ματαίωση σε μεγάλα ενεργειακά έργα στην Ελλάδα, ο κ. Στυλιανίδης ήταν σαφής: «Η ενεργειακή διπλωματία και η εθνική στρατηγική δεν κτίζονται με ορίζοντα τετραετίας, αλλά γενιάς».

«Η απόφαση της Ελλάδας να αποφεύγει την κατά μέτωπο σύγκρουση δεν δηλώνει αδυναμία, αλλά συνειδητή επιλογή στην οποία, όπως αποδείχθηκε από την ενεργό παρουσία της FRONTEX, συμπαρατάσσεται η Ευρώπη ολόκληρη αλλά και οι ΗΠΑ, παρότι δεν θέλουν να βλέπουν να αποδυναμώνεται εσωτερικά το νοτιοανατολικό τμήμα του ΝΑΤΟ», υποστήριξε ο κ. Στυλιανίδης, αναφορικά με τα όσα συνέβησαν στον Έβρο με το μεταναστευτικό, απαντώντας στο αν η σκληρή στάση που επέδειξε η κυβέρνηση και η επιτυχία στην απόκρουση, είναι μια ευκαιρία για πιο σκληρή στάση έναντι της Άγκυρας στην προσπάθεια επιβολής πολιτικής στην περιοχή.

Αναλυτικά η συνέντευξη:

Ερώτηση: Η χώρα μας μέχρι στιγμής, έχει καταφέρει να αποτελέσει πρότυπο στη διαχείριση της πανδημίας και αυτό εξ αιτίας των άμεσων μέτρων της κυβέρνησης. Θα συνεχιστούν και σε ποιο βαθμό;

Απάντηση: Ο Πρωθυπουργός και η Κυβέρνηση διαχειρίστηκαν κατά κοινή ομολογία άψογα την υγειονομική κρίση. Αυτό επιβεβαιώνεται από τη συγκριτικά με γειτονικές Χώρες περιορισμένη διάδοση του ιού και πιστοποιείται από τα διεθνή εύσημα που έχουμε ήδη αποσπάσει. Ωστόσο είμαστε ακόμα στην πρώτη φάση που ταυτίζεται με την διαχείριση της υγειονομικής κρίσης. Παράλληλα έχει ξεκινήσει η δεύτερη φάση με στόχο τη συντήρηση των δοκιμαζόμενων επιχειρήσεων, τη στήριξη αδύναμων κοινωνικών ομάδων και την προστασία θέσεων εργασίας. Έχουν ήδη εξαγγελθεί πάνω από 4 πακέτα στήριξης. Επειδή όμως δε γνωρίζουμε ακόμα ούτε το βάθος, ούτε τη διάρκεια της πολύμορφης κρίσης, οφείλουμε να έχουμε οξυμένα αντανακλαστικά, να κρατούμε δυνάμεις και να αποφασίζουμε υπεύθυνα και διορατικά. Αν εξαντληθούμε κανείς δε θα γυρίσει να μας κοιτάξει.Κρίσιμη για το μέλλον της Ελλάδας θα είναι η Τρίτη φάση που θα συμπεριλαμβάνει την Επανεκκίνηση της οικονομίας και την πληρέστερη διαχείριση του δεύτερου ενδεχομένως κύκλου της πανδημίας. Αυτό απαιτεί εθνική στρατηγική και γρήγορη προσαρμογή στα νέα δεδομένα. Θωράκιση του συστήματος υγείας μας κατά το χρόνο που έχουμε κερδίσει. Αξιοποίηση του χρυσού πλεονεκτήματος μας που αναδείχθηκε και δεν είναι άλλο από τους διακεκριμένους Έλληνες επιστήμονες της Ελλάδας και του εξωτερικού. Έξυπνη προσαρμογή της οικονομίας και της καθημερινότητας μας στη νέα εποχή, δηλαδή πολιτική του έξυπνου σχολείου με τηλε-εκπαίδευση, τηλεϊατρική, ρομποτική στην παραγωγή, ηλεκτρονική διακυβέρνηση στη δημόσια διοίκηση, τεχνητή νοημοσύνη σε όλους τους τομείς, σύγχρονα logistics στη τροφοδοτική αλυσίδα, έξυπνη αγροτική ανάπτυξη με βιολογική και συμβολαιακή γεωργία και γεωργία ακρίβειας για τη διασφάλιση της εθνικής διατροφικής αυτάρκειας, στρατηγική υδροοικονομίας, στοχευμένη ενεργειακή στρατηγική, έξυπνη εθνική άμυνα κλπ. Η κρίση κρύβει μέσα της και μια μεγάλη ευκαιρία που μπορεί γρήγορα να μας προσαρμόσει στον Κόσμο που Έρχεται…και ίσως να μας καταστήσει και περιφερειακούς πρωταγωνιστές

.Ερώτηση: Σύμφωνα με το ΔΝΤ, θα έχει την μεγαλύτερη ύφεση αφού το ΑΕΠ της είναι εξαρτημένο σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό. Πιστεύετε θα αντέξει η Ελληνική οικονομία τον χειμώνα που έρχεται;

Απάντηση: Το κρίσιμο έτος για μένα είναι το 2021, διότι θα μειωθούν τα δημόσια έσοδα λόγω μείωσης του ΑΕΠ και συμψηφισμών, την ώρα που διατηρούνται ψηλά οι δημόσιες δαπάνες.Το 15% του ΑΕΠ μας που προέρχεται από τον τουρισμό έχει πληγεί ήδη άμεσα. Ωστόσο η υψηλή αξιοπιστία της υγειονομικής διαχείρισης, η έξυπνη και επιθετική διεθνής προβολή της Ελλάδας και η κατάρρευση των διεθνών ανταγωνιστών μας, ενδεχομένως να μας δημιουργούν μια ευκαιρία να διεκδικήσουμε τον υψηλού επιπέδου παγκόσμιο τουρισμό, τον ιατρικό τουρισμό και τη μετεξέλιξη της Ελλάδας σε διεθνές εκπαιδευτικό Κέντρο. Αυτό θα τροφοδοτήσει την οικονομία όλο το χρόνο και όχι μόνο εποχικά. Αυτά απαιτούν άμεσες στοχευμένες μεταρρυθμίσεις και πολιτική οικονομικής εξωστρέφειας. Μπορεί κάθε μήνας κλεισίματος της αγοράς να σημαίνει 2,5% ύφεση, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ελληνική οικονομία δεν έχει βάθος, όπως των μεγάλων κρατών, γι’αυτό είναι ευέλικτη και ευπροσάρμοστη. Μπορεί να αλλάξει κατεύθυνση ταχύτατα. Μπορεί να στρίψει όχι όπως ένα υπερωκεάνιο, αλλά όπως ένα windserf κι αυτό πρέπει να το εκμεταλλευτούμε για βγούμε μπροστά στο διεθνές ρεύμα.

Ερώτηση: Ποιες πιστεύετε ότι θα πρέπει να είναι οι αποφάσεις αυτές που θα οδηγήσουν σε μια νέα πορεία την Ελληνική Οικονομία;

Απάντηση: Αυτή είναι μεγάλη κουβέντα. Σας είπα μερικές απαραίτητες νέες εφαρμογές στην καθημερινότητα της ζωής και της οικονομίας μας, δεν θα τις επαναλάβω. Θέλω όμως να τονίσω την ανάγκη το κράτος να αλλάξει φιλοσοφία λειτουργίας. Δεν μπορεί να θεωρεί εκ προοιμίου ύποπτο τον πολίτη. Πρέπει να λειτουργήσει με βάση την αρχή της αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Εμπιστοσύνη, ατομική ευθύνη, ταχύτητα και εξωστρέφεια είναι τα χαρακτηριστικά της νέας εποχής. Ένα παράδειγμα: γιατί να καταθέτει ένας πιστοποιημένος από το κράτος πολιτικός μηχανικός προηγουμένως μια μελέτη στην πολεοδομία του δήμου του, προκειμένου να εγκριθεί από έναν υπάλληλο που συνήθως δεν έχει τελειώσει το Πολυτεχνείο αλλά το Λύκειο; Να έχει την ατομική ευθύνη ο ίδιος. Αν παρανομήσει την πρώτη φορά θα πληρώσει πανάκριβο πρόστιμο και τη δεύτερη φορά θα του αφαιρεθεί η άδεια. Οι έλεγχοι θα γίνονται δειγματοληπτικά εκ των υστέρων, αλλά θα είναι πραγματικά αυστηροί και αντικειμενικοί, χωρίς γραφειοκρατεία και γρηγορόσημα. Αυτό θα αυξήσει την ταχύτητα της οικονομίας και θα χτυπήσει τη διαφθορά.

Ερώτηση: Η πανδημία αλλάζει και τις σχέσεις των κρατών, τόσο γεωπολιτικά όσο και γεωοικονομικά.. Τι μπορούμε να περιμένουμε από την Τουρκία;

Απάντηση: Η Τουρκία έχει μια μοναδική ευκαιρία αξιοποιώντας την ανθρωπιστική κρίση να επανέλθει στο δρόμο της σύνεσης που δεν είναι άλλος από αυτόν της διεθνούς συνεννόησης, της καλής γειτονίας , του πραγματικά συμμαχικού πνεύματος και του σεβασμού του διεθνούς δικαίου. Η Κυβέρνηση Ερντογάν δεν βοηθά το λαό της, όταν λειτουργεί ως μικρομέγαλη. Η αλαζονεία καταστρέφει τις παραδοσιακές της συμμαχίες, την απομονώνει ως ταραξία της περιοχής (παράνομες εισβολές σε Ιράκ, Συρία και Κύπρο) και την οδηγεί σε ένα επικίνδυνο μεγαλοϊδεατισμό (παράνομη παρέμβαση στη Λιβύη, αναμόχλευση παθών στα Βαλκάνια, προκλήσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, αντιαμερικανισμός και αντισημιτισμός, συναλλαγές με ακραίους μουσουλμάνους κόντρα στον Αραβικό Κόσμο κλπ).Η εξάντληση των συναλλαγματικών αποθεμάτων της, η υποτίμηση της λίρας, η κατάρρευση του τουρισμού και ο περιορισμός των εξαγωγών, συνδυασμένα με την ευθεία αμφισβήτηση των δημοκρατικών θεσμών, μπορεί να την βάλει σε απίστευτη περιπέτεια. Αυτό δεν το επισημαίνω χαιρέκακα ως Έλληνας πολιτικός, αλλά με ανησυχία και ρεαλισμό, διότι θεωρώ ότι δεν μπορεί κανείς να χαίρεται, όταν πιάνει φωτιά το σπίτι του γείτονα. Εύχομαι να συνέλθει, όσο είναι καιρός και να επιστρέψει στην εποχή της εμπιστοσύνης που με κόπο κτίσαμε όλοι μαζί μετά το 2004, όταν κάναμε την πρώτη συνάντηση με τον Τ. Ερντογάν στη Θράκη.

Ερώτηση: Η Θράκη και ο Έβρος βίωσαν το προηγούμενο διάστημα μια καθαρή προσπάθεια εισβολής. Η σκληρή στάση που επέδειξε η κυβέρνηση και η επιτυχία στην απόκρουση, είναι μια ευκαιρία για πιο σκληρή στάση έναντι της Άγκυρας στην προσπάθεια επιβολής πολιτικής στην περιοχή;

Απάντηση: Η Ελλάδα απέδειξε δυο πράγματα. Πρώτον, ότι δεν αιφνιδιάζεται, διότι διαθέτει και την ετοιμότητα και την αποφασιστικότητα που απαιτείται όταν πρέπει να υπερασπιστεί την Εθνική της κυριαρχία και τα Ευρωπαϊκά σύνορα. Δεύτερον, ότι η Τουρκία δεν είναι ο αήττητος μηχανισμός που θέλει η κυβέρνηση της να παρουσιάζει στην εσωτερική κοινή γνώμη. Η απόφαση της Ελλάδας να αποφεύγει την κατά μέτωπο σύγκρουση δεν δηλώνει αδυναμία, αλλά συνειδητή επιλογή στην οποία, όπως αποδείχθηκε από την ενεργό παρουσία της FRONTEX, συμπαρατάσσεται η Ευρώπη ολόκληρη αλλά και οι ΗΠΑ, παρότι δεν θέλουν να βλέπουν να αποδυναμώνεται εσωτερικά το νοτιοανατολικό τμήμα του ΝΑΤΟ.Η Τουρκική κυβέρνηση πρέπει να κατανοήσει τη ζημιά που έχει πάθει από την εργαλειοποίηση των μεταναστών στον Έβρο και τα νησιά και από την προκλητική περιφρόνηση του διεθνούς δικαίου στο Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο. Καταγγελτικές αποφάσεις της ΕΕ, καταδικαστικές εκθέσεις σε βάρος της Τουρκικής Δημοκρατίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης, απομόνωση στο ΝΑΤΟ και το Δ.Ν.Τ να ξανακτυπά την πόρτα της Τουρκικής οικονομίας. Ας επανέλθει επιτέλους στη λογική του αλληλοσεβασμού και της συνεννόησης. Είναι υπέρ της ευρύτερης περιοχής, υπέρ των κρατών και κυρίως σε αυτές τις δύσκολες διεθνώς εποχές υπέρ και των δύο Λαών.

Ερώτηση: Η πανδημία έχει φέρει σε κατάρρευση τις τιμές του πετρελαίου. Μεγάλες εταιρείες, όπως η Exxon Mobil, ανακοίνωσαν μείωση των επενδύσεων. Φοβάστε ότι μεγάλα ενεργειακά έργα στην Ελλάδα και στην Θράκη μπορεί να οδηγηθούν σε αναστολή η ακόμα και ματαίωση;

Απάντηση: Η ενεργειακή διπλωματία και η εθνική στρατηγική δεν κτίζονται με ορίζοντα τετραετίας, αλλά γενιάς. Σας θυμίζω ότι αν από το 1961 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν συνέδεε την Ελλάδα με τη Δύση, το 1980 δεν θα μπορούσαμε να ενταχθούμε στην ΕΟΚ και μέχρι σήμερα να είμαστε αναπόσπαστο κομμάτι του σκληρού πυρήνα της ΕΕ. Αν το 1990 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης δεν αποκαθιστούσε τη σχέση της Ελλάδας με το Ισραήλ, δεν θα μπορούσαμε σήμερα να αναπτύσσουμε τη στρατηγική σχέση Ισραήλ-Κύπρου-Αιγύπτου-Ελλάδας και ΗΠΑ εντατικοποιώντας την παρουσία μας στην Αν. Μεσόγειο. Τέλος αν ο Κώστας Καραμανλής δεν επιχειρούσε μετά το 2004 το παράτολμο άνοιγμα σε Κίνα και Ρωσία, δεν θα υπήρχε ούτε η COSCO στον Πειραιά να λειτουργεί ως στρατηγική γέφυρα προς τη μεγάλη ασιατική αγορά και ενδεχομένως ο TAP να είχε παρακάμψει την Ελλάδα, όπως προβλέπονταν άλλωστε με το Nabucco, αγνοώντας την και πετώντας την έξω από τον ενεργειακό χάρτη διαμετακόμισης ενέργειας προς την ΕΕ.Αυτό τι σημαίνει; Ότι ανεξάρτητα από την εφήμερη διακύμανση της τιμής του πετρελαίου και του αερίου, εμείς θα πρέπει να συνεχίσουμε αταλάντευτα την εθνική ενεργειακή μας στρατηγική συνδέοντας την με την ΑΟΖ, τη διπλωματία των αγωγών, την εξόρυξη ενέργειας σε Ελλάδα και Κύπρο και την ενίσχυση των συμμαχιών μας, όχι μόνο σε εταιρικό αλλά και σε διακρατικό επίπεδο.Ευφυής και εθνικά υπεύθυνη στρατηγική είναι αυτή που ταυτίζει τα δικά μας δίκαια με τα συμφέροντα των ισχυρών, δυναμώνει τις συμμαχίες μας, εδραιώνει την οικονομική ανάπτυξη και την Ειρήνη και μας καθιστά αναπόσπαστο κομμάτι της συλλογικής πολιτικής ενεργειακής ασφαλείας της Ευρώπης, μια που μπορούμε να παρέχουμε εναλλακτικές πηγές ενέργειας (με τον μεγάλο εμπορικό μας στόλο), εναλλακτικές μορφές ενέργειας (με την πλούσια μορφολογία της χώρας μας) και εναλλακτικούς δρόμους ενέργειας(με τη διπλωματία των αγωγών). Επομένως για να απαντήσω ευθέως, τα μεγάλα έργα όσο και να καθυστερούν, δεν μπορούν να ανασταλούν, διότι η ενέργεια δεν θα πάψει ποτέ να είναι αναγκαία για τις διεθνείς αγορές.