Εθνικό Black Out στην Τουρκία: Ατύχημα, σαμποτάζ ή κυβερνοεπίθεση

Την απόλυτη εξάρτηση των σύγχρονων βιομηχανικών κοινωνιών και την τρωτότητα αυτών σε ατυχήματα ή ακόμη και υπονομευτικές δράσεις επιβεβαιώνει το σημερινό εθνικό Black Out που συνέβη στην Τουρκία. Συνολικά 24 μεγάλες πόλεις της χώρας αντιμετώπισαν πλήρη διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος από τις πρωινές ώρες μέχρι και το μεσημέρι.

Πιο συγκεκριμένα οι διακοπές συνέβησαν στην Κωνσταντινούπολη, στο Τσανάκαλε, στη Σμύρνη, στο Αιδίνι, στη Μούγλα στο Ντενιζλί, στην τουριστική Αττάλεια, στα Άδανα, στο Γκαζιαντέπ, στη Σανλιούρφα, στο Μαρντίν, στο Ντιαρμπεκίρ, στο Σίιρτ, στη Μούς, στο Ερζερούμ, στο Ιγκντίρ, στη Σαμψούντα, στο Μπαρντίν, στο Ζογκουλάκ, στο Κοτσάελι, στην Άγκυρα, στο Μπολού, στο Εσκισεχίρ και στην Προύσα, ενώ συνολικά 44 επαρχίες της Τουρκίας έχουν μείνει χωρίς ηλεκτρισμό.

Σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ το εθνικό Black Out ξεκίνησε στις 07.40 το πρωί και εξαπλώθηκε σε ολόκληρη τη χώρα, κυρίως όμως στις περιφερειακές περιοχές της χώρας δηλ. στις επαρχείες που βρίσκονται στην Μαύρη θάλασσα, στο Αιγαίο και στην νοτιοανατολικές επαρχίες όπου κατοικεί η πλειονότητα του Κουρδικού πληθυσμού. Επιπλέον Black Out αντιμετώπισε η καρδιά της βιομηχανικής περιοχής της Τουρκίας το Ιζμίτ και το Κοτσάελι καθώς και η πρωτεύουσα Άγκυρα.

H εξάπλωση του προβλήματος προκαλεί πολλά ερωτηματικά διότι γεωγραφικά οι περιοχές αυτές δεν βρίσκονται σε μικρή απόσταση η μια από την άλλη, ενώ ειδικά για την νοτιοανατολικές περιοχές το ζήτημα γίνεται πιο περίπλοκο αφού στην ευρύτερη περιοχή λειτουργούν πολλά υδροηλεκτρικά εργοστάσια στους ποταμούς Τίργη και Ευφράτη που τροφοδοτούν με ηλεκτρικό ολόκληρη τη χώρα.

Οι αρχικές εκτιμήσεις ανέφεραν ότι πρόκειται για ένα ατύχημα που συνέβη στο σύστημα της εταιρείας «Turkish Electricity Conduction Company» (TEİAŞ), ενώ δεν έχουν επιβεβαιωθεί οι πληροφορίες για έκρηξη σε εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής στην περιοχή Κοτσαέλι.

Όπως αναφέρει ανακοίνωση του υπουργείου Ενέργειας της Τουρκίας το πρόβλημα εντοπίζεται στην κεντρική μονάδα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και πιθανότατα προέρχεται από την περιοχή του Αιγαίου.

Αποτέλεσμα του Black Out ήταν η διακοπή της λειτουργίας του Τραμ, του Μετρό στην Κωνσταντινούπολη, του υποθαλάσσιου τούνελ Marmaray που συνδέει σιδηροδρομικά τις ανατολικές με τις δυτικές ακτές του Βοσπόρου, ενώ προβλήματα υπάρχουν και στις πτήσεις πάνω από την Τουρκία καθώς όσα αεροπλάνα βρίσκονται στην φάση της προσγείωσης στα τουρκικά αεροδρόμια κάνουν κύκλους καθώς δεν μπορούν να προσγειωθούν.

Συνολικά 11 από τους 16 δέκτες επικοινωνιών εναέριας κυκλοφορίας του εθνικού δικτύου δεν λειτουργούν με αποτέλεσμα να μην μπορούν τα αεροσκάφη να προσεγγίσουν τα αεροδρόμια.

Επιπλέον το σύνολο των εργοστασίων στις βιομηχανικές περιοχές του Κοτσάελι και του Ιζμίτ διέκοψαν τις εργασίες τους, ενώ σοβαρά προβλήματα προκλήθηκαν και στις βιομηχανικές περιοχές των υπολοίπων επαρχιών όπου η παροχή διεκόπη. Σύμφωνα με το υπουργείο έχει ήδη ξεκινήσει η αποκατάσταση της βλάβης, ενώ σταδιακά η παροχή ηλεκτρισμού αρχίζει να αποκαθίσταται σε ορισμένες περιφέρειες της Άγκυρας.

Πάντως ο Τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου δήλωσε νωρίτερα σήμερα το πρωί ότι ερευνώνται όλα τα ενδεχόμενα  της τρομοκρατικής ενέργειας ή ακόμη και της κυβερνοεπίθεσης.

Το συγκεκριμένο περιστατικό φέρνει στην επιφάνεια το μεγάλο ζήτημα της τρωτότητας των σύγχρονων κοινωνιών σε περιστατικά σαν και αυτά. Κυκλοφοριακό χάος, διακοπή της λειτουργίας των εργοστασίων, σοβαρά προβλήματα ασφάλειας στην αεροπλοΐα, οικονομική ζημιά σε επιχειρήσεις και καταστήματα, πλήρη αδρανοποίηση του μηχανισμού ασφαλείας του κράτους κλπ. αποτελούν μερικά μόνο από τα αποτελέσματα μιας εθνικής διακοπής παροχής ηλεκτρισμού.

Η ψηφιοποίηση και διασύνδεση των ζωτικών υποδομών μιας κοινωνίας που ακολουθεί τα δυτικά πρότυπα λειτουργίας, μπορεί να προσφέρει σημαντικές διευκολύνσεις στην λειτουργία ενός κράτους και μίας οργανωμένης κοινωνίας όμως εμπεριέχει πολλές αδυναμίες μερικές από τις οποίες αντιμετώπισαν σήμερα οι Τούρκοι.

Η απουσία εναλλακτικών αναλογικών, χαμηλής τεχνολογικής εξάρτησης συστημάτων για την διατήρηση της λειτουργίας των βασικών υποδομών ενός κράτους όπως το σύστημα Εναέριας Κυκλοφορίας, η παροχή νερού, η λειτουργία της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής, των Νοσοκομείων, των Κέντρο Συντονισμού των Δημοσίων Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας, των τηλεπικοινωνιών κλπ αποτελεί τεράστιο λάθος σε μια εποχή που οι απειλές έχουν λάβει πλέον πολλές και διαφορετικές μορφές.

Και αν όλα αυτά που συνέβησαν στην Τουρκία έλαβαν χώρα εν καιρώ ειρήνης, διερωτάται κανείς ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις από ένα νέο εθνικό Black Out σε περίπτωση που η χώρα βρισκόταν σε κρίση με γείτονες της ή υπάρχει υψηλό ενδεχόμενο εξαπόλυσης τρομοκρατικών επιθέσεων.

Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι το τουρκικό κράτος είναι καλύτερα προετοιμασμένο από κάθε άλλη γειτονική χώρα της περιοχής για περιστατικά σαν και αυτά, αφού για τρείς δεκαετίες βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση με το PKK η δράση του οποίου δεν περιορίζεται μόνο στις ανατολικές επαρχίες της χώρας.

Επιπλέον ο τομέας ασφάλειας και προστασίας  κρίσιμων υποδομών αποτελεί ένα από τα θεμέλια του τουρκικού συστήματος εσωτερικής ασφαλείας και έχουν δαπανηθεί τεράστια ποσά για την αναβάθμιση και σωστή λειτουργία των υποδομών.

Επομένως το σόκ που υπέστη σήμερα η τουρκική κοινωνία δεν θα πρέπει να μας ξενίζει αφού το μέγεθος και η έκταση του Black Out είναι πρωτόγνωρο και ανάλογο έχει να συμβεί από την εποχή που η χώρα αντιμετώπιζε την οικονομική της κατάρρευση το 1999-2000.

Εάν δε τελικά το σημερινό περιστατικό αποτελεί προϊόν κυβερνοεπίθεσης τότε δημιουργούνται πολλά ερωτηματικά διότι η Τουρκία διαθέτει μία από τις μεγαλύτερες σε μέγεθος και καλύτερα εξοπλισμένη διοίκηση για κυβερνοεπιθέσεις και κυβερνοάμυνα στην περιοχή με χιλιάδες αναλυτές.

Ο τομέας του κυβερνοπολέμου αποτελεί αντικείμενο της κρατικής υπηρεσίας πληροφορικής και επικοινωνιών ICTA (Information and Communication Technologies Authority), του τουρκικού ΓΕΕΘΑ της κρατικής εταιρείας τηλεπικοινωνιακού υλικού Aselsan, της κρατικής εταιρείας στρατιωτικού λογισμικού Havelsan και του κρατικού ερευνητικού ιδρύματος TUBITAK.

Μάλιστα πριν από ένα χρόνο το τουρκικό κράτος έθεσε σε υπηρεσία την Διοίκηση Κυβερνοπολέμου (Cyber Warfare Command), μέσα στις εγκαταστάσεις του τουρκικού ΓΕΕΘΑ, ενώ παράλληλα με την νέα Διοίκηση πρόσφατα ιδρύθηκε το Κέντρο Αντιμετώπισης σε Κυβερνοπαπειλών (Center for Response to National Cyber Threats).

Όπως ανέφεραν Ισραηλινά ΜΜΕ πέρσι, η Τουρκία δεν έχει περιοριστεί μόνο στην ανάπτυξη των κρυπτοσυστημάτων και του σχετικού λογισμικού για την κάλυψη των Εθνικών αναγκών, αλλά έχει ξεκινήσει και εξαγωγή της τεχνογνωσίας στην Χαμάς, γεγονός που έχει ενοχλήσει σφόδρα τους Ισραηλινούς.

Επομένως εαν το σημερινό Black Out δεν οφείλετο σε έκρηξη σε σταθμό παραγωγής ρεύματος ή σε κάποια βλάβη στο σύστημα διαμονής το οποίο διέκοψε την τροφοδοσία σε επαρχίες που βρίσκονται στις βόρειες δυτικά και νότιες ακτές της Τουρκίας και στα ανατολικά της σύνορα, αλλά σε κυβερνοεπίθεση τότε δημιουργούνται πολλά ερωτηματικά για  τον υπαίτιο της σημερινής κατάστασης στην Τουρκία, αλλά και για τις δυνατότητες του τουρκικού κράτους να αμυνθεί στις νέες απειλές παρα τις επενδύσεις του σε αυτό τον τομέα.