Επικοινωνιακό το όφελος του Αλέξη Τσίπρα από τη συνάντηση με Πούτιν

Η πολυαναμενόμενη συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ στη Μόσχα αποτέλεσε σημαντικό γεγονός για την επανεκκίνηση των ελληνο-ρωσικών σχέσεων και αλλά δεν παρήγαγε ουσιαστικά αποτελέσματα.

Οι δυο ηγέτες εστιάστηκαν στην επανεκκίνηση των ελληνορωσικών σχέσεων. Ο Αλεξης Τσίπρας έδειξε ωριμότητα και άδειασε κυβερνητικούς κύκλους που μίλαγαν για περίπτωση δανεισμού από τη Ρωσία και πρόσδεση της Αθήνας στο «αρμα της Μόσχας». Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι «η Ελλάδα δεν είναι επαίτης να γυρνάει στις χώρες ζητώντας επίλυση του οικονομικού της προβλήματος».

Ο ρωσπς πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν προώθησε το ενεργειακό σχέδιο για τον αγωγό φυσικό αγωγό Turkish Stream που θα φτάνει στα ελληνικά σύνορα και θα προμηθεύει την Ευρώπη με ρωσικό αέριο και συνεργασία στον τομέα των επενδύσεων. Η επίσκεψη Τσίπρα θεωρήθηκε για τη Ρωσία σύμφωνα με τους The New York Times μία καλοδεχούμενη αλλαγή από τις ως επί το πλείστον τεταμένες σχέσεις ανάμεσα στο Κρεμλίνο και τη Δύση για το ουκρανικό θέμα, συμπεριλαμβανομένης και της αυξανόμενης απογοήτευσης για τη μη εκπλήρωση των πολιτικών συνιστωσών της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός που υπεγράφη το Φεβρουάριο στην συνάντηση των ηγετών Ρωσίας, Γαλλίας, Γερμανίας και Ουκρανίας.

Οι δύο ηγέτες υπέγραψαν: Μνημόνιο για Ετος Ελλάδας-Ρωσίας το 2016, Κοινό πρόγραμμα δράσεων για τα έτη 2015 και 2016 καθώς και Κοινή δήλωση με την ευκαιρία της 70ής επετείου από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

Ο πρωθυπουργός Τσίπρας κέρδισε σε επικοινωνιακό επίπεδο καθώς έδειξε στη διεθνή διπλωματική σκηνή και τη διεθνή κοινή γνώμη, ότι η χώρα του έχει τη δυνατότητα να είναι ισότιμος συνομιλητής (παρά την οικονομική κρίση) με μεγάλες δυνάμεις, όπως είναι η Ρωσία, που συμμετέχουν στη διαμόρφωση της λήψης αποφάσεων για παγκόσμια «hot spots». Η κυβέρνηση της Αθήνας επιδιώκει να αναδειχθεί σε ένα αξιοπίστο διαμεσολαβητή μεταξύ της Ρωσίας και της Ευρωπαϊκής Ενωσης από τι στιγμή που έχουν τεταμένες σχέσεις εξαιτίας της ουκρανικής κρίσης και της επιβολής δυτικών κυρώσεων προς τη Μόσχα.

Ωστόσο, ο ελληνας πρωθυπουργός δεν απέφυγε να αναφερθεί στις κυρώσεις δηλώνοντας ότι «δεν πιστεύουμε ότι μπορεί να είναι αποτελεσματική λύση με προοπτική, η λύση ενός οικονομικού πολέμου, που μπορεί να οδηγήσει ξανά σε ψυχροπολεμικές σχέσεις τη Δύση με τη Ρωσία».

Οι συγκεκριμένες δηλώσεις σχολιάστηκαν από την αμερικάνικη εφημερίδα The New York Times που σε άρθρο της εκτιμάει ότι ενίσχυσαν τις ανησυχίες ότι η επίσκεψη είναι απόδειξη των ρωγμών που προκύπτουν στην ευρωπαϊκή ενότητα απέναντι στην πολιτική του Κρεμλίνου στο θέμα της Ουκρανίας.

Όμως από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς δήλωσε πως ο πρωθυπουργός δεν παρέκκλινε από την κοινή γραμμή της Ε.Ε. κατά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Ρωσίας

Αλέξης Τσίπρας και Βλαντιμίρ Πούτιν επικεντρώθηκαν και στον αγωγό φυσικό αερίου Turkish Stream που η κατασκευή του θα έχει στόχο να διοχετεύσει με φυσικό αέριο την Νότια Ευρώπη και τα Βαλκάνια μέσω Τουρκίας. Ο Τσίπρας, επισήμανε ότι ο αγωγός αυτός θα έχει στόχο την ενεργειακή ασφάλεια και αυτονομία της Ελλάδας και «ότι θα υπάρξει ελληνικός αγωγός στο ελληνικό έδαφος. Ο Turkish Stream θα είναι σε τουρκικό έδαφος». Για να τεθούν τα σχέδια επι τάπητος και να γίνουν οι κατάλληλες μελέτες θα πρέπει να λυθεί και το θέμα της χρηματοδότησης.

Όμως η ιστορία της ενεργειακής διπλωματίας έχει δείξει ότι πολλοί σχεδιαζόμενοι αγωγοί δεν κατάφεραν να υλοποιηθούν. Αναφέρουμε την περίπτωση του αγωγού φυσικού αερίου  South Stream και τον αγωγό πετρελαίου Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης.

Η Ρωσία αποτελεί μόνιμο κράτος – μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών που έχει γεωπολιτικά συμφέροντα εκτός από την Ευρώπη, στην παραδοσιακή σφαίρα επιρροής την Κεντρική Ασία καθώς και στη εύφλεκτη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Ο Πούτιν γνωρίζει ότι δεν είναι προς συμφέρον της χώρα του αλλά ούτε και των ΗΠΑ και της ΕΕ να διαρρηχτούν οι σχέσεις καθώς έχουν να αντιμετωπίσουν κοινές απειλές στο τομέα της ασφάλειας όπως η ισλαμική τρομοκρατία και η επέκταση του ισλαμικού φονταμενταλισμού.

Παράλληλα η Ρωσία έχει, όπως είναι γνωστό, σημαντικό ενεργειακό εταίρο τη Γερμανία της Άνγκελα Μέρκελ καθώς υπάρχει ο υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αερίου Nord Stream της Βαλτικής που μεταφέρει ρωσικό αέριο στην Ευρώπη. Η Μόσχα πλέον τώρα επικεντρώνεται στην προώθηση του νότιου διαδρόμου ώστε να υπάρξει πλήρης απεξάρτησή τον αγωγό της Ουκρανίας

Οι σχέσεις Ρωσίας και Ελλάδας εντάσσονται μέσα σε ένα ευρύτερο διεθνές γεωπολιτικό πλαίσιο που απαιτεί λεπτούς χειρισμούς τόσο από την Αθήνα όσο και από τη Μόσχα καθώς με βάση αυτό υπάρχουν συμφέροντα που δεν μπορούν να αγνοηθούν.