Eυρωπαϊκή Επιτροπή : Διαμόρφωση ενός Ευρωπαϊκού Θεματολογίου Μετανάστευσης

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή δρομολόγησε ένα ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο για τη Μετανάστευση. Έγινε μια πρώτη συζήτηση με θέμα βασικές δράσεις και στόχο την εντατικοποίηση των προσπαθειών της ΕΕ για την εφαρμογή των υφιστάμενων εργαλείων και τη συνεργασία στη διαχείριση μεταναστευτικών ροών από τρίτες χώρες.

Για πρώτη φορά, η καλύτερη διαχείριση της μετανάστευσης αποτελεί σαφή προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως παρουσιάζεται στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές του Προέδρου Juncker, με τίτλο Νέο ξεκίνημα για την Ευρώπη. Η μετανάστευση αποτελεί διατομεακό ζήτημα, το οποίο απαιτεί την εμπλοκή διαφόρων τομέων πολιτικής και τη συμμετοχή διαφόρων φορέων, τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ. Η νέα δομή και οι μέθοδοι εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποτελούν ένα πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και των ευκαιριών της μετανάστευσης μέσω μιας πραγματικά ολοκληρωμένης προσέγγισης.

Ο Πρώτος Αντιπρόεδρος, κ. Frans Timmermans, δήλωσε τα εξής: «Η ορθή διαχείριση της μετανάστευσης αποτελεί πρόκληση για ολόκληρη την Ευρώπη. Είναι πλέον καιρός να υιοθετήσουμε μια νέα προσέγγιση του τρόπου με τον οποίο συνεργαζόμαστε: πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τα μέσα που διαθέτουμε με καλύτερο και πιο συντονισμένο τρόπο, να συμφωνήσουμε σε κοινές προτεραιότητες και να συγκεντρώσουμε περισσότερους πόρους σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, για να επιτύχουμε πραγματική αλληλεγγύη και καλύτερη κατανομή των ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών. Τον Ιούλιο θα παρουσιάσουμε ένα νέο θεματολόγιο για τη μετανάστευση  με βελτιωμένη διακυβέρνηση, που θα επιτρέπει την ενίσχυση του συστήματος χορήγησης ασύλου, την ορθή αντιμετώπιση της νόμιμης μετανάστευσης, την αυστηρότερη αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης και τη διασφάλιση ασφαλέστερων συνόρων.»

Η Ύπατη Εκπρόσωπος, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Federica Mogherini, δήλωσε: «Πρέπει να είμαστε αποτελεσματικοί ως Ευρωπαίοι, αναλαμβάνοντας άμεση δράση και, συγχρόνως, να αντιμετωπίσουμε τα βαθύτερα αίτια της μετανάστευσης, ξεκινώντας από τις κρίσεις που επεκτείνονται στα σύνορά μας, κυρίως στη Λιβύη. Για τον λόγο αυτό, εντείνουμε τη συνεργασία μας με τις χώρες καταγωγής και διέλευσης για την παροχή προστασίας σε περιοχές συγκρούσεων, τη διευκόλυνση της επανεγκατάστασης και την αντιμετώπιση των οδών παράνομης διακίνησης».

Ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας, κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος, δήλωσε: «Η μετανάστευση έχει να κάνει με ανθρώπους – πίσω από κάθε πρόσωπο που φθάνει στα σύνορά μας υπάρχει ένας άνθρωπος: ένας επιχειρηματίας που μετακινείται για εργασία, ένας σπουδαστής που έρχεται για σπουδές, ένα θύμα του κυκλώματος εμπορίας ανθρώπων, ένας γονέας που φροντίζει για την ασφάλεια των παιδιών του. Κατά την υποβολή ενός ολοκληρωμένου ευρωπαϊκού θεματολογίου για τη μετανάστευση, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας όλες τις διαστάσεις της μετανάστευσης· δεν πρόκειται εδώ για πρόσκαιρες λύσεις, πρόκειται για τη δημιουργία μιας ασφαλέστερης, πιο ευημερούσας και ελκυστικότερης Ευρωπαϊκής Ένωσης.»

Προς μια πραγματικά ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή προσέγγιση για τη μετανάστευση

Η σημερινή συζήτηση προσανατολισμού έχει προσδιορίσει τους τέσσερις κύριους τομείς στους οποίους προβλέπεται η ανάληψη δράσης στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Θεματολογίου για τη Μετανάστευση, με στόχο την υλοποίηση των πολιτικών κατευθυντήριων γραμμών του Προέδρου Juncker. Όλοι οι τομείς είναι αλληλένδετοι και εξίσου σημαντικοί.

Ένα ισχυρό κοινό σύστημα χορήγησης ασύλου

Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει ένα από τα πλέον προηγμένα νομοθετικά πλαίσια παγκοσμίως για να παρέχει προστασία σε όσους τη χρειάζονται. Έφτασε η ώρα να εφαρμοστεί πλήρως και με συνέπεια το πρόσφατα εγκριθέν Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου. Η Επιτροπή θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την εξάλειψη των υφιστάμενων αποκλίσεων στις εθνικές πρακτικές πολιτικής για το άσυλο. Επίσης, η εμβάθυνση της συνεργασίας με τις τρίτες χώρες θα είναι ουσιαστικής σημασίας για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μετανάστευσης, το ίδιο και η ενσωμάτωση της μετανάστευσης στον σχεδιασμό αναπτυξιακών στρατηγικών. Τέλος, η Επιτροπή είναι αποφασισμένη να εντείνει τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα ζητήματα της μετεγκατάστασης και της επανεγκατάστασης, σε πλαίσιο στενού διαλόγου με τα κράτη μέλη και τις τρίτες χώρες που φιλοξενούν σημαντικό αριθμό προσφύγων.

Μια νέα ευρωπαϊκή πολιτική για τη νόμιμη μετανάστευση

Παράλληλα με την αντιμετώπιση της υπάρχουσας ανεργίας, η Ευρώπη θα πρέπει να προσελκύσει τις κατάλληλες δεξιότητες για να καταστεί ανταγωνιστικότερη σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρόκειται για μια μακρόχρονη προσπάθεια την οποία πρέπει να αρχίσουμε να προετοιμάζουμε σήμερα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δρομολογήσει επανεξέταση της οδηγίας για την ευρωπαϊκή μπλε κάρτα. Η δύσκολη και μακρόχρονη αυτή διαδικασία μπορεί να λειτουργήσει μόνο σε πλαίσιο διαλόγου με τα κράτη μέλη, καθώς και με πιο οριζόντια προσέγγιση της πολιτικής για τη νόμιμη μετανάστευση.

 Καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης και της παράνομης διακίνησης ανθρώπων με αυστηρότερο τρόπο

Οι άνθρωποι μεταναστεύουν παράτυπα για διάφορους λόγους. Το 2014, σημειώθηκαν περίπου 278.000 παράτυπες διελεύσεις των συνόρων σύμφωνα με τον Frontex, διπλάσιες από ό,τι το 2011. Πολλοί από τους μετανάστες αυτούς κάνουν χρήση λαθροδιακινητών ή γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από κυκλώματα παράνομης διακίνησης ανθρώπων. Με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία σχετικά με την παράτυπη μετανάστευση και την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης ανθρώπων, η Επιτροπή επιθυμεί να εντείνει τις ενέργειές της σε αυτόν τον τομέα. Εργάζεται δε προς την κατάρτιση μιας ολοκληρωμένης σειράς μέτρων για την καταπολέμηση της λαθραίας διακίνησης ανθρώπων και προτίθεται να αναπτύξει περαιτέρω συγκεκριμένα εργαλεία για χώρες και οδούς προτεραιότητας, σε στενή συνεργασία με τρίτες χώρες, μεταξύ άλλων, μέσω των υφιστάμενων συμφωνιών επανεισδοχής και πλαισίων συνεργασίας (π.χ. των διαδικασιών του Ραμπάτ, του Χαρτούμ ή της Βουδαπέστης).

 Ασφάλιση των εξωτερικών συνόρων της Ευρώπης

Η διατήρηση ενός χώρου χωρίς εσωτερικά σύνορα και μιας σταθερής πολιτικής για το άσυλο και τη μετανάστευση μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν η Ευρώπη διαχειρίζεται τα εξωτερικά της σύνορα, με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Η διαχείριση των συνόρων αποτελεί κοινή αρμοδιότητα της ΕΕ και των κρατών μελών και η ενίσχυση της επιτήρησης των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ ανάγεται σε ζήτημα ζωτικής σημασίας για όλα τα κράτη μέλη. Η προετοιμασία του Ευρωπαϊκού Θεματολογίου για τη Μετανάστευση θα αποτελέσει ευκαιρία για να συζητηθεί το αν και σε ποιο βαθμό ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τα Σύνορα, Frontex χρειάζεται αύξηση προϋπολογισμού και πρόσθετους επιχειρησιακούς και ανθρώπινους πόρους για να αντιμετωπίσει καλύτερα την αυξανόμενη πρόκληση στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Πρέπει να συγκεντρώσουμε περισσότερους πόρους από τα κράτη μέλη αν θέλουμε πραγματικά να ενισχύσουμε το έργο του FRONTEX και να εξασφαλίσουμε ότι οι ευρωπαϊκές ομάδες συνοριοφυλάκων θα αναλάβουν δράση.